Bloggang.com : ทุกคนไม่ได้รู้ทุกสิ่ง : คุณสมบัติของผู้มีความกตัญญูและผู้ว่าง่าย

คุณสมบัติของผู้มีความกตัญญูและผู้ว่าง่าย

วันหนึ่ง ภิกษุทั้งหลายประชุมสนทนากันที่ธรรมสภาว่า พระสารีบุตรเถระ เป็นผู้มีความกตัญญูกตเวที
ระลึกถึงอุปการะของพราหมณ์ผู้เคยถวายอาหารแก่ตน แม้เพียงทัพพีเดียว
เป็นอุปัชฌายะ ให้พราหมณ์ตกยากบวชแล้ว นับว่าได้ทำกิจที่บุคคลอื่นทำได้ยาก

ฝ่ายพระราธะ เล่า ก็เป็นผู้ว่าง่าย อดทนต่อโอวาทได้ ท่านผู้ควรแก่การสั่งสอนเหมือนกับผู้เป็นอาจารย์

ภราดา ธรรมดาบุคคลผู้มีความกตัญญูกตเวทีนั้น ย่อมระลึกถึงอยู่เสมอ
ซึ่งอุปการะที่ผู้อื่นกระทำแล้วแก่ตน แม้เพียงเล็กน้อย
คอยหาโอกาสตอบแทน ความดีที่คนอื่นทำแล้วแก่ตน ฝังจิตฝังใจของตนอยู่ตลอดเวลา
ตรงกันข้ามกับคน ผู้ไม่มีความกตัญญูกตเวที ใครทำคุณให้ คุณนั้นปรากฏเพียงชั่วคราว เหมือนรอยขีดลงในน้ำ

คนมีความกตัญญูย่อมไม่ถือเอาข้อบกพร่องเล็กน้อยของผู้มีคุณ มาลบล้างคุณงามความดีส่วนใหญ่
ทำนองเอาใบบัวปิดท้องฟ้า หากว่าใบบัวนั้นอาจปิดตาของตนไม่ให้เป็นท้องฟ้าได้
แต่ท้องฟ้าย่อมปรากฏแก่คนทั้วไปอยู่เสมอ

คนกตัญญูกตเวที มีแต่ความเจริญไม่เสื่อม ส่วนคนอกตัญญูมีแต่ความเสื่อม ไม่เจริญ

พระศาสดาเสด็จมายังธรรมสภา ทรงทราบเรื่องที่ภิกษุทั้งหลายสนทนากันแล้วตรัสว่า

ภิกษุทั้งหลาย ไม่เพียงแต่ในบัดนี้เท่านั้นที่สารีบุตรเป็นผู้มีความกตัญญูกตเวที
แม้ในชาติก่อนสมัยเป็นช้าง ซึ่งเป็นดิรัจฉาน สารีบุตรก็มีความกตัญญูกตเวทีเหมือนกัน

เมื่อตรัสดังนี้แล้ว ตรัสเล่าเรื่องช้างเชือกหนึ่งถูกตอไม้แหลมตำเท้า เดินไปไหนไม่ได้
พวกช่างไม้กลุ่มหนึ่งไปพบเข้าในป่า ช่วยกันถอนตอไม้แหลมนั้นออกจากเท้า นำยาสมุนไพรมาพอกให้
ช้าง นั้นหายโรคแล้ว ระลึกถึงอุปการะของพวกช่างไม้ นำลูกช้างเชือกหนึ่งมาให้เป็นเครื่องตอบแทน
ช้างผู้กตัญญูนั้นคือ พระสารีบุตร ในบัดนี้

พระศาสดาทรงปรารภพระสารีบุตร ตรัสเรื่องช้างดังนี้แล้ว ทรงปรารภพระราธะ ตรัสเรื่องเป็นผู้ว่าง่ายต่อไปว่า

ภิกษุทั้งหลาย ธรรมดาภิกษุควรเป็นผู้ว่าง่ายเหมือนพระราธะ เมื่ออาจารย์ชี้โทษกล่าวสอนอยู่ก็ไม่ควรโกรธ
พึงมองเห็นบุคคลผู้ตักเตือนสั่งสอนเสมือนผู้บอกขุมทรัพย์ให้ ดังนี้แล้วทรงย้ำว่า

ผู้ฉลาดควรเห็นว่า คนที่ชี้โทษตักเตือน ในเมื่อเห็นความผิดกล่าวปรามให้เว้นชั่วนั้น
เป็นเสมือนผู้ชี้บอกขุมทรัพย์ให้ ท่านเป็นผู้มีปัญญาเป็นบัณฑิต ใครคบเข้าก็มีแต่ทางดี ไม่มีทางเสียเลย

ดูก่อนท่านผู้เป็นโอรสแห่งธรรม ท่านลองตรองดูเถิดว่า
การตักเตือนสั่งสอนผู้อื่นนั้นเป็นเรื่องยากเพียงใด
คนเตือนจะต้องคิดแล้วคิดอีกหลายครั้งหลายหนก่อนจะเตือนใครได้
เพราะเกรงเขาจะโกรธบ้าง เหตุผลในการเตือนมีเพียงพอหรือไม่บ้าง
ถ้าเขาเถียงมีเรื่องขุ่นข้องหมองใจกันเกิดขึ้น ควรจะทำอย่างไรบ้าง
เขาอาจด่าว่าใส่หน้าเอาว่า มัวเที่ยวเตือนคนอื่นอยู่ ข้อบกพร่องของตนก็มี
ทำไมไม่ตักเตือนตน แก้ไขข้อบกพร่องของตนบ้าง เป็นต้น

บทความโดย อาจารย์วศิน อินทสระ
ที่มา //www.manager.co.th/Dhamma/ViewNews.aspx?NewsID=9500000131260
ภาพจาก //www.bdcu.org.au/BDDR/bddr12no1/10masters.html

Create Date : 22 พฤศจิกายน 2552

Last Update : 2 ธันวาคม 2552 15:27:09 น.

0 comments

Counter : 1142 Pageviews.