@ หน้าที่ของพญายม ?

ในพระไตรปิฎก ครั้งหนึ่งพระพุทธองค์ทรงเรียกให้พระภิกษุให้ประชุมกันแล้วทรงตรัสถึงเรื่องราวของนรกว่า หมู่มนุษย์ที่ทำ

กายทุจริต วจีทุจริต และมโนทุจริต กล่าวร้ายพระอริยะ มีความเห็นผิด และชักชวนผู้อื่นให้ทำกรรมตามความเห็นผิด

หลังจากตายแล้ว จะไปเกิดในเปรตวิสัย อบาย ทุคติ วินิบาต นรก เมื่อตกนรกแล้วนายนิรยบาล จับแขนเขาไปแสดงต่อพญายมว่า ขอเดชะ คนผู้นี้ไม่เกื้อกูลมารดา ไม่เกื้อกูลบิดา ไม่เกื้อกูลสมณะ ไม่เกื้อกูล พราหมณ์ และไม่อ่อนน้อมต่อผู้ใหญ่ในตระกูล ขอพระองค์จงลงโทษคนผู้นี้เถิด’

หลังจากนั้นพญายมสอบสวนซักไซ้ไล่เลียงเขาถึงเทวทูต ๔ คือ คนเกิด คนแก่ คนเจ็บ และคนตาย แล้วถามคนตายว่า เจ้าเคยเห็นคนเกิด คนแก่ คนเจ็บและคนตายแล้วคิดได้บ้างไหมว่าสักวันหนึ่งเราก็จะเป็นแบบนั้นแล้ว เมื่อคิดได้ก็จะทำตัวใหม่ไม่ประมาทหมั่นทำบุญทำกุศล เมื่อคนตายตอบว่าไม่เคยคิดเพราะประมาทอยู่

พญายมก็จะกล่าวว่า เจ้าไม่ได้ทำความดีทางกาย วาจา และใจ เพราะมัวประมาทอยู่ เอาเถิดเราจะลงโทษเจ้าตามฐานะที่ประมาท ก็บาปกรรมนี้นั้น บิดามารดา พี่ชายน้องชาย

พี่สาวน้องสาว มิตร อำมาตย์ ญาติสาโลหิต สมณพราหมณ์ เทวดา ไม่ได้ทำให้เจ้าเลย เจ้าทำเองแท้ๆ เจ้านั่นเองต้องรับผลของบาปกรรมนั้น’

เมื่อพญายมครั้นสอบสวนซักไซ้ไล่เลียงเขาเสร็จแล้วก็นิ่งเฉย

นายนิรยบาลจึงลงกรรมกรณ์ชื่อเครื่องพันธนาการ ๕ อย่าง คือ ตอกตะปูเหล็กร้อนแดงที่มือ ๒ ข้าง ที่เท้า ๒ ข้าง และที่กลางอก เขาเสวยทุกขเวทนากล้าอย่างหนัก เผ็ดร้อน ณ ที่นั้น แต่ยังไม่ตายตราบเท่าที่บาปกรรมนั้นยังไม่สิ้นไป นายนิรยบาลฉุดลากเขาไป เอาขวานถาก ฯลฯ ตามกรรมของสัตว์ที่ตายไปนั้นให้ได้รับความทุกข์ทรมาน(ม.อุ.(ไทย)๑๔/๒๖๖-๒๖๙/๓๑๐-๓๑๕)

@ เราได้อะไรจากเรื่องของพญายม ?

ผมคิดว่าเมื่อพูดถึงเรื่องพญายมแล้ว สิ่งที่ผมคิดว่าจะพาท่านผู้อ่านมาวิเคราะห์กันว่าพญายมหรือความรู้เรื่องพญายมในพระพุทธศาสนานั้นได้ให้อะไรกับเราบ้าง ซึ่งผมว่าสิ่งที่ได้จากเรื่องพญายม นรกและสิ่งที่เนื่องด้วยนรกนั้นก็มีดังต่อไปนี้

(๑) เรื่องพญายมนี้ทำให้เราเกิดความกลัวต่อความยากลำบากในชีวิตหลังความตายเพราะสิ่งที่เราจะต้องมีไปตอบคำถามของท่านพญายมก็คือ เราได้ทำความดีอะไรมาบ้างในชีวิตนี้

หากเราเชื่อง่านรกสวรรค์มีจริง ซึ่งผมเองก็เชื่ออยู่แล้วว่าดี ชั่งมีผลให้ผลจริงดังนั้นเรื่องท่านพญายมก็เป็นเรื่องที่มีอยู่จริง เมื่อเป็นเช่นนั้นผมคิดว่าเราก็ควรที่จะต้องกลัวความผิดหรือความชั่วที่ได้ทำมาในขณะที่มีชีวิตอยู่ จะได้พากันเข้าวัดทำบุญทำกุศลบ้าง ไม่ใช่จะมีแต่สั่งสมความชั่วอย่างเดียว

(๒) ผมคิดว่าเรื่องพญายมนี้ทำให้เราคิดถึงอย่างหนึ่งก็คือคำสอนของพระพุทธองค์ที่ทรงเน้นย้ำสอนกันทุกวันว่า "อย่าประมาทนะๆ" ดังนั้น เรื่องพญายมนี้จึงเป็นเรื่องที่ทำให้เราจะต้องไม่ประมาท เพราะความประมาทนั้นเป็นหนทางแห่งความตาย หรือความลำบากของชีวิตทั้งในโลกนี้และโลกหน้า การเรียนรู้เรื่องพญายมย่อมทำให้เราไม่ประมาท ให้พากันหมั่นทำความดี ให้ทาน รักษาศีลและเจริญภาวนาให้มากๆ

(๓) ความรู้เรื่องพญายมนี้ทำให้เราต้องคิดถึงความกตัญญูรู้คุณคนเพราะท่านจะถามตอนที่เราจตายไปแล้วว่าแกเคยทำร้ายบุพการีหรือไม่ ถ้าเป็นผม ผมก็พอตอบได้เพราะผมไม่เคยทำร้ายพ่อแม่เลย อันนี้ตอบได้แต่อีกหลายเรื่องถ้าท่านเกิดอุตริถามมาผมอาจจะตอบท่านไม่ได้ก็ได้ ดังนั้น ต้องหมั่นทำความดีรู้คุณคนให้มากๆ

(๔) ผมว่าเมื่อเราเห็นนรกหรือปากประตูนรกจากการอ่านเรื่องท่าพญายมนี้แล้วจะต้องมีสามัญสำนึกในเรื่องหนึ่งบ้างก็คือ เรื่องกรรม ครับเพราะกรรมเป็น เผ่าพันธุ์ของเราเราจะขึ้นสูงหรือลงต่ำได้ก็เพราะกรรม ดังนั้น ท่านพญายมจึงสั่งมาแล้วบอกว่าให้ชาวโลกหมั่นทำแต่กรรมดี ละเว้นกรรมชั่ว และหม่ันนั่งสมาธิภาวนาบ้างจะได้ไม่ต้องไปเจอท่านที่นรก

อืม..พูดมาแล้วรู้สึกขนลุก ปรื๋อๆๆๆ

ขอบคุณครับ