นิพพาน
รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ คือ...
ภิกษุทั้งหลาย ! ก็รูปเป็นอย่างไร
คือ มหาภูต ๔ และรูปที่อาศัยมหาภูต
นี้เรียกว่า รูป.
ภิกษุทั้งหลาย ! ธาตุมี ๔ อย่างเหล่านี้
คือ ปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) อาโปธาตุ(ธาตุน้ำ)
เตโชธาตุ (ธาตุไฟ) วาโยธาตุ (ธาตุลม)
ภิกษุทั้งหลาย ! เหล่านี้แล ธาตุ ๔ อย่าง ดังนี้.
บาลี นิทาน. สํ. ๑๖/๒๐๓/๔๐๓.
ภิกษุทั้งหลาย ! อะไรจึงเรียกว่า เวทนา.
ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะสิ่งนั้นรู้สึก ดังนั้น
จึงเรียกว่า เวทนา รู้สึกได้ซึ่งอะไร รู้สึกได้ซึ่งสุขบ้าง รู้สึกได้ซึ่งทุกข์บ้าง รู้สึกได้ซึ่งอทุกขมสุขบ้าง.
ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะสิ่งนั้นรู้สึก ดังนั้นจึงเรียกว่า เวทนา.
-บาลี ขนฺธ. สํ. ๑๗/๑๐๕/๑๕๙.
ภิกษุทั้งหลาย ! ก็สัญญาเป็นอย่างไร.
ภิกษุทั้งหลาย ! สัญญา ๖ หมวดนี้ คือ สัญญาในรูป สัญญาในเสียง สัญญาใน
กลิ่น สัญญาในรส สัญญาในโผฏฐัพพะ
สัญญาในธรรม ภิกษุทั้งหลาย ! นี้เรียกว่า สัญญา.
ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะอะไรจึงเรียกว่าสัญญา เพราะจำได้หมายรู้ จึงเรียกว่าสัญญา จำได้หมายรู้อะไร จำได้หมายรู้สีเขียวบ้าง สีเหลืองบ้าง สีแดงบ้าง สีขาวบ้าง.
ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะจำได้หมายรู้ จึงเรียกว่า สัญญา.
-บาลี ขนฺธ. สํ. ๑๗/๗๔,๑๐๕-๑๐๖/๑๑๕,๑๕๙.
ภิกษุทั้งหลาย ! ก็สังขาร เป็นอย่างไร
ภิกษุทั้งหลาย ! เจตนา ๖ หมวดนี้ คือ สัญเจตนานรูป สัญเจตนาในเสียง สัญเจตนาในกลิ่น สัญเจตนาในรส สัญเจตนาในโผฏธัพพะ สัญเจตนาในธรรม ภิกษุทั้งหลาย ! นี้เรียกว่าสังขาร.
ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะอะไรจึงเรียกว่าสังขาร เพราะปรุงแต่งสังขตธรรม จึงเรียกว่าสังขาร ปรุงแต่งสังขตธรรมอะไร
ปรุงแต่งสังขตธรรม คือ รูปโดยความเป็นรูป ปรุงแต่งสังขตธรรมคือ เวทนาโดยความเป็นเวทนา ปรุงแต่งสังขตธรรมคือสัญญาโดยความเป็นสัญญา ปรุงแต่งสังขตธรรมคือ สังขารโดยความเป็นสังขาร ปรุงแต่งสังขตธรรมคือวิญญาณโดยความเป็นวิญญาณ.
ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะปรุงแต่งสังขตธรรม จึงเรียกว่า สังขาร.
-บาลี ขนฺธ. สํ. ๑๗/๗๔,๑๐๖/๑๑๖/,๑๕๙.
ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะอะไรจึงเรียกว่าวิญญาณ. ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะรู้แจ้ง
จึงเรียกว่า วิญญาณ รู้แจ้งซึ่งอะไร รู้แจ้งรสเปรี้ยวบ้าง รู้แจ้งรสขมบ้าง รู้แจ้งรสเผ็ดบ้าง รู้แจ้งรสหวานบ้าง รู้แจ้งรสขื่นบ้าง รู้แจ้งรสไม่ขื่นบ้าง รู้แจ้งรสเค็มบ้าง รู้แจ้งรสไม่เค็มบ้าง.
ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะรู้แจ้ง จึงเรียกว่าวิญญาณ.
-บาลี ขนฺธ. สํ. ๑๗/๑๐๖/๑๕๙.
| Create Date : 23 มกราคม 2564 |
| Last Update : 23 มกราคม 2564 7:57:31 น. |
|
0 comments
|
| Counter : 151 Pageviews. |
 |
|
|
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [