ฤๅษีองค์ที่ 9 ยินดีมอบงาช้างและพระแก้วให้กับกะเหรี่ยงพุทธ ดีเคบีเอ โดยการเสนอของหม่อเอเหม่นั้น อาจจะสะท้อนความรู้สึกไม่เป็นมิตรกับกะเหรี่ยงอิสระ หรือก๊อซูเหล่ในภาษาปกาเกอะญอ
กะเหรี่ยงอิสระจับตัวฤๅษีองค์ที่ 7 หลังจากการลุกขึ้นพม่าของผู้นับถือฤๅษี ความขัดแย้งนี้ไม่ได้จบลง สืบเนื่องมาถึงปี 2524 ได้มีการลุกขึ้นสู้ขนาดใหญ่ นักรบฤๅษีนับร้อยคนเข้าโจมตีกองทหารกะเหรี่ยงอิสระด้วยดาบ แล้วแตกหนีมายังลุ่มแม่จันในพื้นที่ของ พ.ค.ท. ครั้งนี้เป็นการต่อสู้ด้วยอาวุธครั้งที่ 4
การลุกขึ้นสู้ครั้งนี้ ผมไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด เพราะไม่ได้อยู่ในเหตุการณ์ แต่ชาวกะเหรี่ยงฤๅษี ลุ่มแม่จันไม่เคยพูดถึงกะเหรี่ยงอิสระในฐานะตัวแทน ต่างจากชาวกะเหรี่ยงที่ห่างออกไป เช่น โขะทะ ในปี 2520 ชาวบ้านที่นี่ได้แสดงออกถึงความภาคภูมิต่อกะเหรี่ยงอิสระ บางคนพูดถึงความเข้มแข็งเกรียงไกรของทหารกองพล 7 ของโบเมียะที่มีอาวุธทันสมัย ทหารทุกนายของกองพลนี้ติดปืน M16 ติด M79
การไม่พูดถึงกะเหรี่ยวอิสระของชาวกะเหรี่ยงฤๅษี อาจจะบ่งบอกถึงความไม่พอใจที่มีกับกะเหรี่ยงอิสระที่ได้จับฤๅษีองค์ที่ 7 ไป
ชาวกะเหรี่ยงฤๅษีมักจะเล่าถึงชะตากรรมของชาวกะเหรี่ยงในพื้นที่สู้รบว่า ทหารพม่าจะใช้ชาวกะเหรี่ยงเป็นลูกหาบแบกยุทธสัมภาระ และให้เดินนำหน้ากองทหารพม่า เพื่อกวาดทุนระเบิดและเป้าโจมตี ในขณะที่ กะเหรี่ยงอิสระเกณฑ์ชาวกะเหรี่ยงเป็นลูกหาบแบกยุทธสัมภาระ แต่อาจจะดีกว่าเล็กน้อย ที่ไม่ให้พวกเขาเดินนำหน้า
กะเหรี่ยงอิสระปกครองมวลชนอย่างกดขี่ นอกจากการเกณฑ์ให้ขนอาวุธแล้ว ยังมีการเรียกเก็บภาษีเป็น เงิน ข้าวสาร และอาหาร สิ่งเหล่านี้ยังตกทอดมาถึงยุคกะเหรี่ยงอิสระตกต่ำหลังมาเนอปอแตก กองกำลังกะเหรี่ยงอิสระยังคงเรียกเก็บข้าว อาหารและเงินจากชาวบ้าน
ในช่วงหลัง ผมเคยถามลุงพินิจว่า ก๊อซูเหล่ หมายถึงอะไร ลุงพินิจอธิบายว่า หมายถึงประเทศเป็นสีดำไปหมด แต่เมื่อถาม ชาวกะเหรี่ยงที่อยู่สังกัดกะเหรี่ยงอิสระ อธิบายว่า เป็นชื่อดอกไม้ชนิดหนึ่ง ในเรื่องนี้ทำให้ผมรู้สึกถึงระยะห่างระหว่างชาวกะเหรี่ยงฤๅษีกับกะเหรี่ยงอิสระ
ชาวกะเหรี่ยงฤๅษีตามแนวชายแดนฝั่งพม่ามีความสัมพันธ์ที่ดีกับ พ.ค.ท. มาก พวกเขาขายข้าวให้ พ.ค.ท. เสมอ ให้เดินผ่านแดน จัดหายุทธปัจจัยต่างๆ เช่น รองเท้ายาง ผ้าชุดทหาร ผ้าพลาสติกกันฝน ยา อาหารแห้งต่างๆ เป็นต้น บ่อยครั้งที่ พ.ค.ท.จะส่งคนไปซื้อสินค้าที่เจด่ง ชุมชนการค้าลึกเข้าไปในเขตแดนพม่า
ถ้า พ.ค.ท. เลือกมวลชนกะเหรี่ยงฤๅษี แทนที่กะเหรี่ยงอิสระ แล้ว พ.ค.ท.จังหวัดตากอาจจะดำรงอยู่มาได้อีกหลายปี ถึงแม้ว่า พ.ค.ท.สายคนไทยจะวางอาวุธในปี 2525 แต่ ท.ป.ท.คนสุดท้ายออกจากป่าทุ่งใหญ่นเรศวรในปี 2537 ชาวบ้านยังคงให้อาหารและที่พักพิงกับ ท.ป.ท.คนสุดท้ายตลอดมา จนกระทั่งเขามีปัญหาสุขภาพจึงต้องวางอาวุธใน ปี 2537
การมาถึงของกะเหรี่ยงพุทธ ดีเคบีเอ มีท่าทีอ่อนกว่ากะเหรี่ยงอิสระได้ความพอใจให้กับชาวกะเหรี่ยงมาก รวมทั้งความเชื่อฤๅษีนั้นยังอ้างอิงกับพุทธ ยิ่งทำให้ชาวกะเหรี่ยงฤๅษีมีทัศนะคติที่ดีมากขึ้น จึงไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจว่าทำไม ฤๅษีองค์ที่ 9 จึงยินดีมอบงาช้างและพระแก้วให้กับกะเหรี่ยงพุทธ เรื่องนี้ได้สะท้อนทัศนะทางบวกต่อกะเหรี่ยงพุทธอย่างเป็นทางการ
ชาวกะเหรี่ยงลุ่มแม่จันมองเห็นว่า ความแตกแยกระหว่างกะเหรี่ยงพุทธกับกะเหรี่ยงอิสระทำให้โอกาสเป็นเอกราชของชาวกะเหรี่ยงมีหวังริบหรี่
ขณะเดียวกัน ชนชั้นของกะเหรี่ยงอิสระเป็นคริสต์ และมีความสัมพันธ์กับชาวกะเหรี่ยงในดินแดนแถบนี้แบบผู้ปกครองกับผู้ถูกปกครอง จึงไม่สามารถครองใจของชาวกะเหรี่ยง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการกำจัดฤๅษีองค์ที่ 7 ผู้นำของชาวกะเหรี่ยงฤๅษี ยิ่งทำให้ชาวกะเหรี่ยงที่นี่ไม่ได้ยอมรับกะเหรี่ยงอิสระในฐานะตัวแทนของพวกเขา