นามปากกา: ส. ธรรมยศ, สันติภาพ
เกิด: 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2457
จังหวัดลำปาง
เสียชีวิต: 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2495 (อายุ 38 ปี)

อาชีพ: นักเขียน นักวิจารณ์ นักประวัติศาสตร์

ส. ธรรมยศ (11 กรกฎาคม พ.ศ. 2457 - 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2495) ครู นักเขียน นักปรัชญาและนักเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ นามจริง แสน ธรรมยศ เกิดที่ตำบลปงพระเนตช้าง ลำปาง ในตระกูล ณ ลำปาง มีพี่สาวชื่อจันทร์สม

เริ่มต้นการศึกษาที่โรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย เมืองลำปาง ต่อมาย้ายมาอยู่ที่เทพศิรินทร์ และสอบชิงทุนไปเรียนปรัชญาที่ประเทศเวียดนาม แต่ถูกปฏิเสธเพราะมีการกำหนดตัวผู้สอบได้แล้ว

พระสารสานส์พลขันธ์ และอาจารย์ฝรั่งคนหนึ่งสละเงินส่วนตัวส่งไปเรียนหนึ่งปี จากนั้นต้องใช้เงินส่วนตัวและญาติ ๆ ช่วยอุดหนุนกันไป เนื่องจากเป็นคนเก่งภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส จึงเป็นล่ามตั้งแต่อายุ 14 ปี

ไปเมืองญวนก็ไปสอนภาษาอังกฤษให้นักเรียนที่นั่นด้วย เมื่อเรียนจบทำงานเป็นบรรณาธิการผู้ช่วยหนังสือพิมพ์ฝรั่งเศส La Lute (การต่อสู้) นอกจากนั้นยังเป็นผู้แทนหนังสือพิมพ์ ประชาธิปไตย จากประเทศไทย

กลับมาเมืองไทยเมื่อปี พ.ศ. 2478 เคยบวชพระแต่ไม่ได้แต่งงาน หลังกลับมาอยู่เมืองไทย เริ่มต้นอาชีพครูที่โรงเรียนสตรีจุลนาคของเจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี

ส.ธรรมยศ เริ่มต่อสู้เพื่อให้เปิดการสอนวิชาปรัชญาขึ้นในประเทศไทยด้วยถือว่าเป็นมารดาของวิชาทั้งปวง จนเกิดเป็นข่าวในหน้าหนังสือพิมพ์ เขาได้เขียนบทความและหนังสือวิชาปรัชญามากมายตลอดจนปาฐกถาในสาขาวิชานี้

เคยเป็นบรรณาธิการนิตยสารโยนก ของสมาคมชาวเหนือ เขียนเรื่องสั้นไว้ประมาณ 40 เล่ม สารคดี และวิชาปรัชญาอีกหลายเล่ม เขียน บทนำแห่งปรัชญาศาสตร์ หนา 289 หน้า เมื่ออายุได้ 26 ปี

เขียน พระเจ้ากรุงสยาม หนาร่วม 800 หน้า ขณะที่ป่วย นอนอยู่ในโรงพยาบาล

ส. ธรรมยศถึงแก่กรรมด้วยสาเหตุจากวัณโรคขึ้นสมอง วันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ.2495 ที่โรงพยาบาลวัณโรคกลาง นนทบุรี รวมอายุ 38 ปี


ด้านปรัชญา

1.บทนำแห่งปรัชญาศาสตร์ (Introduction to Philosophy) ตีพิมพ์ พ.ศ. 2485
2.ประวัติศาสตร์ปรัชญา
3.อภิปรัชญา
4.ศาสตร์ปรัชญา
5.ปรัชญาฝ่ายปฏิบัตินิยม

ด้านประวัติศาสตร์

1.REX SIAMEN SIUM หรือ พระเจ้ากรุงสยาม พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. 2495
2.ประวัตินครลำปาง
3.ลานนาไทยกับประวัติศาสตร์
4.ดร. ดิลกแห่งสยาม
5.ดิลกนเทวราช

ด้านศิลปวรรณคดี

1.ศิลปแห่งวรรณคดี พิมพ์ครั้งแรก กันยายน พ.ศ. 2480
2.ปรัชญากับการกวี ตีพิมพ์ครั้งหลังในนิตยสารคุณหญิง เมษายน พ.ศ. 2516
3.เรื่องของวรรณคดี ตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์เดลิเมล์

ด้านงานวิจารณ์ ศิลปะแห่งการวิจารณ์ พิมพ์ลงในหนังสือ "แม่ยมรำลึก ที่จังหวัดแพร่ ปี พ.ศ. 2508 ปรัชญาของท่านเทียนวรรณ "ก.ศ.ร. กุหลาบ" ชีวิตและงาน ชีวิตและงานศรีปราชญ์ ความปราชญ์ของสุนทรภู่ วิจารณ์งานของ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ วิจารณ์งานของหลวงวิจิตรวาทการ


เรื่องสั้น

1.แมงดา พิมพ์ครั้งแรกในนิตยสารยุคทองรายเดือน พฤศจิกายน พ.ศ. 2492
2.หลงรูปสุดาพรรณ พิมพ์ครั้งแรกในเดลิเมล์วันจันทร์ พ.ศ. 2495
3.คำสาปวีนัส พิมพ์ครั้งแรกใน ปิยะมิตร พ.ศ. 2493
4.เสาชิงช้า (รวมเรื่องสั้น)

เรื่องประเภทอื่น ๆ

1.วิถีแห่งสันติภาพถาวร
2.ตำราเรียนอังกฤษวิธีลัดใน 90 ชั่วโมง
3.เทนนิสโต๊ะ ตีพิมพ์ครั้งหลังในนิตยสารคุณหญิง เมษายน พ.ศ. 2509
4.คู่มือวัณโรค


ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี


สิริสวัสดิ์คุรุวาร - มนัสมานเจิดแจ้งหล้า ที่มาอ่านค่ะ