BlogGang.com : : เกรียนวัยกลางคน : กว่าจะมาเป็น ทูน่ากระป๋อง ตอนที่ 2 (ทำกระป๋อง)

กว่าจะมาเป็น ทูน่ากระป๋อง ตอนที่ 2 (ทำกระป๋อง)

เมื่อมีปลาแล้วเราก็ต้องมีกระป๋องไม่งั้นจะเป็นปลากระป๋องได้งัย

ตอนนี้เรามาดู ด้านกระป๋องดีกว่า ขออธิบายคร่าวๆหน่อยนะครับ เนื่องจากรู้ไม่มากคิดว่า คนที่อยู่บริษัทพวกแคนแมกเกอร์น่าจะรู้ดีกว่าผม

เริ่มด้วยการเรียกขนาดกระป๋อง โดยส่วนมากจะเรียกเป็น ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางกระป๋อง คูณ ความสูงของกระป๋อง โดยหน่วยที่เรียกส่วนใหญ่จะเป็น นิ้ว เช่น (307 x 108) หรือ (307 x 409) เป็นต้น ซึ่งมีความหมายอย่างนี้นะครับ

เช่น เส้นผ่านศูนย์กลาง 307
3 = 3 นิ้ว
07 = 7 ส่วน 16 นิ้ว

ในทำนองเดียวกันความสูงของกระป๋อง ก็อ่านเหมือนๆ กัน ดังภาพ
ส่วนถ้าถามว่า มีใครที่ใช้ขนาดเป็น มิลลิเมตรไหม? คำตอบคือมี ครับ ซึ่งที่จริงในรายละเอียด ของ profile กระป๋อง ก็ระบุเป็นมิลลิเมตรเช่นกัน ดังนั้นการเรียกแบบดังกล่าวเป็นการเรียกอย่างง่ายที่ใช้เป็นสากล พื้นๆทั่วไป

ประเภทของโลหะที่ใช้ทำกระป๋อง มี 3 ประเภทครับ(อันนี้เท่าที่ทราบ) ได้แก่

1.แผ่นเหล็ก วิลาส หรือ แผ่นเหล็กเคลือบดีบุก (tinplate)
การใช้ดีบุกเคลือบจะช่วยป้องกันเหล็กจากการเกิดสนิม และการกัดกร่อน ทำให้ลักษณะปรากฏเป็นมันวาว ยิ่งมันวาวมากเท่าไหร่ก็ยิ่งมีผิวหน้าของแผ่นเหล็กเรียบมากเท่านั้นครับ(ตรงนี้เค้าแบ่งระดับกันด้วย)

เรียบมากก็ไม่ใช่ว่าจะดีนะครับจะมีปัญหาเรื่องของการเคลือบแลกเกอร์ หรือพิมพ์สีไม่ค่อยติดหรือติดไม่ทนเพราะพื้นที่ผิวสำหรับการยึดเกาะน้อย เอาล่ะมาดูภาพตัดขวางแผ่นเหล็กดีกว่า......

2.แผ่นเหล็กเคลือบโครเมียม (tin free steel)
แน่นอนครับว่าต่างกับข้อ 1 ตรงที่ไม่มีดีบุกครับ (ตามภาพ) ซึ่งข้อดีข้อเสียก็ต่างกันมากมาย ซึ่งการที่จะเลือกว่าจะใช้แผ่นเหล็กแบบไหนมาทำกระป๋อง ก็มักจะดูที่ลักษณะ จำเพาะของ อาหารที่เราต้องการจะบรรจุ ความต้องการของลูกค้า(ความสวยงาม) หรือ ต้นทุน ฯลฯ

ซึ่งการใช้แผ่นเหล็กแบบนี้ต้องทำการ เคลือบแลกเกอร์ ทั้งด้านนอกและด้านในของกระป๋องเพื่อป้องการการกัดกร่อน ก่อนนำไปบรรจุอาหาร(อันนี้ กฎหมายบังคับ ตาม มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมกระป๋องโลหะสำหรับบรรจุอาหาร)

3.อลูมิเนียม
ปัจจุบันตัวนี้เป็นที่นิยม อีกหนึ่งตัวครับไม่รู้เพราะอะไรเหมือนกัน ซึ่งผมว่าข้อเสีย เพียบเลยครับไม่ว่าจะเป็นไม่ทนต่อการกัดกร่อน แลไม่ทนเค็มด้วย พวก product ที่มี Chloride สูงๆเนี่ยห้ามเลยครับไม่งั้นกระป๋องอาจจะรั่วแบบ pin hole และราคาก็แพงกว่า สองตัวด้านบน

แต่อย่างไรก็ตามก็มีข้อดีที่สำคัญอยู่อย่าง คือ ไม่มีกลิ่นและรส (อาหารกระป๋องที่เป็นเหล็ก เนี่ยเก็บไว้นานๆ จะมีกลิ่นรสของเหล็กติดในอาหารได้นะครับ เรียกกันว่า metallic flavor ซึ่งมีตั้งแต่กลิ่นเล็กน้อย จนระดับเทพเท่านั้นที่ได้กลิ่น จนถึงกลิ่นชัดเจนจนรับไม่ได้เลยครับ)

อ้ออีกอย่าง ไม่เป็น สนิม ก็แหงล่ะไม่มีเหล็ก นี่จะเป็นสนิม (rust) ได้อย่างไร แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า ไม่เป็น สนิมก็ไม่ผุซิ “ผุ” ครับ ดังนั้นต้องแยกประเด็นกันให้ออกนะ.......

สำหรับค่าความแข็งแรง ของเหล็ก (temper) และ single reduced /double reduced อะไรดีกว่ากันขอข้ามนะครับ......

จากข้อที่ผ่านมา มีการกล่าวถึง การเคลือบแลกเกอร์ของกระป๋องก่อนนำไปบรรจุอาหารด้วย....... หลายท่านอาจสงสัย “เอ๊ แลกเกอร์ อะไร แล้วอาหารกระป๋องจะอันตรายไหม๊เนี่ย”.......

อันตรายหรือเปล่า เนี่ยเท่าที่ทราบตอนนี้ยังไม่มีใครออกมาแย้งครับ เพราะที่จริงแลกเกอร์ที่ใช้เคลือบกระป๋องเนี่ย ก็คือพลาสติกชนิดหนึ่งครับ ที่ทำมาเพื่อสำหรับใช้กับอาหาร ซึ่งคุณๆทั้งหลายก็ใช้ในชีวิตประจำวันครับ

สำหรับวัตถุประสงค์ที่ ต้องนำมาเคลือบก็เนื่องจาก ไม่ต้องการให้อาหารสัมผัสโดยตรงกับโลหะครับ เป็นการป้องกันปฏิกิริยาเคมี ที่จะทำให้เกิดการกัดกร่อน การเปลี่ยนสี เช่น ผลิตภัณฑ์พวกน้ำแอปเปิ้ล น้ำองุ่น จะมีพวก pigment ชื่อ แอนโธซัยยานิน ซึ่งตัวนี้หากใช้กระป๋องที่ด้านในเป็นดีบุก ไม่เคลือบแลกเกอร์ เจ้าดีบุกจะไปฟอกสีผลิตภัณฑ์ให้ล่องหนไปครับ อันนี้ขอละไว้เท่านี้เพราะไม่เกี่ยวกับทูน่า กระป๋อง.......

แลกเกอร์ (Lacquer) มีมากมายหลายแบบ หลายยี่ห้อซึ่งคุณสมบัติที่เหมาะสมกับการเคลือบกระป๋องสำหรับบรรจุอาหารมีดัง นี้ครับ
-เพิ่มค่าความต้านทานต่อการผุ กร่อนของแผ่นโลหะได้
-สามารถยึดเกาะกับแผ่นโลหะได้ดี
-ใช้กับอาหารได้หลายชนิด ไม่ว่าผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อด้วยความร้อนหรือไม่ก็ตาม
-ทนต่อการขึ้นรูปกระป๋องหรือฝา ได้ดีไม่เป็นรอยขีดข่วนง่าย
-ปลอดภัยในการสัมผัสอาหาร
-ราคาไม่แพง (....ไม่มีหร๊อกของถูกและดีมีที่ไหน.....?)

ตรงนี้ขอตัดจบเท่านี้ ที่จริงเรื่องราวรายละเอียดยังมีอีกมาก

Create Date : 30 สิงหาคม 2550

Last Update : 30 สิงหาคม 2550 1:14:15 น.

0 comments

Counter : 6722 Pageviews.