นกเค้าแมว หรือ นกฮูก หรือ นกเค้า




นกเค้าแมว หรือ นกฮูก หรือ นกเค้า เป็นนกที่อยู่ในอันดับ Strigiformes มีหน้าตาคล้ายแมว ชอบจับสัตว์เล็ก ๆ กิน จัดเป็นนกล่าเหยื่อจำพวกหนึ่งเหมือนเหยี่ยว, อินทรี และแร้ง ที่หากินในเวลากลางวัน

ส่วนนกเค้าแมวนั้นมักหากินในเวลากลางคืน ทำให้มีเล็บโค้งแหลมและมีปากงุ้มแหลมสำหรับจับสัตว์กิน

เนื่องจากเป็นสัตว์ที่หากินในเวลากลางคืน จึงมีดวงตาโตกว่าเหยี่ยวและอินทรีมาก ดวงตาสามารถหันไปข้างหน้า หัวหมุนได้รอบตัว หูของนกเค้าแมวก็ไวมากเป็นพิเศษ

นกเค้าแมวมีขนปีกอ่อนนุ่ม บินได้เงียบเพื่อไม่ให้เหยื่อรู้ตัว ใคร ๆ มักจะกลัวนกเค้าแมวคล้ายกับเด็กกลัวผี เพราะนอกจากมันจะหากินกลางคืน แล้ว บางชนิดมีเสียงร้องคล้ายเสียงผี หรือเสียงแม่มดทำให้ยิ่งน่ากลัวมากขึ้น

ตัวเมียมีขนาดโตกว่าตัวผู้ ตัวเมียเป็นตัวที่กกไข่ ตัวผู้ไม่กกไข่ โพรงรังนกเค้าแมวมีอยู่ที่ไหน เรามักพบก้อนที่มันสำรอกคายออกทิ้งลงมาที่พื้นเบื้องล่าง เพราะนกเค้าแมวมักกลืนเหยื่อเข้าไปทั้งตัว กระดูกและขนที่ไม่ย่อยก็สำรอกออกมาเป็นก้อนทิ้งที่หลัง

ในประเทศไทยมีนกเค้าแมวถึง 19 ชนิด

นกแสก
นกแสกแดง
นกเค้าเหยี่ยว

นกเค้าหน้าผากขาว
นกเค้าแดง
นกเค้าภูเขาหูยาว

นกเค้าหูยาวเล็ก
นกเค้ากู่
นกเค้าแคระ

นกเค้าโมง นกนี้มีขนาดเล็ก มีลายขาว ๆ ขวางแทบทั่วตัว ชอบอยู่ในโพรงไม้ ตามต้นไม้ที่ร่มครึ้มในเมือง ร้องได้หลายทำนอง ร้องเป็นครั้งคราวในเวลากลางคืนคล้ายกับจะบอกโมงยาม ใคร ๆ จึงเรียกว่านกเค้าโมง ชอบกินหนูตามบ้าน จึงมีประโยชน์มาก

นกเค้าจุด ขนาดเล็กมาก เป็นสีเทามีลายเป็นจุดขาว ๆ ชอบอยู่ตามโพรงไม้และตามซอกหลังคาตึก ชอบกินแมลง กบ เขียด และหนูตามบ้าน

นกเค้าป่าหลังจุด
นกเค้าป่าสีน้ำตาล
นกเค้าแมวหูสั้น

นกเค้าใหญ่พันธุ์เนปาล
นกเค้าใหญ่พันธุ์สุมาตรา
นกเค้าใหญ่สีคล้ำ

นกทึดทือพันธุ์เหนือ ตัวใหญ่ มีขนคิ้วสูง ร้องเสียงดัง ”ฮูก ๆ” บางคนจึงเรียกว่านกฮูก ชอบหากินปลา กบ เขียด ปู ตามริมน้ำ บึง หนอง
นกทึดทือมลายู


ในทางวัฒนธรรมและความเชื่อ

โดยมากแล้วในทางความเชื่อของมนุษย์ไม่ว่าชนชาติไหน ๆ มักจัดให้นกเค้าแมวเป็นนกปีศาจเช่นเดียวกับแร้ง นำมาซึ่งความโชคร้ายและความตาย เช่น ความเชื่อของคนไทย เชื่อว่าถ้านกเค้าแมวหรือนกแสกบินข้ามหลังคาบ้านใครหรือไปเกาะอยู่ใกล้ ๆ บ้านใคร บ้านนั้นจะต้องมีผู้เสียชีวิต

เพราะถือว่าเป็นยมทูตส่งวิญญาณ ซึ่งคตินี้คล้ายคลึงกับคติของชาวโรมันและชาวโรมาเนีย ชาวไอริชเชื่อว่าหากนกเค้าแมวบินเข้าบ้าน ต้องฆ่ามันให้ตายทันที มิเช่นนั้นจะนำพาความโชคดีให้บินไปพร้อมกับตัวนก

สำหรับชาวอินเดียแดงเชื่อว่า นกเค้าแมวเกี่ยวข้องกับเวทมนตร์แห่งปีศาจ การมีขนนกฮูกไว้ในครอบครอง แสดงถึงการเล่นเวทมนตร์คาถา สำหรับชาวแอสเทก ชาวมายา และชาวเมโสอเมริกาพื้นเมือง เชื่อว่า นกเค้าแมวเป็นสัญลักษณ์ของการทำลายล้างและความตาย

แต่ก็มีความเชื่อที่แตกต่างออกไปในบางวัฒนธรรม นกเค้าแมวหมายถึง สติปัญญา ในคติของชาวฮินดู นกเค้าแมวเป็นพาหนะของพระแม่ลักษมี มเหสีของพระนารายณ์ ซึ่งถือเป็นหนึ่งในตรีมูรติ เป็นเทพีแห่งความอุดมสมบูรณ์และพรรณข้าว

ด้วยเชื่อว่าพระนางจะขี่นกเค้าแมว ออกไปตรวจนาข้าวในเวลากลางคืน ซึ่งก็คล้ายคลึงกับคติของกรีกโบราณ ที่นกเค้าแมวขนาดเล็กเป็นสัญลักษณ์ที่เกี่ยวข้องกับ เทพีอธีนา เทพีแห่งสติปัญญาและการสงคราม

ดังนั้น ในทางวิทยาศาสตร์ ชื่อสกุลของนกเค้าจุดจึงใช้คำว่า Athene ซึ่งก็หมายถึง เทพีอธีนา นั่นเอง

ในฟุตบอลอังกฤษ มีทีมที่ใช้นกเค้าแมวเป็นสัญลักษณ์ของทีม คือ เชฟฟิลด์ เวนสเดย์ ซึ่งเป็นทีมประจำเมืองเชฟฟิลด์ ก็มีฉายาว่า "นกเค้าแมว" อีกด้วย

นอกจากนี้แล้ว ในวัฒนธรรมสมัยนิยม นกเค้าแมวยังถูกอ้างอิงถึงต่าง ๆ เช่น ในนวนิยายสำหรับเด็กแนวแฟนตาซีชุด แฮร์รี่ พอตเตอร์ ก็มีนกเค้าแมวปรากฏในเรื่อง

และในซีรีส์แนวโทคุซัทสึของญี่ปุ่นเรื่อง เจ็ทแมน นกเค้าแมวก็เป็นสัญลักษณ์หนึ่งในบรรดานักสู้เจ็ทแมนด้วย ด้วยการเป็นนักสู้ประจำสีเหลือง ชื่อ เยลโล่ โอว์


ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี


วุธวารศุภสวัสดิ์ โสมนัสสวัสดิ์สิรินะคะ