BlogGang.com : : กัมม์ - ลักษณะการศึกษาของเจ้านายแต่โบราณ

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว

ลักษณะการศึกษาของเจ้านายแต่โบราณ

พระราชโอรสธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

ลักษณะการศึกษาของเจ้านายแต่โบราณ

ตามราชประเพณีมาแต่โบราณ การศึกษาของเจ้านายซึ่งเป็นพระราชโอรสและพระราชธิดากวดขันยิ่งกว่าบุคคลจำพวกอื่น จำเดิมแต่ยังทรงพระเยาว์อยู่ในพระราชวัง พอรู้ความก็ต้องเริ่มทรงศึกษาสำหรับเจ้านาย จึงเรียนในสำนักเจ้านายพระองค์หญิง ซึ่งเป็นผู้ใหญ่พระองค์ใดพระองค์หนึ่งเป็นอาจารย์ (เมื่อรัชกาลที่ ๓ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดฯ ให้หม่อมเจ้าและราชินิกุลที่เข้ามารับราชการฝ่ายใน เล่าเรียนอักขรสมัยจนถึงขั้นสูง ท่านเหล่านี้ได้เป็นอาจารย์เมื่อรัชกาลที่ ๔ มีบ้าง) เจ้านายที่ยังทรงพระเยาว์ทรงศึกษาเบื้องต้นไปจนได้ความรู้ชั้นอ่านเขียน หรือถ้าจะเรียกอย่างปัจจุบันนี้ก็คือ จนสำเร็จชั้นประถมศึกษา ก่อนพระชันษาได้ ๑๐ ปี ต่อนั้นถึงเวลาเรียนชั้นมัธยม คือ เรียนภาษาไทยชั้นสูงขึ้นไป และเริ่มเรียนภาษามคธ เรียนในสำนักอาจารย์เดิมบ้าง ไปเรียนต่ออาลักษณ์หรือราชบัณฑิตย์เป็นอาจารย์บ้าง จนพระชันษาถึงกำหนดโสกันต์ คือพระราชกุมารเมื่อพระชันษาได้ ๑๓ ปี พระราชกุมารีเมื่อพระชันษาได้ ๑๑ ปี

ตั้งแต่นี้ไปการศึกษาจึงได้แยกกัน ฝ่ายพระราชกุมารเมื่อไปทรงผนวชเป็นสามเณร เล่าเรียนศีลธรรมและพระศาสนาในสำนักพระอุปัชฌาย์อาจารย์ตามสมควรแก่พระชันษา แล้วลาผนวชมาประทับอยู่ฝ่ายหน้า แต่นี้ไปทรงศึกษาวิชาเฉพาะอย่างตามพระอัธยาศัย คือศิลปะศาสตร์ เช่นหัดทรงม้าและใช้เครื่องศัสตราวุธก็ดี หัตถกรรมทำการช่างต่างๆ ก็ดี นิติศาสตร์ราชประเพณีและวรรณคดีก็ดี ชั้นนี้ทรงศึกษาในสำนักเจ้าหน้าที่หรือผู้เชี่ยวชาญในการนั้น ๆ ไปจนพระชันษาได้ ๒๑ ปี ออกทรงผนวชเป็นพระภิกษุ เทียบตรงกับเข้ามหาวิทยาลัย ทรงศึกษากิจในพระศาสนาชั้นสูงขึ้นไปจนถึงสมถภาวนาและวิชาวรรณคดีถึงชั้นสูงสุด หรือวิชาอื่นอันไม่ขัดแก่สมณรูป จนสำเร็จการศึกษาลาผนวชก็เข้ารับราชการได้ตามคุณวิชา

ฝ่ายพระราชกุมารีนั้น เมื่อทรงพระเจริญขึ้นย่อมคงประทับอยู่ในพระบรมมหาราชวังตลอดไป ทั้งเป็นสตรีภาพไม่มีกิจซึ่งทรงศึกษาวิชาชาย การที่ทรงศึกษาต่อจากชั้นประถมขึ้นไปก็มีศีลธรรมและพระศาสนาเป็นต้น นอกจากนั้นก็อยู่ในวิชาวรรณคดี กับหัตถกรรมกระบวนช่างเป็นพื้น บางพระองค์จึงทรงศึกษาต่อขึ้นไปถึงวิชาอื่นอันพึงจะเรียนได้ด้วยการอ่านตำรับตำรา คือ วิชาเลข วิชาโหรศาสตร์และโบราณคดีเป็นต้น ตามพระอัธยาศัย ถึงกระนั้นบรรดาพระราชกุมารีย่อมได้ทรงศึกษามากทุกพระองค์ จึงได้มีเจ้านายพระองค์หญิงสามารถเป็นองอาจารย์สั่งสอนเจ้านายซึ่งทรงพระเยาว์ สืบต่อกันมาไม่ขาดทุกรัชกาล

การแต่งโคลงฉันท์กาพย์กลอน นิยมมาแต่ก่อนว่าเป็นองค์สำคัญอันหนึ่งของความรอบรู้วรรณคดี บรรดาพระราชกุมารี แม้ทรงศึกษาวิชาอื่นตามพระอัธยาศัย แต่ส่วนวิชาวรรณคดีนั้นทรงแต่งโคลงฉันท์กาพย์กลอนได้แทบทุกพระองค์ ผิดกันแต่สามารถยิ่งและหย่อนหรือพระหฤทัยโปรดมากและน้อยกว่ากัน แต่มีพระราชกุมารีบางพระองค์ ซึ่งทรงสามารถโดยมีพระอุปนิสัยในทางวรรณคดีถึงได้รับยกย่องของคนทั้งหลาย ว่าอาจแต่งโตลงฉันท์กาพย์กลอนดีถึงกวีที่เป็นชาย

พระราชกุมารีซึ่งทรงพระเกียรติดังนี้มีน้อยพระองค์ ในครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี ปรากฏพระนามสมเด็จพระราชธิดาของพระเจ้าบรมโกศ ๒ พระองค์ คือ เจ้าฟ้ามงกุฎซึ่งทรงแต่งบทละครเรื่องอิเหนาพระองค์ ๑ เจ้าฟ้ากุณฑลซึ่งทรงแต่งบทละครเรื่องดาหลัง (อิเหนาใหญ่) พระองค์ ๑ มาถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์นี้ พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก มีพระองค์เจ้ามณฑาพระองค์ ๑ กับพระองค์เจ้าอุบลพระองค์ ๑ ได้ทรงแต่งหนังสือไว้หลายเรื่อง ที่ควรชมว่าเป็นอย่างดียิ่งนั้น คือ กุมารคำฉันท์ ซึ่งช่วยกันแต่งทั้ง ๒ พระองค์ยังปรากฏอยู่ ในรัชกาลที่ ๓ ก็มีพระพระเจ้าลูกเธอพระองค์เจ้าบุตรี ซึ่งทรงสถาปนาเป็นกรมหลวงวรเสรษฐสุดาเมื่อรัชกาลที่ ๕ พระองค์ ๑ ซึ่งนับถือกันว่าทรงสามารถแต่บทกลอนสู้กวีชายได้ ถึงได้ทรงรับเชิญให้แต่งโคลงเรื่องรามเกียรติ์ สำหรับจารึกที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม คือ ห้องที่ ๒๐ ตอนพระรามเข้าสวนพิราม ปรากฏอยู่ ต่อนั้นมาถึงพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็มีสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าฯ ซึ่งได้รับความนิยมยอมทั่วกันหมด ว่าพระองค์ทรงเชี่ยวชาญวรรณคดีและเป็นกวีแต่ดีสู้ชายได้

สมเด็จพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี

.........................................................................................................................................................

(จากคำนำหนังสือสุขุมาลนิพนธ์)

Create Date : 12 กรกฎาคม 2550

Last Update : 12 กรกฎาคม 2550 16:14:19 น.

3 comments

Counter : 3898 Pageviews.


มาหาความรู้ค่ะ

โดย: meaw_1985

วันที่: 12 กรกฎาคม 2550 เวลา:17:09:08 น.


คาดผิด คิดว่าจะมานินทาเจ้านาย ที่เป็นงานโปรดปรานที่สุดเลย...... ดูนี่สิ หมู เอ๊ยย เเมวที่เจ้าของไม่ดูแล

โดย: Yoawarat

วันที่: 12 กรกฎาคม 2550 เวลา:17:15:27 น.

สวัสดีครับ คุณ meaw_1985
แวะไปเยี่ยมที่ Blog มา น่ารักดีครับ มีรูปเยอะเลย
อยู่มุมไหนของโลกก็ขอให้มีความสุขกับชีวิตนะครับ

สวัสดีครับ คุณ เยาวราช
ต้องขออภัยอย่างสูงครับ ที่ทำให้ผิดหวัง
รูปหมู เอ๊ยย แมว ที่แนบมาดูไม่สมส่วน
เคยเห็นหมาตัวเท่าวัวในเว๊บโพสต์รูป
เขาบอกว่าตัดต่อ อันนี้ก็ไม่ทราบเหมือนกัน

ขอบพระคุณทุกท่านที่ให้เกียรติเข้ามาเยี่ยม Blog ครับ

โดย: กัมม์

วันที่: 13 กรกฎาคม 2550 เวลา:9:11:40 น.

กัมม์

Location :

[Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์

Smember

ผู้ติดตามบล็อก : 41 คน [?]

วิชา ความรู้จะมีค่าเมื่อถูกถ่ายทอด

[Add กัมม์'s blog to your web]

Bloggang.com

MY VIP Friend