EM เป็นของเหลวสีน้ำตาล กลิ่นหอมอมเปรี้ยวอมหวาน เกิดจากการทำงานของกลุ่มจุลินทรีย์ต่างๆ EM เป็นกลุ่มจุลินทรีย์ที่มีชีวิตจึงไม่สามารถใช้ร่วมกับสารเคมีหรือยาปฏิชีวนะและยาฆ่าเชื้อต่างๆได้
EM ไม่เป็นอันตราต่อสิ่งมีชีวิตเช่น คน สัตว์ พืช ซึ่งได้รับการรับรองจากญี่ปุ่น อเมริกา และเยอรมันแล้วถึงความปลอดภัย ปัจจุบัน EM ได้รับความนิยมขยายไปสู่ชาวโลก เนื่องจากเป็นจุลินทรีย์ที่ไม่มีพิษภัย มีแต่ประโยชน์ถ้าสามารถนำไปใช้ได้อย่างถูกต้อง และมุ่งเน้นการไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม ทำให้การขยายการใช้ EM ไปสู่เกษตรกรและองค์กรทั่วโลกแล้วกว่า 30 ประเทศ อาทิ International Nature Farming Reserch Center Movement (INFRC) JAPAN, EM Research Organization (EMRO) JAPAN, International Federation of Agriculture Movement (IFOAM) GERMANY เป็นต้น และ Califarnia Certified Organics Farmers ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งเป็นสถาบันวิจัยเกษตรธรรมชาติได้ให้คำรับรองเมื่อ ค.ศ.1993 ว่าเป็นวัสดุประเภทจุลินทรีย์ (Microbial Innoculant) ที่ปลอดภัยและได้ผลจริง 100%
EM เกิดจากการรวบรวมจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ 5 กลุ่มใหญ่ๆ เข้าด้วยกันคือ
ข้อสังเกตพิเศษ EM ปกติจะมีกลิ่นหอมอมเปรี้ยวอมหวาน ถ้าเสียแล้วจะมีกลิ่นเน่าเหมือนกลิ่นจากท่อน้ำทิ้งเก่าๆ แต่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในด้านอื่นอีก (EM ที่เสียใช้ผสมน้ำรดกำจัดวัชพืช หรือยับยั้งการเจริญเติบโตของพืชได้) กรณีที่เก็บไว้หลายๆวันโดยไม่มีการเคลื่อนไหวในภาชนะจะมี ฝ้าขาวเหนือผิวน้ำ นั่นคือการทำงานของ EM ที่พักตัว เมื่อเขย่าแล้วทิ้งไว้ชั่วขณะ ฝ้าสีขาวจะสลายตัวกลับไปอยู่ใน EM เหมือนเดิม เมื่อนำ EM ไปขยายเชื้อในน้ำผสมกากน้ำตาล น้ำนม น้ำผลไม้ EM จะมีกลิ่นหอมและเป็นฟองขาวๆ ภายใน 2 3 วัน (หาก EM มีกลิ่นเหม็นแสดงว่า การขยายไม่สำเร็จ) EM ที่ขยายควรใช้ให้หมดภายใน 1 2 สัปดาห์ และเมื่อใช้แต่ละครั้งควรปิดฝาให้แน่นและเก็บไว้ในที่ที่ไม่โดนแสง เพราะจุลินทรีย์ EM ส่วนใหญ่ไม่ต้องการอากาศ ก่อนการใช้งานทุกครั้งต้องตรวจดูก่อนว่ายังมีกลิ่นหอมอมเปรี้ยวอมหวานหรือไม่ ถ้ามีแสดงว่า EM ยังใช้ได้อยู่ หากสีเริ่มกลายเป็นสีดำเข้มแปลว่า EM ตาย การเก็บรักษา EM 1. หัวเชื้อ EM สามารถเก็บรักษาไว้ได้ประมาณ 1 เดือน ในอุณหภูมิห้องโดยปิดฝาให้สนิท อย่าให้อากาศเข้า อย่าตั้งทิ้งไว้ให้โดนแสงแดดที่ร้อนและอย่าเก็บไว้ในตู้เย็น 2. ทุกครั้งที่ใช้ต้องรีบปิดฝาให้สนิท 3. การขยาย EM ควรใช้ภาชนะ และน้ำสะอาดที่ไม่มีคลอรีนและควรใช้ EM ที่ขยายแล้วให้หมดภายในเวลาที่เหมาะสม