5.เหยี่ยวนกเขาท้องขาว

Cang Ying (ออกเสียงสำเนียงจีนกลางชังยิง)

Accipiter gentilis (Linnaeus) 1758
ชื่อมาจากภาษาละตินgentilis=noble สูงศักดิ์ สง่า
รวมความว่าเหยี่ยวที่สง่างาม
ชื่ออังกฤษ Northern Goshawk
ชื่อไทย เหยี่ยวนกเขาท้องขาว (เพิ่มเติมโดยผู้แปล)
สถานะภาพ นกอพยพในฤดูหนาว
ขนาด ยาว 47-59 ซม. ปีกกว้าง 106-131 ซม. เทียบสัดส่วนลำตัวและปีก2.0 เทียบสัดส่วนปีกและหาง 0.52

ในบรรดานกนักล่า เหยี่ยวสกุล Accipiterมีปริมาณมากที่สุด โดยส่วนมากมีขนาดเล็ก แต่สำหรับเหยี่ยวนกเขาท้องขาวกลับมีลักษณะพิเศษสุด เพราะมีขนาดใหญ่สุด เพศเมียมีขนาดเกือบเท่าเหยี่ยวขนาดใหญ่ เมื่อเปรียบเทียบปีกที่กางออกทั้งสองข้างกับสกุลเดียวกันแล้วใหญ่เกือบสองเท่า ด้วยประการเช่นนี้ชื่อญี่ปุ่นเรียก “เหยี่ยวใหญ่” นอกจากนี้เหยี่ยวนกเขาท้องขาวแพร่กระจายในเขตอบอุ่นทางซีกโลกเหนือ เป็นเหยี่ยวชนิดเดียวที่แพร่กระจายอยู่ในโลกเก่าและโลกใหม่ จนเป็นที่เลื่องลือมาแต่โบราณ ถือเป็นเหยี่ยวบรรดาศักดิ์ที่นักฝึกเหยี่ยวต้องการครอบครอง เพราะความสามารถรอบด้านที่มันสามารถไล่ล่าเหยื่อนกขณะที่บินในป่า หรือกระต่ายป่าในทุ่งหญ้า

เหยี่ยวนกเขาท้องขาวปรับตัวเข้าได้ดีกับสภาพอากาศหนาวเย็นในเขตอบอุ่น ดังนั้นจำนวนมากที่อพยพลงใต้เพียงระยะสั้นๆเล็กน้อยในช่วงฤดูหนาวก็เพียงพออยู่รอดได้ มีปริมาณน้อยนิดที่อพยพเป็นระยะทางไกล ดังนั้นเอเซียอาคเนย์จึงมีบันทึกไม่มากนัก และที่ไต้หวันก็เป็นเช่นนี้ แม้จะมีข้อมูลเก่าเก็บจนถึงปี1980ที่มีปริมาณนักดูนกกระตือรือร้นอย่างยิ่ง แต่การรายงานกลับน้อยมาก จนกระทั้งเริ่มมีโครงการสำรวจเหยี่ยวอพยพที่กวานยินซานในปี1991 จึงพบว่าแต่ละปีจะมีเหยี่ยวนกเขาท้องขาวอพยพกลับขึ้นเหนือเป็นประจำทุกปี ในปริมาณที่คงที่สิบกว่าตัว

การจำแนกเหยี่ยวนกเขาท้องขาวไม่ยาก ที่เรียกว่า“ชังยิง”เพราะชุดสีขนกลางหลังของตัวเต็มวัยเป็นสีเทา แต่ที่ไต้หวันจะพบนกเด็กที่มีสีน้ำตาล จึงง่ายที่จะใช้เอกลักษณ์นี้ในการแยกแยะ นอกจากนี้ท่วงท่าลีลาในการบินของมันก็หนักแน่น เมื่อวนร่อนจะเชื่องช้ากว่าเหยี่ยวชนิดอื่น จะใช้การกระพือปีกช่วยเวลาร่อนเป็นเส้นตรง กระพือปีกเร็วมีพลัง อยู่โดดๆทั้งชนิดอพยพผ่านหรือพักในฤดูหนาว อุปนิสัยกร้าวร้าว ในระหว่างบินจะจู่โจมเหยี่ยวชนิดอื่นแม้คู่ต่อสู้จะใหญ่กว่าก็ตาม

เวลา
• เดือนมีนาคมถึงเดือนพฤษภาคมเป็นช่วงเวลาที่ดีที่สุด ตามชายฝั่งทางเหนือโดยเฉพาะเฝ้าสังเกตได้ที่กวานยินซาน วันที่มีอากาศอบอุ่นช่วงเวลา10-13น.
• ฤดูหนาวอาจพบได้โดยบังเอิญที่ระดับน้ำทะเลปานกลางในป่าเขา ซึ่งแล้วแต่ดวง โอกาสพบสูงในวันที่ท้องฟ้าโปร่งอากาศอุ่น

ถิ่นอาศัย
• ข้อมูลบันทึกในฤดูหนาวมีน้อยมาก จึงยากที่จะคาดคะเนถึงแหล่งพักพิงในฤดูหนาว
• มีข้อมูลเมื่อไม่นานมานี้พบที่ระดับน้ำทะเลปานกลาง ดังนั้นผู้แต่งจึงอนุมานไว้ที่ป่าเขาระดับน้ำทะเลปานกลาง1000-2000เมตร มักพบอาศัยตามชายขอบป่าเขา หรือเกาะกิ่งไม้เป็นเวลานาน
• โอกาสที่นักดูนกจะได้พบต่ำอย่างยิ่งเพราะปริมาณน้อย ใครที่ยากวัดดวงดูก็ลองได้ที่ พื้นที่เกษตรเชิงเขาอู่หลิน พื้นที่เกษตรเชิงเขาฟู่โซ่วซาน ซึ่งทำการเกษตรเชิงเขา
• เป็นการง่ายที่จะพบได้ที่กวานยินซานในช่วงอพยพกลับในเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม ซึ่งบางตัวอาจแวะพัก ทำให้วันหนึ่งมีโอกาสพบได้หลายครั้ง
• ได้มีบันทึกพบตามป่าเขาชายฝั่งทะเลตอนเหนือ ซึ่งบางตัวใช้แวะพักในช่วงอพยพ

ลักษณะ
• เต็มวัย เพศผู้และเพศเมียคล้ายกัน ใบหน้าเทาดำ มีคิ้วขาวชัดเจน ม่านตาเหลือง สีส้มเมื่ออายุมาก หนังคลุมโคนปากเหลืออมเขียว จะงอยปากสีเทาเงิน กลางหลังสีเทา สีน้ำเงินเทา หรือ น้ำตาลเทา ส่วนท้องสีขาว มีขีดจางๆสีดำใต้คาง ใต้คอลงมามีขีดปะละเอียดสีน้ำตาลเทา หางสีน้ำตาล หรือเทาเข้ม แถบหางสี่แถบ ใต้หางสีขาว เท้าเปลือย ขาสีเหลือง หางยาว ปลายปีกยาวครึ่งหนึ่งของหาง เพศเมียมีขนาดใหญ่กว่าอย่างเด่นชัด โดยหลังสีน้ำตาลกว่า ใบหน้าแต้มสีขาวมากกว่า ขีดสีท้องหยาบกว่า
• นกเด็กใบหน้าสีน้ำตาล ประกอบด้วยขีดเล็กๆ คิ้วเหลืองจาง ไม่เด่นชัดเหมือนตัวเต็มวัย ม่านตาเหลืองอมเขียว หลังสีน้ำตาลแซมด้วยขนขาว ท้องสีน้ำตาลอ่อน กระจายเต็มด้วยดวงสีน้ำตาลดำ แถบขีดข้างคอเล็กยาว เข้าสู่ชุดขนเต็มวัยเมื่อขวบปีที่สาม

ลักษณะบิน
• ลำตัวหนา คอค่อนข้างยาว เชิดหัว อกโปนลักษณะนกพิราบ ปีกกว้างยาวกว่า Accipiterชนิดอื่น ปีกแตก6นิ้ว หางยาวมน ขนหางเส้นกลางดูยาวยื่นกว่า เห็นเด่นในนกเด็ก เมื่อคลีออกเต็มที่ลักษณะมนเป็นรูปพัดโค้ง ทำให้เหมือนพื้นที่หางมากกว่า Accipiterชนิดอื่น
• ตัวเต็มวัยท้องขาว แม้แต่ชนิดย่อยก็ยังมีสีอ่อน มองเห็นได้ชัดเจนแม้ในระยะไกล
• ขณะที่บินวนจะยกปีกขึ้นเล็กน้อย แซมด้วยการตีปีก ตีปีกเร็วมีพลัง

เปรียบเทียบชนิดอื่น
• เหยี่ยวนกเขาหงอน รูปร่างเล็ก ปีกกลมสั้นไม่เห็นนิ้ว เวลาหุบหางดูบอบบาง ไม่เว้า ขนท้องสีเข้ม มีขีดกลางคอ เวลาบินจะสะบัดปีก ปีกทั้งสองอยู่ในระนาบเดียวกัน
• เหยี่ยวนกกระจอกใหญ่ รูปร่างเล็กและเปรียวยาว ปีกสั้น หางรูปตัดแคบยาวบาง อกไม่โปนลักษณะนกพิราบ ท้องไม่ลายทั้งในวัยเด็กและเต็มวัย เวลาบินกระพือปีกเร็ว

แปลจาก
Lin,Wen Horn and Cheng, Civi. 2006. A field Guide to the Raptors of Taiwan. p.82-87 Yuan-Liou Publishing Company
original Chinese edition "A Field Guide to the Raptors of Taiwan " /text by Wen-Horn Lin; illustration by Civi Cheng/Yuan-Liou Publishing Company //www.ylib.com



Create Date : 29 มกราคม 2554
Last Update : 16 กุมภาพันธ์ 2555 17:22:47 น.
Counter : 2040 Pageviews.

0 comments
ชื่อ :
Comment :
 *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

กรกส
Location :
  

[ดู Profile ทั้งหมด]
 ฝากข้อความหลังไมค์
 Rss Feed
 Smember
 ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [?]



Comment Hi5 Glitter
Lyrics | Adele lyrics - Make You Feel My Love lyrics