• ใช้เครื่องบิน 'Medical Escot Service'
• เฮลิคอปเตอร์การแพทย์ฉุกเฉิน (Sky ICU)
• รถมอเตอร์ไซค์พร้อมกับอุปกรณ์การแพทย์
• รถพยาบาลโมบายไอซียู
• รถพยาบาลโมบายซีซียู
• เรือสปีดโบ๊ท

แต่ละนาทีที่ผ่านไป เป็นช่วงเวลาระหว่างความเป็นความตาย สำหรับผู้ได้รับเหตุหรือเหตุฉุกเฉินที่เกิดขึ้นอย่างไม่ได้คาดคิด สิ่งสำคัญ และสิ่งเดียวที่จะลดโอกาสแห่งความสูญเสียในช่วงเวลาวิกฤติเช่นนี้ได้ คือ การดูแลรักษาที่เหมาะสม และทันท่วงที นั่นคือ ชีวิต ที่ต้องถึง 'มือแพทย์' ให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้

นพ.เอกกิตติ์ สุรการ Medical Transportation ศูนย์อุบัติเหตุกรุงเทพ โรงพยาบาลกรุงเทพ กล่าวว่า ศูนย์อุบัติเหตุกรุงเทพ จะรับคนไข้จากสถานพยาบาลจากทั่วประเทศ โดยเฉพาะผู้ป่วยที่บาดเจ็บ และคนไข้ที่มีอาการหนัก ภาวะแทรกซ้อนจากการบาดเจ็บ ต้องเดินทางระยะทางไกลในเวลาเร่งด่วน

ผู้ป่วยจำเป็นต้องมีทีมแพทย์ทีมพยาบาลที่มีความเชี่ยวชาญ และพาหนะที่เหมาะสมกับการลำเลียง ผู้ป่วยเร่งด่วนอยู่ในรัศมี 300 กิโลเมตร มักจะพิจารณาใช้เฮลิคอปเตอร์เนื่องจากการเดินทางทำได้รวดเร็ว แต่ถ้าเป็นผู้ป่วยที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกล อย่างเช่น เชียงใหม่ สุราษฎร์ธานี จะพิจารณาใช้เครื่องบินเพื่อความรวดเร็วแล้วก็ผ่านความสะดวกสบายกับผู้ป่วยจะเป็นเครื่องบินลักษณะที่เช่าเหมาลำเพื่อปฏิบัติการแพทย์โดยเฉพาะ อันนี้จะรวมถึงเขตพื้นที่เขตเพื่อนบ้านประเทศใกล้เคียงด้วย

การลำเลียงผู้ป่วยด้วยเฮลิคอปเตอร์ จะพิจารณาที่ความเร่งด่วนแล้วก็ปัญหาของผู้ป่วย โดยทั่วไปถ้าเป็นผู้ป่วยอุบัติเหตุ หมอก็จะมีศัลยแพทย์ 1 ท่าน พร้อมทีมพยาบาลเวชศาสตร์การบินรวมถึง 1 หรือ 2 คน เพื่อดูแลผู้ป่วย

อุปกรณ์หลักก็จะเป็นเหมือนในไอที คือ ในเรื่องเครื่องมือในการติดตามความดันโลหิตของผู้ป่วยคลื่นไฟฟ้าหัวใจ เรื่องของระดับออกซิเจนในร่างกาย แล้วก็มีในเรื่องเครื่องช่วยหายใจ เครื่องช่วยควบคุมการให้สารน้ำต่างๆ เพื่อควบคุมการใช้ยาอย่างแม่นยำ แล้วก็ยังมีอุปกรณ์ในการดูแลผู้ป่วยอุบัติเหตุ sky it new ก็จะเป็นในลักษณะที่ว่ารวบรวมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและทรัพยากรคนไข้เพื่อเตรียมพร้อม 24 ชม.

ในการรับผู้ป่วยกลุ่มนี้ คือที่มาของการตั้งเป็นศูนย์อุบัติเหตุเพื่อให้การดูแลเนื่องจากว่าจะมีแพทย์เฉพาะทางในทุกสาขา ไม่เฉพาะทางศัลยแพทย์เท่านั้น แต่จะหมายถึงแพทย์ที่ดูแลในเรื่องเวชศาสตร์บำบัดพิเศษ คือคนไข้หลังจากผ่าตัดก็ต้องอยู่ใน ICU หลังจากที่คนไข้อาการดีขึ้นแล้วจะมีการฟื้นฟูสภาพร่างกายเพื่อกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ

นอกจากนี้ก็จะมีทีมขนย้ายผู้ป่วยของทั้งหน่วยรถพยาบาลฉุกเฉินแล้วก็หน่วยเวชศาสตร์การบิน รวมทั้งยังมีความร่วมมือจากทั้งธนาคารเลือด ห้องปฏิบัติการ ห้องแล็บ เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ รวมถึงแพทย์ที่มาดูเรื่องฟื้นฟูสภาพร่างกายด้วย

การปฏิบัติการ 24 ชม.ต่อวัน ในส่วนของอุบัติภัยในโรงพยาบาลกรุงเทพ ตั้งในช่วงที่เกิดเรื่องของสึนามิแล้ว แต่ในตอนนั้นยังไม่ได้ตั้งเป็นศูนย์ แต่เมื่อเกิดเหตุซานติก้าขึ้นมาพอมีคนไข้เข้ามาเราก็เปิด ICU ได้เดี๋ยวนั้นทันที 10 กว่าเตียง

เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่เมษายน 2552 เล็งเห็นว่าต้องมีความจำเป็นในการดูแลคนไข้ให้กลุ่มนี้ได้ลอง มีความพร้อมเพียงพอในส่วนของคนไข้ที่เกิดอุบัติเหตุพร้อมกันเป็นจำนวนมาก ก็จะมีการซ้อมแผนรับอุบัติภัยมือ มีทั้งความพร้อมในโรงพยาบาล มีการประสานงานในโรงพยาบาลเครือข่ายเพื่อให้มีความพร้อมในการรับผู้ป่วยมากขึ้น

ในส่วนของเฮลิคอปเตอร์ เป็นลำแรกในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่นำมาใช้ในภารกิจการแพทย์โดยเฉพาะ

เริ่มจากรถมอเตอร์ไซค์ฉุกเฉิน หรือว่า Motorlance อันนี้เริ่มมาจากปัญหาหลักทางกรุงเทพมหานครเลยนั่นก็คือเรื่องรถติด อันนี้ถ้ารับแจ้งว่าผู้ป่วยอยู่ในเขตการให้บริการแต่รู้ว่ารถพยาบาลไม่สามารถเข้าถึงได้ในเวลาอันรวดเร็ว ก็จะส่งทีมพยาบาล พร้อมพนักงานที่ได้รับการฝึกอบรม ออกรถมอเตอร์ไซค์พร้อมกับอุปกรณ์การแพทย์ไปถึงผู้ป่วยก่อนเลยเพื่อให้การรักษาพยาบาลเบื้องต้น ระหว่างนั้นรถพยาบาลพร้อมทีมแพทย์ติดตามไป ทั้งนี้เพื่อไม่ให้คนไข้พลาดโอกาสในการรักษาพยาบาลอย่างทันท่วงที

ในส่วนของรถพยาบาล หรือโมบายไอซียู เราเอาไอซียูไปตั้งไว้ในรถเลย มีขีดความสามารถในการรับผู้ป่วยอาการหนักเพื่อเดินทางมารักษายังโรงพยาบาลกรุงเทพ โดยในระหว่างทางไม่ใช่ว่ารับคนไข้มาอย่างเดียว ยังสามารถให้การตรวจรักษาเพื่อให้คนไข้มีอาการดีขึ้น หรือว่ามีความพร้อมในการเข้ารับการตรวจรักษา หรือเข้ารับการผ่าตัดต่อไปได้
รถโมบายไอซียูนี้จะติดตั้งอุปกรณ์ที่มีลักษณะเดียวกันกับไอซียู เช่น เครื่องติดตามสัญญาณชีพผู้ป่วย เครื่องช่วยหายใจ เครื่องให้สารน้ำ รวมทั้งยา และเวชภัณฑ์ และทีมที่ปฏิบัติการอยู่ในโมบายไอซียูก็ต้องเป็นคุณหมอที่เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ฉุกเฉิน พร้อมทั้งพยาบาลจากแผนกฉุกเฉิน

อีกบริการหนึ่งก็คือ โมบายซีซียู รถคันนี้จะมีอุปกรณ์พิเศษคืออุปกรณ์ที่ช่วยคนไข้โรคหัวใจที่มีอาการหนัก เช่น กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน ผู้ป่วยที่มีการหัวใจวาย ซึ่งนอกจากต้องการการรักษาด้วยยานั่น ยังต้องการรักษาเสริม เช่น ทำบอลลูนเข้าไปช่วยเพิ่มการเต้นของหัวใจ สามารถนำไปใช้ได้บนรถ

ปกติเครื่องมือนี้ต้องอยู่ในแผนกซีซียูเฉพาะผู้ป่วยโรคหัวใจในโรงพยาบาลเท่านั้น แต่ทางโรงพยาบาลกรุงเทพได้เล็งเห็นถึงความจำเป็น จึงได้ดัดแปลงอุปกรณ์นี้เข้าไปติดตั้งในรถ รวมทั้งติดตั้งในเฮลิคอปเตอร์ด้วย

ถ้าพูดถึงความร่วมมือของโรงพยาบาลเครือข่ายอย่างเช่นที่ภูเก็ตหรือสมุย เขาก็จะมีเรื่องพยาบาลลำเลียงคนไข้จากที่เกาะเพื่อเข้ามาสู่แผ่นดินใหญ่ แล้วก็ส่งต่อเข้ารับการรักษายังโรงพยาบาลต่อไป เราจะไม่ลำเลียงด้วยสปีดโบ๊ทธรรมดา แต่เราจะมีทีมแพทย์-พยาบาล พร้อมกับเรือพยาบาล

ในลักษณะนั้นถ้าปล่อยคนไข้ที่มีอาการค่อนข้างซีเรียส ลำเลียงมาด้วยเรือสปีดโบ๊ท เราก็ค่อนข้างประสบปัญหามาแล้ว เพราะปรากฏว่าคนไข้อาการทรุดหนักกว่าเดิม

จริงๆ แนวทางในการดูแลคนไข้ เราจะขึ้นอยู่กับปัญหาผู้ป่วย โดยในเครือข่ายของเซิร์ฟเวอร์จะคัดกรองผู้ป่วยว่าผู้ป่วยคนนี้อาการหนักมากเร่งด่วน อาการหนักมาก เพื่อจะดูว่าเกิดเหตุที่ไหนให้เข้ารับการรักษาในสถานที่ที่ใกล้ที่สุดที่สามารถให้การรักษาได้ อย่างเช่น ผู้ป่วยอาการหนักมาก โรงพยาบาลท้องถิ่นไม่สามารถให้การรักษาได้ ทีมจากโรงพยาบาลกรุงเทพจะพยายามลงไปรับเพื่อเคลื่อนย้ายกลับมารักษารวดเร็วที่สุด

แต่ถ้าสภาพปัญหาผู้ป่วยสามารถรักษาที่โรงพยาบาลใกล้เคียงได้ เราประสานงานให้เขารับการรักษาที่โรงพยาบาลใกล้ที่สุด อันนี้ก็จะให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาใกล้ที่สุด เร็วที่สุด โดยเราใช้ระบบการคัดกรองแล้วก็ประสานงานในเครือข่ายให้ควบคู่ไปกับการรักษาที่รวดเร็ว ฉับไว

เพราะฉะนั้นเราไม่ได้หมายความว่าจะให้คนไข้มารับการรักษาที่นี่หมด แต่ที่เราตั้งศูนย์ขึ้นมาเพื่อเป็นความร่วมมือในเครือข่ายเพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาได้ง่ายและทันท่วงที

อุบัติเหตุ ตายมากกว่ามะเร็ง

• อุบัติเหตุเป็นหนึ่งในสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของคนไทย คือ โรคหัวใจ และหลอดเลือด, อุบัติเหตุ และโรคมะเร็ง
• ในปีหนึ่งๆ มีผู้เสียชีวิจากอุบัติเหตุจราจรมากกว่าในสงคราม คือเฉลี่ยวันละ 31 ราย ช่วง 7 วันอันตราย ระหว่างวันที่ 30 ธันวาคม ถึง 5 มกราคมที่ผ่านมา มีผู้เสียชีวิต 367 คน และมีผู้บาดเจ็บถึง 4,107 คน คือมีผู้เสียชีวิตเฉลี่ยวันละกว่า 50 ราย
• อุบัติเหตุเป็นสาเหตุอันดับหนึ่งของการเสียชีวิตและพิการ ของคนในวัยทำงาน ซึ่งเป็นช่วงที่กำลังสร้างฐานะ และดูแลครอบครัว การเสียชีวิตทำให้ครอบครัวสูญเสียทั้งรายได้ และโอกาสในอนาคต ความพิการที่เกิดขึ้นเป็นภาระครอบครัว และสังคมในระยะยาว
• ในปี 2547 อุบัติเหตุบนท้องถนนก่อให้เกิดความสูญเสียรวมกว่า 204,050 ล้านบาท

การเสียชีวิตจากอุบัติเหตุ แบ่งได้เป็นสามกลุ่มคือ

1. การเสียชีวิตทันทีในที่เกิดเหตุ : กว่าครึ่งของการเสียชีวิตทั้งหมดเกิดจากการบาดเจ็บที่รุนแรงต่ออวัยวะสำคัญ เช่น สมอง และหัวใจ การรักษาพยาบาลไม่สามารถช่วยชีวิตได้ (Immediate Fatal Injury)
2. การเสียชีวิตในวันแรก : ประมาณหนึ่งในสี่ของการเสียชีวิตเกิดขึ้นภายในไม่กี่ชั่วโมงหลังเกิดอุบัติเหตุเนื่องจากบาดเจ็บที่มีความรุนแรงจนอาจถึงแก่ชีวิต Life-Threatening Injury) การปฐมพยาบาลอย่างถูกต้อง และการรักษาที่เหมาะสมอย่างรวดเร็วสามารถช่วยให้ผู้ป่วยกลุ่มนี้รอดชีวิตได้
3. การเสียชีวิตในช่วงหลัง : ประมาณหนึ่งในสี่ของการเสียชีวิตจะเกิดในช่วงสัปดาห์ต่อมา ผู้ป่วยกลุ่มนี้มักบาดเจ็บรุนแรง หรือมีการบาดเจ็บหลายอวัยวะ (Multiple Injuries) แต่ได้รับการรักษาพยาบาลจนรอดชีวิต จากนั้นจึงเกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงตามมา เช่น การติดเชื้อ ไตวาย ปอดอักเสบ ติดเชื้อในกระแสเลือด การรักษาโดยทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ในสถานพยาบาลที่มีความพร้อมสูงสามารถช่วยผู้ป่วยกลุ่มนี้ได้

ข้อมูล: เนชั่นสุดสัปดาห์special: ช่วงชิงนาทีเวลาแห่งความเป็น-ความตาย ("โรงพยาบาลกรุงเทพ")
เนชั่นสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552

Create Date : 04 ธันวาคม 2552
Last Update : 4 ธันวาคม 2552 14:38:05 น.		0 comments
Counter : 763 Pageviews.
Share Tweet