• กระดานหมากรุก
• ขุน
• โคน
• เม็ด-เบี้ยหงาย
• เบี้ยคว่ำ
• ม้า
• เรือ
• เริ่มฝึกการเดินตัว...ให้คล่อง
• หมากรุกไทย เข้าใจตรงกันเสียก่อน(กติกา)
• การรุก รุกจน การผูก
• การแพ้ชนะ,การเสมอ
• รุกล้อ การอับ
• การไล่ การนับ
• การนับศักดิ์กระดาน
• การนับศักดิ์หมาก
• พื้นฐานการเล่นหมากรุกไทย
• โครงสร้างการรุกจน การไล่ การแก้ที และหมากขั้นต่ำ
• รูปรุกจนโดย เรือ ,1ม้า1เม็ด ,1ม้า2เม็ด ,2ม้า1เม็ด,เม็ด
• รูปรุกจนโดย 1โคน ,2โคน ,1โคน1เม็ด(หน้าโคน)
• รูปรุกจนหลังโคนโดย 1โคน1เบี้ยหงาย(ทั้งตรงมุมและไม่ตรงมุมเบี้ยหงาย)
• การรุกจนโดย สองเบี้ย
• การไล่ และหมากกลที่ควรรู้
• ค่าของหมาก หน้าที่ของหมาก
• การได้เปรียบเสียเปรียบ 1
• การได้เปรียบเสียเปรียบ 2
• มองการได้เปรียบให้เป็น
• ฝึกคิดแต้มให้เป็น โดยอาศัยหมากกล
• เรียนรู้ในแนวลึกเชิงทฤษฎีของหมากรุกไทย 1
• เรียนรู้ในแนวลึกเชิงทฤษฎีของหมากรุกไทย 2

• Webmaster - BlogGang

• BlogGang.com

การนับศักดิ์กระดาน การนับศักดิ์กระดาน ในการเล่นหมากรุกไทย มีกติกาที่ต่างจากหมากรุกสากลอีกนิด ตรงที่มีการนับเพิ่มขึ้นมา ซึ่งมีสองแบบคือนับศักดิ์กระดาน และนับศักดิ์หมาก การนับศักดิ์กระดาน เป็นกติกาเพื่อให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งแสวงหาความเสมอ โดยจะ เป็นการนับตั้งแต่ 1 ไปจนถึง 64 ของทั้งสองฝ่าย แต่ฝ่ายหนีหรือฝ่ายที่ขอนับศักดิ์กระดานเท่านั้น ที่จะโดยนับออกเสียงตัวเลข 1 > 2 > 3 >...> 64 ส่วนฝ่ายไล่จะไม่ออกเสียงและจะนับตาไล่ที่หนึ่งหลังจากฝ่ายหนีนับครั้งแรก อันนี้จึงทำให้สับสนเล็กน้อย ถ้าผู้เล่นที่ไม่เข้าใจกฏนี้ ทำให้เกิดข้อถกเถียงโต้แย้งบ่อยๆ เพราะไม่เข้าใจว่าจะ เอาตรงไหนเป็นหลักกันแน่ ระหว่าคำว่าหนีได้ 64 ทีกับไล่ได้ 64 ที โดยทั่วไปการนับศักดิ์กระดานมีเป้าหมายสองแบบคือ 1.หาความเสมอของฝ่ายที่เสียเปรียบ(ดีกว่าแพ้) 2.หาเสมอเพื่อจบเกม เพราะเห็นว่าเกมยืดเยื้อเกินไป กฏการการนับศักดิ์กระดาน 1.ต้องมีการขอนับศักดิ์กระดาน(ฝ่ายไหนก็ได้ แต่มักเป็นฝ่ายที่เสียเปรียบและโดนไล่) หากไม่มีการขอนับศักดิ์กระดาน จะไม่มีการนับศักดิ์กระดานเกิดขึ้น ไม่ว่าเดินไปได้ก็ทีก็ตาม (ต่างจากนับศักดิ์หมาก เพราะอันนี้เกิดโดยทันทีที่เข้ากติกา) 2. การนับศักดิ์กระดาน จะสามารถนับได้ก็ต่อเมื่อทุกฝ่ายไม่มีเบี้ยคว่ำเหลืออยู่ในกระดานเลย กล่าวคือ .....2.1เบี้ยทุกตัวหงายหมด .....2.2.เบี้ยถูกกินจนหมดฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง หรือทั้งสองฝ่าย แต่ฝ่ายหนืมีหมากตัวอื่นอีกนอกจากขุน 3.การนับศักดิ์กระดาน กำหนดว่าเป็น "การไล่"และต้องรุกให้จนภายในการเดินของฝ่ายไล่ไม่เกิน 64ที แต่ฝ่ายที่ต้องออกเสียงการนับคือฝ่ายโดนไล่หรือฝ่ายหนีโดยนับก่อนการไล่เสมอ ดังนั้นเมื่อนับ1 คือต่อไปฝ่ายไล่จะไล่ครั้งที่1.., เมื่อนับ20 คือต่อไปฝ่ายไล่จะไล่ครั้งที่20.. ,เมื่อนับ63 คือต่อไปฝ่ายไล่จะไล่ครั้งที่ 63.. ,เมื่อนับ64 คือต่อไปฝ่ายไล่จะไล่ครั้งที่64... ถ้าฝ่ายไล่รุกได้จนทัมทีก็จะชนะไป ถ้าหลังฝ่ายหนีนับ 64 แล้วฝ่ายไล่ไม่สามารถรุกจนได้ทันที ก็จะเสมอกันไป....อันนี้คือเมื่อฝ่ายหนีขอให้นับแบบศักดิ์กระดานจะเริ่มนับตั้งแต่ตาแรกที่ฝ่ายหนีเดินนั่นเอง บางท่านก็ว่าพอเริ่มนับ ให้นับไปเรื่อยๆไม่ต้องสนใจอะไร แต่พอเดินตาที่ 65 ให้พูดว่า"เสมอ"แทนคำว่า 65 และไม่ต้องเดินตาต่อไป รวมทั้งจบการเล่นในเกมนั้นไปแบบเสมอได้เลย แบบนี้ก็ง่ายดี ไม่ต้องจำวุ่นวาย 4.ยังมีรายละเอียดปลีกย่อยอีกหลายข้อ ซึ่งไม่จำเป็นจำในตอนนี้ครับ แต่มี 1 ข้อที่ต้องจำคือ ถ้านับศักดิ์กระดานไปแล้ว เกิดมีการกินฝ่ายหนีจนเหลือขุนตัวเดียว จะเปลี่ยนการนับเป็นแบบศักดิ์หมากทันที(ดูหัวข้อต่อไปในสารบัญครับ) อันนี้พบบ่อยว่าพลาด เช่นนับศักดิ์กระดานได้ 30 ตา เผลอกินฝ่ายหนีจนเหลือขุนตัวเดียว นึกว่านับอีก 34ตา แต่ลืมไปว่าจะเปลี่ยนการนับเป็นแบบนับศักดิ์หมากทันที และฝ่ายตัวมีเรือสองลำ กินเขาปุ้บนับ 8ทันที เลยเสมอกันไปแบบแสนเจ็บใจในความขี้ลืมของตัวเอง รูปแรกนี้แสดงถึงชนิดหมากที่ฝ่ายขาวสามารถขอนับศักดิ์กระดานได้ จะเห็นว่าไม่มีเบี้ยคว่ำอยู่เลย และฝ่ายขาวนอกจากขุนแล้วยังมีหมากตัวอื่นอยู่ด้วย รูปที่สองนี้ฝ่ายขาวเหนือกว่า และดูเหมือนกำลังไล่ฝ่ายดำอยู่ แต่ฝ่ายดำยังขอนับศักดิ์กระดานไม่ได้ เพราะฝ่ายตัวเองยังมีเบี้ยคว่ำอยู่ ถ้าขาวกินเบี้ยคว่ำดำ ดำจะขอนับศักดิ์กระดานทันที แต่เกมนี้ขาวไม่กินเบี้ยดำและบีบชนะในตอนท้ายสุด(หมากในกระดานนี้เป็นเกมที่เกิดขึ้นจริงครับ) จากรูปที่สองถ้าเปลี่ยนเบี้ยคว่ำเป้นหงายดังรูปต่อไป ดำสามารถขอนับศักดิ์กระดานได้เลย เพราะเห็นว่าขาวไล่ได้ยากขึ้น ถ้าขาวรอบคอบและอดทน ก็น่าจะชนะได้เช่นกัน เพียงแต่ต้องระวังไม่ให้ไล่เกิน 64ตา โดยเรื่มนับจาก 1>2>3... รูปข้างล่างนี้ฝ่ายขาวมีเบี้ยคว่ำอยู่ ทำให้ฝ่ายดำขอนับศักดิ์กระดานไม่ได้ ดำจึงหาทางที่จะกินเบี้ยคว่ำขาว เพื่อจะได้ขอนับศักดิ์กระดาน โดยเรื่มนับจาก 1>2>3...ตามข้อบังคับ รูปต่อไป ไม่มีเบี้ยคว่ำในกระดาน แต่ไม่ใช้การนับศักดิ์กระดาน เพราะฝ่ายดำมีหมากเหลือแค่ขุนตัวเดียว จึงต้องนับศักดิ์หมากแทน จากรูปต้องนับโดยใช้ศักดิ์โคน จะนับ 44 โดยเมื่อดำเดินจะเริ่มนับที่ 5>6>..ถ้านับถึง 44 ขาวเดินได้อีก 1ตา หากไม่จน จะเสมอกัน รายละเอียดดูที่หัวข้อ การนับศักดิ์หมาก ครับ สำหรับการจะกำหนดว่าใครเป็นต่อเป็นรอง โดยปกติฝ่ายที่มีกำลังเหนือกว่าและได้ไล่ จะถือว่าเป็นต่อ แต่ในบางครั้งก็มีการถกเถียงกันบ้าง ในการแข่งขันจริงจึงอาจกำหนดการระบุว่าฝ่ายใดเป็นต่อเป็นรองไว้ในกติกา ดังจะยกตัวอย่าง ในการแข่งขันรายการหนึ่ง ระเบียบการแข่งขันกีฬาหมากรุกไทย กีฬานักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏกลุ่มภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครั้งที่ 31 “ภูพานเกมส์” ฝ่ายเป็นรองเหลือหมากไม่เกิน ----- ฝ่ายเป็นต่อเหลือหมากไม่น้อยกว่า ขุน 1 ตัว เบี้ย 1 ตัว -------- ขุน 1 ตัว เบี้ยเทียม 3 ตัว ขุน 1 ตัว เบี้ย 1 ตัว -------- ขุน 1 ตัว โคนหรือม้า 1 ตัว เบี้ย 1 ตัว ขุน 1 ตัว เบี้ย 2 ตัว -------- ขุน 1 ตัว โคน 1 ตัวม้า 1 ตัว ขุน 1 ตัว เบี้ย 3 ตัว -------- ขุน 1 ตัว เรือ 1 ตัว ขุน 1 ตัว โคนหรือม้า 1 ตัว -------- ขุน 1 ตัว โคนหรือม้า 1 ตัว เบี้ย 1 ตัว ขุน 1 ตัว เรือ 1 ตัว -------- ขุน 1 ตัว เรือ 1 ตัว โคนหรือม้า 1 ตัว ขุน 1 ตัว เรือ 1 ตัว -------- ขุน 1 ตัว เบี้ยเทียม 4 ตัว ขุน 1 ตัว เรือ 1 ตัว เบี้ย 1 ตัว ------- ขุน 1 ตัว โคนหรือม้า1 ตัว เบี้ย 3 ตัว ขุน 1 ตัว โคนหรือม้า 1 ตัว -------- ขุน 1 ตัว เรือ2 ตัว กรณีอื่นนอกเหนือจากที่กำหนดไว้ ให้สอบถามจากกรรมการตัดสิน ....แต่ทั่วไปแล้ว มักไม่กำหนดไว้ในกติกา ผู้เล่นจะทราบจากรูปหมากเองว่าฝ่ายไหนไล่ ฝ่ายไหนหนี และฝ่ายไหนจะขอนับศักดิ์กระดาน ซึ่งประเด็นอยู่ที่ว่าฝ่ายหนีต้องออกเสียงการนับ ซึ่งบางครั้งก็เป็นศักดิ์เป็นศรีเอาการอยู่เหมือนกันครับ   Create Date : 30 เมษายน 2552     Last Update : 30 เมษายน 2552 12:25:19 น. Counter : 6419 Pageviews.   5 comment Share Tweet