space
space
space
<<
กรกฏาคม 2565
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31 
space
space
14 กรกฏาคม 2565
space
space
space

Tick Tick Boom, the pyrofuse was blown…
July 14, 2022

ไม่ใช่ pyrofuse น้องโบลต์ของเรานะคับ แต่เป็นเทสล่าของรุ่นพี่ที่ทำงานท่านหนึ่ง รถพี่เค้าถอยมาก่อนเราประมาณ 1 ปี โดยซื้อผ่านวสุธาเช่นกัน เป็น Tesla model 3 long range สีดำ พี่เค้าก็ไม่ได้เดินมาบ่นอะไรกับเรา เป็นเราเองตะหากเดินไปเจ๊อะแกโดยบังเอิญ แล้วแกก็เล่าให้ฟังว่าอยู่ดี ๆ รถก็ตายกลางทาง กำลังขับ ๆ อยู่ ไม่มีเหตุการณ์อะไรผิดปกติไม่ได้มีอุบัติเหตุ เหตุการณ์นี้เกิดตั้งแต่ประมาณ 3 เดือนก่อน (น่าจะแถว ๆ มี.ค. - เม.ย.) ก็ต้องตามรถมายกไปตามระเบียบ ขับไม่ได้ จอดนิ่งรออะไหล่สั่งจากต่างประเทศ

pyrofuse คืออัลไล ตามชื่อบอกมันคือ fuse ชนิดหนึ่ง กรณีของเทสล่า มันเป็นฟิวส์ตัวใหญ่ซึ่งเป็นตัวที่ใช้เป็นตัวตัดไฟ 400V จากแบตก้อนใหญ่ ฟิวส์จะทำงานโดยการระเบิด (เล็ก ๆ) ตูม แล้วจุดเชื่อมต่อของ contact ก็จะถูกตัดขาดออกจากกัน ทำให้ไม่มีไฟจากระบบ high voltage ป้อนเข้าในระบบ หมายความว่า รถก็จะสูญเสียทางเชื่อมต่อกับพลังงานทันที จะไม่สามารถขับต่อไปได้ ส่วนระบบของรถยังทำงานอยู่ได้ด้วยแบต 12V จนกว่าแบต 12V จะหมด

ก่อนหน้านี้เราก็เคยได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับ pyrofuse มาเรื่อย ๆ มียูทูปเบอร์ท่านนึงชื่อ Ryan Shaw เค้าเล่าให้ฟังว่า Model Y เค้าโดนรถกะบะสอยท้าย แล้วก็ pyrofuse ระเบิดตูม แล้วรถก็ตายเลย lost power ขับไม่ได้เข็นไม่ได้ ต้องตามรถมาลาก แบบลากจริง ๆ เพราะระหว่างที่เค้ารอรถมา ก็ดันไม่ได้ปิดแอร์ ปิดวิทยุ จนแบต 12V หมด พอหมดแล้ว มันก็จอดับ ไม่สามารถเข้าไปสั่ง tow mode ได้ เค้ายังแอบรู้สึกเซ็งเป็ด ที่เห็นรถกะบะคู่กรณี หน้ายุบเละเทะ แต่ยังขับออกจากที่เกิดเหตุไปได้

ก็เป็นที่ทราบกันว่ากรณีเกิดอุบัติเหตุ ซึ่งปกติ ต้องเป็นอุบัติเหตุที่แรง ๆ ขนาดที่ถุงลมนิรภัยจะ deploy ออกมา ทางรถเทสล่าก็จะมีระบบตัดไฟจากแบตก้อนใหญ่ด้วย pyrofuse อันนี้แหละฮะ เพื่อให้เจ้าหน้าที่กู้ภัยสามารถทำงานได้อย่างปลอดภัย เป็นต้นว่าจะต้องเลื่อยตัด pillar A/B/C ทุบกระจกรถแตก หรือตัดสายไฟอะไรก็ตามเพื่อที่จะนำร่างกายของผู้ประสบภัยออกจากซากรถ หรือป้องกันไม่ให้แบตเกิดไฟลุก เกิดมีปัญหาอย่างอื่น   ก็เข้าใจว่าต้องเป็นอุบัติเหตุใหญ่ ๆ ปะทะอย่างแรงที่มันทำให้ airbag มัน deploy ออกมา แต่ของคุณ Ryan Shaw นี่ไม่ใช่ฮะ แต่รถกะบะปิ๊คอัพเสยตูด ดูจากในวิดิโอเค้าถ่ายมา ก็คงเสยตูดแรงพอควรเพราะรถยุบไปเยอะ   ตอนน้องสโนว์ (Mercedes C350e) คันก่อนของเราก็เคยโดยแท๊กซี่จูบก้นมาแล้ว จูบเบา ๆ เบาะ ๆ แทบไม่มีอะไรยุบ มีแต่สีถลอก แต่แท๊กซี่เค้าสิยุบ นี่ถ้าเป็นโบลต์ก็ต้องแอบลุ้นว่าถ้าใครมาเสยตูด จะเกิดเหตุการณ์ pyrofuse ระเบิดรึเปล่า

แต่ของรุ่นพี่ดังกล่าวที่ว่านี่สิแปลก ขับ ๆ อยู่ดี ๆ ก็ pyrofuse ระเบิดตัดไฟได้ เอ...มันยังไง ทำไมนะ เราลองไปค้นหาตามฟอรั่มต่าง ๆ ดูก็มีเหตุการณ์ดังกล่าวรายงานประปราย ไม่บ่อย ส่วนใหญ่เค้าก็บอกว่าระบบมัน detect เจอปัญหาเช่น มี circuit shortage บนวงจรของ drive motor ตัวหน้าบ้าง ตัวหลังบ้าง แล้วก็ตูม...

ฟังแล้วก็เซ็ง เพราะเวลามันตูมที รถมันก็จะขับไม่ได้ เข้าใจว่าพวกรถ ICE เค้าไม่มีระบบตัดท่อน้ำมันหรือท่อก๊าซ จะประสบอุบัติเหตุยังไง จะอะไรช็อตอะไร น้ำมันก็ยังจ่ายไปยังหัวสูบ เสื้อสูบและเครื่องยนต์ก็ยังจะทำงานได้ตราบใดที่สตาร์ทติดหรือไม่มีระบบอื่นเสียหาย ฟังดูก็เหมือนจะดี แต่ก็ไม่ทราบว่าแล้วในแง่ความปลอดภัยมันโอเคมั้ย มิน่า เรามักจะเห็นฉากในหนังฮอลลีวู๊ด ที่มีรถอุบัติเหตุแล้วก็ระเบิดตูม เป็นประจำ

เราเองก็พยายามจะจดจำขั้นตอน ข้อพึงปฏิบัติหากกรณี pyrofuse ระเบด หวังว่าชาตินี้จะไม่ต้องได้ใช้ แต่ว่าถ้ามันเกิดกับน้องโบลต์เรา สิ่งที่ต้องทำอันดับแรกเลยก็คือคงต้องกดไฟสัญญาณกระพริบฉุกเฉิน แล้วอาศัยแรงเฉื่อยที่เหลืออยู่พารถเข้าข้างทาง รีบปิดแอร์ ปิดวิทยุ เพื่อรักษาระดับไฟของแบต 12V (ถ้าแบตใหญ่โดนตัดไฟ แบตเล็กก็จะไม่ได้รับการชาร์จ) อันนี้สำหรับพรรคพวกที่ได้แบตรุ่นใหม่เป็น 16V lithium ion ยิ่งต้องคำนึงจุดนี้ให้ดี ๆ เพราะของเค้ามีประมาณ 8Ah เท่านั้น   สิ่งต่อไปที่ต้องทำคือกดเปิด frunk ก่อนเลย ถ้าใครที่ไม่ได้ไปทะลึ่งติด autofrunk แบบเรา อย่างน้อยก็กดให้มัน unlatch ตะขอฝากระโปรงหน้าไว้ก่อน เพราะถ้าแบต 12V หมด ก็จะเปิดฝากระโปรงหน้าไม่ได้  แต่สำหรับเรามี autofrunk ถ้ากดเปิดฝากระโปรงมันก็จะเด้งเปิดขึ้น ก็ช่างมัน รถมันขับไม่ได้แล้วก็อ้าเปิดไป คงต้องรูดกระจกลง จะทั้ง 4 บานหรือ 2 บานหน้าก็ได้ เผื่อไว้ก่อน ประตูหน้าสองประตูมีคานโยกให้ดึงเปิดแบบ manual ได้แต่สองประตูหลังไม่มีคานเปิด manual ให้ดึง (มีสลิงซ่อนอยู่ข้างใน)   หากมีผู้หลักผู้ใหญ่นั่งอยู่ด้านหลังก็อาจจะต้องอัญเชิญให้ลงจากรถ เพราะถ้าแบต 12V หมด ก็คงเปิดประตูลงแบบผู้ดีไม่ได้ คงจะต้องตะเกียกตะกายปีนมาประตูด้านหน้าเพื่อออกจากรถ นึกภาพคุณปู่คุณย่า เจ็บหัวเข่า เจ็บข้อตะโพก มันคงจะลำบากพิลึก  สิ่งที่ต้องทำต่อไปคือการกดเข้าไปในหน้าจอ ช่อง service แล้วก็กด tow mode เพื่อให้รถสามารถเข็น หรือ ลากได้ ก่อนกดต้องระวังรถไหล ถ้าอยู่บนทางลาด เนื่องจาก Tesla ไม่มีเบรคมือเชิงกล เบรคแบบเหยียบเท้าเข้าใจว่าเป็นเบรคที่ต้องใช้ไฟฟ้า ไม่แน่ใจว่าถ้าไฟระบบหมด มันจะยังเหยียบเบรคเวิ้คอยู่ไหม  อาจจะต้องหาขอนไม้หรือก้อนอิฐใหญ่ ๆ หนุนล้อไม่ให้รถไหลก่อนกดเข้า tow mode  ถ้าเป็นประเทศที่มีเทสล่ามาขายเอง เค้าก็ให้กดเรียกบริการยกรถ กดติดต่อศูนย์ซ่อมบำรุงเพื่อเอารถเข้าไปรับบริการได้เลย แล้วเค้าก็คงจะมีสต็อก pyrofuse และอะไหล่อื่น ๆ ที่จำเป็น น่าจะซ่อมได้และได้รถคืนมาเร็ว (ไม่จริงเสมอไป ที่อ่าน ๆ ดูบางคนพอไปเจอปัญหาเรื่อง drive motor unit short circuit ก็เปลี่ยนแต่ pyrofuse ไม่ได้ กลายเป็นต้องยกเปลี่ยนทั้ง motor ก็เข้าศูนย์ไปหลายสัปดาห์ แต่หลาย ๆ ที เทสล่าที่เมกาเค้ามีรถสำรองให้ลูกค้าใช้งานชั่วคราวด้วยนะ)

ของรถคุณพี่เรา คุณพี่บอกว่าเนื่องจากวสุธาไม่สำรอง pyrofuse ไว้ในประเทศไทย ก็เลยต้องสั่งจากต่างประเทศ ค่า pyrofuse ราคา 15,000 บาท (ขออภัย ถ้าจำตัวเลขผิด แต่ 5 หลักแน่นอน) และก็ต้องรอประมาณ 3 สัปดาห์ ตอนแรกที่คุยกับคุณพี่ เค้าก็ไม่รู้ว่าทางวสุธาจะคิดค่าใช้จ่ายหรือไม่หรือยังถือว่าอยู่ในระยะ/เวลาประกัน แต่ความเจ็บปวดก็คือต้องรอ 3 สัปดาห์ไม่มีรถใช้

ด้วยความสะพรึงกลัว เพราะตอนนี้เราสองคนก็มีน้องโบลต์คันเดียว น้องสโนว์นั้นมีเจ้าของใหม่ไปแล้ว ถ้าเกิดโบลต์เราเกิด pyrofuse ระเบิด เราสองคนก็คงไม่มีรถขับ จะไปหา Ora good cat เช่าขับ ก็ไม่รู้จะมีรึเปล่า

ที่น่าสงสัยกว่านั้นอีกก็คือแล้วมันระเบิดได้ยังไง เอาเหอะ ช่างมัน ไม่สงสัยก็ได้ แต่ถ้าเป็นประเทศที่เทสล่าเค้าขายเป็นทางการ เทสล่าเค้าก็จะต้องเช็คจนเจอว่าสาเหตุที่ไป trigger ให้ pyrofuse มันระเบิดมันเป็นผลมาจากปัญหาของชิ้นส่วนไหน แล้วเค้าก็จะต้องทำการเปลี่ยนชิ้นส่วนนั้นให้ อย่างเช่นที่เราอ่านเจอ คนที่เค้าต้องเปลี่ยน drive motor unit ด้วย อะไรเงี้ย แต่ของทางวสุธา เค้าไม่น่าจะเช็คได้ หรือเช็คได้ก็ไม่แน่ใจว่าจะทำการเปลี่ยนได้รึเปล่า หรือแน่นอนกว่านั้น ชิ้นที่จะเปลี่ยนก็ย่อมไม่มีอยู่ในประเทศไทย ก็ต้องสั่งจากตปท.อีกนั่นแหละ  แค่คิดก็กลุ้ม และก็เป็นดังคาด หลังจากที่ได้เจอคุณพี่เค้าอีกที ก็เล่าให้ฟังว่าทางวสุธาเค้าก็ไม่รู้หรอกว่าอะไรที่ทำให้ pyrofuse มันระเบิด แต่เค้าเปลี่ยน pyrofuse อันใหม่ให้ไม่คิดค่าใช้จ่ายเพราะถือว่าอยู่ในประกัน แต่กระนั้นก็ทำให้คุณพี่ไม่มีรถไฟฟ้าใช้ 3 สัปดาห์ (คุณพี่เค้ายังมีรถ ICE คันเก่าที่บ้านอีกคันไม่ได้ขายไป)

ด้วยความตระหนก เราก็เลยต้องไปหา pyrofuse มาสำรอง ไม่อยากจะรอวสุธาสั่ง 3 สัปดาห์ (เกิดของตะเองระเบิดขึ้นมาบ้าง) ก็เพิ่งจะทราบว่าคนเมกันเค้าสามารถซื้อ pyrofuse จากเทสล่าได้ในราคาประมาณ $60 ถึงขนาดที่ว่าคุณ Phil Sodow (คุณวิศวกรที่เค้าแงะ tesla ซ่อม tesla มาแล้วเป็นสิบ ๆ ปี) เค้าเอามาถ่ายวิดิโอคลิปให้ดูว่าเวลามันระเบิด หน้าตามันเป็นยังไง  ประวัติศาสตร์อันยาวนานของอุปกรณ์ตัดไฟระบบ high voltage ของเทสล่าก็สามารถดูและชื่นชมได้ในวิดิโอนี้โพสต์โดยคุณ Phil Sodow เหมือนกัน

เมื่อเป็นฉะนี้ เราก็เลยต้องไปขวนขวายหาอะไหล่ pyrofuse มากอดสำรองไว้เผื่อเหตุการณ์ไม่คาดคิด ด้วยความว่าเป็นชาวไทยอยู่เมืองไทย โอกาสจะไปหาซื้อ pyrofuse โดยตรงจาก Tesla ราคา $60 ก็เกือบ ๆ จะเป็นไปไม่ได้  จะฝากคุณเกดซื้อจากอังกฤษ ก็คงจะได้อยู่ แต่ก็คงจะโดนบิลเปิดมาราคาที่คุณพี่เค้าบอกนั่นแหละ 15,000 บาท ไม่รู้ทำไมเด้วนี้ค่าขนส่งจากตปท. + ค่าต๋งลุงตู่มันถึงแพงกันนักหนา  

สรุปว่าเราก็ไปบนอีเบย์สิ หาไม่ง่ายเท่าไหร่นะ มีคนขายอยู่ไม่กี่คน สนนราคาก็ส่วนใหญ่ตั้งแต่ $140 up ก็เรียกว่าแพงกว่าเทสล่าขายเกิน 2 เท่าตัว แต่โชคดีว่า free shipping included และคนขายอยู่ในประเทศยูเครน  เราก็ถือว่าเป็นการส่งเงินไปช่วยชาวยูเครนรบกับอันธพาลรัสเซียและช่วยเค้าฟื้นฟูประเทศ คิดซะว่าบริจาคเงินไปให้ยูเครนแล้วเค้าให้ของชำร่วยมาเป็น pyrofuse จะได้ไม่ต้องเสียดายตังค์มาก (สรุปจ่ายไป $144 สั่งไปตั้งแต่วันที่ 19 เม.ย.) เราก็ทำใจแล้วล่ะว่าประเทศเค้ากำลังมีสงคราม สมมุติว่าเครื่องบินที่ขนสินค้าออกมาโดนรัสเซียยิงถล่ม อย่างน้อยทางอีเบย์ก็คงจะต้องทำหน้าที่เป็นคนกลางคืนเงินให้ และก็ทำใจว่ามันอาจจะมาถึงช้ามาก ก็ช้าจริง ๆ ใช้เวลา 2 เดือน ในที่สุดก็มาถึง

ก่อน pyrofuse จะเดินทางมาถึง ด้วยความที่ไปเปิดดูคลิปนู่นนี่ ก็เลยเกิดจินตนาการไปเองขึ้นมาอีกว่า เอ แล้วถ้าคนขายเค้าเอา pyrofuse ที่ระเบิดแล้วไปบัดกรีข้างในแล้วส่งมาให้เรา เราจะรู้ได้ไง จะมีวิธีทดสอบได้ยังไง ถ้ามันถูก tampered มา หากเอาไปใส่จริงในรถ ถึงเวลามันควรจะระเบิด ตัดไฟ มันก็อาจจะไม่ตัดไฟเลยสิ เลยเกิดกังวลขึ้นมาอีก ก็เลยต้องถามผู้รู้ท่านเดิมคุณ Phil Sodow เค้าก็ตอบมาสั้น ๆ ว่า  "Check the resistance of the squib. It should be 2 ohms. The 2 big mounting tabs should be zero ohms".

พอได้ pyrofuse มาถึง ก็รีบเอามาตรวจ นึกว่าจะหาเพื่อนที่นิติวิทยาศาสตร์ตรวจหาเขม่าดู แต่เท่าที่ดูภายนอกตัว casing ตัว screws อะไรมันดูงานเรียบร้อยมาก ไม่มีร่องรอย tamper ใด ๆ ทั้งสิ้น ตรงส่วนโลหะ contact สีเงินก็เงาชะแว๊บไม่มีรอยแหวน รอยขันสกรู ปกติถ้าถูกใช้งานมาแล้ว มันก็ควรจะเห็นรอยขูดขีดกลม ๆ ที่เกิดจากวงแหวนมันถูกไถตรงส่วนโลหะตัวนำนี้ ก็งานดีขนาดนี้ ถ้าเป็นของหลอกใช้แล้วมาขาย ก็ถือว่าเก็บงานได้ดีมาก ต้องเชื่อใจคนยูเครน แล้วเราก็วัดความต้านทาน ตามที่คุณ Phil แนะนำ ก็เป๊ะตามที่เค้าว่า ก็เลยสบาย เก็บ pyrofuse ใส่กล่อง รวมไว้กับเครื่องมือต่าง ๆ ก็ว่าจะเอาไปสำรองไว้ในรถนั่นแหละ เกิดมันระเบิดตรงไหน ที่ไหนในประเทศไทย จะเปิดวิดิโอยูทูปขึ้นมาดูแล้วก็เปลี่ยนลงไปตรงนั้นแล้วก็ขับออกมาชิล ๆ นั่นแหละ ตั้งใจไว้ว่าอย่างนั้น ถึงเวลาไม่รู้จะได้ทำจริงรึเปล่า ก็ได้แต่ภาวนาว่าขออย่าให้ได้ใช้เลยน่า


  
รูป pyrofuse ที่ได้ พยายามตรวจดูหาร่องรอยว่ามีความเป็นของแท้หรือไม่ มีร่องรอยการแกะ งัดแงะ tampered มารึเปล่า อยากจะตรวจเขม่าควันดูแต่ยังไม่มีความสามารถ ทำไม่เป็น (ถ้ามันระเบิด มันควรจะมีร่องรอยเขม่าให้ตรวจได้) แต่ถ้าเป็นของใช้แล้ว ตรงส่วน contact ที่เป็นโลหะ น่าจะมีร่องรอยขูดขีดเป็นวง ๆ จากการขันสกรู ซึ่งถ้าเค้าเก็บงานละเอียด ก็อาจจะลบรอยออกไปได้เหมือนกัน แต่คงจะต้องใช้เวลาเยอะมากในการทำ detailing สรุปว่า เท่าที่ตรวจดูแล้ว ไม่มีร่องรอยของการถูก tampered ให้เห็น หรือถ้าเค้านั่งแก้ประดิดประดอยเพื่อให้มันดูใหม่กิ๊กจริง ก็คงจะต้องใช้เวลามาก ก็ต้องยกนิ้วโป้งให้เลย สรุปว่าตรวจแล้วคิดว่าเป็นของใหม่

 
ทำตามวิธีที่คุณ Phil Sodow แนะนำ คือวัดค่าความต้านทานระหว่างขั้วใหญ่สองอันต้องได้ 0 โอห์ม  และก็ลองวัดค่าความต้านทานระหว่างขาเล็ก ๆ สองอัน ได้ 2 โอห์มเด๊ะ เป๊ะตามที่คุณ Phil บอก เลยค่อนข้างมั่นใจ

 

 

 
ประมวลภาพ pyrofuse มูลค่า $144 เป็นมูลค่าที่ overprice ไปหน่อย แต่ช่วยไม่ได้ ที่เหลือถือว่าบริจาคเงินช่วยยูเครน (ซื้อจากคนขายในยูเครนบนอีเบย์) จะเห็นว่าตัว housing พลาสติกดำ ๆ ก็จะมีรูมีช่องให้ควันเขม่าออกมาได้หลังจากตัวฟิวส์ระเบิดตูม เดาว่าสีขาว ๆ ที่เห็นด้านในรู ๆ พวกนี้น่าจะเป็น HEPA filter หวังว่าชาตินี้จะไม่ต้องได้ยินเสียงเค้าระเบิด ซื้อมาสำรองไม่ได้กะจะใช้  ถ้าเกิดของใครระเบิดขึ้นมา ก็ติดต่อมาได้นะคับ เอาของเราไปใช้ก่อนได้ แล้วพอได้อันใหม่มาค่อยเอามาสำรองคืน
 


Create Date : 14 กรกฎาคม 2565
Last Update : 3 สิงหาคม 2565 12:01:12 น. 0 comments
Counter : 625 Pageviews.
Share

ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
  *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 
space

gollygui
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 6 คน [?]



space
space
[Add gollygui's blog to your web]
space
space
space
space
space