No. 1308 ใครเลยอยู่บ้านนอกแบบนี้บ้าง..
|
 |
ความเดิมจาก บันทึกเมื่ออายุ 12 ปีได้ไปพัก ที่ อ.ดอยสะเก็ด เชียงใหม่ปกติที่บ้านแม่ทำหอพัก |
| เด็กนักเรียนหญิงชายสำหรับเด็กต่างอำเภอ/ต่างจังหวัดเข้ามาเรียนในเชียงใหม่ |
| ผมกับเด็กจะกินนอนถูบ้านด้วยกัน แม่กับพี่สาวดำส่งข่าวขอพากลับบ้าน ดีเลยระยะทางสิบกว่า |
| กิโลเมตรครั้งก่อนโน้นดูไกลมากหนทางไม่สะดวก |
| บ้านเพื่อนหญิง ชื่อสมถวิล ชื่อเล่น ดำ แต่ผิวขาวอากาศที่หนาวเย็นเกือบทั้งปีและเย็นกว่าในเมือง |
| ตื่นขึ้นมาได้ยินเสียง วัวร้อง ข้างนอกบ้าน อากาศในห้องอุ่นสบาย |
| แสงไฟตะเกียง ลอดเข้าประตูห้อง |
| |
| นึกได้ว่า มานอนค้างที่บ้าน ดำ เพื่อนหญิง เตียงใหญ่กว้างมีมุ้งผ้าสีขาวคลุมเตียงเสียงคุยกันนอก |
| ห้องเลยรีบลุกขึ้นนำชายมุ้งสี่ด้านตลบพาดไว้ข้างบนจนเรียบ |
| |
| ใช้ผ้าขาวม้าปัดที่นอน จับผ้าปูเตียงจนตึง แล้วพับผ้านวมผืนใหญ่เอาผ้าต๊วบสีแดงด้านมันนวล |
| ส่วนด้านในก็อีกด้านเป็นผ้าสำลีสีน้ำเงินขาวไว้ด้านในพบวางไว้บนปลายตีนเตียง |
ค่อยย่องไปล้างหน้าแปรงฟันที่ห้องครัว น้ำเย็นเจี๊ยบ
|
 |
| ข้างนอกครัว แสงแดดเริ่มสาดแสงอ่อน ทาบไปกับทุ่งนา กว้างใหญ่สีเหลืองทองปนเขียวมอง |
| ไม่ค่อยชัดนัก หมอกหนาปกคลุมอยู่ทั่ว |
| |
| กลับเข้าไปในห้องเช็ดหน้าเสร็จใส่ เสื้อสักหลาดหนาหนัก ที่พาดไว้กับท้ายเตียงนึกได้ลาง ๆ |
| ว่าก่อนเข้านอนมีคนพยุงพาเข้านอนแล้วถอดเสื้อหนาหนักไว้แล้วทุกสิ่งก็มืดมิด |
| เป็นไง ไม.. นอนหลับดีหรือเปล่า.... พี่สาวดำถาม |
สบายครับ แต่ไม่รู้เข้าไปนอนในห้องได้ไงครับ
|
| พี่เป็นคน อุ้มกึ่งประคองไปนอนเองแหละ เห็นไม นอนหลับข้างตัวแม่กับพี่ ๆ ที่ห้องโถงไง |
| ผมยิ้มอาย ๆ ก็นอนขี้เซาขนาดหนักนี่นา |
| ไป ดำ ไม... ไปดูชาวสวนยาสูบ นำยามาขาย เดี๋ยวพี่จะต้องจ่ายเงิน |
| |
| ชาวบ้านขนใบยาสูบมาทางจักรยาน ใส่ตระกร้าไม้ไผ่ตาห่าง ๆ ที่เขาเรียกว่า "ซ้า" ห้อยบนไม้ |
คานที่พาดกับ ตระแกรงท้ายรถทั้งสองข้าง(แบบมอไซค์พุ่มพ่วงสมัยนี้)
|
| พี่สาวดำ ชัดการชั่งใบยาทั้ง ซ้า(ตระกร้า)...แล้วหักน้ำหนักซ้า ออกแล้วจ่ายเงินให้ชาวบ้านไป |
| ส่วนแม่ของดำ ไปตลาดตั้งแต่มืด ฉันกับดำเดินไปหาแม่ |
| |
แม่ ไปจุดตระเกียงเจ้าพายุ จัดของที่เก็บไว้ในปีบออกวางไว้บนโต๊ะสูงแค่เข่า มีเข็ม กระดุม
|
 |
| เข็มกลัด หมวกไหมพรม ผ้านุ่ง กิ๊บติดผม อีกครึ่งแบ่งเป็นยาเส้นพื้นเมืองหรือที่เรียกว่ายาตั้ง |
หมากสด หมากแห้ง ถั่วลิสงแห้ง สีเสียด ปูนกินกับหมาก
 |
| ฉันกับดำ เดินตามแม่ไปดูในตลาดที่มืดทึม ชาวบ้านเริ่มทะยอยเข้าจับจ่ายซื้อของท่ามกลาง |
แสงไฟจากตะเกียง วับแวม
|
 |
| ดำกับฉันเดินดู ขนมด้วงสีชมภูเขียว ขาว โรยน้ำตาล.. |
ดูเขาทอด
|
| อิวจาก๊วย หอมจนต้องกลืนน้ำลายเลยไปเป็นเขียงหมู พ่อค้ากำลังใช้อีโต้สับซี่โครงให้เป็นชิ่ |
| บันทึกสมัยเด็กมีเพียงข้างบน. |
| ข้างล่าง เขียนจากความทรงจำ |
| ในตลาดดูอึดอัด ไม่โปร่งโล่งเหมือนตลาด ช้างเผือก เลยชวน ดำเดินกลับบ้านเตรียมนึ่งข้าวเหนียว |
| ข้าวเหนียว แช่ไว้ในอ่างดินเผาปากกว้าง มีฝาไม้ปิด พี่สาวคงจะแช่ไว้หัวค่ำ ผมใช้มือคน |
| เทน้ำสีขุ่นใส่ชามเต็ม เราต้องเก็บไว้เป็นหัวเชื้อที่จะให้เกิดยิสต์ขึ้น |
| |
| ส่วนน้ำที่เหลือเททิ้ง ตักน้ำเย็นเทใส่อ่าง เอามือคนสางข้าวเหนียวเบา ๆ ไม่ให้ข้าวหัก แล้วรินทิ้ง |
| ดำก่อไฟด้วยฟืนบนเตา นำหม้อนึ่งดินเผา สีดำจากเขม่า เทน้ำใส่ครึ่งหม้อ นำหม้อไม่จริง |
| จากต้นไม้ขนาดย่อม ช่างไม้จะขุดเจาะจนกลวงผิวหม้อหนาครึ่งนิ้วแต่ก้นสอบลงนิด |
| |
| นำแผ่นไม้ที่เจาะเป็นรูพรุน วางไว้กั้นมิให้ เม็ดข้าวล่วงในน้ำ วางไว้บนหม้อน้ำ ใช้มือช้อนข้าว |
| ให้สะเด็ดน้ำ ค่อยโปรยในหม้อ ไม่ให้มันแน่นจนหมด |
| ปิดฝาหม้อนึ่ง ใช้ผ้าดิบสีคล้ำชุบน้ำ พันปิดอุดระหว่างหม้อน้ำเดือดกับหม้อนึ่งให้พุ่งอบอวนข้าว |
| น้ำเริ่มเดือดไอน้ำพุ่ง ดันข้าวให้ร้อน ผมเปิดหม้อแล้วใช้ ไม้ไผ่เท่าตะเกียบแทงลงหลายรู |
| ให้ไอน้ำทะลุผ่านง่ายแล้วปิดฝา |
 |
| ใช้เวลาค่อนข้างนาน ไอน้ำกับกลิ่นหอมข้าวเหนียวใหม่เริ่มส่งกลิ่นปล่อยจนกะว่าได้ ดึงดุ้นฟืน |
| |
| ออกเปิดฝาจับหม้อข้าวเทข้าวลงถาดไม้ใหญ่ ที่ดำนำน้ำพรมให้เปียก แล้วใช้พายไม้คน กับพลิก |
| ข้าวให้ไอระเหยไปบ้าง |
| |
| ข้าวที่นึ่ง หอมคล้ายกลิ่นใบเตย นิ่ม ดำจัดการจับใส่กระติบใบใหญ่จนหมดคนเชียงใหม่จะอุ่นร้อน |
| หลาย ชม.เมื่อคดข้าวออกมา จะร้อน นิ่ม หอมนาน ก็มาจาก น้ำหม่าที่ตักไว้ |
| ผสมน้ำธรรมดาตอนแช่ เป็นวิธีโบราณ ในน้ำเชื้อที่เทใส่น่าจะมี |
| เชื้อยิสต์ทำให้ข้าวที่แช่อ่อนนุ่มนานแม้ข้าวจะเย็น |
| เช้านั้นเรากินข้าวเหนียวกับ อาหารที่เหลือเมื่อวานก็กินกันง่าย ๆ |
| ผมได้ขออนุญาตพี่สาวของดำ ไปหาปลาแถวบ้านประวิทย์ คนที่ผม อ๋อย ก็ผมน้อยหัวล้านนั่นแหละ |
| |
| ใส่กางเกงขาสั้น ผ้าขาวม้าลายสี่เหลี่ยมน้ำเงินขาวมัดเอว กระป๋องสังกะสีใบเขื่อง ข้องไม้ไผ่ |
| เดินตามประวิทย์ ทุ่งที่เราจะไปอยู่ไกลลิบ ๆ กว่าครึ่ง ชม. เจอเพื่อนประวิทย์อีก 3 คน |
| (ปัจจุบันน่าจะอยู่ ตรงหน้าเขื่อนแม่กวง) |
 |
| ข้างหน้าเป็นท้องนาร้าง มีแอ่งน้ำตื้นน่าจะลึกไม่เกิน เมตรพวกเรานั่งมองผิวน้ำพักใหญ่แดดเริ่ม |
| เริ่มแรงกล้าขึ้นเรื่อย ๆ และแล้วปลาเริ่มโผล่หัวขึ้นหายใจผิวน้ำบางตัวสะบัดตัวขึ้นผิวน้ำ |
| คงจะฮุบแมงก่ำปี้(แมลงปอ) |
| เพื่อน ๆ ช่วยกัน ขุดร่องขนาด ศอก ยาวกว่า 2 เมตร ใกล้ลำห้วยทีแห้งขุดกว้างเกือบเมตร |
| ลึกมากหน่อย น้ำเริ่มไหลเอ่อเข้ามา |
| |
| เพื่อนอีก 2 คน จัดการผูกปีบด้วยเชือกข้างละ 2 เส้น พอเสร็จ ช่วยประวิทย์ยืนถือเชือกคนละข้าง |
| ให้ปีบอยู่ในน้ำแล้วใช้มือสองข้างดึงให้ตึงแล้วเหวี่ยงน้ำทิ้งไปในลำห้วยที่แห้ง |
| |
| ทีแรกยังไม่ค่อยคุ้น พอดึงตักน้ำทิ้ง สี่ห้าครั้งเริ่มชำนาญน้ำในแอ่งเริ่มงวดแห้ง เราผลัดกันวิดน้ำ |
| ทิ้งกว่า ชม. น้ำแห้งเห็นโคลน กับ ตัวปลา มุดหนีไปตามโคลนเลนที่นุ่มเหลว |
| |
| เราช่วยกันจับปลา ใส่ข้องไม้ไผ่สาน ส่วนใหญ่จะเป็นปลาหลิม(ช่อน)ปลาดุก 4 ตัวกับปลาขาว |
คล้ายปลาตะเพียน กับปลา หลดได้น้อยผิดคาด
 |
เพื่อนที่ว่าง จัดการก่อไฟใต้ต้นไม้ ล้างปลาหลด ควักใส้ทิ้ง กับปลาขาวเคล้าเกลือค่อย ๆ ย่างไฟ
 |
| อ่อนจนสุก ตะวันเริ่มเฉียงไปตะวันตกบ้างแล้ว น่าจะเกือบบ่ายโมงกลิ่นปลาย่างหอมโชยมา |
| ล้างมือไปกินข้าวใต้ต้นทองกวาวใหญ่ |
| |
| ต่างคนต่าง นำข้าวเหนียวที่ทุกคนห่อ ผูกมัดติดกับเอวด้วยผ้าขาวม้ากินปลากับน้ำพริกแดง |
| บางคนก็มีน้ำพริกปลาร้าความเหนื่อยล้ากับท้องว่างทำเอาเราใช้มือบิเนื้อปลาหลดร้อน ๆ |
| มาก ๆ กินกับข้าว ต้องบอกว่า อร่อยมาก |
| |
| หลังกินข้าวเที่ยง ก็ปรึกษากันว่า หาปลาแถวนี้คงจะไม่ได้ น่าจะเป็นถิ่นเก่าคนอื่นหาปลาเกือบ |
| หมดแล้วพวกเรา เดินตัดทุ่ง มุ่งไป สู่ดอยเตี้ย ก็ดอยสะเก็ด แถวนั้นน้ำจาก |
| ลำห้วยมากน่าจะมีปลาเยอะ |
| (ปัจจุบัน เป็นถนนจาก ดอยสะเก็ดมุ่งสู่ บ้านแม่ขะจาน เชียงราย) |
| |
| พอไปถึง ใกล้ลำห้วย นาข้าว มีร่องน้ำเล็กกว้างเมตรกว่าน้ำเอ่อเกือบเต็มต้นหญ้าคลุมสองฝั่ง |
| ร่องน้ำที่ลึก พวกเรานั่งมองกันเงียบ ๆ ปลาเริ่มกระโดด พ้นน้ำหลายครั้งคงมีมากกว่าที่เดิม |
| ชาวนาคงงยัง ไม่บังคับให้น้ำออกจากนา |
| |
| ช่วยกัน น้ำไม้ไผ่มาปักขวางร่องน้ำ ขุดดินข้าง ๆ มาถมใส่จนเต็มสองข้างเรากะกั้นน้ำให้ปลาตก |
| อยู่ประมาณ 20 เมตรเราใช้เท้าเหยียบดินที่กั้นไว้จนแน่นเต็มสูงกว่า พื้นข้าง ๆ แล้วช่วย |
| กัน วิดน้ำด้วยกระป๋องสังกะสีใบเขื่อง |
| |
| กว่า ชั่วโมง น้ำก็ยังไม่ยอมลดลงเท่าใด พวกเราจัดการถลกต้นหญ้าสองฝั่งขึ้นเพื่ออุดน้ำที่อาจ |
| จะไหลเข้า อุดได้หลายรู |
| |
| อีก 1 ช.ม.กัดฟันช่วยกันวิดทั้งหมดทุกคน ต่างอ่อนเปลี้ยเพลียแรงข้าวเหนียวที่กินคงจะหมด |
ไปจากท้องแล้วบางคนก็นั้งพิงต้นไม้เล็ก มองอย่างท้อแท้
|
 |
| น้าผู้ชายไว้หนวดดำเฟิ้ม นั่งอยู่บน ตูบก็กระท่อมกลางนาดูพวกเรานานแล้วคงจะนอนหลับ |
| จนตื่นขึ้นมาสูบบุหรี่ขี่โย คงรำคาญ เดินมาหา |
| เอ้าหนุ่ม ๆ วิดน้ำหาปลา แล้วอุดท่อหมดหรือยังละ |
| ผมอุดหมดแล้วน้า |
| ยังมั้ง ตรงนี้น้าฝังท่อไว้ข้างล่าง คงมองไม่เห็น ลงไปในน้ำเอามือควานข้างล่างซิ นั่นตรงนั่น |
| นั้นแหละ เจอหรือเปล่า |
| |
| โห.. ท่อใหญ่ขนาด 8 นิ้วเลย มิน่าน้ำในร่องไม่พอ แถมมีน้ำในนาอีกถ้าน้าไม่บอกหน้ามืดเป็นแถว |
| ช่วยกันขุดดิน อุดท่อจนแน่น แล้ววิดน้ำกันไม่ถึง ครึ่งชั่วโมงแห้งจับปลาได้เยอะ |
| แบ่งปลาให้น้าหนวดเฟิ้ม น้าแกไม่เอา ได้แต่หัวเราะหึ ๆ แล้วเดิน |
| จากไปเงียบ ๆ |
| |
| ขอบคุณเพื่อนผู้เอื้อเฟื้อภาพ |
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 94 คน [
