นิ่วในถุงน้ำดี 
หญิงสุขภาพดีเจอ  นิ่วในถุงน้ำดีมากกว่าชาย
นวัตกรรมการรักษาด้วย ผ่าตัดส่องกล้อง...

การเกิดนิ่วในถุงน้ำดีเกิดจากการตกผลึกของหินปูน  (แคลเซียม)หรือคอเลสเตอรอลที่มีอยู่ในน้ำดี ส่วนสาเหตุที่ทำให้เกิดการตกผลึกของสารเหล่านี้  เชื่อว่าเกี่ยวกับการติดเชื้อของทางเดินน้ำดีและความไม่สมดุลของสารประกอบในน้ำดี การตกผลึกของสารเหล่านี้อาจทำให้เป็นก้อนนิ่วเพียงก้อนเดียว  หรือก้อนเล็กๆหลายๆก้อนก็ได้  รวมทั้งคนที่มีระดับคอเลสเตอรอลในเลือดสูง  หญิงที่มีบุตรแล้ว ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวาน  ทาลัสซีเมีย โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตกจะมีโอกาสเป็นนิ่วในถุงน้ำดีมากกว่าคนทั่วไป

นพ.อาสา สิงห์ชินสุข แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยกรรม รพ.รามคำแหง  ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับอาการตามมาหลังจากเกิดนิ่วในถุงน้ำดีว่า  อาจมีตั้งแต่ท้องอืด  อาหารไม่ย่อย บางครั้งที่นิ่วไปอุดท่อถุงน้ำดีทำให้มีอาการปวดแบบ
ปวดดิ้น หรือถ้านิ่วตกลงไปอุดท่อน้ำดีใหญ่จะทำให้มีอาการตัวเหลือง ตาเหลืองได้  ซึ่งนิ่วจะเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน  ซึ่งมีอัตราการเสียชีวิตสูงจึงไม่ควรปล่อยไว้นาน ขณะที่บางรายอาจตรวจพบนิ่วในถุงน้ำดีแต่ไม่มีอาการใดๆ เกิดขึ้น

 

จะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นนิ่วในถุงน้ำดีหรือมีอาการบ่งชี้อย่างไร?

นพ.อาสา  สิงห์ชินสุข ให้ข้อมูลว่าผู้ป่วยมี 2 กลุ่ม กลุ่มแรกจะไม่มีอาการบ่งบอกเลยจึงทราบได้ด้วยวิธีตรวจร่างกายด้วยการทำอัลตร้าซาวด์ช่องท้อง  ส่วนอีกกลุ่มจะเป็นผู้ป่วยที่มีอาการเกี่ยวกับความผิดปกติของระบบการย่อยอาหารซึ่งจะแสดงอาการกินอาหารเข้าไปแล้วจุกแน่น ท้องอืด อาหารไม่ย่อย อาจมีอาการรุนแรงแบบเฉียบพลัน หรืออาจเป็นลักษณะเรื่อยๆทำให้บางทีเข้าใจผิดว่าเป็นโรคแผลในกระเพาะอาหาร เนื่องจากมีอาการคล้ายๆกัน บางรายจะมาในลักษณะของผลแทรกซ้อนของตัวนิ่วที่เกาะในท่อน้ำดีจะมาทำให้ตัวเหลือง  ปวดท้อง เป็นไข้ คลื่นไส้  อาเจียน จะเป็นเรื่องของถุงน้ำดีอักเสบ  ด้วยเหตุนี้การทำอัลตร้าซาวด์ดูเรื่องนิ่วในถุงน้ำดีจึงเป็นวีธีตรวจหานิ่วที่ดีที่สุด

ใครมีโอกาสเป็นโรคนี้ได้บ้าง?

นพ.อาสาสิงห์ชินสุข ระบุว่าส่วนใหญ่แล้วโรคนี้เกิดขึ้นในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย  และมักเป็นผู้หญิงที่สุขภาพดีมีวัย
40 ปี ขึ้นไป มีน้ำหนักเกินจากที่ใช้ชีวิตประจำวัน โดยบริโภคอาหารประเภทไขมัน ซึ่งมีคอเลสเตอรอลสูงเป็นประจำ ทานอาหารมีกากใยไฟเบอร์น้อย อีกประการหนึ่งมีประวัติคนในครอบครัวเป็นนิ่วในถุงน้ำดี ผู้มีภาวะเป็นเบาหวานหรือกำลังลดน้ำหนักเฉียบพลันทำให้เกิดการตกตะกอนในตัวน้ำดีได้ง่ายขึ้น  อันตรายที่เกิดขึ้นจะมีตั้งแต่ตัวถุงน้ำดีเองและส่วนใหญ่คนไข้ที่มาหาหมอขณะมีอาการมักเป็นเรื่องของถุงน้ำดีอักเสบมากที่สุดรองลงไป  คือ เรื่องของถุงน้ำดี  นิ่วในถุงน้ำดีเกิดนิ่วอุดตัน  ทำให้ตัวเหลือง ตาเหลือง  เป็นดีซ่านหรือติดเชื้อในกระแสเลือด  ส่วนผลแทรกซ้อนที่ค่อนข้างรุนแรง คือ  ตับอ่อนอักเสบ มีโอกาสเกิดภาวะตับอักเสบแทรกซ้อนได้อีก และอีกประการหนึ่ง คือ อาจเป็นโรคมะเร็งในถุงน้ำดีได้

รักษาอย่างไรเมื่อเป็นนิ่วในถุงน้ำดี?

ถ้าผู้ป่วยมีอาการปรากฏขึ้นแล้วจะแนะนำให้ผ่าตัดทุกราย ซึ่งปัจจุบันใช้วิธีผ่าตัดด้วยการส่องกล้องเป็นมาตรฐานในการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี  เนื่องจากมีข้อดีคือผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วกว่าการเปิดแผลผ่าตัดปกติ  บางรายมาเช้ากลับเย็นหรือค่ำ  แต่ส่วนใหญ่ก็อาจพักในโรงพยาบาล 1-2 วันเพื่อดูความเรียบร้อย

“ ทั้งนี้ขอแนะนำว่าพยายามรับประทานอาหารแต่ละมื้อให้ตรงเวลา  เลี่ยงการทานมื้อ  อดมื้อ เพราะอาจทำให้น้ำดีเข้มข้นมากจนกระทั่งตกตะกอนได้มาก  ต้องระวังเรื่องการลดน้ำหนักตัวอย่างรวดเร็ว  ควบคุมน้ำหนักตัวและเลี่ยงอาหารที่มีไขมันคอเลสเตอรอลสูงเพื่อช่วยลดอาการนิ่วในถุงน้ำดีครับ”

สายด่วนสุขภาพโทร 0-2743-9999 , 0-2374-0200-16

www.ram-hosp.co.th

www.facebook.com/ramhodpital