Group Blog
 
All Blogs
 
ภาพเก่าเล่าเรื่อง (๒๘) ปราสาทหินพนมวัน

ภาพเก่าเล่าเรื่อง (๒๘)

ปราสาทหินพนมวัน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ปราสาทหินพนมวัน ตั้งอยู่ที่บ้านมะค่า ตำบลโพธิ์ ถนนสายโคราช-ขอนแก่น จังหวัดนครราชสีมา เป็นโบราณสถานสถาปัตยกรรมในคติความเชื่อของเขมรโบราณ สร้างราวพุทธศตวรรษที่ 16-17 เพื่อเป็นเทวสถาน

ต่อมาภายหลังดัดแปลงเป็นพุทธสถาน เป็นปราสาทหินที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 5 ของประเทศไทย

ภาพ ๑





ตัวปราสาทหินพนมวัน สร้างเป็นปรางค์มีฉนวน (ทางเดิน) ติดต่อกันเป็นรูปสี่เหลี่ยมยาว 25.50 เมตร กว้าง 10.20 เมตร พระปรางค์มีประตูซุ้ม 3 ด้าน

ซุ้มประตูด้านทิศเหนือ ประดิษฐานพระพุทธรูปยืนปางประธานอภัย 1 องค์ ลักษณะศิลปะแบบอยุธยา รอบปราสาทเป็นลานกว้างมีระเบียงคดก่อด้วยหินกว้าง 54 เมตร ยาว 63.30 เมตร ประกอบด้วยประตูทางเข้า 4 ทิศ ทางด้านทิศตะวันออกมี “บาราย” หรือสระน้ำขนาดใหญ่ประจำชุมชน เรียกว่า "สระเพลง"

ภาพที่ ๒




ข้อมูลจาก Google

จากตัวเมืองโคราช ใช้ทางหลวง หมายเลข ๒ เป็นทางเดียวกันกับที่จะไป พิมาย ประมาณ ๒๐ กิโลเมตร (จะมีสี่แยกไฟจราจร หลังจาก ผ่าน ปั้มน้ำมันเชลล์ และ ปั้มปตท) เลี้ยว ขวาที่สี่แยกไฟจราจร เป็นทางเดียวกันกับ ทางไปวัด หนองบัว และวัด หนองจอก จากสี่แยกไฟจราจร ตรงเข้าไปประมาณ ๕ กิโลเมตร หรือสุดถนน จะเป็นที่ตั้งของ วัดพนมวัน และปราสาทหิน พนมวัน อยู่ในบริเวณเดียวกันกับวัด

ภาพที่ ๓




ปราสาทหินพนมวัน เป็นปราสาทหิน รุ่นก่อน ปราสาทหินพิมาย แต่มีขนาดที่เล็กกว่า มีลักษณะเป็นอโรคยาศาล จากการสำรวจของกรมศิลปากร ซึ่งพบหลักฐาน ศิลาจารึก เป็นแผ่นหินทรายและ ลักษณะของลวดลาย ตามทับหลัง เสากรอบประตู เชื่อว่า สร้างขึ้นราว ศตวรรษที่ ๑๐ - ๑๑ (เป็นศิลปะ ปาปวน) เพื่อเป็นการอุทิศให้แก่ พระศิวะ ในศาสนาฮินดู ซึ่งเป็นลัทธิ ไศวะนิกาย

จากศิลาจารึก ได้มีการกล่าวถึง เมือง รัตนปุระ ซึ่งเชื่อว่าในครั้งอดีตกาล ในบริเวณรอบ ปราสาทหินพนมวัน มีความเจริญรุ่งเรืองเป็นอันมาก จึงอาจเป็นไปได้ว่า ชุมชนบริเวณนี้ได้ให้ความสำคัญ แก่ปราสาทหิน พนมวันเป็นอันมาก เพราะเป็นการสร้าง อโรคยาศาลที่ใหญ่ กว่าขนาดอโรคยาศาลทั่วๆไป ในสมัย อยุธยา จนถึง ต้นรัตนโกสินทร์

ปราสาทหินพนมวัน ได้ ถูกเปลี่ยนเป็น ศาสนสถานของชุมชนชาวพุทธ ได้มีการอัญเชิญ พระพุทธรูป มาไว้ภายในศาสนสถานแห่งนี้


ภาพที่ ๔




ซึ่งเป็นไปตามปกติ ของการสร้างศาสนสถานของขอม มักมีความเชื่อในการหันทิศของทางเข้าหลักไปทางทิศ ตะวันออก ดังนั้นในการเที่ยวชม ปราสาทแห่งนี้ ขอแนะนำให้เริ่ม จากประตูด้านทิศตะวันออกก (โคปุระ ทางทิศตะวันออก ) องค์มณฑป ทางกรมศิลปากร ได้กำลังทำการบูรณะทั้งหมด และคาดว่าจะเสร็จสิ้น ราวปลายปี 43 แน่นอน

หน้าบัน ที่ทางเข้า องค์มณฑป เป็นลายแกะสลักรูป เทพเจ้า ถือดอกบัว นั่งประทับอยู่บน หน้ากาล ซึ่งตัวหน้ากาล กำลังคายพวงอุบะ(พวงมาลัย) จากลานของพวงอุบะ เป็นการยืนยันอย่างแน่นอนว่า เป็นศิลปะสมัย ปาปวน อยู่ในสมัยก่อน นครวัด (หน้าบันชิ้นนี้เก็บไว้ที่ พิพิธภัณฑ์ พิมาย)

ภาพที่ ๕




ความคิดเห็นที่ 5

ที่กรอบประตู ทางเข้าทางทิศตะวันออก พบศิลาจารึก ส่วนกรอบประตูทางทิศ ใต้มีพระปรมาภิไธย ของ รัชกาลที่ ๕ ยังมี อาคารอีกหนึ่งหลังด้านหลัง องค์มณฑป เชื่อว่าน่าจะเป็น บรรณาลัย หรือสถานที่ๆ ซึ่งเป็นที่เก็บรักษา พระคัมภีร์ ต่างๆ

ในการนำชม ศิลปะขอม ที่เป็น ศาสนสถานสานสถาน มักจำแนก เป็น ๒ แบบง่ายๆ เพื่อให้มีการเข้าใจในการชม ศาสนสถานที่มีขนาดใหญ่ เช่น ปราสาทหินพิมาย ปราสาทพนมรุ้ง ปราสาทพระวิหาร หรือ ปราสาทนครวัด ที่ กัมพูชา ถือว่าเป็น ศาสานสถานหลัก มักมีการสร้างไว้ในชุมชนที่มีความเจริญมากๆ

โดยปกติ ศาสนสถานประเภทนี้ มีไว้เพื่อประกอบพิธีกรรมทางศาสนา และผู้ทำพิธี จะต้องเป็นผู้ที่ครองเมือง หรือกษัตริย์ เท่านั้น


ภาพที่ ๖



ความคิดเห็นที่ 6

ศาสนสถานที่มีขนาดเล็ก ที่เรามักพบเห็นกันทั่วไป ตามหมู่บ้าน หรือข้างทาง ถือว่าเป็น อโรคยาศาล หรือ โรงพยาบาล นั้นเอง ตามปกติแล้ว จะมีการสร้าง อโรคยาศาล ไว้เป็นระยะๆ ประมาณ ๑๐ - ๑๕ กิโลเมตร หรือเป็นระยะเพียง ชั่วหนึ่งวันเดินทาง ดังนั้นเราจึงได้เห็น สิ่งก่อสร้างเหล่านี้ เต็มไปหมดในบริเวณ อิสานตอนล่าง

อโรคยาศาล มีไว้เพื่อให้ผู้ที่เดินทาง มีที่ที่พักค้างคืน และเป็นที่ซึ่งชาวชุมชนใช้เพื่อเป็นสถานพยาบาล โดยจะมีพรามหณ์ ประจำที่คอยประกอบพิธีทำ น้ำมนตร์ ให้แก่ผู้ที่เจ็บไข้ได้ป่วย





ภาพขาวดำถ่ายเมื่อ ๓ กรกฎาคม ๒๕๐๙





Create Date : 01 เมษายน 2554
Last Update : 1 เมษายน 2554 12:35:22 น. 2 comments
Counter : 3069 Pageviews.
Share

 
สวยงามมากครับ ขออนุญาติ copy ได้ไหมครับ


โดย: gilen IP: 183.89.84.207 วันที่: 19 ธันวาคม 2555 เวลา:11:21:03 น.  

 
ด้วยความยินดีครับ.


โดย: เจียวต้าย วันที่: 20 ธันวาคม 2555 เวลา:6:06:32 น.  

ชื่อ :
Comment :
  *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

เจียวต้าย
Location :


[Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 45 คน [?]

เชิญหารายละเอียดได้ ที่หน้าบ้านชานเรือนครับ
Friends' blogs
[Add เจียวต้าย's blog to your web]
Links
 

 Pantip.com | PantipMarket.com | Pantown.com | © 2004 BlogGang.com allrights reserved.