ทฤษฎีเคออส (chaos theory) ในระดับควอนตัม
ทฤษฎีเคออส (chaos theory) หรือระบบพลวัตที่มีการเปลี่ยนแปลง ซึ่งระบบที่เรียกว่าเคออสนี้ จะมีลักษณะที่ปั่นป่วนจนดูคล้ายว่า การเปลี่ยนแปลงนั้นเป็นแบบสุ่มหรือไร้ระเบียบ (random/stochastic) แต่จริง ๆ แล้ว ระบบเคออสนี้เป็นระบบแบบไม่สุ่ม หรือระบบที่มีระเบียบ (deterministic) ในทางคณิตศาสตร์และฟิสิกส์คำจำกัดความของระบบเคออสคือ ระบบไม่เชิงเส้น (nonlinear system) ระบบที่มีความไวต่อสภาวะเริ่มต้น กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ ระบบ 2ระบบที่มีสภาวะการเริ่มต้นเหมือนกันหรือมีความแตกต่างกันเพียงเล็กน้อย เมื่อระบบได้มีการเปลี่ยนไปสักระยะหนึ่ง สภาวะของระบบทั้งสองที่เราสังเกตได้เมื่อเวลาผ่านไปจะแตกต่างกันอย่างสังเกตเห็นได้ชัด เรียกปรากฎการณ์นี้ว่า "เด็ดดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาว" หรือ "ผีเสื้อขยับปีกทำให้เกิดพายุ" (butterfly effect) ยกตัวอย่างเช่น การเกิดและตายของคนเรา การเกิดจะมีความน่าจะเป็นสองทางคือ คลอดตามธรรมชาติและหรือไม่คลอดตามธรรมชาติ (ผ่าคลอด) การตายจะมีความน่าจะเป็นอยุ่สองทางเช่นกันคือ ฆ่าตัวตายและหรือตายตามธรรมชาติ ซึ่งความน่าจะเป็นทั้งสองจะมีทางแยกออกไปในแต่ละส่วนของตัวเองคือ ฆ่าตัวตายเองและหรือถูกผู้อื่นฆ่า และตายตามธรรมชาติโดยธรรมชาติและหรือโดยไม่ธรรมชาติ (อุบัติเหตุ) จากความน่าจะเป็นสู่ความเป็นไปได้ที่มีมากมาย หรือในความหมายหนึ่งคือ จากความเป็นสองมิติ สุ่ความเป็นสามมิติ (กว้าง ยาว สูง/ลึก) + มิติของช่องว่างและเวลา
- ในระดับโลกใบใหญ่ (มนุษย์) ภายในและภายนอกจะมีสองมิติ+สามมิติ (กว้าง ยาว สูง/ลึก) + มิติของช่องว่างและเวลา ซ้อนทับและพัวพันกันอยู่ในสิ่งเดียวกันในเวลาเดียวกัน
- ในระดับโลกใบเล็ก (ควอนตัม) ภายในและภายนอกจะมีสองมิติและในแต่ละมิติก็จะมีมิติที่แยกออกไปจากสองเป็นสี่เป็นแปดไปเรื่อยๆซ้อนทับและพัวพันกันอยู่ในสิ่งเดียวกันในเวลาเดียวกัน -> สิ่งเดียวกันใช่และไม่ใช่สิ่งเดียวกันในเวลาเดียวกัน->เวลาเดียวกันใช่และไม่ใช่เวลาเดียวกัน คือ นอกจากจะมีสองมิติที่มีทั้งความเหมือนและความแตกต่างกันทางด้านพลังงานซ้อนทับและพัวพันกันอยู่ทั้งภายในและภายนอกสองมิติแล้ว ภายในและภายนอกของแต่ละมิติยังมีมิติของความกว้าง ยาว สูง(ลึก) + มิติของช่องว่างและเวลา ที่มีทั้งความเหมือนและความแตกต่างกันซ้อนทับและพัวพันกันอยู่ในสิ่งเดียวกันในเวลาเดียวกัน -> สิ่งเดียวกันใช่และไม่ใช่สิ่งเดียวกันในเวลาเดียวกัน->เวลาเดียวกันใช่และไม่ใช่เวลาเดียวกันอีกด้วย