นิทานธรรมะ ตำนานกำเนิดผีฟ้าและปอบผีฟ้า นิทานธรรมะ ตำนานกำเนิดผีฟ้าและปอบผีฟ้า “ผีฟ้าและปอบผีฟ้า” เป็นผีต่างสถานภาพกัน เล่าให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือ เดิมทีเมืองเก่าแก่โบราณเมืองใด มี “ผีประจำเมือง” เช่น ผีเสาเมือง, ผีหลักเมือง (พระหลักเมือง) บูชากันเพื่อปกบ้านป้องเมืองดีอยู่ แล้วเมืองนั้นล่มจมลงไป ไม่มีใครบูชาผีประจำเมืองนั้นต่อ ผีก็ต้องเร่ร่อนหาที่อาศัย เพราะผีเหล่านี้ “ไม่มีบุญเลี้ยงตัว” ต่างจากเทวดาชั้นบน ซึ่งจะอยู่แต่บนสวรรค์ ไม่นิยมมาคลุกคลีกับโลกมนุษย์ที่ไม่น่าดูชมเท่าสวรรค์นี้ (จึงช่วยเหลือคนบนโลก ได้น้อยกว่าผีประจำภาคพื้นดิน) ดังนั้น เมื่อผีประจำเมือง ตกจากสถานภาพเดิมแล้ว จะมีสถานภาพใหม่ เรียกว่า “ผีฟ้า” หรือผีประจำเมืองที่เร่ร่อนหาที่อาศัยกับผู้ปฏิบัติธรรม, มีบุญบารมี หรือมีกรรมเกี่ยวเนื่องกัน มากพอที่โปรดตนเองได้ สถานภาพนี้เรียกว่า “ผีฟ้า” เมื่อคนได้ผีฟ้าไป ตกทอดดูแลต่อๆ กันไปแล้วตายลงหรือไม่มีผู้ดูแลต่อ ผีฟ้านั้น ต้องเร่ร่อนอีกครั้ง ช่วงที่ไม่มีคนดูแล ไม่มีที่อาศัยนี้ ผีอาจหิวและหากินเองทำให้คนหรือสัตว์เลี้ยงล้มตายเป็นจำนวนมากได้ หรือแม้มีผู้ได้รับไปเลี้ยงดูแล้วเสื่อมลงไม่อาจหลุดจากสถานภาพที่ต้องเร่ร่อนหากินได้ ก็จะตกต่ำลงสู่สถานภาพที่เรียกว่า “ปอบผีฟ้า” ดังนั้น “ผีฟ้า” จึงกำเนิดจาก “ผีประจำเมือง” ที่เมืองล่มสลายไปแล้ว ไม่มีผู้ดูแลหรือบูชาต่อ ส่วน “ปอบผีฟ้า” ก็เกิดจาก “ผีฟ้า” ที่เสื่อมลงกลายเป็นปอบต้องเร่ร่อนหากินอีกทอดหนึ่ง ในทางกลับกัน “ปอบผีฟ้า” ก็สามารถปฏิบัติตนให้ดีขึ้นแล้วกลับสู่สถานภาพเดิมคือ “ผีฟ้า” ได้อีกครั้ง แล้วสร้างคุณงามความดีหนุนผู้เลี้ยงให้มีอำนาจยิ่งใหญ่ ได้ถึงขั้นครองเมือง ผีฟ้านั้น จึงจะเลื่อนสถานภาพขึ้นเป็น “ผีประจำเมือง” ได้ดังเดิมอีกครั้ง ซึ่งเป็นไปได้ทั้งดีขึ้นและเสื่อมลง ในทางที่ดีขึ้นนั้น ไม่เพียงแค่ “ผีประจำเมือง” หรือ “เทพประจำเมือง” เท่านั้น ยังสามารถบรรลุหลุดพ้นขึ้นสวรรค์ได้ เมื่อผีประจำเมืองบรรลุ หลุดพ้นขึ้นสวรรค์แล้ว ตำแหน่งเบื้องล่างที่มนุษย์บูชากันอยู่ เช่น “พระเสาเมือง” ก็จะว่างลง เทวดาชั้นที่สอง (ดาวดึงส์) จะลงมารั้งตำแหน่งให้แทน หมุนเวียนเปลี่ยนกันไป ที่นี้เอง จะเรียกตำแหน่งนี้ได้ว่า “เทพประจำเมือง” อย่างเต็มภาคภูมิ (จากเดิมเป็นแค่ผีประจำเมือง) แต่ดูแลเมืองแตกต่างไปจากผีประจำเมือง เนื่องจากเป็นเทพ จึงไม่ได้อยู่ประจำภาคพื้นดินเหมือนผีประจำเมือง บางครั้ง ก็ผลัดเปลี่ยนเวรกัน ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงบนภาค พื้นดิน คือ เมืองนั้นๆ เช่น “เทพนักษัตร” ทั้ง ๑๒ องค์ ที่จะหมุนเวียนกันมาดูแลบนโลกปีละครั้ง เทพประจำเมืองก็ต้องหมุนเวียนกันมาดูแลเมืองนั้นๆ เช่นกัน ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงแต่ละปีที่แตกต่างกันออกไป ในกรณีนี้ เทพประจำเมืองมิได้มีเพียง ๑ องค์ดังเก่าก่อนแต่มีอย่างน้อยถึง ๑๒ องค์ หมุนเวียนกันเรียกว่า “เทพจักราศี” ถึงจุดนี้เมืองก็จะยิ่งใหญ่มั่นคงมาก ในทางกลับกัน ถ้าผีฟ้าเสื่อมลงจนกลายเป็น “ปอบผีฟ้า” ยังไม่จบลงแค่นั้น ถ้าก่อกรรมมากจนเสื่อมมากไปอีกไม่มีผู้ใดปราบได้ก็จะกลายเป็น “ปีศาจ” ในที่สุด ดังคำกล่าวของพ่อขุนรามฯ ที่ว่า “เมืองนี้มีพระขพุงผี ไหว้ให้ดีพลีให้ถูก ไหว้ดีพลีถูกเมืองนี้เจริญ ไหว้ไม่ดี พลีไม่ถูก เมืองนี้ล่มจม” ที่ว่าล่มจมเพราะผีเสื่อมจนเอาคนตายได้เป็นเบือเลยทีเดียว ดังที่ได้อธิบายมาแล้ว ว่าเสื่อมลงไปอย่างไร เป็นลำดับนั้น ซึ่งคนสุโขทัยยังบูชาพระขพุงผีเป็น “แม่ย่า” มีศาลให้อยู่มีเครื่องบูชาแต่ก็มีบางปีเหมือนกัน ที่มีข่าวมาว่า “แม่ย่าจะเอาคนไปเป็นบริวาร” ส่งผลให้คนสุโขทัยตายกันมากก็มีเช่นกัน เมื่อไม่นานมานี้ มีข่าวว่าที่ “กาฬสินธุ์” มี “ผีฟ้า” เอาคนตายไปมาก จนหมอฯ ต้องพาคนมาทำบุญที่ “เสาหลักเมือง ประจำหมู่บ้าน” เพื่อส่งบุญให้ผีฟ้ากินแทนที่จะปล่อยให้ต้องหิวแล้วไปเร่หากินเอง เมื่อผีฟ้านั้นได้มารับบุญที่ “เสาเมืองประจำหมู่บ้าน” แล้ว เขาก็จะรอคนที่มี “บุญบารมี” มารับไปเลี้ยงดู ถ้ามีผู้คนบูชาอยู่เรื่อยๆ ไปไหว้เสาหลักเมืองนั้นถ้ามีคนใดคนหนึ่งมีบุญบารมีพอรับผีฟ้าได้ ก็จะรับผีฟ้าไปเลี้ยงดูต่อ (ในข่าวว่า ผีฟ้าอยู่กับคนทรงคนหนึ่งซึ่งตายลง แล้วจึงเกิดปัญหาคนตายมากขึ้นตามมา) อนึ่ง ข้าพเจ้ามีเพื่อนคนหนึ่งเล่าให้ฟังว่า “ณ กาฬสินธุ์” (ซึ่งเป็นนามสกุลของเขานั้น) มีที่มาจากอดีตนั้น เป็นเจ้าเมืองกาฬสินธุ์ สืบสายกันมาจึงได้นามสกุลนี้ “ผีฟ้า” นี้ก็ปรากฏที่กาฬสินธุ์ หรือจะถึงวาระแล้วที่ “ผีฟ้าตระกูลกาฬสินธุ์” จะต้องสืบทอดต่อไปยังลูกหลานให้ฟื้นฟูบ้านเมือง? Create Date : 25 สิงหาคม 2553 Last Update : 25 สิงหาคม 2553 10:11:13 น. 0 comments Counter : 1002 Pageviews.   Share Tweet ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก Comment :   *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet