Bloggang.com : TheShadow : นโยบายการเงินภายใต้เงินเฟ้อด้านต้นทุน

นโยบายการเงินภายใต้เงินเฟ้อด้านต้นทุน

การควบคุมเงินเฟ้อเป็นความรับผิดชอบโดยตรงของธนาคารกลาง เพราะธนาคารกลางเป็นหน่วยงานทางด้านเศรษฐกิจที่มีสิทธิขาดในการกำหนดปริมาณเงินในระบบ ซึ่งในยุคปัจจุบัน ธนาคารกลางทั่วโลกยึดถือเอาอัตราดอกเบี้ยเป็นเครื่องมือสำหรับการดำเนินนโยบายการเงิน โดยธนาคารกลางจะใช้วิธีการปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบาย เมื่อเห็นว่าอัตราเงินเฟ้อกำลังจะปรับเพิ่มขึ้น เพื่อลดปริมาณเงินที่หมุนเวียนอยู่ในระบบเศรษฐกิจ

จากสภาพการณ์ดังกล่าวนั้น ธนาคารกลางจะสามารถควบคุมเงินเฟ้อที่เกิดจากภาคการเงินได้เท่านั้น ซึ่งในที่นี้คือเงินเฟ้อที่เกิดจากอุปสงค์ (Demand-pull Inflation) อย่างไรก็ดี ในปัจจุบัน สภาพการณ์ได้เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม โดยเงินเฟ้อที่เกิดขึ้นในประเทศส่วนใหญ่โดยเฉพาะประเทศไทยนั้น เกิดจากจากราคาน้ำมันเป็นสำคัญ ซึ่งเป็นวัตถุดิบหลักในการผลิตสินค้าและบริการในประเทศ กล่าวคือ เป็นเงินเฟ้อที่เกิดจากต้นทุน (Cost-push Inflation) เมื่อปัญหาวัตถุดิบหรือน้ำมันมีราคาสูงขึ้นแล้ว ผู้ผลิตจะผลักภาระให้กับผู้บริโภคโดยการขึ้นราคาสินค้าและบริการ (มิฉะนั้น ผู้ผลิตก็จะต้องแบกรับภาระต้นทุนสูงไว้เอง ซึ่งอาจจะทำให้ผู้ผลิตขาดทุนและปิดกิจการในที่สุด)

สภาพการณ์นี้อาจแตกต่างจากทฤษฎีทางการเงินที่กล่าวว่า เงินเฟ้อเป็นปรากฎการณ์ทางการเงิน แต่หากย้อนกลับไปถึงรากเหง้าของเศรษฐศาสตร์แล้ว ราคาเป็นสิ่งสะท้อนทั้งความต้องการซื้อและความต้องการขายของสินค้าชนิดนั้น หากของมีจำนวนน้อยกว่าความต้องการหรือหายาก ของชิ้นนั้นก็จะมีราคาแพง การที่น้ำมันมีราคาแพงในตลาดโลก ย่อมชี้ให้เห็นถึงความขาดแคลน อันเป็นสัญญาณว่า จำเป็นที่ผู้บริโภคต้องปรับตัว รับความขาดแคลนที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ โดยเฉพาะการบริโภคหรือผลิตใดๆที่ใช้ผลิตภัณฑ์น้ำมันเป็นส่วนประกอบมาก ก็จะต้องมีการปรับตัวมาก ขณะที่การบริโภคหรือการผลิตใดที่ใช้ผลิตภัณฑ์น้ำมันน้อย ก็จะได้รับผลกระทบที่น้อยกว่า

อย่างไรก็ดี หากมองในมุมมองของธนาคารกลางแล้ว การปล่อยให้สถานการณ์ที่เงินเฟ้อที่เกิดจากต้นทุน (Cost-push Inflation) สูงขึ้นอย่างต่อเนื่องโดยไม่ได้ดำเนินการใดๆเลยนั้น อาจทำให้เกิดภาวะที่เงินจำนวนที่มากกว่าไล่ซื้อสินค้าที่มีน้อยกว่าได้ ธนาคารกลางจึงจำเป็นต้องรักษาสมดุลทางการเงินในระบบเศรษฐกิจให้มีเสถียรภาพ นั่นคือ ปริมาณเงินที่หมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจยังคงต้องสอดคล้องกับผลผลิตที่เกิดขึ้นในประเทศ ซึ่งการขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายนี้ แม้จะไม่ช่วยลดเงินเฟ้อได้โดยตรง แต่ก็ช่วยให้เงินเฟ้อในปัจจุบันไม่กลายเป็นภาวะ Hyperinflation ได้

ทั้งนี้ นโยบายการเงินที่ใช้อัตราดอกเบี้ยเป็นเครื่องมือนี้ มีผลกระทบข้างเคียงต่อผู้ที่อยู่ในระบบการเงินทุกคน เนื่องจากการขึ้นอัตราดอกเบี้ยได้สร้างต้นทุนที่สูงขึ้นให้กับผู้ประกอบการที่ต้องการเงินทุนและผู้มีหนี้สิน (ลูกหนี้) แต่ในขณะเดียวกันก็ส่งผลดีต่อผู้ออมเงินและเจ้าของเงินทุนด้วย (เจ้าหนี้) ผลด้านบวกและด้านลบกระทบต่อบุคคลต่างกลุ่มในระดับความหนักเบาที่แตกต่างกัน ตามความเกี่ยวข้องของบุคคลผู้นั้นและเงินทุนในขณะนั้น

จากภาพ จะเห็นได้ว่า เมื่อเกิดภาวะเงินเฟ้อจากด้านอุปสงค์ เช่น การเกิดเศรษฐกิจฟองสบู่ ธนาคารกลางจะปรับเพิ่มอัตราดอกเบี้ยดอกเบี้ยเพื่อลดความร้อยแรงของเศรษฐกิจลง ซึ่งจะส่งผลให้ราคาในตลาดปรับตัวลดลง ขณะที่ผลผลิตในระบบเศรษฐกิจก็จะลดลงตาม

อย่างไรก็ดี ในกรณีที่เกิดภาวะเงินเฟ้อจากต้นทุนมีราคาสูงขึ้น เครื่องมืออัตราดอกเบี้ยของธนาคารกลางจะไปลดระดับราคาในตลาดลงได้ก็จริง แต่ก็ทำให้ผลผลิตในระบบเศรษฐกิจลดลงมากกว่าเดิม

ปัญหาเงินเฟ้อ จะส่งผลกระทบต่อประชาชนอย่างถ้วนหน้า เพราะเงินเฟ้อสามารถลดทอนอำนาจซื้อของเงินทุกบาททุกสตางค์ในกระเป๋าของประชาชน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในระบบเศรษฐกิจที่นิยมการชำระค่าสินค้าเป็นเงินสดมากกว่าเครดิตหรือเช็ค ผู้บริโภคจำเป็นต้องถือครองสินทรัพย์ในรูปของเงินสดเป็นจำนวนมาก ยิ่งไปกว่านั้นหากพิจารณาถึงทางเลือกในการถือครองสินทรัพย์ทางการเงิน จะพบว่าคนจนหรือผู้มีรายได้น้อยมักถือครองสินทรัพย์ในรูปของเงินสดเป็นส่วนใหญ่ เพราะด้วยกำลังทรัพย์ที่น้อยนิด จึงไม่มีทางเลือกมากนักสำหรับการถือตราสารทางการเงินอื่น ขณะที่ผู้มีเงินจะสามารถเปลี่ยนการถือครองเงินสดเป็นเครดิตหรือเช็ค ซึ่งทำให้เลื่อนเวลาชำระเงินสดออกไปได้ในอนาคต ขณะที่เงินออมก็สามารถเปลี่ยนเป็นสินทรัพย์อื่นที่มีเสถียรภาพได้ นี่ย่อมชี้ให้เห็นถึงผลกระทบจากภาวะเงินเฟ้อที่มีต่อกลุ่มประชาชนที่มีสัดส่วนมากในประเทศได้อย่างชัดเจน

Create Date : 17 กรกฎาคม 2551

Last Update : 17 กรกฎาคม 2551 17:29:31 น.

0 comments

Counter : 9016 Pageviews.