Bloggang.com : เจ้าแม่แฟชั่น - สารอาหารช่วงตั้งครรภ์สำคัญทุกไตรมาส

สารอาหารช่วงตั้งครรภ์สำคัญทุกไตรมาส


	จะว่าไปแล้วเรื่องอาหารการกินเป็นเรื่องที่คุณแม่ท้องใส่ใจเป็นอันดับหนึ่งค่ะ แต่ที่รู้กันอยู่แล้วว่า รับประทานให้ครบหลัก 5 หมู่นั้นเป็นเรื่องต้องทำ ทว่าในแต่ละไตรมาสนั้นมีความพิเศษอยู่ ช่วงไหนต้องเน้นเสริมอะไร เรามีดาวเด่นที่คุณแม่กินแล้วจะช่วยเสริมสร้างลูกน้อยในครรภ์ให้แข็งแรงมาแนะนำค่ะ ไตรมาส 1 สารอาหารเพื่อการสร้างเซลล์ For Baby เริ่มที่พัฒนาการของลูกน้อยในไตรมาสแรก เป็นช่วงที่ลูกกำลังก่อร่างสร้างเซลล์ขึ้นและเซลล์มีการขยายตัวอย่างรวดเร็ว เริ่มสร้างอวัยวะทั้งด้านร่างกาย โครงกระดูก แขน ขา รวมถึงอวัยวะภายใน หัวใจ ตับ ปอด สมอง ไต เมื่ออวัยวะต่างๆ ของลูกน้อยกำลังเริ่มฟอร์มตัวในช่วงนี้ For Mom สำหรับคุณแม่จากร่างกายที่เป็นปกติเมื่อตั้งครรภ์แล้วระบบในร่างกายคุณแม่มีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ ทั้งระบบการไหลเวียนของเลือด ร่างกายต้องใช้พลังงานและแบ่งสารอาหารเพื่อเลี้ยงลูกน้อยในครรภ์ กรดไขมัน DHA โอเมก้า 3 เป็นสารอาหารสำคัญในช่วงไตรมาสแรก เนื่องจากเป็นช่วงที่สมองลูกกำลังแบ่งเซลล์และพัฒนาไปอย่างต่อเนื่อง สารอาหารที่จำเป็นในการสร้างเซลล์สมองคือ กรดไขมัน DHA โอเมก้า 3 จะช่วยพัฒนาสมองลูกน้อยในครรภ์ Food : ปลาทะเลน้ำลึก เช่น ปลาทู ปลาทูน่า ปลาแซลมอน ปลาโอลาย กรดโฟลิกหรือโฟเลท โฟเลทเป็นสารอาหารจำเป็นที่ช่วยพัฒนาระบบประสาท มีบทบาทที่สำคัญในการแบ่งเซลล์สร้างสมอง และกระดูกไขสันหลัง เรียกว่าป้องกันความผิดปกติของสมองและไขสันหลัง (Neural Tube Defect) มีการศึกษาพบว่าคุณแม่ที่ขาดกรดโฟลิกจะมีโอกาสที่คลอดลูกแล้วมีความพิการทางสมองมากกว่าปกติ แต่หากคุณแม่ที่เคยคลอดลูก แล้วลูกมีความผิดปกติทางสมอง เช่น ไม่มีกะโหลกศีรษะ เมื่อตั้งครรภ์ครั้งต่อไปหากให้รับประทานกรดโฟลิกตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์จนครบ 3 เดือน จะสามารถป้องกันความพิการทางสมองของลูกน้อยในครรภ์ได้ Food : ผักใบเขียว บร็อกโคลี ผักโขม ผลไม้ อาหารประเภทถั่ว ธัญพืช ตับหมู ขนมปังโฮลวีท แต่ควรรับประทานสดๆ หรือไม่ปรุงนานเกินไป เพราะกรดโฟลิกจะสลายตัวเมื่อถูกความร้อนสูง ไอโอดีน ช่วงตั้งครรภ์ต่อมไทรอยด์ทำงานมากขึ้น ร่างกายจึงต้องการสารอาหารมากขึ้น เพื่อป้องกันโรคคอหอยพอก เพราะสำหรับลูกน้อยแล้วหากได้รับไอโอดีนไม่เพียงพออาจจะทำให้สติปัญญาบกพร่องได้ Food : อาหารทะเล เกลือที่มีส่วนผสมของไอโอดีน ไตรมาส 2 สารอาหารเพื่อขยายขนาดเซลล์ For Baby เมื่อร่างกายเริ่มสร้างอวัยวะครบแล้วในช่วงไตรมาสที่สอง เดือนที่ 4-6 เซลล์ในร่างกายลูกน้อยจะเริ่มขยายขนาด อวัยวะต่างๆ ของลูกจะขยายขนาดขึ้น ลูกเริ่มเคลื่อนไหวร่างกายได้ มีเล็บ ผม ขนคิ้ว ส่วนสมองก็เป็นช่วงที่มีพัฒนาการมากขึ้นในช่วงไตรมาสแรกถึง 4 เท่า For Mom ช่วงนี้คุณแม่จึงจำเป็นต้องได้รับอาหารเพิ่มขึ้นอีกวันละ 300 กิโลแคลอรี เพื่อให้เพียงพอกับการพัฒนาเซลล์ที่ขยายขนาดขึ้น ขณะเดียวกันขนาดของมดลูกของคุณแม่ก็เริ่มขยายตัวตามขนาดตัวลูก เราจะเห็นคุณแม่ท้องโตขึ้นก็ช่วงไตรมาสนี้ล่ะค่ะ ช่วงนี้พยายามทำจิตใจให้สดชื่นแจ่มใสเข้าไว้เพื่อให้การสร้างอวัยวะไม่ชะงักนะคะ เหล็ก ช่วงที่ลูกน้อยในครรภ์กำลังขยายขนาดของเซลล์ ร่างกายก็ต้องการอาหารในปริมาณมากเช่นกัน ขณะที่ร่างกายคุณแม่ก็ต้องการเลือดมากขึ้นเพื่อนำออกซิเจนและสารอาหารส่งต่อไปยังลูกน้อย ฉะนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องได้รับสารอาหารที่ช่วยบำรุงเลือด เพื่อช่วยสร้างให้มีจำนวนเม็ดเลือดแดงเพียงพอ ป้องกันอาการโลหิตจาง ภาวะซีดที่อาจจะเกิดกับคุณแม่ นอกจากนี้ควรได้รับวิตามินซีควบคู่ไปด้วย เพราะวิตามินซีช่วยเพิ่มการดูดซึมของธาตุเหล็กให้มีประสิทธิภาพดีขึ้น เช่น ผลไม้รสเปรี้ยว ส้ม มะนาว กีวี ฝรั่ง Food : เนื้อวัว เนื้อหมู ไก่ ตับ ปลาทูน่า กุ้ง ไข่แดง งาดำ หรือผักใบเขียว ไตรมาส 3 สารอาหารเพื่อการพัฒนาเซลล์ For Baby เป็นระยะที่ลูกน้อยในครรภ์เริ่มขยายขนาดของตัวเพิ่มมากขึ้นและมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในช่วง 4 สัปดาห์สุดท้ายของการตั้งครรภ์ ลูกจะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว และสมองก็พัฒนาอย่างรวดเร็วที่สุดในไตรมาสนี้ด้วยค่ะ ยิ่งช่วงใกล้คลอดประมาณเดือนที่ 8-9 ขนาดของลูกน้อยจะใกล้เคียงกับตอนที่คลอดออกมา สิ่งที่ตามมาช่วงนี้คือน้ำหนักของคุณแม่เพิ่มขึ้นเพราะลูกน้อยในครรภ์มีขนาดใหญ่ขึ้นนั่นเองค่ะ For Mom นอกจากคุณแม่จะต้องรับประทานอาหารเพื่อเสริมสร้างร่างกายลูกน้อยแล้ว ยังเป็นช่วงที่ต้องเตรียมสารอาหารสำรองไว้เพื่อช่วยสร้างน้ำนมด้วย แต่หากช่วงนี้รู้สึกอึดอัดแน่นท้อง ควรแบ่งการรับประทานอาหารออกเป็นมื้อเล็กๆ วันละ 5-6 มื้อ เคี้ยวให้ละเอียดและกินให้ช้า และควรมีอาหารว่างพกติดตัวไว้เสมอ เช่น กล้วย ส้ม ขนมปังกรอบ ถั่วอบแห้ง แคลเซียมและฟอสฟอรัส เป็นสารอาหารที่ช่วยพัฒนาการของกระดูกและฟันให้กับลูกน้อย และยังมีส่วนช่วยลดการเกิดตะคริวให้คุณแม่ ซึ่งปกติคุณแม่ควรเริ่มสะสมแคลเซียมตั้งแต่ไตรมาสแรก แต่ช่วง 2 เดือนสุดท้ายก่อนคลอด กระดูกและฟันของลูกจะถูกสร้างมากที่สุด คุณแม่จึงควรจะรับประทานอาหารที่มีแคลเซียมสูงมากขึ้นกว่าเดิม โดยรับประทานวันละ 1,200 มิลลิกรัม Food : ปลาเล็กปลาน้อย นม งา ถั่วเหลือง (มีวิตามินดี เพื่อจะช่วยให้ร่างกายดูดซึมแคลเซียมได้ดี) แต่หากมีน้ำหนักเกินควรดื่มนมไร้ไขมัน ผักและผลไม้ คุณแม่อาจจะมีอาการท้องผูกง่าย เพราะมดลูกไปกดทับลำไส้ ควรรับประทานผักและผลไม้ ที่มีกากใยเพื่อเพิ่มปริมาณอุจจาระทำให้ขับถ่ายสะดวกขึ้น ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงการเกิดริดสีดวงทวารได้ค่ะ เพราะหากคุณแม่เป็นริดสีดวง มีเลือดออกมาก นอกจากจะทำให้คุณแม่ไม่สบายตัวแล้ว อาจจะทำให้คุณแม่เกิดภาวะซีด ซึ่งกระทบต่อลูกน้อยในครรภ์ เพราะจำเป็นต้องใช้เลือดในการหล่อเลี้ยงมากค่ะ รับประทานผักและผลไม้หลากหลาย หรือจะดื่มน้ำผัก ผลไม้ปั่นแทนได้ แต่ควรมีกากของผักผลไม้ผสมด้วยไม่ควรกรองทิ้ง ควรดื่มประมาณ 1 แก้วต่อวัน สำหรับคุณแม่ที่บางวันอาจรับประทานอาหารที่มีปริมาณผักน้อย Food : มะขามหวาน ลูกพรุน โยเกิร์ต มะละกอ เป็นยาระบายธรรมชาติที่ช่วยผ่อนคลายปัญหาท้องผูกได้ กินให้ดี กินให้ถูกหลัก กินให้ครบ เท่านี้ร่างกายของทั้งคุณแม่คุณลูกก็แข็งแรงแล้วค่ะ [ ที่มา.. นิตยสาร MODERNMOM Vol.13 No.151 May 2008 ]