https://goo.gl/73ArnP




ชื่อสามัญ : Monochria, Monochoria arrowleaf false pickerel-weed
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Monochoria hastata (L.) Solms
วงศ์ : PONTEDERIACEAE (วงศ์ผักตบ)
ชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ : ผักสิ้น (สงขลา), ผักตบ ผักโป่ง (ภาคกลาง)

 

พืชล้มลุกอายุหลายปี มีเหง้าใหญ่ ต้นเหนือดินเป็นกอ สูง 30-120 ซม. ใบเดี่ยวออกสลับ รูปหัวใจปลายใบ
แหลม ดอกเกิดเป็นช่อกระจุก โผล่ออกมาตรงก้านใบ มีกลีบเลี้ยงหุ้มช่อดอกเอาไว้ ใบกว้าง 5-18 ซม. ยาว 7-20
ซม. โคนใบเว้าลึก ก้านใบยาว 60 ซม. ส่วนโคนแผ่เป็นกาบหุ้มลำต้น พบตามแหล่งน้ำจืด บึง หนองน้ำ ที่ชื้นแฉะ
โคลนตม ตามท้องนาทั่วไป มีถิ่นกำเนิดแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมทั้งประเทศไทย

https://goo.gl/R5uHGK

ดอก สีม่วง ออกเป็นช่อใกล้ส่วนปลายก้านใบ มีกาบรองรับดอกย่อยจำนวนมาก กลีบรวม 6 กลีบ เรียงตัว 2 ชั้น
เกสรผู้ 6 อัน แบ่งเป็นสีเหลือง 5 อัน และสีม่วง 1 อัน ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2 ซม.


 

https://goo.gl/8nGcPT



ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

พืชล้มลุกขึ้นในน้ำ อายุหลายปี รากยึดเกาะกับดิน ไม่ลอยน้ำ แต่บางครั้งก็พบลอยตามน้ำเหมือนผักตบชวา
มีเหง้า (ลำต้นใต้ดิน) ของผักตบ ฝังอยู่ในโคลนเลน ลำต้นส่วนที่ทอดนอนอยู่ใต้ดิน ที่เรียกว่าไหล ส่วน
เหนือดินสูงถึง 1 เมตร มีกาบใบหุ้มโดยตลอด ต้นมีลักษณะเป็นกอ


 

https://goo.gl/xKmqTn

 

ใบ เป็นใบเดี่ยว ก้านใบส่วนล่างมีลักษณะเป็นกาบหุ้มซ้อน ๆ กัน ก้านใบผอมยาว และอวบน้ำ แผ่นใบรูปหัวใจ
คล้ายหัวลูกศร กว้าง 0.9-1.9 เซนติเมตร ยาว 4.5-8 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบเว้าลึก ขอบใบเรียบ
ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน
 

https://goo.gl/ItIYjv



ดอก เป็นดอกช่อแบบ ช่อกระจะ (raceme) ออกที่ก้านใบมีกาบหุ้มก้าน ช่อดอกยาวประมาณ 1 ซม. มีแผ่นใบประดับ
สีเขียวรองรับ ดอกย่อย 15-16 ดอก กลีบดอกบอบบาง สีน้ำเงินปนม่วง หรือสีฟ้าปนม่วง แต่ละดอกมีก้านดอกย่อยยาว
3-4 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงและกลีบดอก มีจำนวน 6 กลีบ เรียง 2 วง วงละ 3 กลีบ เมื่อบานแล้ว กลีบจะบิดพันกัน
เป็นเกลียว เกสรเพศผู้ 6 อัน ติดอยู่บนวงกลีบรวม ขนาดสั้น 5 อัน ยาว 1 อัน ระยะเวลาออกดอก ราวเดือน
พฤษภาคม ถึง พฤศจิกายน


 

https://goo.gl/YfGWmX



เมื่อดอกได้รับการผสม กลีบรวมจะรัดห่อหุ้มผล ส่วนปลายกลีบบิดเป็นเกลียว


 

https://goo.gl/oh4q3L



ช่อใหญ่น้ำหนักมาก ในที่สุดก็คอหักพับลง เมล็ดร่วงลงสู่พื้นดินหรือน้ำ เกิดเป็นต้นใหม่ต่อไป


 

https://goo.gl/urQlQM



ผลผักตบไทย ผลเป็นแบบแคปซูล ลักษณะเป็นรูปรี แห้งและแตกได้ ยาวประมาณ 1 เซนติเมตร
ผิวเป็นสันนูนตามยาว ขนาด 0.8 ซม ภายในมีเมล็ดสีน้ำตาลจำนวนมาก

https://goo.gl/AckyGq


 

ประโยชน์

ปลูกเป็นไม้ประดับ ยอดอ่อน ใบอ่อน ดอกอ่อน ต้นอ่อน ก้านดอก ใช้รับประทานสด หรือนำมาต้มให้สุก
รับประทานเป็นผักร่วมกับน้ำพริก ส้มตำ ทำอาหารอื่น ๆ เช่น แกงส้ม แกงเลียง ผัด

ตากแห้งใช้ทำเครื่องจักสาน
ทุกส่วนหั่นฝอยนำมาเลี้ยงสัตว์ หรือทำปุ๋ยหมักได้


 

https://goo.gl/rbaaQN

 

สรรพคุณ ต้นอ่อน ขับพิษร้อน ขับปัสสาวะ
ต้น รสจืดแก้พิษในร่างกาย ขับลม ตำพอกแก้แผลอักเสบ
ก้านใบ ใช้ทำเครื่องจักสาน ใช้พอกถอนพิษ เเก้ปวดเเสบปวดร้อน

ขยายพันธุ์ โดย เมล็ด หน่อ ไหล แยกต้นอ่อน


 

https://goo.gl/KL57gH

 

ผักตบไทย ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่าเป็นของไทยมาแต่เดิม ส่วนผักตบชวาเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้
มีผู้นำเข้ามาจากเกาะชวา สมัยรัชกาลที่ 5 พ.ศ. 2444 แต่ผักตบชวาขยายพันธุ์ออกไปตามแหล่งน้ำต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว
จนคนไทยทั่วประเทศพบเห็นและรู้จักกันเป็นอย่างดี ส่วนผักตบไทยซึ่งมีอยู่แต่เดิมนั้นขยายพันธุ์ได้ช้ามาก และมีข้อจำกัด
คือไม่สามารถลอยไปตามน้ำได้เหมือนผักตบชวา ปัจจุบันจึงพบขึ้นอยู่ในที่ชื้นแฉะเพียงไม่กี่แห่ง คนไทยน้อยคน
จะมีโอกาสได้พบเห็นหรือรู้จัก จนแทบจะสูญพันธุ์ในที่สุด

อ้างอิง:
https://goo.gl/J0k5N3
https://www.doctor.or.th/article/detail/3838

รักไม่ต้องการเวลา - Klear


 

ผักตบชวา คลิกที่นี่