|
Meditations : Marcus Aurelius ปรีชาญาณของจักรพรรดินักปราชญ์
เมื่อครั้งที่ผมมีโอกาสไปเยือนกรุงโรม อิตาลี ในบรรดาสถานที่ท่องเที่ยวไฮไลท์ต่างๆในกรุงโรม สถานที่หนึ่งซึ่งผมอยากไปเยี่ยมชมคือ จัตุรัสคัมปิโดกลิโอ จัตุรัสนี้มีชื่อเสียงโด่งดัง ยอดศิลปินอย่างมิเคลันเจโลเป็นผู้ออกแบบทั้งพระราชวังที่ล้อมรอบ และบันไดทางเดิน Cordonata อันงดงาม (คอหนังคงจำได้ว่าที่นี่เป็นฉากท้ายเรื่องในหนัง Nostalghia ของอังเดร ทาร์คอฟสกี้)
สำหรับผมแล้ว จุดสำคัญที่สุดของจัตุรัสแห่งนี้คือรูปปั้นคนกำลังขี่ม้าที่ตั้งอยู่ตรงกลางลาน เพื่อนที่ไปด้วยกันไม่รู้จักว่าเขาคือใคร ผมต้องบอกว่า นี่คือจักรพรรดินักปราชญ์สมัยโรมัน มาร์คุส ออเรลิอุส ผู้เขียน Meditations
ในบรรดาจักรพรรดิโรมันทั้งหมด บุคคลที่ผมชื่นชอบเป็นพิเศษคือ ฮาเดรียน และมาร์คุส ออเรลิอุส ทั้งสองเป็นจักรพรรดิที่ได้รับการยกย่องจากคนรุ่นหลัง ผมเคยอ่าน Meditations นานมาแล้วตั้งแต่สมัยเรียน ในตอนนั้นสำนวนแปลที่อ่านค่อนข้างเก่า จนเมื่อเดือนก่อนเพิ่งมีโอกาสซื้อฉบับแปลใหม่โดย Gregory Hays (สำนักพิมพ์ Modern Library, ปี 2003)
มาร์คุส ออเรลิอุส (ค.ศ.121-180) เขียนหนังสือเล่มนี้ในช่วงท้ายของชีวิต ซึ่งเป็นช่วงที่ประสบวิกฤตหลายอย่าง อาทิ การสู้รบกับอนารยชนที่รุกรานเข้ามา, การตั้งตนเป็นใหญ่ทางฝั่งตะวันออกของนายพล Cassius, การเสียชีวิตของ Faustina ผู้เป็นภรรยา, การประพฤติตัวในทางลบของ Commodus ผู้เป็นบุตรชาย
ออเรลิอุสรับอิทธิพลปรัชญาสโตอิค ซึ่งเชื่อในการดำเนินชีวิตให้สอดคล้องกลมกลืนกับธรรมชาติ ซึ่งสะท้อนออกมาในหลายตอนของหนังสือเล่มนี้ เขาตั้งใจเขียนขึ้นมาเพื่อสนทนาทางความคิดปรัชญาภายในจิตใจของตัวเอง ไม่ได้เขียนขึ้นเพื่อให้คนอื่นอ่าน โชคดีที่หนังสือได้ตกทอดถึงคนรุ่นหลังอย่างพวกเรา
เคยมีคนบอกว่า ขณะที่เราอ่านหนังสือคลาสสิค หนังสือเล่มนั้นก็อ่านตัวเรา ช่วงวัยที่เปลี่ยนไป ประสบการณ์ชีวิตที่เพิ่มขึ้น เมื่อผมอ่านหนังสือเล่มนี้อีกครั้ง ก็ได้พบความลุ่มลึกทางใจบางอย่างที่แตกต่างจากการอ่านครั้งแรก
ข้อเขียนบางส่วนจากหนังสือเล่มนี้ครับ :
People try to get away from it all - to the country, to the beach, to the mountains. You always wish you could get away too. Which is idiotic, because you can get away from it any time you like - by going within. Nowhere you can go is more peaceful - and more free of interruptions - than your own soul.
When you wake up in the morning, tell yourself: the people I meet today will be meddling, ungrateful, arrogant, dishonest and surly. They are like this because they can't tell good from evil. But I have seen the beauty of good and the ugliness of evil, and have recognized that the wrongdoer has a nature related to my own - not of the same blood or birth but the same mind, and possessing a share of the divine. And so none of them can hurt me. No one can implicate me in ugliness. Nor can I feel angry at my relative, or hate him. We were born to work together, like feet, hands, and eyes, or the two rows of teeth, upper and lower. To obstruct each other is unnatural. To feel anger at someone, to turn your back on him: these are obstructions.
If you do the job in a principled way, with diligence, energy and patience, and keep the spirit inside you undamaged, as if you may have to give it back any moment - if you can embrace this without fear or expectation - can find fulfillment in what you're doing now, as Nature intended, and in superhuman truthfulness (every word, every utterance) - then your life will be happy. No one can prevent that.
Your ability to control your thoughts - treat it with respect. It's all that protects your mind from false perceptions - false to your nature and that of all rational beings. It's what makes thoughtfulness possible, and affection for other people, and submission to the divine.
Forget everything else, keep hold of this alone and remember it: each of us lives only now, in this brief instant. The rest has been lived already, or is impossible to see.
To accept this event with humility
To treat this person as he should be treated.
To approach this thought with care, so that nothing irrational creeps in
Everywhere, at each moment, you have the option
Objective judgment, now, at this very moment.
Unselfish action, now, at this very moment.
Willing acceptance - now, at this very moment - of external events.
That is all you need.
Think of yourself as dead, you have lived your life. Now take what is left of it and live it properly.
| Create Date : 29 สิงหาคม 2551 | | |
| Last Update : 29 สิงหาคม 2551 15:03:03 น. |
| Counter : 2059 Pageviews. |
| |
|
| |
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 5 คน [