"ธรรมนาวา"


ตอนที่สวนโมกข์เริ่มมีการสร้างถาวรวัตถุ

เช่น โรงมหรสพทางวิญญาณ

หรืออาคารต่าง ๆ ก็ดี อาคารแต่ละแห่ง

ใช้เวลานานหลายปี

เพราะว่าอาศัยกำลังพระเณรช่วยกันสร้าง

 ไม่มีการจ้างบริษัทรับเหมาก่อสร้างมาทำ

 พระเณรก็ทำกันวันละนิด วันละหน่อย

คราวหนึ่งท่านอาจารย์พุทธทาส

สร้างอาคารชื่อว่า “ธรรมนาวา” เรียกสั้น ๆ ว่า “เรือ”

เพราะมีรูปร่างคล้ายเรือ

คราวหนึ่งมีลูกศิษย์มาเยี่ยมสวนโมกข์

เมื่อไปกราบท่านอาจารย์พุทธทาส

ถามท่านว่าเรือสร้างถึงไหนแล้ว เสร็จหรือยัง

 อาจารย์พุทธทาสตอบว่าเสร็จแล้ว

ชายคนนั้นก็แปลกใจ

เพราะว่ามาสวนโมกข์เมื่อ ๒ เดือนก่อน

ก็เห็นว่ายังสร้างไปไม่ได้มากเท่าไร

ทำไมเสร็จเร็วจัง จึงเดินไปดู

 ปรากฏว่าคืบหน้าไปได้ไม่มาก

 เขาจึงกลับมาหาท่านอาจารย์พุทธทาสและถามว่า

 เรือยังสร้างไปไม่ถึงไหนเลย

ทำไมอาจารย์ถึงว่าเสร็จแล้ว

ท่านอาจารย์พุทธทาสตอบว่า “เสร็จแล้ว เสร็จจริง ๆ

 วันนี้เสร็จ พรุ่งนี้ก็เสร็จ มะรืนนี้ก็เสร็จ เสร็จทุกวัน”

ชายคนนั้นงง เพราะตามความเข้าใจของเขา

 คำว่าเสร็จก็คือเรียบร้อยสมบูรณ์

 แต่สำหรับท่านอาจารย์พุทธทาส

เสร็จในความหมายของท่าน คือ วางลงจากใจแล้ว

 ไม่เอามาเป็นเครื่องกังวลใจ

 หมายความว่า เวลาจะทำอะไรก็ตาม ก็ทำเต็มที่

 แต่พอเลิกงาน ก็วางมันลง อย่างนี้เรียกว่าเสร็จ

คนเราเวลาทำอะไรสำเร็จเสร็จสิ้น จะรู้สึกว่ามันเบา

 ไม่มีความวิตกกังวลอีกต่อไป

ท่านอาจารย์พุทธทาส

ก็มีความรู้สึกอย่างนั้นทุกครั้งที่เลิกงาน

ได้แค่ไหนก็แค่นั้น พอเลิกงานก็วางงานลงจากใจ

ไม่ใช่แค่วางค้อน วางเครื่องไม้เครื่องมือเท่านั้น

 ใจก็วางด้วย เสมือนว่ามันเสร็จแล้ว

ถึงเวลาไปทำสมาธิ ภาวนา ทำวัตรสวดมนต์

หรือพักผ่อน ก็ไม่เอางานมาครุ่นคิดให้หนักอกหนักใจ

 แม้จะยังไม่เสร็จสมบรูณ์

เวลาเข้านอนก็นอนด้วยใจที่ปลอดโปร่ง

เพราะว่าวางทุกอย่าง เสมือนว่ามันเสร็จแล้ว

 อันนี้คือความหมายหนึ่ง

ของการทำงานด้วยใจที่ปล่อยวาง

พวกเราหลายคนพอมาปฏิบัติธรรม ก็นึกในใจว่า

 เมื่อไรคอร์สจะจบสักที อาจจะคิดอย่างนี้ทุกวันเลย

 ลองเอาคำสอนหรือคำแนะนำ

ของท่านอาจารย์พุทธทาสไปใช้ก็ได้

คือว่า คอร์สนี้เสร็จทุกวัน ไม่ต้องไปคิดว่า

อีกกี่วันถึงจะได้กลับบ้าน

การคิดแบบนั้นมีแต่จะทำให้ทุกข์

และไม่ได้ช่วยให้เวลาผ่านไปเร็วขึ้นกว่าเดิม

มิใช่แต่การปฏิบัติธรรมเท่านั้น

 ทำงานอย่างอื่นก็เช่นกัน

 เวลาเราทำงานก็ให้ลองนึกว่า เสร็จทุกวัน

 เลิกงานแล้วก็กลับบ้านไปหาลูก พ่อแม่ หรือคนรัก

 ด้วยใจที่ปลอดโปร่งเสมือนกับว่างานเสร็จแล้ว

แต่คนจำนวนมากทำอย่างนั้นไม่เป็น

 เวลากลับไปบ้านก็แบกเอางานไปด้วย

ไม่ได้ถือแฟ้มแบกกลับไป แต่ว่าแบกที่ใจ

 เวลาอยู่กับลูก ก็นึกถึงงาน

ใจไม่ได้อยู่กับลูกเต็มร้อย

 เวลานึกถึงงานก็รู้สึกวิตกกังวล หงุดหงิด

 แสดงอารมณ์ออกทางสีหน้าให้ลูกเห็น

 ลูกก็จะรู้สึกเครียดเวลาอยู่กับเรา

 เพราะใจเรายังแบกงานไว้เต็มที่

ให้เรานึกว่ามันเสร็จแล้ว วางมันลงเสีย

 เราจะได้กลับบ้าน จะได้อยู่กับลูก กับคนรัก

หรืออยู่กับตัวเองด้วยใจที่ปลอดโปร่ง

 และทำสิ่งที่ควรทำเมื่ออยู่บ้าน

 เช่น พักผ่อน สวดมนต์ นั่งสมาธิ

หลายคนแบกงานกลับบ้าน เอาเข้าห้องนอน

 แม้กระทั่งจะนอนก็ยังไม่ยอมวาง

เลยนอนไม่หลับ ตื่นขึ้นมาก็เลยไม่มีเรี่ยวแรงทำงาน.

พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล




ขอบคุณที่มา fb. ข้อธรรม คำสอน พระไพศาล วิสาโล
ขอบคุณเจ้าของภาพค่ะ