Bloggang.com : เชษฐภัทร - พระบรมรูปทรงม้าวันฟ้าหม่น

พระบรมรูปทรงม้าวันฟ้าหม่น

สมัยตอนอายุได้ สี่ซ้าห้าขวบ
เวลานั่งรถออกจากสวนสัตว์เขาดิน แล้วผ่านบริเวณพระบรมรูปทรงม้า
พ่อกับแม่ก็จะบอกว่า "ธุสิลูก ธุรัชกาลที่ห้าก่อน"

แม้ว่าตอนนั้น ผมจะยังไม่ทราบสาเหตุว่าทำไมต้อง "ธุ" หรือยกมือไหว้ แต่ก็พอปะติดปะต่อได้ เมื่อเวลาที่ไปโรงเรียนในชั้นอนุบาล คุณครูอนุบาลก็เริ่มสอนแล้ว ว่าถ้าไม่มี รัชกาลที่ 5 ประเทศไทย ก็คงไม่ได้มีการเลิกทาส ไม่มีไฟฟ้า ไม่มีรถไฟ ไม่มีโทรเลข ไม่มีโรงเรีนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ไม่มีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยต่าง ๆ นานา ที่หล่อหลอมเลือดเนื้อเชื้อไขของใครหลายๆ คนขึ้นจนเป็นคนทุกวันนี้

ยิ่งโตขึ้นมาอีกในชั้นประถม แล้วเวลาที่เรียนประวัติศาสตร์ ในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด้จพระจุลจอมเกล้าฯ แล้วต้องทำ กระดาษโปสเตอร์เรื่อง "พระราชกรณียกิจ รัชกาลที่ห้า" เอามาติด ๆ สมุดส่งครูเนื่องในวันปิยมหาราช

ประกอบกับตอนนั้น มีละครเรื่องสี่แผ่นดิน เวอร์ชั่น จินตหรา สุขพัฒน์ ที่เล่นทางช่องสาม ช่วงปี พ.ศ. 2534
แล้วก็ละครเรื่องนางทาส เวอร์ชั่น มลฤดี ยมาภัยทางช่องเจ็ด ช่วงพ.ศ. 2536 หรือ 2535 เนี่ยแหละไม่แน่ใจ
ก็ยิ่งซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณมากยิ่งขึ้น

พอโตขึ้นมาในระดับมัธยม ก็มี "เรื่องเล่า" เกี่ยวกับบริเวณลานพระบรมรูปทรงม้ามากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบแรงบันดาลใจ หรือความ คล้าย ของผังถนน ที่เคยมีคนให้ความเห็นไว้ว่า คล้ายชองเซลิเซ่ในปารีส หรือไม่ว่าจะเป็นทรงตึกพระที่นั่งเอง ว่าเป็นหินมาจากไหนอย่างไร คนออกแบบเป็นใครมาจากไหนใส่รายละเอียดเข้าไปถึงขนาดนั้น จนผมจำไม่หวาดไม่ไหว

บางปีก็เขียนบทประพันธ์ส่งประกวดเนื่องในวันปิยมหาราช

๑) เรียงวัจน์อภิวาท
ปิยราชพรหมินทร์
ยรรยงค์ผจงจินต์
มธุรสจรดจาร

๒) ปัญจฉัตรบวรชัย
สุรไกรสิรีกาล
แซ่ซ้องพสกศาน-
ตถวายพระพรศรี

๓) ครองราชย์ธำรงรัฐ
ธ ขจัด วิบัติกลี
ไพร่ฟ้าประชาชี
ทุรทาสเป็นไท

๔) จักรินทราชา
พระจุฬาวิชาลัย
นามานิรามัย
นฤมิตรพิจิตรพร

๕) กรณียกิจจา
กรุณา ธ อาทร
ปัญหาประชากร
ธ บำบัดขจัดภัย

๖) ปกหล้าประชาราษฏร์
นฤนาทนำผองไทย
เป็นชาติภูมิชัย-
ยะขจรอมรคุณ

๗) ทราบซึ้งพระปรีชา
และมหาธิการุณย์
เสกศรีวิสุทธิ์สุน-
ทรทิพยจินตา

๘) ศัพท์ศรีวจีสรร
อภิวันทราชา
มงคลสยามมา-
นุรำลึก นิรันดรฯ

ตอนนั้นหัดแต่งโคลงฉันท์กาพย์กลอนอยู่ มันหลายปีมาแล้ว พอมาย้อนดู ก็นึกขำ แต่งเป็นอินทรวิเชียรฉันท์ เห็นคำลหุ ครุ อะไร ก็รีบคว้ามาไว้ก่อน ฉันท์พาไปจริง ๆ

ยิ่งได้ร่ำเรียนมากขึ้น ก็ยิ่งได้ยินได้ฟังเรื่องพระราชกรณียกิจ ว่าที่จริงแล้วเป็นการดำเนินราชกุศโลบายในการต่อสู้ กับลัทธิล่าอาณานิคมในช่วงนั้น จึงต้องมีการรวบอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลาง

ว่ากันว่าประเทศไทย(สยาม) เป็นรัฐสมัยใหม่แบบตะวันตกจริงๆ ก็ในช่วงรัชกาลที่ 5 นี่แหละ
คือมีการทำทางรถไฟ ไปยังหัวเมืองประเทศราชต่าง ๆ
อย่างภาคอีสาน เขาว่ากันว่าแต่ก่อนเป็นพื้นที่ของลาว (ฟังจากภาษาที่พูด)
จังหวัดนครราชสีมาถือว่าเป็นจังหวัดชายแดนหรือหัวเมืองแล้ว
คือ ราช แปลว่า ราชา
สีมา แปลว่า เขต หรือแดน
นคร แปลว่า เมือง
รวมความ "นครราชสีมา" ก็น่าจะแปลว่า เขตแดนเขตเมืองของพระราชอาณาจักร คือ อาณาจักรของพระราชา

แล้วทางรถไฟ ก็สร้างผ่าน นครราชสีมา เลยไปถึงหัวเมืองสุดกับอาณานิคมฝรั่งเศส ที่จังหวัดอุบลราชธานี โน่น

หรือแม้แต่คำว่าหัวเมืองเหนือ แต่ก่อนเหนือสุด เนี่ยไปได้ ก็ประมาณ พิษณุโลก หรือนครสวรรค์ ถ้าจะดูกันตามเส้นทางการเดินเรือ

ส่วนล้านนา เนี่ย เขาเรียกกันว่า "ลาวเฉียง" เพราะแม่น้ำปิงวังยงน่าน มันเป็นทิศเฉียง ออกซ้าย ถ้าเทียบกับทิศที่มาจากกรุงเทพ

คำว่าหัวเมืองเหนือ ที่ใช้เรียก เชียงใหม่เพิ่งมาเปลี่ยนตอนมี รางรถไฟเนี่ยแหละ

เขาว่ากันมาอย่างนั้นนะ

จริง ๆ รูปเซ็ทนี้ถ่ายมาได้สองสามเดือนแล้ว
วันนั้นก็ไปเดินเล่นงานกาชาดสวนอัมพร แล้วพอดีมีเวลาว่างก็เลยลองถ่ายรูปมาดู

ระหว่างถ่ายไปถ่ายมา ก็อดย้อน นึกถึงเรื่องราว เรื่องเล่าที่เกี่ยวข้องกับสถานที่แห่งนี้ที่ผมนั่งรถผ่านมาตั้งแต่เป็นเด็กเล็ก ๆ ไม่ได้

ว่าสถานที่เดียวที่เดิมแท้ ๆ แต่คน เล่าก็ช่างเล่าได้หลากหลายเรื่องรูปแบบและวิธีการ เนื้อความก็มีความแตกต่างกัน มันอยู่ที่ว่า เราฟังเรื่อง ๆ นั้นจากมุมมองและวิธีคิดแบบไหนของใคร

Create Date : 19 ธันวาคม 2552
Last Update : 19 ธันวาคม 2552 9:12:15 น.
Counter : 1082 Pageviews.

4 comments