|
|
จาก "เยินเงาสลัว" สู่ Memoirs of a Geisha ว่าด้วยสุนทรียศาสตร์แบบญึ่ปุ่น
เยินเงาสลัว ( In Praise of Shadow ) จุนิจิโร ทานิซากิ เขียน สุวรรณา วงศ์ไวศยวรรณ แปล
วันก่อนไปดูหนังเรื่อง Memoirs of a Geisha มาแล้วก็พบว่าให้ยังไง ยังไง ฝรั่งก็ไม่เข้าใจสุนทรียศาสตร์แบบตะวันออก จขบ.รู้สึกว่าหนังเรื่องนี้มันโฉ่งฉ่าง และหลายฉากก็ออกจะเป็นลิเกฝรั่งอยู่ครามครัน จขบ.ไม่ได้สัมผัสถึง "ความเย็นยะเยือก" ซึ่งเป็นสิ่งที่ควรมีในหนังญึ่ปุ่น เวลาที่เราดูหนังญี่ปุ่น ที่สร้างโดยคนญึ่ปุ่นเอง มันจะมีอารมณ์ของ ความนิ่ง ความสงบ ความยะเยือก แต่ไม่พบอารมณ์แบบนี้ในหนัง Memoirs of s Geshia เลยค่ะ อย่างไรก็ตามการลงทุนมหาศาลในการเนรมิตสตูดิโอในโรงถ่ายให้กลายเป็นหมู่บ้านในญึ่ปุ่นช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ก็ทำให้ จขบ.รู้สึกยินดีอยู่บ้าง และคิดถึงหนังสือเล่มนี้ขึ้นมาจับใจ
" เยินเงาสสัว " (คำว่าเยิน หมายถึงเยินยอ คนแปลเลือกศัพท์เก่า ซึ่งเคยปรากฏในลิลิตพระลอมาใช้ แต่ในการพิมพ์ครั้งที่ 2 เปลี่ยนมาใช้เป็น เยิรเงาสลัว ) มีลักษณะคล้ายความเรียงเชิงบ่นของคนแก่ ที่กำลังสะท้อนใจกับปรากฏการ์ณไหลบ่าของวัฒนธรรมตะวันตกที่เข้ามาสู่ญึ่ปุ่น จุนิจิโรคนเขียนเรื่องนี้พูดถึงความงามของสถาปัตยกรรม แบบญึ่ปุ่น อาหาร ผู้หญิงโบราณ ข้าวของเครื่องใช้ จุนิจิโรบอกว่า สุนทรียรสแบบญึ่ปุ่นนั้นมาพร้อมกับเงาสลัว ไม่ว่าจะเป็นห้องแบบญี่ปุ่น ภาชนะเครื่องเขินที่ใช้ใส่อาหารญี่ปุ่น เขาบอกว่า ซุปมิโสะ ที่ใส่อยู่ในถ้วยทรงกลม ลงรักสีดำ นั้น ดูสงบนิ่ง ชวนค้นหา และน่าลิ้มลองมากกว่าซุปแบบฝรั่งที่มักเสิร์ฟมาในจานสีขาวรูปทรงแบนกว้าง จุนิจิโรอธิบายว่าทำไมคนตะวันออกจึงสนใจ และให้คุณค่ากับทองคำ เขาบอกว่าเป็นเพราะมันเปล่งประกายในทีมืดนั่นเอง ส่วนเกอิชา นั้นทำไมต้องแต่งหน้าขาวจัด คนเขียนเรื่องนี้อธิบายไว้อย่างน่าฟังว่า " บรรพบุรุษของเราเมื่อได้สกัดกั้นแสงเจิดจ้าจากเบื้องบนเอาไว้แล้ว ก็สร้างโลกแห่งเงาสลัวบนพื้นดิน ภายในห้วงลึกแห่งเงาสลัวนั้นพวกเขาจัดที่ไว้ให้สำหรับสตรี โดยทำให้เธอขาวที่สุดในสิ่งมีชีวิตทั้งปวง " เราจึงเห็นการแต่งหน้าแบบขาวจัดของเกอิชาญึ่ปุ่น
ฝรั่งไม่อาจเข้าถึงความงามแบบเงาสลัว ความงามแบบนามธรรม แม้แต่คำว่า "เข้าใจ" คนตะวันออกอย่างคนไทยเรา ยังมีความเป็นนามธรรมอยู่สูง "เข้าใจ " เข้าไปในใจ คำว่าเข้าใจ ของตะวันตก ยังขึ้นอยู่กับการทำให้กระจ่าง "I see " ฝรั่งต้องเห็น ถึงจะเข้าใจ แต่คนไทย คนตะวันออก นั้น การจะทำความรู้จักสิ่งใดสิ่งหนึ่งให้กระจ่าง ต้อง เข้าไปในใจ
จุนิจิโรบอกไว้ตอนหนึ่งว่า "ข้าพเจ้าทราบดีและรู้สึกเป็นบุญคุณต่อคุณประโยชน์ทั้งหลายแห่งโลกสมัยใหม่นี้ ไม่ว่าเราจะคร่ำครวญร้องบ่นอย่างไร ญี่ปุ่นก็เลือกที่จะตามโลกตะวันตก และญี่ปุ่นก็ไม่อาจจะทำอะไรได้นอกจากจะก้าวไปข้างหน้าอย่างกล้าหาญ ...ข้าพเจ้าเขียนมาทั้งหมดนี้ ด้วยความคิดที่ว่ายังอาจจะมีช่องทางที่เราจะรักษาอะไรไว้ได้บ้าง บางทีอาจเป็นโลกแห่งวรรณกรรมหรือศิลปะ ข้าพเจ้าจะขอเรียกร้องเอาโลกแห่งวรรณกรรมนี้ ข้าพเจ้าอยากให้มีชายคาหนาทึบและกำแพงมืดสลัว ข้าพเจ้าจะผลักสิ่งที่ปรากฏออกมาชัดเจนจนเกินไปให้กลับไปดินแดนแห่งเงาสลัว ...ข้าพเจ้าไม่ได้เรียกร้องให้เป็นแบบนี้ไปเสียทุกแห่ง แต่บางทีเขาอาจจะยอมให้เรามีคฤหาสน์สักหลัง ที่เราปิดไฟให้มืดสลัวและดูสิว่าจะเป็นอย่างไร... "
ดูเผินๆ แล้วเหมือนคนเขียนเรื่องนี้จะแอนตี้ตะวันตกและค่อนข้างจะอนุรักษ์นิยม โดยส่วนตัว จขบ.ไม่แอนตี้ความเจริญก้าวหน้าหรือการเปลี่ยนแปลง การห้ามไม่ให้สิ่งใดสิ่งหนึ่งเปลี่ยนแปลงนั้นดูจะขัดกับหลักธรรมชาติ แต่ในแง่สุนทรียรส จขบ.ชอบความสุนทรียศาสตร์แบบเงาสลัวมาก ไม่เชื่อลองนั่งลงทานข้าวกับใครสักคนในที่เงียบๆ มีเพลงแผ่วๆ จาง ๆ ภายใต้บรรยากาศแสงสลัวๆ ที่สามารถเห็นเงาสะท้อนของเปลวเทียนในดวงตาของคู่สนทนาของเราดู มา "เยินเงาสลัว " ด้วยกันนะคะ
เพลงนี้ชื่อ The chairman's waltz เพลงประกอบจากหนังเรื่อง Memoirs of a Geisha ใครที่ดูหนังแล้วคงทราบว่า Chairman คือพระเอกของหนังเรื่องนี้
Create Date : 03 กุมภาพันธ์ 2549 |
Last Update : 31 สิงหาคม 2557 16:36:22 น. |
|
56 comments
|
Counter : 5807 Pageviews. |
|
|
|
|
โดย: samranjai วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:11:22:36 น. |
|
|
|
โดย: Oakyman IP: 221.113.3.233 วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:11:30:07 น. |
|
|
|
โดย: grappa วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:11:43:05 น. |
|
|
|
โดย: grappa วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:11:54:25 น. |
|
|
|
โดย: erol วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:12:45:34 น. |
|
|
|
โดย: บ่าวเจียงใหม่ (กุมภีน ) วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:13:06:26 น. |
|
|
|
โดย: เสือจ้ะ (เสือจ้ะ ) วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:13:31:32 น. |
|
|
|
โดย: JewNid วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:13:45:15 น. |
|
|
|
โดย: มัชฌิมา วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:14:00:27 น. |
|
|
|
โดย: a_somjai วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:14:51:34 น. |
|
|
|
โดย: แพนด้ามหาภัย วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:14:52:37 น. |
|
|
|
โดย: it ซียู IP: 161.200.95.27 วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:14:56:39 น. |
|
|
|
โดย: นัท305 วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:15:19:42 น. |
|
|
|
โดย: นางกอแบกเป้ วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:16:43:01 น. |
|
|
|
โดย: rebel วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:16:50:42 น. |
|
|
|
โดย: Black Tulip วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:19:14:02 น. |
|
|
|
โดย: youarewhatyouread IP: 210.246.74.28 วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:23:56:34 น. |
|
|
|
โดย: จขบ. IP: 61.90.14.155 วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:2:30:46 น. |
|
|
|
โดย: me2you วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:2:39:47 น. |
|
|
|
โดย: แร้ (แร้ไฟ ) วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:3:43:51 น. |
|
|
|
โดย: ปลาทอง9 วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:5:39:23 น. |
|
|
|
โดย: hunjang วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:10:40:55 น. |
|
|
|
โดย: foneko (fonkoon ) วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:10:54:02 น. |
|
|
|
โดย: grappa วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:11:21:19 น. |
|
|
|
โดย: แผล IP: 203.113.35.9 วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:14:36:32 น. |
|
|
|
โดย: erol วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:15:53:20 น. |
|
|
|
โดย: ยาคูลท์ วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:0:09:31 น. |
|
|
|
โดย: เดอะ กั้ง วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:1:29:28 น. |
|
|
|
โดย: iammonkey IP: 58.147.14.151 วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:1:50:33 น. |
|
|
|
โดย: Black Tulip วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:8:25:33 น. |
|
|
|
โดย: Dark Secret วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:13:45:26 น. |
|
|
|
โดย: POL_US วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:14:26:22 น. |
|
|
|
โดย: JewNid วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:18:13:27 น. |
|
|
|
โดย: erol วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:20:13:52 น. |
|
|
|
โดย: menzel วันที่: 6 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:2:53:39 น. |
|
|
|
โดย: p_tham วันที่: 6 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:5:22:05 น. |
|
|
|
โดย: erol วันที่: 6 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:7:03:17 น. |
|
|
|
โดย: yodmanud^ying IP: 86.143.206.237 วันที่: 6 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:8:39:14 น. |
|
|
|
โดย: Mutation วันที่: 6 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:9:10:13 น. |
|
|
|
โดย: meri วันที่: 17 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:12:39:14 น. |
|
|
|
โดย: คนรักญี่ปุ่น ซารางแฮโย ZARAHEYO IP: 118.172.101.246 วันที่: 26 มิถุนายน 2551 เวลา:18:22:59 น. |
|
|
|
โดย: 2wenty5 IP: 58.8.107.36 วันที่: 21 กรกฎาคม 2551 เวลา:21:03:59 น. |
|
|
|
| |
|
|
grappa |
|
|
|
|
ตอนนี้ คนรุ่นใหม่ซีกตะวันออกของเราคลั่งตะวันตกกันจัง(ดูจีน สิ เทศกาลคริสต์มาส เป็นงงไปเลย)..ตะวันตกก็หันมาสนใจตะวันออกมากขึ้น
อีกหลายสิบ หลายร้อยปี ทั้งสองฝั่งคงจะกลมกลืนกันได้แนบนัย โลกจะไม่มีเส้นแบ่งกันแล้วกระมังคะ
ป.ล.เพลงกระตุก ไม่ทราบทำไม อาจจะตัวรับที่บ้านไม่ดีพอ