การดำเนินคดีแบบกลุ่ม คือการดำเนินคดีที่มีผู้เสียหายจำนวนมาก โดยผู้เสียหายเหล่านั้นต้องได้รับความเสียหายจากการกระทำที่มีข้อเท็จจริงและข้อกฎหมายเดียวกัน ในการดำเนินคดีแบบกลุ่มโจทก์จะเป็นผู้ดำเนินการแทน ผู้เสียหายคนอื่นๆ ไม่ต้องเข้ามาเป็นคู่ความในคดีและไม่ต้องมอบอำนาจให้โจทก์ดำเนินคดีแทน ต่างประเทศมีมานานแล้ว แล้วประเทศไทยมีหรือเปล่านะ??

ประเทศไทยเคยมีคดีลักษณะนี้ ในคดีแรงงาน ตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ.2522 ก็เคยบัญญัติหลักเกณฑ์เรื่องนี้ไว้แล้วเหมือนกันนะ

“มาตรา 35 โจทก์อาจยื่นคำฟ้องเป็นหนังสือ หรือมาแถลงข้อหาด้วยวาจาต่อหน้าศาลก็ได้
ถ้าโจทก์มาแถลงข้อหาด้วยวาจา ให้ศาลมีอำนาจสอบถามตามที่จำเป็นเพื่อประโยชน์แห่งความยุติธรรมแล้วบันทึกรายการแห่งข้อหาเหล่านั้นอ่านให้โจทก์ฟังและ ให้โจทก์ลงลายมือชื่อไว้
ในกรณีที่มีโจทก์หลายคน ศาลจะจัดให้โจทก์เหล่านั้นแต่งตั้งโจทก์คนใดคนหนึ่งหรือหลายคนเป็นผู้แทนในการดำเนินคดีก็ได้
วิธีการแต่งตั้งผู้แทนตามวรรคสามให้เป็นไปตามข้อกำหนดที่ออกตามความในมาตรา 29”

“มาตรา 36 นายจ้างหรือลูกจ้างจะมอบอำนาจให้สมาคมนายจ้างหรือสหภาพแรงงานซึ่งตนเป็นสมาชิกหรือพนักงานเจ้าหน้าที่ที่มีอำนาจ ดำเนินคดี ตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองแรงงานหรือกฎหมายว่าด้วยแรงงานสัมพันธ์ดำเนินคดีแทนก็ได้”

หลักการทำนองเดียวกัน ได้มีการแก้ไขกฎหมายและได้บัญญัติหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการดำเนินคดีแบบกลุ่มไว้โดยชัดเจนยิ่งขึ้น โดยได้มีการแก้ไขประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง (แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง (ฉบับที่ 26) พ.ศ.2558 เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2558 จะมีผลใช้บังคับหลังจากประกาศในราชกิจจานุเบกษา 240 วัน

หลักการสำคัญเรื่องนี้ มีประมาณนี้

“กลุ่มบุคคล” หมายความว่า บุคคลหลายคนที่มีสิทธิอย่างเดียวกันอันเนื่องมาจากข้อเท็จจริงและหลักกฎหมายเดียวกัน และมีลักษณะเฉพาะของกลุ่มเหมือนกัน แม้ว่าจะมีลักษณะของความเสียหายที่แตกต่างกันก็ตาม

“การดําเนินคดีแบบกลุ่ม” หมายความว่า การดําเนินคดีที่ศาลอนุญาตให้เสนอคําฟ้องต่อศาลเพื่อให้ศาลมีคําพิพากษาแสดงสิทธิของโจทก์และสมาชิกกลุ่ม

- การดำเนินคดีแบบกลุ่ม ต้องเป็นกรณีที่มีสมาชิกกลุ่มจำนวนมากที่ได้รับความเสียหายอันสืบเนื่องมาจาก
(1) คดีละเมิด
(2) คดีผิดสัญญา
(3) คดีเรียกร้องสิทธิตามกฎหมายต่างๆ เช่น กฎหมายเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม การคุ้มครองผู้บริโภค แรงงาน หลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ การแข่งขันทางการค้า (ม.222/8)

- คำฟ้องต้องทำเป็นหนังสือ และต้องมีคดีตั้งต้นก่อน โดยจะต้องยื่นคำร้องขอให้ดำเนินคดีแบบกลุ่มมาพร้อมกับคำฟ้องเริ่มคดี โดยจะต้องแสดงเหตุตามสมควรที่ศาลจะอนุญาตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่ม (มาตรา 222/9) โจทก์ที่ยื่นคำฟ้องเริ่มคดีเสียค่าขึ้นศาลตามคำขอบังคับเฉพาะส่วนของโจทก์คนนั้นก่อน (มาตรา 222/10) หลังจากที่ศาลอนุญาตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่ม ให้ศาลสั่งให้โจทก์นำเงินค่าใช้จ่ายในการดำเนินคดีแบบกลุ่มมาวางต่อศาลตามที่เห็นสมควรภายใน 7 วัน นับแต่มีคำสั่ง มิฉะนั้น ศาลมีคำสั่งยกเลิกการดำเนินคดีแบบกลุ่ม และให้ดำเนินคดีต่อไปอย่างคดีสามัญ (มาตรา 222/14)

- คำสั่งอนุญาตหรือไม่อนุญาตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่ม อาจอุทธรณ์ได้ภายในกำหนด 7 วันนับแต่วันที่ศาลมีคำสั่ง และให้งดการพิจารณาไว้จนกว่าคำสั่งนั้นจะสิ้นสุด คำวินิจฉัยของศาลอุทธรณ์เป็นที่สุด (มาตรา 222/12)

- กรณีที่มีการยื่นคำร้องขอดำเนินคดีแบบกลุ่มเกี่ยวกับสิทธิอย่างเดียวกันหลายรายไม่ว่าจะศาลเดียวกันหรือต่างศาล ให้ศาลรวมการพิจารณาคำร้องดังกล่าวเข้าด้วยกันและมีคำสั่งให้ผู้ร้องรายหนึ่งรายใดเป็นโจทก์ในการดำเนินคดีแบบกล้ม (มาตรา 22/13)

- บุคคลที่ออกจากการเป็นสมาชิกกลุ่มแล้ว จะร้องขอกลับเข้ามาเป็นสมาชิกกลุ่มอีกไม่ได้ และร้องสอดเข้ามาเป็นโจทก์ร่วมในการดำเนินคดีแบบกลุ่มไม่ได้เช่นกัน (มาตรา 222/16)

- สมาชิกกลุ่มที่ไม่ได้ออกจากการเป็นสมาชิกกลุ่ม ยื่นฟ้องจำเลยในเครื่องเดียวกันไม่ได้ ฟ้องซ้อน (มาตรา 222/18)

- คำพิพากษาของศาลมีผลผูกพันคู่ความและสมาชิกกลุ่ม ไม่ผูกพันบุคคลภายนอก (มาตรา 222/35) กรณีที่โจทก์ชนะคดีศาลอาจกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการปฏิบัติตามคำพิพากษาได้ตามที่เห็นสมควร (มาตรา 222/38)

- สิทธิในการอุทธรณ์หรือฎีกาเป็นไปตามบทบัญญัติในภาค 3 อุทธรณ์และฎีกา (มาตรา 222/42) โดยในปัญหาข้อเท็จจริง ไม่มีข้อจำกัดสิทธิเรื่องทุนทรัพย์ (มาตรา 222/45)

- สมาชิกกลุ่มไม่มีสิทธิอุทธรณ์และฎีกาคำพิพากษาหรือคำสั่งของศาล ยกเว้นในกรณีตามมาตรา 222/42 (มาตรา 222/46)

รายละเอียดเกี่ยวกับการดำเนินคดีแบบกลุ่ม สามารถศึกษาได้จาก...

//library2.parliament.go.th/…/conte…/law28-080458-1.pdf

https://www.dlo.co.th/node/814

//ilaw.or.th/node/3414

กฎหมายเปลี่ยนแปลงทุกวัน ต้องหมั่นอัพเดทบ่อยๆนะครับ (หากผิดพลาดประการใด ขออภัยด้วยครับ)

Create Date : 29 มิถุนายน 2558
Last Update : 29 มิถุนายน 2558 21:50:37 น.		0 comments
Counter : 3917 Pageviews.
Share Tweet