จงอยู่กับปัจจุบัน อย่าจมอยู่กับอดีต

 

พระองค์ทรงสอนให้พิจารณาธรรมทั้งหลาย ที่กายที่ใจของเรา ธรรมะไม่ได้อยู่ไกลที่ไหน อยู่ที่ตรงนี้ อยู่ที่กายที่ใจของเรานี่แหละ ดังนั้นนักปฏิบัติต้องปฏิบัติอย่างเข้มแข็ง เอาจริงเอาจัง ให้ใจมันผ่องใสขึ้น สว่างขึ้น ให้มันเป็นใจอิสระ ทำความดีอะไรแล้วก็ปล่อยมันไป อย่าไปยึดไว้ หรืองดเว้นการทำชั่วได้แล้ว ก็ปล่อยมันไป พระพุทธเจ้าทรงสอนให้อยู่กับปัจจุบันนี้ ที่นี้และเดี๋ยวนี้ ไม่ใช่อยู่กับอดีตหรืออนาคต

คำสอนที่เข้าใจผิดกันมาก แล้วก็ถกเถียงกันมากที่สุด ตามความคิดเห็นของตน ก็คือเรื่อง "การปล่อยวาง" หรือ "การทำงานด้วยจิตว่าง" นี่แหละ การพูดอย่างนี้เรียกว่าพูด "ภาษาธรรม" เมื่อเอามาคิดเป็นภาษาโลกมันก็เลยยุ่ง แล้วก็ตีความหมายว่าอย่างนั้น ทำอะไรก็ได้ตามใจชอบละซิความจริงมันมีความหมายอย่างนี้ อุปมาเหมือนว่าเราแบกก้อนหินหนักอยู่ก้อนหนึ่ง แบกไปก็รู้สึกหนัก แต่ก็ไม่รู้จะทำอย่างไรกับมันก็ได้ แต่แบกอยู่อย่างนั้นแหละ พอมีใครบอกว่า ให้โยนมันทิ้งเสียซี ก็มาคิดอีกแหละว่า "เอ…ถ้าเราโยนทิ้งไปแล้ว เราก็ไม่มีอะไรเหลือน่ะซิ" ก็เลยแบกอยู่นั่นแหละ ไม่ยอมทิ้งประโยชน์ของการปล่อยวาง

ถ้าจะมีใครบอกว่า โยนทิ้งเถอะ แล้วจะดีอย่างนั้น เป็นประโยชน์อย่างนี้ เราก็ยังไม่ยอม โยนทิ้งอยู่นั่นแหละ เพราะกลัวแต่ว่าจะไม่มีอะไรเหลือ ก็เลยแบกก้อนหินหนักไว้ จนเหนื่อย อ่อนเพลียเต็มที จนแบกไม่ไหวแล้วก็เลยปล่อยมันตกลง ตอนที่ปล่อยให้มันตกลงนี้แหละ ก็จะเกิดความรู้เรื่องการปล่อยวางขึ้นมาเลย เราจะรู้สึกเบาสบาย แล้วก็รู้ได้ด้วยตนเองว่า การแบกก้อนหินนั้นมันหนักเพียงใด แต่ตอนที่เราแบกอยู่นั้นเราไม่รู้หรอก ว่าการปล่อยวาง มีประโยชน์เพียงใด

ดังนั้นถ้ามีใครมาบอกให้ปล่อยวาง คนที่ยังมืดอยู่ก็ไม่รู้ไม่เข้าใจหรอก ก็จะหลับหูหลับตา แบกก้อนหินก้อนนั้นยังไม่ยอมปล่อย จนกระทั่งมันหนักจนเหลือที่จะทนนั่นแหละ ถึงจะยอมปล่อยแล้วก็จะรู้สึกได้ด้วยตนเอง ว่ามันเบามันสบายแค่ไหนที่ปล่อยมันไปได้ ต่อมาเราอาจจะไปแบกอะไรอีกก็ได้ แต่ตอนนี้เราพอรู้แล้วว่า ผลของการแบกนั้นเป็นอย่างไร เราก็ปล่อยมันได้โดยง่ายขึ้น ความเข้าใจในความไร้ประโยชน์ของการแบกหาม และความเบาสบายของการปล่อยวางนี่แหละ คือตัวอย่างที่แสดงถึงการรู้จักตัวเอง

ความยึดมั่นถือมั่นในตัวของเราก็เหมือนก้อนหินหนักก้อนนั้น พอคิดว่าจะปล่อย "ตัวเรา" ก็เกิดความกลัวว่าปล่อยไปแล้วก็จะไม่มีอะไรเหลือ เหมือนกับที่ไม่ยอมปล่อยก้อนหินนั้น แต่ในที่สุดเมื่อปล่อยมันไปได้ เราก็จะรู้สึกเองถึงความเบาสบายในการที่ไม่ได้ยึดมั่นถือมั่น

การฝึกใจต้องไม่ยึดมั่นถือมั่นในการฝึกใจนี้ เราต้องไม่ยึดมั่นถือมั่น ทั้งสรรเสริญ ทั้งนินทา ความต้องการแต่สรรเสริญ และไม่ต้องการนินทานั้น เป็นวิถีทางของโลก แต่แนวทางของพระพุทธเจ้า ให้รับสรรเสริญ ตามเหตุตามปัจจัยของมัน และก็ให้รับนินทาตามเหตุตามปัจจัยของมันเหมือนกัน เหมือนอย่างกับการเลี้ยงเด็ก บางทีถ้าเราไม่ดุเด็กตลอดเวลา มันก็ดีเหมือนกัน ผู้ใหญ่บางคนดุมากเกินไป ผู้ใหญ่ที่ฉลาดย่อมรู้จักว่าเมื่อใดควรดุ เมื่อใดควรชม

ใจของเราก็เหมือนกัน ใช้ปัญญาเรียนรู้จักใจ ใช้ความฉลาดรักษาใจไว้ แล้วเราก็จะเป็น คนฉลาด ที่รู้จักฝึกใจ เมื่อฝึกบ่อย ๆ มันก็จะสามารถกำจัดทุกข์ได้ ความทุกข์เกิดขึ้นที่ใจนี่เอง มันทำให้ใจสับสน มืดมัว มันเกิดขึ้นที่นี่ มันก็ตายที่นี่

พระโพธิญาณเถร (หลวงพ่อชา สุภัทโท)

 

บทความธรรมะ : รวบบทความธรรมะสอนใจต่างๆ ธรรมะจากพระปฏิษัติดี ปฏิษัติชอบ ที่มีชื่อเสียงต่างๆ ธรรมะในชีวิตประจำวัน ที่สำคัญต่างๆ

กรองตามชื่อเรื่อง     แสดง #  # รายการหัวเรื่อง ผู้ชม 26 ละได้ย่อมสงบ 275 27 มองความสุขให้ถูกจุด 222 28 ๑๐ วิธีระงับความโกรธ 387 29 ใบลาออกจากความทุกข์ 331 30 ทำไม การที่คนเกิดมาไม่เหมือนกัน 285 31 ที่สุดของชีวิต (พระมหาสมัย จินฺตโฆสโก วัดบางไส้ไก่ เขตธนบุรี กทม) 253 32 สุข-ทุกข์ให้รู้ทัน 277 33 ชีวิตเราทุกคนก็ปรารถนาความสุข 215 34 กรรมเก่าไม่มีใครลบล้างได้ 248 35 วิธีห้ามจิตไม่ให้คิดอกุศล 269 36 แก้ปัญหาชีวิตด้วยทาน ศีล ภาวนา (พระอาจารย์มิตซูโกะ คเวสโก) 228 37 มโนธรรม 240 38 เสี้ยววินาทีนั้นมีค่านัก 205 39 มองโลกอย่างไร ได้ชีวิตอย่างนั้น พระมหาวุฒิชัย (ว.วชิรเมธี) 230 40 ธรรมะมีอยู่ทุกหนทุกแห่ง 204 41 จงอยู่กับปัจจุบัน อย่าจมอยู่กับอดีต 225 42 ฝึกใจได้ใจ จักปราศจากกิเลส พระโพธิญาณเถร (หลวงพ่อชา สุภัทโท) 179 43 วัตถุมงคล เสื่อมหรือไม่เสื่อม หลวงปู่บุดดา ถาวโร 233 44 ความผิดในความถูก ธรรมอุปมาของ หลวงปู่ชา สุภทฺโท 215 45 ความน่ากลัวของสังสารวัฏ 197 46 การให้ แค่เพียงคิดจะทำ ใจก็ยังเป็นสุข (ท่าน ว. วชิรเมธี) 245 47 เมื่อมีธรรมชาติที่เกิด ก็ต้องมี ธรรมชาติที่ไม่เกิด 208 48 ข้อคิดในการใช้ชีวิต พระราชดำรัสของในหลวง 249 49 พระพุทธเจ้าแท้ ธรรมแท้ อยู่ที่ใจ 231 50 จงเป็นผู้รู้จักตนเอง 207