เด็กขี้สงสัยโต๊ะ79
Group Blog
 
All Blogs
 
รัสเซียตอนที่ ๓ ปัจจัยการเป็นมหาอำนาจของรัสเซีย




ปัจจัยการเป็นมหาอำนาจของรัสเซีย

รัสเซียตอนที่ ๓
กล่าวนำ

ในอดีตนั้น นักวิชาการทั้งตะวันตกหลายคนมักจะมองรัสเซียหรืออดีตสหภาพโซเวียตในแง่ร้าย รวมทั้งนักวิชาการในภูมิภาคเอเชียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ก็เช่นกัน อาจจะเป็นเพราะรัสเซียหรืออดีตสหภาพโซเวียตเป็นอภิมหาอำนาจระบอบคอมมิวนิสต์คนละขั้วกับสหรัฐฯ พี่เบิ้มใหญ่ในระบอบประชาธิปไตยแบบทุนนิยม ในตอนนั้นประเทศในภูมิภาคเดียวกับเราคงจะหวาดระแวงรัสเซียหรืออดีตสหภาพโซเวียตนั่นเอง ดังนั้นประเทศไทยจึงไม่ได้ให้ความสำคัญในการสถาปนาความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดในด้านต่างๆ กับรัสเซียหรืออดีตสหภาพโซเวียต ด้วยอาจจะเป็นเหตุผลด้านการเมืองหรือหวาดระแวงการครอบงำในระบอบการปกครองก็เป็นได้ ทั้งที่จริงๆ แล้วรัสเซียหรืออดีตสหภาพโซเวียตมีความก้าวหน้าในด้านต่างๆ เท่าเทียมกับสหรัฐฯ บางด้านอาจจะก้าวหน้ากว่าด้วยซ้ำไป นอกจากนั้น ทรัพยากรธรรมชาติของรัสเซียหรืออดีตสหภาพโซเวียตก็อุดมสมบูรณ์มากอีกด้วย แต่ในปัจจุบันนี้ หลังจากที่สหภาพโซเวียตล่มสลายลงไปอย่างถาวรเมื่อเดือนธันวาคม ๒๕๓๔ มีประเทศเกิดใหม่ทั้งสิ้น ๑๕ ประเทศดังที่ผู้เขียนได้กล่าวไปแล้วในตอนก่อนหน้า รัสเซียที่ได้รับมอบมรดกทุกอย่างจากอดีตสหภาพโซเวียตกลับกลายเป็นประเทศที่มีความผันผวนอย่างมาก เอาแน่เอานอนอะไรไม่ได้ตลอดช่วงทศวรรษที่ ๑๙๙๐ ทั้งในด้านการเมืองภายในประเทศที่มีการต่อสู้กันระหว่างกลุ่มอนุรักษ์ที่ไม่ต้องการการเปลี่ยนแปลง และต้องการกลับไปปกครองในระบอบเดิม ด้วยยังฝังใจในความยิ่งใหญ่ของอดีตสหภาพโซเวียต ซึ่งกลุ่มนี้มีพรรคคอมมิวนิสต์เป็นแกนหลัก กับอีกกลุ่มหนึ่งคือกลุ่มที่ต้องการให้รัสเซียเปลี่ยนแปลงไปสู่ระบอบประชาธิปไตยแบบเศรษฐกิจการตลาด นอกจากนั้นสภาพการเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจที่รัสเซียยังไม่พร้อม การบริหารการจัดการยังไม่ดี ก่อให้เกิดความผันผวนอย่างรุนแรง

ในปลายปี ๒๕๔๒ มีการเปลี่ยนแปลงผู้นำของประเทศมาเป็นประธานาธิบดีปูติน ส่งผลให้ประเทศมีความมั่นคงอย่างมาก รัฐบาลประธานาธิบดีปูตินกำหนดแนวนโยบายที่สามารถทำให้ประเทศมั่นคงในด้านการเมืองและเศรษฐกิจ ทำให้เขาได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีอีก ๑ สมัยด้วยคะแนนเสียงมากกว่าร้อยละ ๗๐ อย่างไรก็ตาม รัสเซียในปัจจุบัน ก็เทียบเคียงไม่ได้กับสหภาพโซเวียตในอดีต และสหรัฐฯ ก็ก้าวหน้าไปอย่างไม่หยุดยั้ง สหรัฐฯ มีความมั่นคงในแทบจะทุกด้าน แต่รัสเซียยังคงต้องใช้เวลาในการบริหารจัดการประเทศอีกช่วงระยะหนึ่ง อาจกล่าวได้ว่า รัสเซียในปัจจุบันไม่มีทางที่จะเทียบชั้นสหรัฐฯ ก็ว่าได้ ถ้าหากมองว่า รัสเซียยังคงเป็นประเทศมหาอำนาจหรือไม่นั้น เราคงต้องพิจารณาให้ถ่องแม้ โดยพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ เป็นตัวเปรียบเทียบ

การเป็นมหาอำนาจ

Professor T.V. Paul เคยกล่าวว่า ประเทศใดก็ตามที่ต้องการเป็นมหาอำนาจ (Great Power Status) จะต้องมีองค์ประกอบด้วยกัน ๑๐ ประการแบ่งออกเป็นองค์ประกอบสำคัญมาก ๔ ประการได้แก่ พลังอำนาจทางทหาร พลังอำนาจทางเศรษฐกิจ พลังอำนาจด้านเทคโนโลยีและความรู้ และพลังอำนาจด้านประชากร ส่วนองค์ประกอบรองอีก ๖ ประการได้แก่ มาตรฐานหรือบรรทัดฐานของประเทศ การเป็นผู้นำในเวทีระหว่างประเทศ วัฒนธรรมของชาติ ขนาดของประเทศ ยุทธศาสตร์และการทูตของประเทศ และประการสุดท้ายคือ ผู้นำประเทศ

ในที่นี้ผู้เขียนคงไม่ถึงกับต้องแจกแจงโดยละเอียดถึงขั้นเป็นเอกสารวิจัย เอาเป็นว่า เรามาคุยกันคร่าวๆ แล้วกันว่า รัสเซียจะเป็นไปตามบัญญัติ ๑๐ ประการข้างต้นหรือไม่ ท่านผู้อ่านก็พิจารณาเอาเองว่า รัสเซียมีศักยภาพอย่างไรบ้างในองค์ประกอบทั้ง ๑๐ ประการนั้น แต่ที่เรียบเรียงอยู่นี้เป็นมุมมองของผู้เขียนเองทั้งสิ้น ถ้าท่านไม่เห็นด้วย ก็ขอให้คิดว่า นี่เป็นแนวคิดหนึ่งก็แล้วกัน อย่าคิดมาก

๑. ในแง่ของพลังอำนาจทางทหารนั้น ผู้เขียนเชื่อว่า รัสเซียยังคงมีศักยภาพสูงในด้านนี้ รัสเซียมีกำลังทหารประมาณ ๑.๒ ล้านนายแบ่งออกเป็นกองทัพบก กองทัพเรือ กองทัพอากาศ กองกำลังขีปนาวุธทางยุทธศาสตร์ และกองกำลังอวกาศ รัสเซียยังคงเป็นหนึ่งในชาติที่มีอาวุธนิวเคลียร์ในกำมือ มียุทธศาสตร์ด้านการทหารที่จะใช้อาวุธมหาประลัยนี้ในการต่อกรกับผู้รุกรานต่อรัสเซียและชาติพันธมิตร (ผู้เขียนจะเรียบเรียงเรื่องกองทัพรัสเซียในโอกาสหน้า เนื่องจากจะต้องเขียนรายละเอียดที่ยาวมาก)

๒. ในแง่พลังอำนาจด้านเศรษฐกิจ ผู้เขียนเชื่อว่า รัสเซียกำลังพัฒนาอยู่ รัสเซียมี GDP ที่สูงพอควร ทรัพยากรมหาศาล เป็นประเทศอุตสาหกรรม G-8 แต่ประชากรที่ร่ำรวยและยากจนยังคงมีความเหลื่อมล้ำกันอย่างมาก ผู้เขียนเชื่อว่า หากรัสเซียมีระบอบการเมืองที่มั่นคง จะส่งผลให้รัสเซียมีพลังอำนาจด้านนี้มากที่สุด เนื่องจากทรัพยากรที่อุดมสมบูรณ์

๓. ในแง่พลังอำนาจด้านเทคโนโลยีและความรู้ ผู้เขียนเชื่อว่า รัสเซียมีระบบการศึกษาที่เน้นด้านวิทยาศาสตร์มาตั้งแต่ในอดีตที่เคยเป็นสหภาพโซเวียต นักวิทยาศาสตร์ของสหภาพโวเวียตมีมากมาย เทคโนโลยีก็ก้าวหน้า มีขีดความสามารถในการส่งยานอวกาศไปท่องในอวกาศได้ ยุทโธปกรณ์ทางทหารก็มีขีดความสามารถสูง แม้ในช่วงทศวรรษที่ ๑๙๘๐ และ ๑๙๙๐ จะเผชิญกับความขาดแคลนด้านงบประมาณ แต่ถ้าหากประเทศมีความมั่นคงด้านเศรษฐกิจแล้ว รัสเซียจะก้าวไปข้างหน้าได้อย่างรวดเร็วจากพื้นฐานด้านเทคโนโลยีและความรู้เดิมของประเทศ

๔. ในแง่พลังอำนาจด้านประชากร ถ้าหากมองในมิติด้านจำนวนแล้ว รัสเซียมีประชากรเกือบ ๑๕๐ ล้านคน แม้ว่ามีอัตราการเจริญเติบโตที่เป็นลบ แต่เชื่อว่ารัฐบาลรัสเซียก็ทราบดีถึงปัญหาด้านนี้ นอกจากนั้น ระบบการศึกษาก็ดีมาก ประชากรร้อยละ ๙๙ ได้รับการศึกษา นอกจากนั้นชาวรัสเซียยังนิยมอ่านหนังสือพิมพ์มาก ขวนขวายหาความรู้ตลอดเวลา อย่างไรก็ตาม ปัญหาในด้านเยาวชน หรือคนรุ่นใหม่ยังเป็นปัญหาท้าทายต่อพลังอำนาจด้านประชากรของประเทศรัสเซียในอนาคต

๕. ในแง่มาตรฐานหรือบรรทัดฐานของประเทศ ผู้เขียนหมายถึง กฎระเบียบในการปกครองประเทศ น่าจะเป็นปัญหาน่าหนักใจสำหรับรัฐบาลอย่างมาก มีการกล่าวกันว่า รัสเซียมีการคอรัปชั่นที่สูงมาก วงการมาเฟียยังมีอิทธิพลในการดำเนินธุรกิจด้านต่างๆ แต่นั่นแหล่ะ ถ้าหากรัสเซียปรับปรุงในเรื่องกฎระเบียบได้ดี และรวดเร็ว ทุกสิ่งทุกอย่างจะนำพารัสเซียในเจริญรุดหน้าอีกมาก

๖. ในแง่ของการการเป็นผู้นำเวทีระหว่างประเทศ ปัจจุบันรัสเซียเป็นผู้นำในภูมิภาคของตนเอง เป็นสมาชิกถาวรคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ เป็นสมาชิกในองค์กรระหว่างประเทศหลายแห่ง สถานะของรัสเซียปัจจุบันยังไม่ถึงขั้นที่จะเป็นเหมือนอดีตสหภาพโซเวียต แต่บทบาทการเมืองระหว่างประเทศของรัสเซียก็ยังเป็นที่จับตามองในระดับนำของโลกเหมือนกัน

๗. ในแง่วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีของประเทศ ผู้เขียนเชื่อว่า รัสเซียยังคงดำรงศิลปวัฒนธรรมดั้งเดิมของตนเองไว้อย่างครบถ้วน แม้จะมีการหลอมละลายไปตามกระแสโลกาภิวัตน์บ้าง แต่เชื่อว่า ชาวรัสเซียก็ยังคงภาคภูมิใจในชาติและวัฒนธรรมของตนเอง

๘. ในแง่ขนาดของประเทศ ผู้เขียนเชื่อว่า การเป็นประเทศที่ใหญ่โตมหึมา ใหญ่กว่าประเทศไทยถึง ๓๓ เท่า ส่งผลให้รัสเซียครอบครองทรัพยากรมหาศาล ครอบครองดินแดนทั้งยุโรปและเอเชีย มีเขตเวลามากกว่า ๑๑ เขต มีความหลากหลายทางชีวะภาค ในด้านการทหารนั้น ยังไม่เคยมีมหาอำนาจใดสามารถครอบครองรัสเซียได้เลย (หากไม่นับกองทัพมองโกลที่เคยครอบครองรัสเซีย ก่อนที่จะเป็นจักรวรรดิรัสเซีย) เนื่องจาก General Distance และ General Frost คอยขับไล่มหาอำนาจผู้รุกรานแผ่นดินรัสเซีย นอกจากนั้น หากมองในแง่ของการครอบครองใจกลางแผ่นดินน่าจะส่งผลให้รัสเซียครองความยิ่งใหญ่ในการเป็นมหาอำนาจได้

๙. ในแง่ยุทธศาสตร์และการทูตของประเทศ ผู้เขียนเชื่อว่า แทบทุกท่านน่าจะเห็นด้วยว่า รัสเซียยังคงดำรงความเป็นเอกเทศในการกำหนดนโยบาย และยุทธศาสตร์ด้านต่างๆ ของประเทศ แต่ถ้าหากศึกษาแนวนโยบาย ยุทธศาสตร์ และการดำเนินการด้านการทูตแล้ว ผู้เขียนเห็นว่า รัฐบาลรัสเซียมองความเป็นจริงของตนเองมากขึ้นว่า สมควรดำเนินงานด้านการทูตและกำหนดนโยบายในการสร้างพันธมิตรเพื่อผลประโยชน์ของตนเองอย่างไร นอกจากนั้นผู้นำของประเทศในปัจจุบัน ยังกล่าวว่า จะดำเนินการให้รัสเซียกลับมายิ่งใหญ่เช่นอดีตสหภาพโซเวียตให้ได้

๑๐. ในแง่ผู้นำของประเทศ ผู้เขียนเชื่อว่า ประธานาธิบดีปูตินเป็นผู้นำที่ชาวรัสเซียนิยมมาก มีความมั่นคงในด้านการเมืองภายในประเทศมาก มีท่าทีประนีประนอมและเป็นมิตรกับบรรดาผู้นำสำคัญของชาติต่างๆ อาทิ สหรัฐฯ อังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมนี และจีน บทบาทอันโดดเด่นของประธานาธิบดีปูตินน่าจะสามารถนำพาให้รัสเซียดำรงสถานะความเป็นมหาอำนาจได้

สรุป

ผู้เขียนเชื่อว่า ทุกคนที่อ่านตอนนี้คงจะเห็นด้วยว่า รัสเซียยังคงเป็นมหาอำนาจที่ยิ่งใหญ่ประเทศหนึ่งของโลก แม้จะมีความอ่อนแอในปัจจัยบางประการบ้าง แต่ถ้าหากองค์ประกอบอื่นๆ โดยรวมมีความเข้มแข็งแล้ว รัสเซียอาจจะกลับมาเป็นอภิมหาอำนาจได้อีกก็เป็นได้ แต่นั่นคงต้องใช้เวลาอีกนานพอควร ดังนั้น ประเทศของเราควรที่จะมองรัสเซียในตอนนี้ไว้ คบไว้อย่างใกล้ชิดในบางด้าน ก็น่าจะเป็นประโยชน์ต่อประเทศของเรา

************
พ.อ.สนธิชัย ตุ้มหิรัญ
19 Jul 2004
จากเว็บ //www.geocities.com/rasputin9004


Create Date : 19 พฤษภาคม 2549
Last Update : 19 พฤษภาคม 2549 21:07:28 น. 0 comments
Counter : 5465 Pageviews.
Share

ชื่อ :
Comment :
  *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

RBZ
Location :


[Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [?]

เป็นเดะสีลม(เซนต์โย สีลม)ตอนป.๑ เรียนอยู่สองอาทิตย์ เค้าหาว่าหนูซนเลยต้องย้ายมาเซนต์โยบางนา ตอนนี้อยู่ธรรมศาสตร์ ขึ้นปีสาม แต่อยากเป็นเด็กปีหนึ่ง ตอนนี้กลับไปเป็นเด็กสีลมเหมือนเดิม (โต๊ะสีลม Color of the wind)

เลือกได้ระหว่างอ่าน blog หรือ space
http://spaces.msn.com/ongchun

chivalrysilk [ at ] gmail.com

icq57152514 [ at ] hotmail.com
สำหรับเล่น MSN เท่านั้น
Friends' blogs
[Add RBZ's blog to your web]
Links
 

 Pantip.com | PantipMarket.com | Pantown.com | © 2004 BlogGang.com allrights reserved.