https://goo.gl/hocieV  photo by : พ่อ@LLถุง

บุหงารำไป หรือ เข็มเขียว

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tarenna stellulata (Hook.f.) Ridl.
ชื่ออื่น ๆ : เข็มตาบู

วงศ์ : Rubiaceae (วงศ์เดียวกับ กาแฟ ต้นควินิน (Cinchona))
ถิ่นกำเนิด : ประเทศไทย

บุหงารำไป .... ดอกไม้มากชื่อหลายนาม บางคนเรียก "เข็มเขียว" บางคนเรียก "เข็มหอม" บ้างก็เรียก
"เข็มเขียวหอม" บ้างก็เรียก "บุหงารำไป" เราชอบชื่อหลังนี้มากกว่า ฟังดูไทย ๆ ดี ทั้งที่ความจริงแล้วน่าจะเป็น
ภาษาแขก (ชวา) มากกว่า

บุหงารำไป น. ดอกไม้ที่ปรุงด้วยเครื่องหอมแล้วบรรจุในถุงผ้าโปร่งเล็ก ๆ ทําเป็นรูปร่างต่าง ๆ
มักเรียกย่อว่า บุหงา (ช.)

(ชว. บุงารำปาอี) น. ชื่อชนิดการจัดดอกไม้ วิธีประดิษฐ์อย่างหนึ่งที่นำเอาดอกไม้หลายอย่างต่างสีมาผสมจัดขึ้น
บางถิ่นเรียก กำปังรำปี หรือ กำบังรำบิง, คำว่า รำไป หรือ รำปาอี แปลว่า ผสมต่าง ๆ หลายอย่าง,
คำว่า บุหงารำไป จึงเอาความว่า ดอกไม้ผสมกัน

[n.] mixture of different flowers enclosed in a piece of gauze
[syn.] บุหงา
อ้างอิง : https://goo.gl/OeOHRB

บุหงารำไป คือ ต้น เข็มเขียว มีความพิเศษจากเข็มทั่วไป คือ ดอกมีกลิ่นหอมแรง โดยกลิ่นหอม
จะคล้ายกับกลิ่นน้ำอบไทย กลิ่นแป้งแขก หรือ กลิ่น บุหงา อบผ้า จึงถูกเรียกชื่อว่า "บุหงารำไป"


 

https://goo.gl/icGeXt

 

ลักษณะทั่วไป : ไม้พุ่มขนาดเล็กสูง 1-2 เมตร ทรงพุ่มกลม มีการแตกกิ่งก้าน รูปทรงไม่ค่อยเป็นระเบียบ
ใบเดี่ยวออกเป็นคู่ตรงข้าม รูปขอบขนาน ผิวใบสีเขียวเข้มเป็นมันทั้งสองด้าน

บุหงารำไป เป็นไม้ดอกหอม ค่อนข้างหายาก ดอกออกเป็นช่อเหมือนดอกเข็ม แต่ไม่แน่นเหมือนดอกเข็ม
จะเป็นช่อโปร่งคล้าย หอมเจ็ดชั้น แต่จะหอมจัดกว่า แล้วจะทยอยบานอยู่ราว 2-3 เดือน
หอมแบบไทย ๆ ไม่ฉุน





https://goo.gl/JjQL8K



ออกดอกเป็นช่อ ที่ปลายยอด เมื่อดอกตูมจะมีสีเขียวอ่อน และเมื่อดอกบานจะออกสีเขียวนวล ๆ
ช่อดอกขนาด 5-8 ซ.ม. ดอกย่อยจำนวนมาก แต่ละช่อมี 10-20 ดอก เมื่อดอกบานขนาด 1.5 ซ.ม.
กลีบดอก 5 กลีบ ผลแก่สีดำ

ฤดูการออกดอก : ช่วงฤดูหนาว (พ.ย. - มี.ค.)

ดอกทยอยบานทั้งช่อ บานอยู่ได้ 2 วันแล้วโรย ส่งกลิ่นหอมแรงตลอดวันโดยเฉพาะช่วงเช้าและเย็นก่อนมืด
จะส่งกลิ่นหอมจัดมากในช่วงเช้าตรู่และช่วงพลบค่ำก่อนจะมืด ส่วนตอนกลางวันกลิ่นจะอ่อน

https://goo.gl/JjQL8K



ดอก ออกเป็นช่อกระจุกที่ปลายยอด แต่ละช่อประกอบด้วยดอกย่อยขนาดเล็กจำนวนมาก ลักษณะดอก
โคนเชื่อมกันเป็นหลอดปลายแยกเป็นกลีบดอก 5 กลีบ รูปกลีบปลายแหลมคล้ายรูปดาว เนื้อกลีบดอก
ค่อนข้างหนา แข็ง มีกลิ่นหอมแรงตามที่กล่าวข้างต้น

https://goo.gl/icGeXt

ขยายพันธุ์ ด้วยการเพาะเมล็ด ปักชำและตอนกิ่ง ชอบดินชุ่มชื้นที่ร่มรำไร
จึงไม่ควรปลูกในที่แห้งแล้งและแดดจัด แต่ถ้าร่มเกินไปกิ่งจะอ่อนแอและต้นจะเอียงล้มได้

การตอน ออกรากได้ดี (ควรทำในช่วงต้นฤดูฝน ประมาณปลายเดือน พ.ค. จะดีมาก)
ใช้เวลาในการออกราก 1.5 - 2 เดือน

https://goo.gl/JjQL8K

ข้อดีของพันธุ์ไม้ : ในกระบวนเข็มด้วยกัน เข็มเขียวมีกลิ่นหอมไม่เป็นรองเข็มชนิดใด ๆ (ในปริมาณที่เท่ากัน)
เป็นเข็มที่ดูออกจะแปลกจากไม้หอมในตระกูลเข็มคือ สีของดอกจะเป็นสีเขียวตองอ่อน
เข็มทั่วไปปลูกในที่กลางแจ้งได้ดี แต่เข็มเขียวกลับเจริญเติบโตได้ดีในที่มีแสงแดดปานกลาง (ประมาณ 50%)
เข็มเขียวต้องการน้ำมากกว่าเข็มชนิดอื่น หากเริ่มขาดน้ำจะแสดงอาการใบเหี่ยวให้เห็นทันที





https://goo.gl/icGeXt



การปลูกเลี้ยงบุหงารำไป จะต้องปลูกในบริเวณแสงแดดรำไร (ซึ่งต่างจากเข็มชนิดอื่น ๆ ที่ชอบแดด)
บุหงารำไป หรือ เข็มเขียว ชอบความชุ่มชื้น ชอบน้ำ แต่ดินปลูกต้องระบายน้ำได้ดีด้วย

 

------------------------------------

อ้างอิง :
https://goo.gl/mkJaI0
https://goo.gl/icGeXt

มันคงเป็นความรัก