หลักสมถวิปัสสนาของพระอาจารย์เสาร์ กันตสีโล

หลวงปู่เสาร์ กันตสีโล (พ.ศ.๒๓๐๒-๒๔๘๔) 
หลักสมถวิปัสสนาของพระอาจารย์เสาร์ กันตสีโล 
พิจารณากายแยกออกเป็นธาตุ ๔ ดิน-น้ำ-ลม-ไฟ 

บันทึกตามคำบอกเล่าของ
ท่านเจ้าคุณพระราชสังวรญาณ (หลวงพ่อพุธ ฐานิโย)



หลักการสอนท่านก็สอนในหลักของสมถวิปัสสนา ดังที่เราเคยได้ยินได้ฟังกันมาแล้วนั้น 
แต่ท่านจะเน้นหนักในการสอนให้เจริญพุทธคุณเป็นส่วนใหญ่
เมื่อเจริญพุทธคุณจนคล่องตัวจนชำนิชำนาญแล้ว ก็สอนให้พิจารณากายคตาสติ 
เมื่อสอนให้พิจารณากายคตาสติ พิจารณาอสุภกรรมฐาน จนคล่องตัวจนชำนิชำนาญแล้ว 
ก็สอนให้พิจารณาธาตุกรรมฐาน ให้พิจารณากายแยกออกเป็นธาตุ ๔ ดิน น้ำ ลม ไฟ 
แล้วก็พยายามพิจารณาว่าในร่างกายของเรานี้ไม่มีอะไร 
มีแต่ธาตุ ๔ ดิน น้ำ ลม ไฟ ประชุมกันอยู่เท่านั้น หาสัตว์บุคคลตัวตนเราเขาไม่มี 
ในเมื่อฝึกฝนอบรมให้พิจารณาจนคล่องตัว จิตก็จะมองเห็นสิ่งที่ไม่มีตัวตน 
คือเห็นว่าร่างกายนี้ ไม่ใช่ตัว เป็นอนัตตาทั้งนั้นจะมีตัวมีตนในเมื่อแยกออกไปแล้ว 
มันก็มีแต่ธาตุ ๔ ดิน น้ำ ลม ไฟ สัตว์บุคคลตัวตนเราเขาไม่มี 
แต่อาศัยความประชุมพร้อมของธาตุ ๔ ดิน น้ำ ลมไฟ 
มีปฏิสนธิจิตปฏิสนธิวิญญามายึดครองอยู่ในร่างอันนี้ 
เราจึงสมมุติบัญญัติว่า สัตว์บุคคลตัวตนของเรา 

อันนี้เป็นแนวการสอนของพระอาจารย์เสาร์ พระอาจารย์มั่น และพระอาจารย์สิงห์ 
การพิจารณาเพียงแค่ว่าพิจารณากายคตาสติก็ดี พิจารณาธาตุกรรมฐานก็ดี 
ตามหลักวิชาการท่านว่าเป็นอารมณ์ของสมถกรรมฐาน 
แต่ท่านก็ย้ำให้พิจารณาอยู่ในกายคตาสติกรรมฐานกับธาตุกรรมฐานนี้เป็นส่วนใหญ่ 
ที่ท่านย้ำๆ ให้พิจารณาอย่างนี้ 
ก็เพราะว่าทำให้ภูมิจิตภูมิใจของนักปฏิบัติก้าวขึ้นสู่ภูมิแห่งวิปัสสนาได้เร็ว 
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการพิจารณากายคตาสติแยก ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เป็นต้น 

อ่านต่อ