วิถีชุมชน 1 (การเขียนผ้าลายขี้ผึ้ง-บ้านแม่สาใหม่)
7 พฤษภาคม 2553 : วิถีชุมชน 1 (การเขียนผ้าลายขี้ผึ้ง-บ้านแม่สาใหม่)
ได้ไปถ่ายภาพชุดนี้มา (4 พ.ค. 53) จากงาน มหกรรมรวมพล คนพัฒนาสังคม ภาคเหนือ โดยกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ร่วมกับ ศูนย์พัฒนาสังคม นิคมสร้างตนเอง ภาคเหนือ ภายใต้คอนเซปต์งาน วิถีชุมชน วิถีครอบครัว วิถีสู่คุณธรรม เพื่อสังคมที่ยั่งยืน
โดยการจัดงานในครั้งนี้ ถือได้ว่า เป็นการรวมพลังเพื่อแสดงศักยภาพของการทำงานพัฒนาสังคมซึ่งเกิดจากความร่วมมือของศูนย์พัฒนาสังคม และนิคมสร้างตนเอง ในเขตภาคเหนือ 17 จังหวัด งานจัดขึ้นระหว่างวันที่ 4-5 พฤษภาคม 2553 นี้ ณ หอนิทรรศการศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (ตรงข้ามหอประชุม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่) ตั้งแต่เวลา 10.00 น. เป็นต้นไป
การเขียนผ้าลายขี้ผึ้ง ที่ถ่ายภาพมาให้ชมกันนี้เป็นของบ้านแม่สาใหม่ อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ บ้านแม่สาใหม่เป็นหมู่บ้านชาวเขาเผ่าม้ง ห่างจากตัวอำเภอแม่ริม 21 กิโลเมตร (ทางทิศตะวันตก) ในปี 2547 ได้มีการแยกหมู่บ้านออกมาเป็นอีกหมู่บ้านหนึ่ง เนื่องจากมีประชากรหนาแน่นมากขึ้น ซึ่งได้แก่ บ้านแม่สาใหม่ และบ้านแม่สาน้อย ทั้ง 2 หมู่บ้านมีอาชีพทางการเกษตร (ลิ้นจี่, ผัก, พริกยักษ์) หัตถกรรมด้านผ้าปัก และการเขียนลายขี้ผึ้ง เพื่อนำมาตัดเย็บชุดชาวเขาเผ่าม้ง
ได้สอบถามขั้นตอนคร่าวๆ เพราะดูไม่ออกว่าจะเป็นเสื้อผ้าลายแบบไหน อย่างไร
คนเล่าก็เล่ามาแบบเสียงในฟิล์มเลย ได้ข้อมูลมาประมาณนี้ หลังจากที่เขียนลายด้วยขี้ผึ้งแบบที่ แม่อุ๊ยกำลังเขียนลายผ้าอย่างมีความสุขนี้เสร็จแล้ว
จะนำไปย้อมครามให้ดำ เมื่อย้อมเสร็จเรียบร้อยแล้ว นำไปล้างครามออก โดยนำผ้าไปต้มในน้ำร้อนเพื่อละลายขี้ผึ้งออก แล้วนำผ้าไปตากให้แห้ง และจะเกิดเป็นลายผ้าที่สวยงาม (ผิดถูกอย่างไร ขออภัยไว้ตรงนี้ก่อนนะครับ)
ลายผ้าที่เขียนด้วยขี้ผึ้งนี้ ถือว่าเป็นลายผ้าที่ชาวเขาเผ่าม้งนิยมสวมใส่กัน และจะนิยมสวมใส่เสื้อผ้าที่มีสีสันสวยงามในวันขึ้นปีใหม่ชาวม้ง และวันแต่งงาน (พยายามไป search หาเสื้อผ้าชาวม้งแล้ว ยังดูไม่ออกอยู่ดีว่า ลายผ้าที่เห็นอยู่นี้จะกลายเป็นชุดสวยๆ ของชาวม้งได้ยังไง เข้าใจว่าอาจจะยังมีอีกหลายขั้นตอนอยู่) เอาเป็นว่ามาชมกันนิดหน่อยก็แล้วกัน กับการเขียนลายผ้าของแม่อุ๊ยที่ขีดเขียนลายไปอย่างมีความสุขตลอดเวลาที่ได้นั่งชมและถ่ายภาพ
ขี้ผึ้งที่ใช้ในการเขียนผ้า ต้องตั้งอุ่นอยู่บนเตาไฟตลอดเวลา
ก่อนการเขียนลงบนผ้าแต่ละครั้ง ต้องมีการนับช่อง พร้อมกับจินตนาการลวดลายที่จะขีดเขียนลงบนผ้าด้วย แม่อุ๊ยที่เขียนลายผ้านี้ มีความชำนาญแม่นยำอยู่แล้ว จดจำลายที่เขีียนได้เป็นอย่างดี
พอจะจรดด้ามปากกาไม้ที่เขียนลาย เหมือนแค่นึกสักแป๊บ แล้วก็ลงมือขีดเขียนลาย สังเกตได้ว่า การเขียนแต่ละครั้งจะได้ 3-4 รอยเท่านั้น ต้องไปจุ่มขี้ผึ้งอยู่บ่อยๆ เช่นกัน
ตัวอย่างลายผ้าที่มีการขีดเขียนด้วยขี้ผึ้งไว้บ้างแล้ว
ลักษณะการขีดเขียนลายลงบนเนื้อผ้า จะเป็นการขีดเขียนลายแบบเข้าหาตัว(ผู้เขียนลาย)
ภาพถ่าย set นี้ ใจจริงแล้วอยากจะไปถ่ายภาพแก้มือใหม่ เพราะหลายๆ ภาพ ควร Focus จุดที่เขียนมากกว่าที่มือ หรือที่ตัวด้ามปากกาไม้ แต่พอถ่ายในช่วงเย็นๆ โพล้เพล้ แสงเริ่มน้อยแล้ว เลยตัดใจใช้ F2.8 หน้ากล้องกว้างไปหน่อย เลยทำให้ชัดในส่วนของจุดโฟกัสเท่านั้น บริเวณรอบข้างเลยเบลอกระจายไปเลย ที่จริงก็ชอบล่ะ แต่ก็อยากได้สักภาพ สองภาพที่เห็นลวดลายของผืนผ้าลายที่แม่อุ๊ยขีดเขียนลายอย่างมีความสุขไปด้วย
เหลือภาพนี้ภาพเดียวที่พอจะได้ชัดๆ เลยมาปิดท้ายไว้กับภาพถ่าย การเขียนผ้าลายขี้ผึ้ง ของบ้านแม่สาใหม่ อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่
ขอบคุณแม่อุ๊ยผู้เป็นแบบถ่ายภาพด้วยครับ และก็หวังว่าครอบครัวชุมชนบ้านแม่สาใหม่ ยังคงร่วมใจร่วมกันอนุรักษ์หัตถกรรมพื้นบ้าน ลายผ้าที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง สืบสานต่อไปชั่วลูกหลานด้วยนะครับ
ขอบคุณศูนย์พัฒนาสังคมหน่วยที่ 13 จังหวัดเชียงใหม่ และผู้จัดงาน กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ที่จัดงานและนำวิถีชีวิตชาวบ้านภาคเหนือ 17 จังหวัดมาให้ชมกันและทำความรู้จักวิถีชีวิตชาวบ้านแบบที่ตัวเองไม่ค่อยได้พบเห็นไว้ด้วยครับ
ขอบคุณทุกๆ ท่านที่แวะมาชมภาพถ่ายที่ blog ด้วยครับ
Create Date : 07 พฤษภาคม 2553 |
|
17 comments |
Last Update : 7 พฤษภาคม 2553 10:33:55 น. |
Counter : 3814 Pageviews. |
|
|
|
ว่าแต่ คนไทยเรานี่ก้อเก่งนะคะนี่ มีอะไรที่ให้เราได้ศึกษาค้นคว้า อีกเยอะเลย