เรียนภาษาไทใหญ่จากเพลง "แม่น้ำมาว" น้างโหมยงื้น (ฝรั่ง)
มอื่อ สูง ค่า
 สวัสดีครับ ผมจ๊ายก๊งเหลว กลับมาฝึกภาษาไทใหญ่กันต่อ หลังจากที่ฝึกกับเจ้าของภาษามานาน วันนี้เปลี่ยนบรรยากาศ มาฝึกกับฝรั่งบ้าง นางหมวยเงินครับ ในชื่อบล็อก ผมจะแยกไว้สองประเภท ถ้าชื่อคนร้องเป็น น้าง หรือ จ๊าย นั่นคือเพลงจากรัฐฉานครับ ฉนั้นเพลงนี้ มาจากรัฐฉาน ส่วนถ้าชื่อคนร้องเป็นสำเนียงไทย นาง หรือ นาย หมายถึงเพลงนั้นผลิตในไทย ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นที่เชียงราย มักจะมีทับศัพท์คาราโอเกะภาษาไทยประกอบ
วันนี้อยากอธิบาย คำทักทายของไทใหญ่แบบละเอียด ในคำว่า "มอื่อ สูง ค่า" นั้น ประกอบด้วยพยัญชนะ 4 ตัว ม่ะ ซ่ะ ง่ะ และ ค่ะ ไม่ควรเรียกว่า มอ สอ งอ และ ขอ อย่างไทย เดี๋ยวมันจะงงกัน เท่าที่ผมศึกษามา พม่า กับไทใหญ่ จะออกเสียงพยัญชนะตัวเองว่า ก้ะ ค่ะ... เสียง อะ ส่วน ไทย ลาว เขมร จะออกเสียงพยัญชนะตัวเองว่า กอ ขอ... เสียง ออ (เขมรอาจมี โอ ด้วย)
ม่ะ ตัวแรก หน้าตาจะคล้ายตัว U แต่มีรูตรงกลาง ซ่ะ ตัวที่สอง จะเหมือนตัว C กลับด้าน แล้วมาต่อกันสองตัว ง่ะ ตัวที่สาม เหมือนตัว C เป๊ะ ส่วน ค่ะ หน้าตาคล้าย ว แหวนไทย แต่ส่วนบนจะหยัก
ตัว ม่ะ ถูกประกบทั้งบน และล่างด้วยตัว c นั่นคือสระ "อา-อือ" ของไทใหญ่ จึงอ่านว่า "หมา-อื๋อ" ใส่คอมม่า ( , ) ได้เสียงเอก กลายเป็น "หม่า-อื่อ" สระตัวนี้ ผมชอบเป็นพิเศษ เพราะมันแปลก ภาษาไทยไม่มี คือมันจะ ใหม่ ก็ไม่ใช่ จะ หมื่อ ก็ไม่ใช่ มันผสมกัน กลายเป็น "มอื่อ" แบบที่ผมเขียน ให้อ่านควบ แต่โดยทั่วไป จะเห็นเขียนว่า "ใหม่สูงค่า" ไปเลย แต่ผมอยากให้สำเนียงได้ด้วย อย่าอ่านว่า "มะ อื่อ" นะครับ ให้อ่านควบ "ใหม่" ผสม "หมื่อ" = "มอื่อ"
ตัว ซ่ะ ใส่สระอูของไทใหญ่ หน้าตาคล้ายตัว L อยู่ใต้ตัว ซ่ะ ตามด้วยตัว ง่ะ ที่เป็นตัวสะกด จุดเด่นของภาษาไทใหญ่ ที่ภาษาไทยไม่มี ก็คือ ตัวสะกด จะถูกกำกับด้วยตัว c ข้างบนเสมอ เพื่อบอกให้รู้ว่า ตัว ง่ะ ตัวนี้ เป็นตัวสะกด ตรงนี้มันช่วยมือใหม่ได้เยอะเลยครับ เพราะจะรู้ว่า คำแต่ละคำ มันจบตรงไหน ถ้าตัว ง่ะ ไม่มีตัว c อยู่บนหัว จะอ่านได้ว่า "มอื่อ สู ง่ะ ค่า" เมื่อกำกับว่า ตัว ง่ะ เป็นตัวสะกด จะได้อ่านว่า "สูง" โปรดอย่าลืมว่า หากไม่มีวรรณยุกต์ใดๆ กำกับ จะได้เสียงจัตวาเสมอ "สูง" คือเสียงจัตวา
ตัว ค่ะ ใส่สระอาไทใหญ่ ก็คล้ายสระอาไทย แต่หางยาว จริงๆ สระอาหางยาวบ้านเราก็มี (ๅ) ไว้ใช้กับ ฤๅ และ ฦๅ จะได้ดูสวย หางยาวไปด้วยกัน ส่วนของไทใหญ่นั้น สระอาหางยาว ใช้ในกรณีไม่มีตัวสะกด ถ้ามีตัวสะกด หางจะสั้น กรณีนี้ "ค่า" ไม่มีตัวสะกด สระอาจึงหางยาว ค่ะ ใส่สระอา ได้ "ขา" ใส่เซมิโคลอน ( ; ) ได้เสียงโท ออกเสียงว่า "ค่า" หรือจะเขียนว่า "ข้า" ก็ได้ ได้เสียงเดียวกัน
"ค่า" คำนี้ ของไทใหญ่ แปลว่า ข้าพเจ้า ก็ได้ ในกรณีที่เป็นคำนาม แต่ถ้ามาเป็นคำลงท้าย จะมีความหมายในเรื่องความสุภาพ เช่นเดียวกับ "ครับ" และ "ค่ะ" ของไทย เพียงแต่ของไทใหญ่ไม่แยกเพศ ใช้ "ค่า" ทั้งชาย และ หญิง
เพลงนี้เสียงดนตรี เสียงกีตาร์เพราะดี ส่วนสำเนียงของนาง แน่นอนว่าเพี้ยนแน่ แต่นั่นไม่ใช่ปัญหาครับ เพราะผมอ่านช่วย สรุปถ้าไม่มีสับไตเติล ผมไม่รอดแน่ ฟังเจ้าของภาษายังไม่แตกเลย ริจะฟังฝรั่งร้องเพลงไทใหญ่ บอกก่อนเลยว่าฟังยากอยู่ เริ่มแปลกันเลยครับ
(อ่าน) กว๊าม-นั่ม ม้าว แต้ม-น้าง โหมย งื้น จ๊าย James จ๊าย แสง จ๋อม ฟ่ะ ฮ่อง-น้าง โหมย งื้น
(เกลา) เพลง-แม่น้ำมาว แต่ง-นางหมวยเงิน นายเจมส์ นายแสงจอมฟ้า ร้อง-นางหมวยเงิน
(อ่าน) ซิบ สอง ปี๋ เย่า น้อน ฝัน จอื๋อ จั๊บ มอื๊อ เอ้อ
"มอื๊อ" (ม้า-อื๊อ) คำนี้ ผมเคยไปปรึกษาเพจ Tai communiy online มาแล้ว มันจะตรงกับคำว่า "มึง" ของไทย แต่ "มอื๊อ" คำนี้ สุภาพครับ ใช้ได้ปกติ ต่างจาก "มึง" ของไทย ที่ไม่สุภาพแล้ว
(แกะ) สิบ สอง ปี แล้ว นอน ฝัน ใจ ติด เธอ เอย
เธอ ในที่นี้ก็คือแม่น้ำมาวครับ ผมไม่มีข้อมูล ว่าแม่น้ำมาว สำคัญกับคนไทใหญ่อย่างไร แต่แม่น้ำนี้ อยู่ตอนเหนือของรัฐฉาน ติดชายแดนจีน พม่าเรียกว่า Shweli river
(เกลา) สิบสองปีมาแล้ว นอนฝันถึงเธอ
(อ่าน) สาย นั่ม ม้าว อ่อน เอ๊ย (แปล) สายน้ำมาวเอย
ทั้ง "อ่อน" และ "เอ๊ย" เป็นคำสร้อยทั้งคู่
(อ่าน) อยู่ ตี้ ลอื๋อ ก้อ คอื้อ หัน เค้อ ไต๊ เจ๊อ อยู่ จ๊อม ฮิ้ม ฝั่ง (แกะ) อยู่ ที่ ไหน ก็ ใคร่ เห็น เครือ ไท พวก อยู่ ตาม ริม ฝั่ง (เกลา) อยู่ที่ไหน ก็ใคร่อยากเห็นพี่น้องเผ่าไท ที่อยู่ตามริมฝั่ง
(อ่าน) ยุ่ม เสกั๋ม เม้อ ลาด กว๊าม เก่า ฮั่ก เขา (แกะ) เชื่อ สักครั้ง กลับ พูด ความ เก่า รัก เขา (เกลา) เชื่อว่าสักครั้ง จะได้กลับไปพบปะพูดคุยเรื่องเก่า รักเขา
เขา ในที่นี้ หมายถึงชาวไทที่อาศัยอยู่ที่ริมน้ำมาว
(อ่าน) ลิ่กล้าย เจ๋ม ฟิ่งทุ้ง ฮั่ก ตั๊ง เซ่ง หน่า เย่า (แกะ) อักษร รวมทั้ง วัฒนธรรม รัก ทั้ง สิ้น นะ แล้ว (เกลา) ไม่ว่าอักษร ไม่ว่าวัฒนธรรม ก็รักทั้งหมด
(อ่าน) ย้อนซู้ ฮอื้อ ถึง นั่ม ม้าว (แกะ) ขอพร ให้ ถึง น้ำ มาว (เกลา) ขอพรให้ได้กลับไปยังแม่น้ำมาว
(อ่าน) เอ๊นอ๊าน เก๋า เม่อย้ามเหลว (แกะ) มุ่งมั่น กู ในตอนนี้
ปกติ เคยเจอแต่ "อ๊าน" แต่ "เอ๊นอ๊าน" ก็คือ มุ่งมัน ตั้งใจ เช่นเดียวกัน "เก๋า" ในพจนานุกรม แปลว่า กวน คน ก็ได้ ในกรณีกิริยา ถ้าเป็นคำนาม จะตรงกับคำว่า "กู" ของไทย แต่ "เก๋า" สุภาพครับ ใช้ได้ปกติ จะเรียกตัวเองว่า "เก๋าข้า" ก็ได้ครับ ไทใหญ่ถือว่าสุภาพดี (ดูในพจนานุกรม)
(เกลา) ในตอนนี้ฉันมุ่งมั่น
 
(อ่าน) ซิบ สอง ปี๋ เมิ้ง ล่อง ต๊าง มุ่ง ม้อง หัน นั่น ฮอด ถึง เย่า (แกะ) สิบ สอง ปี เมือง เรื่อง ความ มุ่งหวัง รอ เห็น ถึง ถึง แล้ว
"มุ่ง" ในพจนานุกรม แปลว่า มุ่งหวัง คอย ชะเง้อรอ "ม้อง" แปลว่า รอ อยู่แล้วครับ พบได้บ่อย สองคำนี้พอมาต่อกัน ก็คงเน้นว่า "รออย่างใจจดใจจ่อ"
(เดา) สิบสองปีนั้น ความตั้งใจรอคอยได้สุกงอมแล้ว
(อ่าน) นอื๊อ โห จอื๋อ ไน่ จ๊อม หนั่ง มุ่ง ม้อง ม้า นั่น (แกะ) ใน หัว ใจ นี้ ตาม ดั่ง มุ่งหวัง รอ มา นั้น (เกลา) ในหัวใจที่จดจ่อรอคอยอยู่นั้น
(อ่าน) เต๋ม โท่น เย่า หน่า เอ้อ (แกะ) เต็ม ถ้วน แล้ว นะ เออ (เกลา) มันตื้นตันเต็มที่แล้ว
(อ่าน) แก๋นหลี โจ๊มเซ้อ นั่ม ต๋า ป๊อ คอื้อ ย่อย ไหล จ๊อม แก้ม อยู่
ผมได้นำคำว่า "แก๋นหลี" ไปปรึกษาในกลุ่มเรียนรู้ภาษาไทใหญ่ (ไต) เพราะไม่มั่นใจคำนี้ ได้รับคำแนะนำว่า มันน่าจะเป็น "แก่นหลี" คำแรกเสียงเอก จะได้เป็นคำขยายให้ โจ๊มเซ้อ คือ ยินดีอย่างมาก
(แกะ) อย่างมาก ยินดี น้ำ ตา ก็ ใคร่ ย้อย ไหล ตาม แก้ม อยู่ (เกลา) ปลื้มปิติจนน้ำตาไหลอาบแก้ม
(อ่าน) ย้อน ผาก โห จอื๋อ ต้อน จู๊ ถึง เมิ้ง ไต๊ (แกะ) ขอ ฝาก หัว ใจ ฝาก ถึง ถึง เมือง ไท (เกลา) ขอฝากหัวใจ ส่งไปถึงเมืองไท
(อ่าน) ก้อบ สาย จอื๋อ ข้า ฮั่ก เค้อ ไต๊ หลาย ตี้ (แกะ) เพราะ สาย ใจ ข้า รัก เครือ ไท หลาย ที่ (เกลา) เพราะฉันผูกพันกับเผ่าไทหลายที่
(อ่าน) ย้อนซู้ ฮอื้อ แผ่น หลิน ไต๊ (แปล) ขอพร ให้ แผ่น ดิน ไท
(อ่าน) ตั๊ก ไล่ สืบ ป๋าน เย่า ป๋าน (แกะ) จะ ได้ สื สมัย แล้ว สมัย (เกลา) คงอยู่สืบไปนานเท่านาน
(อ่าน) ก๋างจอื๋อ ปั๋น กว๊าม ฮอื้อ กื๊ก มั้น จ๊อม นั่ม ม้าว ไหล อยู่ ไว่ (แกะ) ความคิด ให้ ความ ให้ คู่กัน มัน ตาม น้ำ มาว ไหล อยู่ ไว้ (เกลา) ในความปรารถนานั้น อยากอยู่คู่กับแม่น้ำมาวที่ยังหลั่งไหล
อันนี้ ผมคิดว่า "มั้น" ที่แปลว่า "เงามัน" หรือ "หัวมัน" ไม่น่าจะเกี่ยว มันน่าจะเป็น "มั่น" ที่แปลว่า "มั่นคง" น่าจะเป็น "ฮอื้อ กื๊ก มั่น จ๊อม นั่ม ม้าว" คือ ให้อยู่คู่กันมั่นกับน้ำมาว
(อ่าน) เม่อเหลว ป้น กว่า เย่า ป๋าน เย่า ป๋าน (แกะ) ตอนนี้ พ้น ไป แล้ว สมัย แล้ว สมัย (เกลา) ตอนนี้ เรื่องราวได้ผ่านมานานแล้ว
(อ่าน) ค้าว ย้าม ปี๋ เหลิน วั้น ป้น ว้าย เสก้อ (แกะ) คราว ยาม ปี เดือน วัน พ้น วาย ถ้าหาก (เกลา) เป็นวัน เป็นเดือน เป็นปี ที่ผ่านพ้นไป
(อ่าน) หมาก โห จอื๋อ เก๋า เต๋ม โล่ย แซ่ดจ่า (แกะ) ผล หัว ใจ ฉัน เต็ม ด้วย สัจจะ (เกลา) หัวใจฉันยังยึดมั่นในอุดมการณ์
(อ่าน) ต่า เต๋ ลื้ม ไต๊ หือ มี้ เย่า หล่า (แกะ) เพื่อ จะ ลืม ไท ยังไง มี แล้ว ด่า (เกลา) ไม่มีทางที่จะลืมความเป็นไท
(อ่าน) ต่า โก๊น เมิ้ง ไต๊ ย้อน ซาก ไว่ ปั๋น (แกะ) เพื่อ คน เมือง ไท ขอ สังเวย ไว้ ให้ (เกลา) เพื่อคนเมืองไท ขออุทิศตนให้
(อ่าน) นอื๊อ หมาก โห จอื๋อ เก๋า อั๋น จั๊บ ไว่ อยู่ มี้ ตั๊ง หนัม (แกะ) ใน ผล หัว ใจ ฉัน อัน ติด ไว้ อยู่ มี ทั้ง มาก (เกลา) ในดวงใจฉันทุ่มเทให้อย่างเต็มที่
(อ่าน) ย้อนซู้ ฮอื้อ ถึง นั่ม ม้าว (ขอพรให้ได้กลับไปยังแม่น้ำมาว)
เสียงนางหมวยเงิน โหยหวนดีมาก
งิ้น โจ๊ม เย่า ค่า ขอบคุณสำหรับการติดตามครับ
สรุปเนื้อหา "แม่น้ำมาว"
สิบสองปีมาแล้ว นอนฝันถึงเจ้า สายน้ำมาวเอย อยู่ที่ไหน ก็ใคร่อยากเห็นพี่น้องเผ่าไทที่อยู่ตามริมฝั่ง เชื่อว่าสักวัน จะได้กลับไปพบปะพูดคุยเรื่องเก่า รักเขา ไม่ว่าอักษร ไม่ว่าวัฒนธรรมก็รักทั้งหมด ขอพรให้ได้กลับไปยังแม่น้ำมาว
ตอนนี้ฉันมุ่งมั่น สิบสองปีนั้น ความตั้งใจรอคอยได้สุกงอมแล้ว ในหัวใจที่จดจ่อรอคอยอยู่นั้น มันตื้นตันเต็มที่แล้ว ปลื้มปิติจนน้ำตาไหลอาบแก้ม ขอฝากหัวใจส่งไปถึงเมืองไท เพราะฉันผูกพันกับเผ่าไทหลายที่
ขอพรให้แผ่นดินไท คงอยู่สืบไปนานเท่านาน ในความปรารถนานั้น อยากอยู่กับแม่น้ำมาวที่ยังหลั่งไหล ตอนนี้เรื่องราวได้ผ่านมานานแล้ว เป็นวันเป็นเดือนเป็นปีที่ผ่านพ้นไป หัวใจฉันยังยึดมั่นในอุดมการณ์ ไม่มีทางที่จะลืมความเป็นไท เพื่อคนไท ขออุทิศตนให้ ในดวงใจฉันทุ่มเทให้อย่างเต็มที่
ขอพรให้ได้กลับไปยังแม่น้ำมาว
เต๋ กว่า เย่า ค่า ลาไปแล้วครับ
บทกลอน "แม่น้ำมาว"
...สิบสองปี ยังฝันถึง สายน้ำมาว จำเรืองราว พี่น้องไท สองริมฝั่ง อยากกลับไป คุยเรื่องเก่า เล่าสู่ฟัง เชื่อสักครั้ง คงได้กลับ ไปที่เดิม
รักคนไท อักษรไท และภาษา เห็นคุณค่า ประเพณี ที่เห่อเหิม สิบสองปี ความคิดถึง จึงเติบเติม พอกพูนเพิ่ม จนตื้นตัน กลั้นน้ำตา
ฝากหัวใจ ส่งไปถึง เมืองไทนั้น ด้วยผูกพัน กับเผ่าไท เป็นหนักหนา ขอพรให้ แผ่นดินไท ไม่เสื่อมซา ปรารถนา กลับไปอยู่ คู่น้ำมาว
แม้เวลา ผ่านพ้นมา นานมากแล้ว ยังยึดแนว อุดมการณ์ ทุกย่างก้าว หวังอุทิศ ชีวิตให้ ไททุกคราว พระเป็นเจ้า ขอพรได้ กลับไปเทอญ...
คำแปล และบทกลอน โดยจ๊ายก๊งเหลว
| Create Date : 12 กรกฎาคม 2556 |
| Last Update : 30 กรกฎาคม 2556 22:47:02 น. |
|
4 comments
|
| Counter : 3059 Pageviews. |
 |
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 10 คน [