|
|
| 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
|
|
|
ชุดเมืองเหนือ กับแม่หญิงล้านนาแบบสำเนาถูกต้อง |
|
ชุดเมืองเหนือ ถือได้ว่าเป็นชุดที่คงความเป็นเอกลักษณ์ได้อย่างยอดเยี่ยม ทั้งในเรื่องของชนิดของผ้า ลวดลาย รูปแบบการตัดเย็บ และความสวยงาม อีกทั้งเรื่องเคราต่างๆที่เป็นไปตามต้นฉบับดั้งเดิม
ชุดเมืองเหนือ ถูกยกย่องและพูดถึงกันมากที่สุด ในแง่ของการอนุรักษ์วัฒนธรรม อาจจะเป็นด้วยลักษณะการใช้ชีวิตของคนเหนือ ยังมีวิถีชีวิตตามรูปแบบเดิมๆอยู่มาก โดยเฉพาะกลุ่มคนที่ยังอาศัยอยู่บนพื้นที่สูง บนยอดดอย หรือกลุ่มคนที่อยู่ในที่ราบ แต่มีวิถีชีวิตตามแบบวิถีของชนเผ่าตน เพราะที่ภาคเหนือถือว่าเป็นแหล่งรวมชาติพันธุ์เอาไว้มากมาย กระจักกระจ่ายอยู่ตามพื้นที่ต่างๆทั่วภาคเหนือ
ในบทความนี้ ผู้เขียนจะกล่าวถึง ชุดเมืองเหนือ ตามแบบฉบับของแม่หญิงล้านนาโดยแท้จริง เพื่อให้ผู้ที่สนใจ ได้นำสิ่งเหล่านี้ไปประยุกต์ใช้กับการแต่งตัวตามรูปแบบที่ตนชื่นชอบ หรือจะยกเอาไปใช้ในชีวิตจริงทั้งหมด ผู้เขียนก็ต้องร่วมยินดีด้วย ที่คุณได้เป็นส่วนหนึ่งที่มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันดีงานชาวชาวล้านนาขนานแท้
ชุดเมืองเหนือ ของแม่หญิงล้านนาที่เราเห็นในทีวี ส่วนใหญ่เป็นแม่หญิงล้านนาที่ทำขึ้นมาใหม่ เพื่อให้ความเป็นมายา มากกว่าที่จะแสดงออกถึงแบบฉบับชุดเมืองเหนือที่แท้จริง อาจจะเป็นไปด้วยข้อจำกัดของทรัพยากร ที่จำเป็นต้องใช้ตามแบบฉบับเมืองเหนือ หรืออาจจะเป็นไปด้วยเงื่อนไขทางการตลาดในการทำละคร อย่าลืมว่าสิ่งเหล่านี้เน้นทำเพื่อความบันเทิง การสอดแทรกวัฒนธรรมอันดีงานและแท้จริงลงไปบ้างบางส่วนก็ต้องขอบคุณผู้จัดละครมากๆแล้ว ที่ยังคงเห็นคุณค่าเหล่านี้อยู่
การแต่งกายชุดพื้นเมือง ไม่ว่าจะเป็นชุดเมืองเหนือ ชุดสุโขทัย ชุดอยุธยา หรือชุดศรีวิชัย ล้วนเป็นสิ่งที่มีความสำคัญในระดับหนึ่ง เพราะมันสามารถบ่งบอกเอกลักษณ์ของคนในแต่ละพื้นถิ่น เราเรียกสิ่งนั้นว่าอัตลักษณ์ของชุดพื้นเมือง
ชุดเมืองเหนือซึ่งหมายถึงดินแดนล้านนาตั้งแต่ในอดีต ยืดยาวจนมาถึงปัจจุบัน ชุดพื้นเมืองของชาวเหนือ ก็ยังคงได้รับความสนใจมาโดยตลอด อาจจะด้วยกุศลผลบุญที่ละครทีมีมักใช้ดินแดนล้านนาในการผูกโยงเรื่องราวต่างๆอยู่เสมอ จึงทำให้วัฒนธรรมที่เกี่ยวกับล้านนาไม่เสื่อมหายไปกับกาลเวลา มักถูกพูดถึงและโดนทำนุบำรุงอยู่เสมออย่างต่อเนื่อง อย่างในละครเรื่องบ่วงบรรจถรณ์ และรากนคราที่จบไปนานแล้วแต่กระแสความนิยมยังคงอยู่
ชุดเมืองเหนือ ที่คนทำละครทีวีมักตกม้าตาย เพราะเข้าใจผิดในเรื่องชุดพื้นเมืองตามแบบฉบับล้านนาแท้ๆ ตัวอย่างที่พบบ่อยๆเช่น สาวล้านนาจะไม่นิยมโพกศีรษะ เพราะลักษณะการโพกศีรษะ เป็นเฉพาะชุดพื้นเมืองของไทลื้อ ซึ่งเป็นบรรพบุรุษของไทเขิน แห่งนครเชียงตุง ที่แม่หญิงแพรนวลไปโผล่บนเตียงของผู้ชายชื่อจายหลาวเปิงนั่นแหละ และข้อต่อมาคือแม่หญิงล้านนาไม่นิยมเสียบดอกไม้เอาไว้เต็มหัว เพราะนั่นไม่ใช่แบบฉบับของแม่หญิงล้านนา แม่หญิงล้านนาที่แท้จริง มักใช้ปิ่นปักผมทองคำ เสียบมวยผม นอกจากนี้ผ้าพาดบ่าที่ประกอบเป็นชุดเมืองเหนือ จะไม่ใช้ผ้าพาดบ่าที่ยาว และไม่คาดเข็มขัดทับผ้าพาดบ่า ที่สำคัญคือผ้าพาดบ่าที่ใช้ จะไม่ใช้ผ้าซิ่น เพราะถือว่าเป็นความไม่สุภาพที่เอาผ้านุ่งมาพาดบ่า และผ้าซิ่นลายตั้ง เป็นวัฒนธรรมของสาวลาว ไม่ใช่ลายผ้าของล้านนา เพราะฉะนั้นอย่าเอาผ้าลายตั้งมาต่อกับผ้าซิ่นตีนจกของล้านนา เพราะมันไม่เข้ากันอย่างแรงมากๆ
ผ้าซิ่นที่เป็นชุดเมืองเหนือ แม่หญิงล้านนาจะนุ่ง ซิ่นต่วง หรือ ซิ่นบ้วง และซิ่นที่นิยมกันมากที่สุดคือ ซิ่นตีนจกแม่แจ่ม ซึ่งโด่งดังมากในเรื่องการทอผ้าซิ่นจากฝ้ายธรรมชาติ แต่ลวดลายแบบล้านนาดั้งเดิม เป็นลวดลายที่ทำได้ยาก สมัยใหม่จึงนิยมทำเป็นลวดลายอื่นๆที่แตกต่างกันออกไป และลักษณะเด่นของซิ่นล้านนา เราเรียกซิ่นแบบนี้ว่า ซิ่นก่านซิ่นต๋า คำว่า ต๋า หมายถึง เส้นของลายพาดขวางลำตัว คำว่า ก่าน หมายถึง ซิ่นลายพาดที่ใช้ผ้าอีกผืนมาต่อหัวซิ่นและตีนซิ่น หรือพุดให้เห็นง่ายๆคือ การแบ่งผ้าซิ่นออกเป็น 3 ส่วน ส่วนหัวซิ่นจะอยู่บริเวณเอวและสะโพก ตัวซิ่น จะเป็นช่วงเลยสะโพกลงมายาวจนถึงครึ่งแข้ง และสุดท้ายคือ ตีนซิ่น เป็นช่วงบริเวณครึ่งแข้งลงมาจนถึงกรอมเท้า แต่ในยุคปัจจุบันซิ่นที่นิยมใช้กันมากที่สุด คือ ซิ่นก่านทอลวด ซึ่งเป็นลักษณะของผ้าซิ่นที่ทอเอาทั้ง 3 ส่วนให้ติดต่อเป็นผืนเดียวกัน
นอกจากนี้ผ้าซิ่นที่ยังนิยมใช้กันในกลุ่มแม่หญิงล้านนา ยังมีพวก ซิ่นไหมสันกำแพง ซึ่งมีลักษณะเด่นที่ใช้ไหมเล็กเล็ก ที่อ่อนพลิ้ว เมื่อทอแล้วจะเห็นเป็นเงา ซิ่นน้ำถ้วมจากดอยเต่า ซิ่นไหมยกดอกลำพูน ที่ราคาแพงมาก สวมใส่ได้เฉพาะสตรีชั้นสูง และซิ่นพม่า อย่างผ้าซิ่นลุนตยาอะฉิก เป็นต้น
สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นรายละเอียดที่ค่อนข้างถูกต้องสำหรับ ชุดเมืองเหนือ หากใครที่สนใจเรื่องชุดพื้นเมืองของล้านนาจริงๆ สามารถหาอ่านเพิ่มเติมได้ เพราะมีการอธิบายหลากหลายเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับชุดเมืองเหนือ ชนิดที่ว่าไล่อ่านกัน 3 วัน 3 คืนก็ยังไม่จบ นั่นเพราะเรื่องเหล่านี้เป็นเรื่องละเอียดอ่อนมาก และมีรายละเอียดยิบย่อยมากมายให้เราได้ศึกษา อีกทั้งในบางแง่บางมุมอาจมีการสอดแทรกเรื่องราวทางประวิติศาสตร์ให้ผู้อ่านได้รับความรู้เพิ่มเติมอีกมากมาย ได้ทั้งความรู้ ได้ทั้งความสวยงาม นี่แลหะคือ สิ่งที่น่าเทิดทูนสำหรับชุดเมืองเหนือ ตามแบบฉบับแม่หญิงล้านนาแต้ๆ นะเจ้า
Create Date : 01 มีนาคม 2561 |
Last Update : 1 มีนาคม 2561 4:11:37 น. |
|
2 comments
|
Counter : 5068 Pageviews. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
มาชมชุดเมืองเหนือ เจ้าหญิงล้านนาด้วยค่ะ
สวยงาม ได้ความรู้ด้วย
โหวดค่ะ