หลาย ท่านคงได้รับข้อมูลจากการบอกเล่าหรือการอ่าน

ว่าการเลือกรับประทานอาหารสามารถป้องกันหรือรักษา

โรคมะเร็งอย่างได้ผล ถ้าเป็นอย่างนี้แล้ว

เราควรจะเลือกรับประทานอาหารบางอย่าง

เพื่อป้องกันไม่ให้เป็นมะเร็ง หรือถ้าเป็นโรคมะเร็งแล้ว

 ควรจะเลือกบริโภคอาหารอะไรเพื่อช่วยควบคุมโรค

คำถามเหล่านี้ เป็นคำถามที่ผู้ป่วยจำนวนมากในปัจจุบัน

ถามต่อแพทย์ผู้รักษา โดยหวังว่า แพทย์สามารถให้คำตอบได้

ว่าควรจะรับประทานอาหารอย่างไรเพื่อให้ผลการรักษาได้ผลดีที่สุด

ปัจจุบัน มีข้อมูลการศึกษาเกี่ยวกับผลของการรับประทานอาหาร

กับต่อโรคมะเร็งอยู่พอสมควร มักพบว่า

อาหารบางชนิดอาจมีผลต่อการเกิด หรืออาจป้องกัน

การเกิดโรคมะเร็งได้บ้าง เช่น อาหารที่มีสารไฮโดรคาร์บอน

ที่เกิดจากการเผาไหม้ปิ้ง ย่าง จนเกรียม

 อาหารที่มีส่วนผสมของไนไตรทจากสารรักษาสภาพอาหาร

ที่ไม่ถูกต้อง อาหารหมักดอง และอาหารที่มีความชื้น

และมีเชื้อราปนเปื้อน ทำให้มีโอกาสเกิดมะเร็งมากกว่าอาหารอื่น

อาหารประเภทเนื้อสัตว์ที่ปรุงโดยการทอดหรือผัด

ซึ่งมีไขมันสูงจนทำให้เกิดโรคอ้วน อาจเสี่ยงที่จะเป็นโรคมะเร็งสูงขึ้น

 ในทางตรงกันข้าม มีทฤษฎีว่า

โรคมะเร็งอาจเกิดจากผลของสารอนุมูลอิสระ

 (oxygen free radical) ซึ่งเกิดจากปฏิกิริยา

ของการเผาผลาญอาหาร ถ้ามีอนุมูลอิสระนี้มากเกินไป

เซลปกติอาจกลายพันธุ์เป็นเซลมะเร็งได้

ส่วนสารต้านอนุมูลอิสระที่เรียกว่า antioxidant

พบมากในผักและผลไม้บางชนิด เช่น ชาเขียว

ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว เป็นต้น จะช่วยต้านผลของสารอนุมูลอิสระ

 ซึ่งอาจช่วยลดโอกาสเป็นมะเร็งได้ระดับหนึ่ง

การ ทานเนื้อสัตว์ ประเภทเนื้อแดง ไขมันสูง ให้พอเหมาะ

 ทานปลามากขึ้น เน้นผักผลไม้ให้มากขึ้น

อาหารประเภทกากใย เช่น ผักผลไม้บางชนิด

ซึ่งมีบทบาทในการกำจัดอนุมูลอิสระ

อาจช่วยลดโอกาสการเป็นมะเร็งได้

อย่างไรก็ตาม การเกิดโรคมะเร็ง

ไม่ได้เกิดขึ้นจากผลของอาหารอย่างเดียวโดยตรง

 ไม่เช่นนั้นแล้ว ครอบครัวเดียวกันที่มีใครคนหนึ่งเป็นมะเร็ง

 สมาชิกท่านอื่นในครอบครัวที่รับประทานอาหารคล้ายกัน

ก็น่าที่จะเป็นมะเร็งแบบเดียวกันไปด้วยทั้งหมด

ดังนั้น อาหารชนิดใดชนิดหนึ่งไม่มีอิทธิพลมากพอ

ที่จะทำให้ผู้บริโภคเกิดมะเร็งโดยตรง

แต่น่าจะเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการก่อโรคมะเร็ง

 ดังนั้น อาหารเพื่อต่อต้านการเกิดมะเร็งจึงควรเป็นอาหาร

ที่มีสารอาหารครบถ้วน ไม่ใช่เลือกที่จะบริโภคหรือไม่บริโภค

อาหารชนิดใดชนิดหนึ่ง และเป็นอาหารที่มีความสะอาด

เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ

สำหรับผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็งอยู่แล้ว

ความต้องการอาหารจะแตกต่างจากคนปกติ

เพราะผู้ป่วยมะเร็งต้องได้รับการรักษาด้วยวิธีการต่าง ๆ

เช่น การผ่าตัด การฉายรังสี การรับยาเคมีบำบัด

ซึ่งต้องการสารอาหารเพิ่มมากขึ้นกว่าปกติ เพื่อซ่อมแซมเซลปกติ

 และ ช่วยให้ร่างกายสามารถรับการรักษาได้ครบถ้วน

ตามแผนที่แพทย์ได้วางไว้ นอกจากนี้ โรคมะเร็งหรือวิธีการรักษา

อาจมีผลทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น อาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย

เบื่ออาหาร แผลอักเสบเยื่อบุช่องปากหรือหลอดอาหาร

ทำให้ผู้ป่วยมะเร็งมีแนวโน้มที่จะขาดสารอาหาร

 และมีน้ำหนักตัวลดลง ดังนั้น ควรพยายามรักษาน้ำหนักตัวให้คงที่

ในระหว่างการรักษา ด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์

และมีสารอาหารครบถ้วนตามความต้องการของร่างกาย

นอกจากนี้ สิ่งที่สำคัญมากคือ อาหารต้องสุกและสะอาด

ในขณะที่มีภาวะเม็ดโลหิตขาวต่ำหรือมีภูมิคุ้มกันต่ำ

 ต้องหลีกเลี่ยงอาหารไม่สุก เช่น หอยนางรม กุ้งเต้น ปลาดิบ

ผู้ป่วยที่มีอาการเบื่ออาหาร ควรทานอาหารทีละน้อย แต่บ่อยขึ้น

ในบางกรณี ผู้ป่วยที่ไม่สามารถทานอาหารเองทางปากได้เพียงพอ

 อาจจำเป็นต้องรับอาหารทางสายยางทางจมูกหรือหน้าท้อง

เข้ากระเพาะอาหาร หรือทางเส้นเลือดดำ

ปัจจุบัน มักมีผู้ป่วยโรคมะเร็งได้รับการบอกเล่าว่า

ควรเลือกทานแต่อาหารจำพวกผักและเนื้อปลา

เพราะมะเร็งชอบอาหารโปรตีนจากเนื้อสัตว์อื่นที่ไม่ใช่ปลา

 ทำให้ผู้ป่วยโรคมะเร็งหลายรายต้องประสบกับภาวะขาดสารอาหาร

จากการปฏิบัติตัวอย่างเคร่งครัดตามความเชื่อดังกล่าว

ผลลัพธ์คือน้ำหนักตัวลดลง ทนการรักษาได้น้อยลง

ทำให้รับการรักษาไม่ได้ตามแผน ซึ่งมีผลให้ผลการรักษา

ไม่ดีเท่าที่ควร นอกจากนี้ยังเกิดความวิตกกังวลมากจนเกินพอดี

กับการที่จะรับประทานอาหารนอกกฏที่ตั้งไว้

ความจริงแล้ว เซลมะเร็งเป็นเซลในร่างกายของผู้ป่วย

แต่มีความสามารถบางอย่างสูงกว่าเซลปกติ

แม้ว่าผู้ป่วยจะอดอาหารโดยไม่รับประทานอะไรเลย

 เซลมะเร็งก็ยังมีความสามารถในการเจริญเติบโตได้

ที่สำคัญ ยังไม่เคยมีหลักฐานว่าการเลือกรับประทานอาหาร

จะทำให้มะเร็งโตช้าลงหรือฝ่อลงแต่อย่างใด

เนื้อสัตว์หนึ่งคำที่รับประทานเข้าไป

ย่อมกระจายไปสู่เซลต่างๆ ทั่วร่างกาย

ไม่ได้เลือกที่จะวิ่งไปสู่ก้อนมะเร็งเพียงที่เดียว

 ถ้าร่างกายไม่แข็งแรง อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนอื่น

ของโรคมะเร็งตามมาอีกด้วย

ดังนั้น ขอย้ำว่าอาหารต้านมะเร็งควรรับประทานคือ

อาหารที่มีคุณค่าทางอาหารครบถ้วนและ สมดุล

 มีความสุกสะอาด ไม่ใช่เลือกรับประทานอาหาร

เพียงชนิดใดชนิดหนึ่ง

ขอบคุณข้อมูลจาก นายแพทย์ เอกภพ สิระชัยนันท์

 หน่วยมะเร็งวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์

คณะแพทย์ศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี

 มหาวิทยาลัยมหิดล

#RamaChannel