หลักการและวิธีอ่านภาษาบาลี
หลักการและวิธีอ่านภาษาบาลี
1. พยัญชนะที่ไม่มีสระใดประกอบ ให้อ่านออกเสียงเหมือนมี สระอะ ประกอบ ภควโต -> ภะ-คะ-วะ-โต อิธ ตถาคโต -> อิ-ธะ ตะ-ถา-คะ-โต อเนกสตโกฏโย -> อะ-เน-กะ-สะ-ตะ-โก-ฏะ-โย
2. พยัญชนะที่มีพินทุ (จุด)อยู่ข้างใต้ เมื่อตามหลังพยัญชนะต้น ให้ทำหน้าที่เป็นตัวสะกด 2.1 กรณีตามหลังพยัญชนะต้นที่ไม่มีสระ พยัญชนะต้นที่ไม่มีสระนั้นคือเสียงสระอะ เวลาออกเสียงรวมกับพยัญชนะที่มีพินทุซึ่งเป็นตัวสะกด จะอ่านออกเสียงเหมือนมี ไม้หันอากาศ+ ตัวสะกด สพฺเพ -> สัพ-เพ ตมฺปิ -> ตัม-ปิ อนตฺตา -> อะ-นัต-ตา
2.2 กรณีตามหลังพยัญชนะต้นที่มีสระ พยัญชนะที่มีพินทุจะทำหน้าที่เป็นตัวสะกดของพยัญชนะต้น และสระนั้น พุทฺโธ -> พุท-โธ จิตฺตานิ -> จิต-ตา-นิ โสตฺถี -> โสต-ถี
3. พยัญชนะที่มีนิคหิต(วงกลมเล็ก) อยู่ข้างบน ให้อ่านออกเสียงนาสิกเหมือนมี -ง เป็นตัวสะกด (สะกดด้วยแม่กง) 3.1 กรณีพยัญชนะที่ไม่มีสระ พยัญชนะที่ไม่มีสระนั้นคือเสียงสระอะ เมื่อพยัญชนะนั้น มีนิคหิตอยู่ข้างบน จึงอ่านออกเสียงเหมือนมี ไม้หันอากาศ+ -ง สะกด ชาตํ -> ชา-ตัง สรณํ วรํ -> สะ-ระ-ณัง วะ-รัง
3.2 กรณีพยัญชนะที่มีสระ เมื่อพยัญชนะนั้นมีนิคหิตอยู่ข้างบน ให้ออกเสียงพยัญชนะ และสระนั้น เหมือนมี -ง เป็นตัวสะกด สตึ -> สะ-ติง ปตฺตุํ -> ปัต-ตุง
ทั้งนี้ นิคหิต จัดเป็นพยัญชนะตัวหนึ่งในภาษาบาลี ใช้ประกอบกับสระเสียงสั้น 3 ตัว คือ อะ อิ อุ เป็น อํ อึ อุํ (ออกเสียงนาสิกเป็น อัง อิง อุง)
4. คำที่สะกดด้วย เ-ยฺ , อิยฺ 4.1 คำที่สะกดด้วย เ-ยฺ นิยมออกเสียงเป็น ไ-ย (ภาษาบาลี ไม่มีสระเออ เวลาออกเสียงคำนี้ จึงไม่ได้ออกเสียงเอย อย่างในภาษาไทย ภาษาบาลีคำที่สะกดด้วย เ-ยฺ คือ สระเอ + ตัวสะกด ยฺ ซึ่งออกเสียงยากจึงนิยมออกเสียงเป็น ไ-ย) อาหุเนยฺโย -> อา-หุ-ไนย-โย เสยฺยถีทํ -> ไสย-ยะ-ถี-ทัง
4.2 คำที่สะกดด้วย อิยฺ ออกเสียงเป็น อีย นิยฺยานิโก -> นีย-ยา-นิ-โก
5. อักษร ฑ ให้ออกเสียงเป็น ด ปณฺฑิโต -> ปัณ-ดิ-โต
6. อักษร ห + สระ อี นิยมอ่านว่า ฮี หีโน -> ฮี-โน
7. การอ่านคำที่เป็นเสียงกึ่งมาตรา/ เสียงควบกล้ำ 7.1 พยัญชนะต้นซึ่งมีพินทุ (จุด) อยู่ข้างใต้ เมื่อตามด้วยพยัญชนะ ย ร ล ว เวลาอ่านออกเสียง จะออกเสียงพยัญชนะต้นนั้น เป็นเสียงกึ่งมาตรา ควบกล้ำกับพยัญชนะ ย ร ล ว ซึ่งอยู่ติดกัน พฺยญฺชนํ -> พะ-ยัญ-ชะ-นัง (ออกเสียง พะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ พะ-ยัญ) ทฺวิ -> ทะ-วิ (ออกเสียง ทะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ทะ-วิ) เทฺวเม -> ทะ-เว-เม (ออกเสียง ทะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ทะ-เว) ตฺวํ -> ตะ-วัง (ออกเสียง ตะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ตะ-วัง) สฺวากขาโต -> สะ-วาก-ขา-โต / สะ-หวาก-ขา-โต (ออกเสียงสะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ สะ-วาก / สะ-หวาก) พฺรูติ -> พะ-รู-ติ (ออกเสียง พะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ พะ-รู) ปฺลวติ -> ปะ-ละ-วะ-ติ (ออกเสียง ปะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ปะ-ละ) สพฺพเกฺลเสหิ -> สัพ-พะ-กะ-เล-เส-หิ (กฺ เป็นพยัญชนะต้นของพยางค์ที่สาม) (ออกเสียง กะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ กะ-เล) อินฺทฺริยํ -> อิน-ทะ-ริ-ยัง (ทฺ เป็นพยัญชนะต้นของพยางค์ที่สอง) (ออกเสียง ทะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ทะ-ริ)
7.2 พยัญชนะที่มีพินทุ(จุด) อยู่ข้างใต้ ซึ่งทำหน้าที่เป็นตัวสะกด เมื่อตามด้วยพยัญชนะ ย ร ล ว จะออกเสียงเป็นทั้งตัวสะกดของพยางค์แรก และออกเสียงกึ่งมาตรา ควบกล้ำกับพยัญชนะ ย ร ล ว ซึ่งอยู่ติดกัน ในพยางค์ถัดไป อพฺยากตา -> อัพ-พะ-ยา-กะ-ตา (ออกเสียงพะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ พะ-ยา) สกฺยมุนี -> สัก-กะ-ยะ-มุ-นี (ออกเสียงกะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ กะ-ยะ) กลฺยาโณ -> กัล-ละ-ยา-โณ (ออกเสียงละ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ละ-ยา) ภทฺรานิ -> ภัท-ทะ-รา-นิ (ออกเสียง ทะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ทะ-รา) อญฺญตฺร -> อัญ-ญัต-ตะ-ระ (ออกเสียง ตะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ตะ-ระ) กตฺวา -> กัต-ตะ-วา (ออกเสียง ตะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ตะ-วา) สุตฺวา -> สุต-ตะ-วา (ออกเสียง ตะ กึ่งมาตรา, ควบกล้ำ ตะ-วา)
ทั้งนี้ กรณี สะกดด้วย ยฺ ตามด้วย ย และสะกดด้วยลฺ ตามด้วย ล ให้ออกเสียงเป็นตัวสะกดอย่างเดียว ไม่ต้องออกเสียงกึ่งมาตรา เช่น เสยฺยํ อ่านว่า ไสย-ยัง, กลฺลํ อ่านว่า กัล-ลัง
7.3 เมื่อสะกดด้วย สฺ และตามด้วยพยัญชนะอื่น จะออกเสียงเป็นทั้งตัวสะกดของพยางค์แรก และออกเสียง ส กึ่งมาตรา ควบกล้ำกับพยัญชนะตามในพยางค์ถัดไป ตสฺมา -> ตัส-สะ-มา / ตัส-สะ-หมา (ออกเสียง สะ กึ่งมาตรา) ตสฺมิง -> ตัส-สะ-มิง / ตัส-สะ-หมิง (ออกเสียง สะ กึ่งมาตรา) ทิสฺวา -> ทิส-สะ-วา / ทิส-สะ-หวา (ออกเสียง สะ กึ่งมาตรา)
ทั้งนี้ กรณี สะกดด้วย สฺ ตามด้วย ส ให้ออกเสียงเป็นตัวสะกดอย่างเดียว ไม่ต้องออกเสียงกึ่งมาตรา เช่น ตสฺส อ่านว่า ตัส-สะ อนึ่ง ภาษาบาลี ไม่มีวรรณยุกต์ (เช่นเดียวกับภาษาอังกฤษ) การออกเสียงคำ/พยางค์ เป็นเสียงสูง กลาง หรือต่ำ ไม่ได้ทำให้ความหมายของคำเปลี่ยนไป การจะใช้ระดับเสียงอย่างไร ขึ้นอยู่กับเนื้อหาและอารมณ์ขณะพูด เช่น ตสฺมา สามารถออกเสียงได้ทั้ง ตัส-สะ-มา, ตัส-สะ-ม๊า, ตัส-สะ-หมา
7.4 การอ่านคำ พฺรหฺม, พฺราหฺมณ พฺรหฺม อ่านว่า พรัม-มะ (ออกเสียงควบกล้ำ) พฺราหฺมณ อ่านว่า พราม-มะ-ณะ (ออกเสียงควบกล้ำ) พฺรหฺมจริยํ -> พรัม-มะ-จะ-ริ-ยัง พฺรหฺมุโน -> พรัม-มุ-โน พฺราหฺมณา -> พราม-มะ-ณา
ทั้งนี้ ในหนังสือสวดมนต์ที่เป็นคำอ่านภาษาไทย จะใช้เครื่องหมายยามักการ ซึ่งมีลักษณะคล้ายเลข 3กลับด้าน เติมเหนือพยัญชนะเพื่อแสดงการออกเสียงกึ่งมาตรา/ ควบกล้ำ เช่น กัต๎วา (กตฺวา), ตัส๎มา (ตสฺมา)
เขียนสรุปโดย ting074ch
อ้างอิง : - หลักการอ่านออกเสียงบาลี โดยย่อ โพสท์ในลานธรรมเสวนาโดย ภิกษุ เมื่อ 27 ก.ค. 44 เว็บไซต์ https://www.dharma-gateway.com/dhamma/dhamma-19.htm - หลักการอ่านภาษาบาลี โดย อาจารย์เตี้ย เมื่อ 10 ม.ค. 52 เว็บไซต์ https://palungjit.org - ระบบการออกเสียงภาษาบาลี เว็บไซต์ https://th.wikipedia.org/ - หนังสือบททำวัตร-สวดมนต์ (แปล) รวบรวมโดย แก้ว ชิดตะขบ จัดพิมพ์โดย สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ พิมพ์ครั้งที่ 1 เมื่อปี 2553 - ขอถามเรื่องการอ่านภาษาบาลีครับ ตอบโดย ปาลกะ เมื่อ 7 ส.ค. 52 เว็บไซต์ https://www.palidict.com/node/485
| Create Date : 18 กุมภาพันธ์ 2561 |
| Last Update : 19 กุมภาพันธ์ 2561 9:20:17 น. |
|
0 comments
|
| Counter : 10905 Pageviews. |
|
 |
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [
