มองมุสลิมผ่านเลนส์ ...พูดคุย-ดูหนังในร้านหนังสือ
ราว 2 สัปดาห์ก่อนได้รับเมลฉบับหนึ่งมีข้อความเชิญผมไปร่วมพูดคุยเกี่ยวกับหนังมุสลิม ใช่ครับ...เจ้าของเมล-เธอเป็นมุสลิม เปิดร้านหนังสือชื่อ ขอความสันติสุขประสบแด่...เธอ อยู่ในซอยลาดพร้าว 112 กำลังจะจัดกิจกรรม ดูหนังที่ร้านหนังสือ พร้อมเสวนาพูดคุยเกี่ยวกับหนังมุสลิม และเพราะติดตามอ่านคอลัมน์ในมติชน เห็นผมเขียนถึงหนังที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับศาสนาอิสลามบ่อยๆ จึงชวนผมไปพูดคุย ร่วมกับคุณ ภาณุ อารี นักทำหนังสั้นซึ่งเป็นอิสลามิกชน ไม่ต้องคิดให้เสียเวลา ผมตอบรับคำเชิญด้วยความยินดี 2 สัปดาห์ผ่านไปด้วยไข้รุมเร้าและงาน(ที่ปล่อยให้)รัดตัว บ่ายสี่โมงของวันเสาร์ที่ผ่านมา(15 ธ.ค.2550) ผมก็พาตัวเองไปถึงสถานที่จัดกิจกรรม โดยมี คุณบา สาวร่างเล็กสวมผ้าคลุมผมมิดชิดยืนคอยอยู่หน้าร้าน ภายในร้านมีคุณภาณุมาถึงก่อนแล้ว ขอความสันติสุขประสบแด่...เธอ เป็นร้านหนังสือที่ตกแต่งแบบเรียบง่าย บนชั้นด้านหนึ่งเต็มไปด้วยหนังสือของสำนักพิมพ์โอเพ่น สามัญชน สำนักหนังสือใต้ดิน สำนักพิมพ์ไชน์ และอื่นๆ ซึ่งตรงจริตของผู้ไปเยือนอย่างผมยิ่งนัก บางปกที่หาไม่ได้ตามร้านหนังสือทั่วไปก็เห็นมีที่ร้านนี้ นั่งอ่านหนังสือ-จิบกาแฟเย็นรสเข้มข้นได้สักพักก็ได้เวลาเริ่มงาน เจ้าภาพออกตัวว่ามีปัญหาเรื่องการประชาสัมพันธ์ไม่ทั่วถึงทำให้คนมาน้อย นับดูทั้งร้านก็ราวๆ 10 คน ผมฟังแล้วแอบนึกในใจว่าไม่เป็นไรครับ อย่างนี้อบอุ่นดี พูดโดยไม่ต้องเกร็งมากด้วย เมื่อหัวข้อพูดคุยเกี่ยวกับหนังมุสลิม คำถามแรกจึงเกี่ยวกับนิยามหรือความหมายของหนังมุสลิมตามความคิดของผมและคุณภาณุ ในฐานะคนทำหนังและเป็นนักดูหนังชาวมุสลิมเอง คุณภาณุตอบตอนหนึ่งได้น่าสนใจว่าหนังมุสลิมอาจจะไม่จำเป็นต้องมาจากชาติมุสลิม ถ้าคนทำหนังชาติอื่น ศาสนาอื่น ทำหนังที่สะท้อนความเป็นไปของชาวมุสลิม หนังเรื่องนั้นก็สามารถเป็นหนังมุสลิมได้ (ถ้าจำไม่ผิด คุณภาณุยกตัวอย่างเรื่อง The Kite Runner หนังใหม่มาแรงของ มาร์ก ฟอสเตอร์) สำหรับผม...พอได้ยินคำว่า หนังมุสลิม จะคิดไปถึงลักษณะเฉพาะที่สามารถบ่งบอกหรือจัดกลุ่มได้ เหมือนเช่น Islamic Art อย่างสถาปัตยกรรม ภาพเขียน ดนตรี ซึ่งไม่ว่าพบเห็นที่ใดก็สามารถระบุได้ว่าเป็นศิลปะแบบมุสลิม ขณะที่หนังจากคนทำหนังมุสลิมยังไม่มีลักษณะเฉพาะเช่นนี้ นอกจากรูปลักษณ์องค์ประกอบเช่นเครื่องแต่งกายหรือศาสนกิจที่ปรากฏให้เห็น ส่วนการแบ่งความเคลื่อนไหวหรือกระแสของหนังมุสลิม เห็นตรงกันว่ายุคแรกคือกระแสหนังอิหร่านช่วงทศวรรษ 90 ยุคต่อมาคือหลังเหตุการณ์ 9/11 คำถามข้ออื่นๆ เช่น ถ้าไม่นับเหตุการณ์ 9/11 แล้ว มีปัจจัยใดบ้างที่ทำให้เกิดกระแสมุสลิมในปัจจุบัน ประมวลความคิดที่ตอบไปได้ว่า ที่ผ่านมาไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์ที่เกิดในตะวันออกกลาง เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แอฟริกา ล้วนแล้วแต่ก่อคำถามเดียวกับเหตุการณ์ 9/11 แต่ 9/11 คือเหตุการณ์ที่ใหญ่ที่สุดที่ทำให้คำถามเดียวกันนั้นเป็นสากล คำถามถึงแนวโน้มของหนังมุสลิม ผมมองว่าจะมีมากขึ้นโดยไม่จำกัดแต่หนังอิหร่าน เชื่อว่าหนังอิรักกำลังมา อาจรวมถึงตุรกี และหนังเกี่ยวกับชาวเคิร์ดจะออกมามาก ส่วนหนังนอกประเทศมุสลิม ด้วยความที่หนังเป็นอินเตอร์เนชั่นแนลมากขึ้น ทำให้เราสามารถเห็นส่วนที่เกี่ยวกับมุสลิมอยู่ในหนังได้เสมอ ยกตัวอย่างเรื่อง Paris, I Love You ตอนของกูรินเดอร์ ชาดา (ลืมยกเรื่อง Babel ด้วย) ส่วนฮอลลีวู้ดนอกจากจะมีหนังว่าด้วยสงครามอิรัก-สงครามก่อการร้ายออกมาเรื่อยๆ แล้ว คาดว่าบรรดาสตูดิโอหรือผู้อำนวยการสร้างจะเริ่มแสดงความเอื้ออารีด้วยการจับยัดตัวละครที่หน้าเหมือนคนอาหรับไว้ในหนังประเภทต่างๆ เพื่อให้เห็นว่า ฉันเห็นคุณอยู่ในสายตา คำถามสุดท้ายที่ คุณบา เจ้าของร้านถามผมโดยเฉพาะว่าทำไมจึงมักเขียนถึงหนังเกี่ยวกับมุสลิม ได้ตอบไปว่าอันที่จริงไม่ได้ตั้งใจว่าจะเขียนถึงหนังมุสลิมเป็นพิเศษ แต่เพราะความตั้งใจแรกที่เปิดคอลัมน์(ในมติชน) คือหลีกเลี่ยงเขียนถึงหนังฮอลลีวู้ดหรือหนังตลาด แล้วเลือกเขียนถึงหนังแปลกๆ ที่คนทั่วไปไม่มีโอกาสได้รู้จัก หนังจากตะวันออกกลาง แอฟริกา หรือแม้แต่อดีตสหภาพโซเวียต จึงได้แวะเวียนมายังคอลัมน์ ซึ่งประเทศเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นมุสลิม ผมตอบไปแค่นี้ จนเมื่อนั่งรถกลับบ้านถึงคิดขึ้นได้ว่าลืมใจความสำคัญไป... เหตุที่ผมชอบดูหนังจากชาติที่ไม่ค่อยได้เห็นหนังของเขาบ่อยนัก มากกว่าเลือกดูหนังอาร์ตดังๆ (เช่นในรอบเวลาเดียวกัน ผมไม่ลังเลที่จะเลือกดูหนังคาซักสถาน แทนที่จะดูหนังของ ไมเคิล ฮาเนเก้) เพราะพรมแดนของหนังนั้นกว้างไกลกว่าหนังตลาด หนังอาร์ต หรือหนังนอกกระแส และเชื่อว่าหนังคือวัฒนธรรมอย่างหนึ่ง เป็นเหมือนช่องทางที่ให้เราได้เรียนรู้หรือทำความรู้จักประเทศหรือกลุ่มคนนั้นๆ การดูหนังจากชาติมุสลิมก็เช่นกัน ในยุคที่เกิดคำถามมากมายต่อชาวมุสลิม และศาสนาอิสลามดูจะเข้าถึงยาก การดูและเขียนถึงหนังของมุสลิมก็เพื่อเรียนรู้พวกเขา พร้อมกับชวนคนอ่านเรียนรู้ไปพร้อมกัน แม้ว่าคงไม่สามารถเข้าใจอย่างลึกซึ้ง แต่ใช่หรือไม่ว่าอย่างน้อยก็รู้จักพวกเขามากยิ่งขึ้น หลังพูดคุยมีการฉายหนังสารคดีสั้นเรื่อง มุอัลลัฟ ของคุณภาณุ อารี เห็นว่าร่วมทำกับน้องผู้ชายที่อยู่ในงานด้วย (ขออภัยที่ไม่ทราบชื่อ) และคุณ ก้อง ฤทธิ์ดี เกี่ยวกับผู้หญิงคนหนึ่งที่ตัดสินใจแต่งงานกับหนุ่มสตูล และเปลี่ยนมานับถือศาสนาอิสลาม โดยถ่ายทอดความเป็นไปของเธอครอบคลุมระยะเวลาหลายเดือน เนื่องจากฉบับที่นำมาฉายยังไม่ใช่เวอร์ชั่นสุดท้าย เป็นเหมือนโครงร่างตั้งแต่ต้นจนจบ ยังต้องตัดต่ออีกจากฟุตเตจมากกว่า 100 ชั่วโมง หลังการฉายจึงมีการพูดคุยแสดงความคิดเห็นเหมือนเป็นฟีดแบ็คว่าในเวอร์ชั่นสุดท้ายควรออกมาอย่างไร ดังนั้น ยังไม่พูดถึงหนังแบบลงรายละเอียดน่าจะดีกว่า จบการพูดคุยรอบสองก็ได้เวลาล่ำลาแยกย้าย คุณบาเอ่ยชวนให้มาดูหนังสั้นเรื่อง อาก๋ง วันเสาร์ที่ 29 ธันวาคม น่าเสียดายที่มีโปรแกรมแล้วจึงต้องปฏิเสธไปเดินออกจากร้านหลังหกโมงเย็น นี่เป็นวันแรกของเดือนธันวาคมปีนี้...ที่ผมไม่รู้สึกว่าฟ้ามืดเร็ว
Create Date : 16 ธันวาคม 2550
18 comments
Last Update : 17 ธันวาคม 2550 4:04:19 น.
Counter : 1545 Pageviews.
โดย: N'SinE 16 ธันวาคม 2550 9:55:52 น.
โดย: grappa 16 ธันวาคม 2550 19:32:38 น.
โดย: ม่วน. IP: 125.24.7.161 17 ธันวาคม 2550 22:32:01 น.
โดย: Nuch IP: 125.24.4.52 18 ธันวาคม 2550 23:19:35 น.
โดย: yawaiam IP: 125.27.61.58 20 ธันวาคม 2550 0:19:12 น.
โดย: บา IP: 125.24.13.61 27 ธันวาคม 2550 1:02:25 น.
โดย: jibjib IP: 202.29.50.249 27 ธันวาคม 2550 8:53:32 น.
โดย: คำตอบในสายลม IP: 125.24.24.46 28 ธันวาคม 2550 21:20:05 น.
โดย: ปุถุซน 1 มกราคม 2551 19:56:16 น.
โดย: นัทธนัย IP: 158.108.236.213 22 พฤศจิกายน 2551 10:48:53 น.
Location :
[ดู Profile ทั้งหมด]
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember ผู้ติดตามบล็อก : 6 คน [? ]
บทวิจารณ์ภาพยนตร์รางวัลกองทุน ม.ล.บุญเหลือ เทพยสุวรรณ ปี 2549 ..............................select movie / blog ....... --international-- ....... The Walking Dead I Wish I Knew 127 Hours The Expendables vs. Salt No puedo vivir sin ti Bright Star The World is Big and Salvation Lurks Around the Corner Sin Nombre Invictus Afghan Star Moon Gigante The Promotion An Education Up in the Air Snow (Snijeg) Liverpool Tahaan Lion's Den Tulpan Everlasting Moments Absurdistan Topsy-Turvy Ramchand Pakistani The Pope's Toilet Antonio's Secret พลเมืองจูหลิง Flashbacks of a Fool And When Did You Last See Your Father? The Boy in the Striped Pyjamas Gran Torino Departures Gomorra Abouna + Daratt Grace Is Gone The Road to San Diego Into the Wild Slumdog Millionaire The Silly Age The Year My Parents Went on Vacation It's Hard to Be Nice Ben X Caramel The Class Kings จาก Kolya ถึง Empties The Unknown Woman Dokuz Heima Cocalero The Blood of My Brother & Iraq in Fragments 12:08 East of Bucharest Rescue Dawn Mongol 6 : 30 Something Like Happiness To Each His Cinema The Counterfeiters ข้างหลังภาพ Lions for Lambs + Michael Clayton Father and Daughter Possible Lives กอด The Buried Forest รัก-ออกแบบไม่ได้ Lights in the Dusk The Piano Teacher Do You Remember Dolly Bell? Sisters in Law Al Otro Lado A Time for Drunken Horses Zelary Bug The Invasion The Science of Sleep Paris, I love you Still Life The Lives of Others Heading South Renaissance ABC Africa The Death of Mr. Lazarescu Maria Full of Grace The Last Communist Eli, Eli, lema sabachthani? 4 : 30 Late August, Early September The Circle The Cave of the Yellow Dog Italian for Beginners Love/Juice Your Name is Justine The Syrian Bride Dragon Head Reconstruction Eros The Scarlet Letter The Night of Truth Familia Rodante Bonjour Monsieur Shlomi Lantana Flanders Tokyo . Sora The World Whisky Buffalo Boy S21 : The Khmer Rouge Killing Machine Fire, Earth, Water C.R.A.Z.Y. All about My Mother Jasmine Women Battle in Heaven The Day I Became a Woman Man on the Train CSI : Grave Danger Innocence Life Is a Miracle Drugstore Girl Der Untergang The Bow Happily Ever After The Wayward Cloud The House of Sand Or, My Treasure Janji Joni Moolaade Vodka Lemon Angel on the Right Twentynine Palms The Taste of Tea ....... --independent-- ....... Goodbye Solo The Hurt Locker (500) Days of Summer Towelhead Kabluey Three Burials of Melquiades Estrada Titus Chuck & Buck The Woodsman Pollock Last Days The Limey Inside Deep Throat Coffee and Cigarettes Garden State My Name is Joe Sexy Beast Real Women Have Curves The Brown Bunny Before Sunset Elephant Bubble You Can Count on Me 9 Songs ....... --classic-- ....... Memories of Underdevelopment (1968) The Last Laugh The Snows of Kilimanjaro The Cabinet of Dr.Caligari Nanook of the North The Apu Trilogy ....... --หนังมีไว้ให้คิด-- ....... The Schoolgirl's Diary Long Road to Heaven The Imam and the Pastor Maquilapolis ....... --what a film!-- ....... Kabuliwala (1956) Macunaima (1969) Kozijat rog (1972) The Girl and the Echo (1964) Fruits of Passion (1981) Happy Gypsies (1967) ....... --introducing-- ....... Death Race 2000 (1975) ซอมบี้ปากีฯ+ผีดิบมาเลย์+ซูเปอร์แมนตุรกี Zinda Muoi Father and Daughter ....... --directed by-- ....... Ouran (1968) Pierwsza milosc (1974) Salome (1978) 4 หนังสั้น เคียรอสตามี recommended ....... - 'รงค์ วงษ์สวรรค์ กับภาพยนตร์ - เทมาเส็ก พิคเจอร์ส - Heading South - Still Life - The Apu Trilogy - The Day I Became a Woman - จาก Fire, Earth สู่ Water พญาอินทรี ศราทร @ wordpress
1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31
มีโอกาสจะแวะไป ร้าน ขอความสันติสุขประสบแด่...เธอ ค่ะ..ไม่ไกลบ้านด้วย