Bloggang.com : hathairat2011 - คดีล็อคเคอร์บีระอุ : นักโทษอาจได้กลับบ้าน

หลายคนอาจจะยังจำเหตุการณ์ ก่ออาชญากรรมทางอากาศครั้งร้ายแรง ที่มีการลอบวางระเบิด สายการบินแพนแอม เที่ยวบิน 103 เหนือน่านฟ้าเมืองล็อคเคอร์บี ประเทศสกอตแลนด์เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2541 ได้ เที่ยวบินโชคร้ายลำนี้ระเบิดขึ้นหลังจากที่ขึ้นจากสนามบินฮีทโธรว์ของอังกฤษ มุ่งหน้าสู่นครนิวยอร์ก ได้เพียง 38 นาที โดยขณะเกิดเหตุกำลังอยู่เหนือน่านฟ้าเหนือเมืองล็อคเคอร์บี ประเทศสกอตแลนด์ ส่งผลให้เป็นผู้โดยสารและลูกเรือเสียชีวิตทั้งหมด 259 คนและชาวเมืองเคราะห์ร้ายอีก 11 คน ที่ถูกเศษของเครื่องบินตกใส่ เสียชีวิตไปด้วยรวมทั้งสิ้น 270 คน ทั้งหมดนี้ประกอบด้วยประชาชนจากประเทศต่าง ๆ 21 ประเทศ สังหารเหยื่อที่อายุน้อยที่สุดวัยเพียง 2 เดือน และผู้สูงอายุที่สุดที่โดยสารไปด้วยอายุ 82 ปี ต่อมา มีการจับกุมตัว อับเดลบาเส็ท อาลี อัล เมกราไฮ ถูกจับพร้อมกับเพื่อนอีกคนหนึ่ง ในข้อหามีส่วนพัวพันกับการลอบวางระเบิด เขาถูกศาลสกอตแลนด์พิพากษาว่ามีความผิดจริง ให้ลงโทษจำคุกตลอดชีวิตเมื่อปี 2544 ส่วนอีกคนศาลตัดสินว่าไม่มีความผิดจึงได้รับการปล่อยตัว

20 ปีผ่านไปขณะที่ญาติของเหยื่อการก่อการร้ายครั้งนั้น ยังคงเดินทางไปร่วมชุมนุมเพื่อไว้อาลัย และระลึกบุคคลผู้เป็นที่รักของเขาที่จากไปอย่างไม่มีวันกลับ และคาดหวังว่าจะได้ข้อมูลรายละเอียดใหม่เกี่ยวกับการสอบสวนคดีนี้ เพื่อให้เกิดความกระจ่างและนำตัวผู้ที่เกี่ยวข้องมาลงโทษได้เพิ่มขึ้น วันนี้พวกเขากลับได้รับทราบข่าว ว่าศาลของสกอตแลนด์ อาจจะตกลงยอมรับข้อเสนอของนักโทษ ที่ว่าเขาจะยอมหยุดการขอยื่นอุทธรณ์ครั้งที่สอง แลกกับการได้กลับไปเสียชีวิตในลิเบียบ้านเกิด เพราะขณะนี้เขากำลังป่วยหนักด้วยโรคมะเร็งต่อมลูกหมากระยะสุดท้าย และอยากกลับไปอยู่ร่วมกับครอบครัวมากที่สุด

เรื่องนี้จึงก่อให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนัก ทั้งจากทางการสหรัฐและญาติของเหยื่อผู้เสียชีวิต ที่ล้วนไม่เห็นด้วย และต้องการให้ผู้กระทำผิดอยู่รับโทษในสกอตแลนด์ต่อไป

หลังจากที่รัฐมนตรียุติธรรมของสกอตแลนด์เอง แสดงท่าทียอมรับว่าการพิจารณาเรื่องนี้ ได้รับการจัดอันดับให้เป็นประเด็นเร่งด่วน และต้องพิจารณาบนพื้นฐานของหลักเมตตาธรรม เพราะสภาพร่างกายของนักโทษกำลังจะไปไม่ไหวแล้ว คาดว่าการตัดสินใจน่าจะมีขึ้นเร็วๆ นี้แน่นอน ตามที่นักโทษเองก็วางกำหนดเวลาว่าเขาจะตัดสินใจเรื่องการขอถอนการอุทธรณ์หรือไม่ภายในวันที่ 8 กันยายน 2552 ไม่เพียงแต่เท่านั้นยังมีข่าวว่าศาลอุทธรณ์ในเอดินเบิร์กได้รับแจ้งว่า นักโทษพร้อมจะยุติความพยายามอันยาวนานที่จะขอยื่นอุทธรณ์ต่อคำตัดสินใหม่ ซึ่งเรื่องนี้น่าจะเป็นปัจจัยที่ช่วยให้มีการตัดสินใจที่จะทำให้เขาได้รับการส่งตัวกลับลิเบียเร็วขึ้น

กระนั้นก็ตามทางการสหรัฐมีจุดยืนชัดเจนว่าไม่เห็นด้วยอย่างยิ่ง วุฒิสภาของสหรัฐจำนวน 7 คน นำโดยวุฒิสมาชิกเอ็ดเวิร์ด เคเนดี และจอห์น เคอร์รี พยายามที่จะกดดันทางการสกอตแลนด์ไม่ให้ปล่อยตัวนักโทษกลับบ้าน โดยลงทุนเขียนจดหมายถึงรัฐมนตรียุติธรรมของสกอตแลนด์ด้วยตนเอง เพื่อยืนยันเจตนาว่าต้องการให้กักขังตัวนักโทษวัย 57 ปี นี้ไว้ในสกอตแลนด์ต่อไป และก่อนหน้านั้นฮิลลารี คลินตัน รัฐมนตรีต่างประเทศของสหรัฐ ก็ได้โทรศัพท์ไปหานายแม็คเอสคิล รัฐมนตรียุติธรรมของสกอตต์เพื่อย้ำเรื่องนี้เช่นกัน “เมื่อดูจากความร้ายกาจของอาชญากรรมนี้ ชุมชนโลกอยากให้ทางการลิเบียแสดงความรับผิดชอบต่ออาชญากรรมครั้งนั้น ที่ทั่วโลกเห็นพ้องกันว่าควรให้มีการตัดสินและลงโทษผู้กระทำผิดที่สกอตแลนด์ เพราะเชื่อว่าจะไม่มีการบิดเบือนผลการพิจารณาคดี” วุฒิสมาชิกของสหรัฐระบุในจดหมายที่ส่งถึงทางการสกอตแลนด์

ดูเหมือนว่าในส่วนของสกอตแลนด์เองก็มีความเห็นแตกเป็นสองฝ่ายเช่นกัน เพราะพรรคฝ่ายค้านมีท่าทีไม่พอใจรัฐบาลนัก เพราะเห็นว่าทำให้เรื่องนี้ไปกระตุ้นความสนใจของสื่อมากเกินไป และเกรงว่าจะมีการตัดสินใจด้วยเหตุผลทางการเมืองมากกว่าความถูกต้องและเป็นธรรมต่อทุกฝ่าย โดยได้ออกมากดดันรัฐบาลว่า ขณะนี้สังคมกำลังตั้งคำถามอย่างจริงจังเกี่ยวกับการดำเนินการของรัฐบาลสกอตต์อยู่

“เรื่องนี้น่าเป็นการพิจารณาของศาล แต่รัฐบาลกลับทำให้เป็นประเด็นที่สื่อเล่นกันอย่างสนุก แถมตอนนี้ยังดูเหมือนมีการเมืองอยู่เบื้องหลังการตัดสินใจอีกต่างหาก" โฆษกฝ่ายค้านของสกอตต์กล่าว ด้านญาติของเหยื่อจากเหตุการณ์ระเบิดที่ล็อคเคอร์บี ก็เริ่มหวั่นใจว่าหลักฐานสำคัญที่จะทำให้เรื่องนี้กระจ่างขึ้น อาจจะยังถูกเก็บงำไว้ไม่มีโอกาสได้ถูกนำมาเปิดเผยเสียที หากศาลแห่งสกอตแลนด์ยอมรับเงื่อนไขของผู้ต้องหาที่จะไม่ยื่นอุทธรณ์ และยอมส่งตัวเขากลับลิเบีย

เนื่องจากก่อนหน้านี้พวกเขายังพอมีความหวังว่าในการพิจารณาคดี ที่ทางการสกอตแลนด์ให้สิทธิเต็มที่ โดยเฉพาะในช่วง 3 ปีที่ผ่านมานี้ น่าจะพบเงื่อนงำที่นำไปสู่การเปิดเผยรายละเอียดที่บ่งบอกถึงเงื่อนงำเกี่ยวกับโศกนาฏกรรมจากการก่อการร้ายดังกล่าวได้บ้าง

พาเมลา ดิกซ์ น้องสาวของปีเตอร์ หนึ่งในผู้เคราะห์ร้ายที่เสียชีวิตในเหตุการณ์ลอบวางระเบิดเที่ยวบิน 103 กล่าวว่า การตัดสินใจครั้งนี้น่าจะเป็นเรื่องที่เลวร้ายที่สุดสำหรับญาติของเหยื่อผู้โชคร้ายทั้งหมด เพราะดูเหมือนว่าจะมีโอกาสเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ที่หลักฐานพวกนี้จะถูกนำมาพิจารณาและเผยแพร่ให้สาธารณชนได้รับรู้ แล้วหากเป็นเช่นนี้โอกาสก็จะยิ่งเหลือน้อยลงไปอีก

เรื่องนี้ดูเหมือนจะบานปลายยิ่งขึ้น หลังจากที่แม็กกี สก็อต คิวซี. หัวหน้าทีมกฎหมายของมีกราไฮ ได้ออกมาพูดเปรยๆ ว่า ลูกค้าของเธอตอนนี้สุขภาพอ่อนแอมาก เขาทั้งเจ็บปวดจากโรคร้ายและความสิ้นหวัง อาจจะได้กลับบ้านเร็วขึ้นหากเขายอมยุติความพยายามที่อุทธรณ์ต่อ และที่น่าสงสัยยิ่งกว่านั้นคือ การที่รัฐมนตรียุติธรรมของสกอตแลนด์ตัดสินใจยกเลิกสนธิสัญญาการส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดน หลังจากที่ผ่านมาไม่เคยมีการทำอะไรที่ดูเหมือนเป็นการจัดการกับเรื่องที่เป็นอุปสรรคขัดขวางการส่งตัวนักโทษเช่นนี้มาก่อนเลย เรื่องนี้จึงกลับมาเป็นประเด็นร้อนให้ทั้งโลกต้องจับตามองอีกครั้ง หลังจากเหตุการณ์ผ่านมานานถึง 20 ปี และโดยที่ยังไม่สามารถโยงใยไปถึงเหตุผลและตัวผู้บงการที่แท้จริงได้.