กระเบนราหูน้ำจืด


โดย วินิจ รังผึ้ง


กระเบนราหูน้ำจืด (Giant freshwater whipray) เป็นกระเบนที่อาศัยอยู่ตามแม่น้ำขนาดใหญ่เช่นแม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำแม่กลอง แม่น้ำบางประกง แม่น้ำโขง ในทะเลสาบเขมร หรือในแม่น้ำกลางผืนป่าบนเกาะบอเนียว นิวกีนี ไปจนถึงออสเตรเลียตอนเหนือ

ลักษณะลำตัวแบนกว้างทรงกลมมีส่วนหัวแหลมยื่นออกมา มีหางยาวลักษณะเป็นคล้ายแส้ ที่โคนหางจะมีเงี่ยงแหลม 2 อัน ใช้เป็นอาวุธที่สามารถจะตวัดทิ่มแทงศัตรูผู้รุกราน ให้เจ็บปวดรวดร้าวได้อย่างแสนสาหัส

ด้วยเงี่ยงแหลมนี้จะมีต่อพิษที่อยู่ใกล้ๆโคนหาง ที่พร้อมจะฉีดออกมาเพิ่มความร้ายกาจให้กับอาวุธป้องกันตัวของมันเป็นอย่างยิ่ง

เงี่ยงของกระเบนราหูขนาดใหญ่นั้นอาจจะมีความยาวได้ราว 8-10 นิ้วเลยทีเดียว ซึ่งไม่ต่างอะไรกับดาบปลายปืนของทหารเท่าใดนัก และเจ้าเงี่ยงที่เป็นอาวุธป้องกันตัวนี้ หากเกิดแทงศัตรูจนหักคาอก มันก็สามารถจะงอกขึ้นมาใหม่ได้ หากโตเต็มที่จะมีขนาดความกว้างของลำตัวกว่า 4 เมตร และหนักได้ถึง 600 กิโลกรัม

ด้วยขนาดความใหญ่โตน่าเกรงขามของลำตัว และรูปทรงกลมสีน้ำตาลเข้มที่คล้ายราหูอมจันทร์ เหมือนจะว่ายเข้าบดบังและกลืนกินอะไรต่อมิอะไรได้ ชาวบ้านจึงเรียกกันว่ากระเบนราหู

แม้เรื่องราวของกระเบนราหูน้ำจืดจะดูลึกลับมืดดำเหมือนชื่อ และวิถีชีวิตที่ชอบอาศัยอยู่ใต้น้ำลึกในน้ำขุ่นใต้บาดาล แต่ก็ยังอุตส่าห์มีนักวิชาการ ที่ทำการศึกษาและมีข้อมูลว่าเจ้าปลากระเบนราหูน้ำจืดนั้น ตัวเมียจะมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้ ซึ่งอาจจะใหญ่และมีน้ำหนักมากกว่าได้ถึง 80 เท่าเลยทีเดียว

เพราะปลากระเบนราหูตัวเมีย จะต้องมีบทบาทหน้าที่ในการอุ้มท้องแพร่เผ่าพันธุ์ โดยปลากระเบนราหูจะออกลูกเป็นตัว ซึ่งลูกปลาที่ตกออกมาใหม่ๆ จะมีขนาดความยาวประมาณ 50 เซนติเมตร และจะมีปลอกหุ้มเงี่ยงแหลมที่โคนหางเอาไว้ เพื่อไม่ให้เป็นอันตรายต่อแม่ปลา

โดยแม่ปลาจะออกลูกครั้งละ 2-3 ตัว ซึ่งก็ต้องถือว่ามีปริมาณลูกน้อย จึงเป็นความเสี่ยงที่จะทำให้กระเบนราหูจะสูญพันธุ์ได้โดยง่าย และในปัจจุบันตามแหล่งน้ำลำคลอง ก็ยังมีการล่ากระเบนราหูกันขึ้นมากินขึ้นมาขายอยู่เป็นประจำ

ยิ่งต้องมาประสบกับปัญหาเรือบรรทุกน้ำตาลล่ม ทำให้ปลาตายแบบล้างคุ้งน้ำกันเช่นนี้ ก็น่าเป็นห่วงว่ากระเบนราหูในแม่น้ำเจ้าพระยา จะยิ่งเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์มากเข้าไปทุกที

ด้วยความที่กระเบนราหูน้ำจืดอาศัยอยู่ใต้น้ำลึก บริเวณก้นแม่น้ำ และแม่น้ำลำคลองของบ้านเรานั้น ส่วนใหญ่น้ำก็จะมีความขุ่นจนยากที่จะมองเห็น หรือดำลงไปพบตัวหรือดำลงไปถ่ายภาพได้ง่าย ๆ

จะเห็นกันอีกทีก็ตายลอยขึ้นมาติดฝั่ง หรือถูกจับถูกล่าขึ้นมาเท่านั้น


ขอขอบคุณ

ผู้จัดการออนไลน์
คุณวินิจ รังผึ้ง


ชีววารสวัสดิ์วัฒนาค่ะ