ดอกไม้ทิพย์แห่งเมืองสวรรค์

ที่ชื่อ มณฑา หรือ มณฑารพ นั้น

ในพระไตรปิฎกกล่าวไว้ว่า

ก่อนที่พระพุทธองค์จะเสด็จปรินิพพาน

ได้ตรัสกับพระอานนท์ว่า

“ดูกรอานนท์ ไม้สาละทั้งคู่

ผลิดอกบานสะพรั่งนอกฤดูกาล

ร่วงหล่นโปรยปราย ลงยังสรีระ

ของตถาคตเพื่อบูชา

แม้ดอกมณฑารพอันเป็นของทิพย์

ก็ตกลงมาจากอากาศ

ดอกมณฑารพเหล่านั้น

ร่วงหล่นโปรยปรายลงยังสรีระ

ของตถาคตเพื่อบูชา

แม้จุณแห่งจันทน์อันเป็นของทิพย์

ก็ตกลงมาจากอากาศ

จุณแห่งจันทน์เหล่านั้น

ร่วงหล่นโปรยปรายลงยังสรีระ

ของตถาคตเพื่อบูชา

ดนตรีอันเป็นทิพย์เล่า

ก็ประโคมอยู่ในอากาศ เพื่อบูชาตถาคต

แม้สังคีตอันเป็นทิพย์

ก็เป็นไปในอากาศเพื่อบูชาตถาคต

” ดูกรอานนท์ ตถาคตจะชื่อว่า

อันบริษัทสักการะ เคารพ นับถือ

บูชา นอบน้อม ด้วยเครื่องสักการะ

ประมาณเท่านี้หามิได้

ผู้ใดแลจะเป็นภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก

หรืออุบาสิกาก็ตาม เป็นผู้ปฏิบัติธรรม

สมควรแก่ธรรม ปฏิบัติชอบ

ปฏิบัติตามธรรมอยู่ ผู้นั้นย่อมชื่อว่า

สักการะ เคารพ นับถือ บูชาตถาคต

ด้วยการบูชาอย่างยอด

เพราะเหตุนั้นแหละอานนท์

พวกเธอพึงสำเหนียกอย่างนี้ว่า

เราจักเป็นผู้ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

ปฏิบัติชอบ ประพฤติตามธรรมอยู่ดังนี้ฯ”

ในเวลาที่พระพุทธองค์เสด็จปรินิพพานแล้ว

ทุกหนแห่งในเมืองกุสินารา

เต็มไปด้วยดอกมณฑารพ ….

มณฑา เป็นพรรณไม้ยืนต้น

ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ลักษณะเป็นพุ่ม

ผิวเปลือกลำต้นเรียบสีเทา

ลำต้นมีความสูงประมาณ 4-10 เมตร

ลำต้นแตกกิ่งก้านสาขาน้อย

ใบมีขนาดใหญ่มีสีเขียว ใบเป็นรูปมนรี

ขอบใบขนานตัวใบเป็นคลื่นเล็กน้อย

ดอกแตกออกตามง่ามใบ

หรือส่วนยอดของลำต้น

กลีบดอกแข็งหนา กลีบดอก 3 กลีบ

ซ้อนกันเป็นชั้น

ลักษณะคล้ายกับ ดอกลำดวน

ดอกสีเหลือง มีกลิ่นหอมไปไกล

มณฑาทิพ เป็นชื่อต้นไม้ดอก

ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์นั้น

เช่น มณฑาทิพที่ตกลงมาเพื่อนิพพาน

แสดงว่าคนไทยเมื่อ ๑๓๔ ปีก่อน เชื่อว่า

มณฑาเป็นดอกไม้จากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์

ที่มีกลิ่นหอม

และกลีบดอกร่วงหล่นลงมาบนโลก

เมื่อพระพุทธเจ้าทรงปรินิพพาน

จึงเป็นดอกไม้กลิ่นหอมที่มีความศักดิ์สิทธิ์

สูงส่งกว่าดอกไม้อื่นๆ

หญิงไทยนิยมตั้งชื่อตามดอกไม้มณฑากันมาก

มณฑา มีชื่อเรียกอื่นๆ คือ จำปูนช้าง

จอมปูน (ภาคใต้) และยี่หุบ

(ภาคกลาง และภาคเหนือ)

สาเหตุ ที่เรียกว่ายี่หุบ

อาจเกิดจากดอกมณฑาเมื่อบานเต็มที่

ก็ดูเหมือนยังหุบ อยู่นั่นเอง

ชื่อในภาษาอังกฤษคือ

MAGNOLITA

ขอบคุณที่มา  fb. Anna Jill

คัดลอกมาจาก...ตังเก ศรีราชา