ชื่ออื่น ๆ : ถั่วพูจีน, ถั่วพูใหญ่, ถั่วพูตะขาบ
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Psophocarpus tetragonolobus Linn.
วงศ์ : papilioneae
ลักษณะทั่วไป :
- ต้น : เป็นพรรณไม้เลื้อยจำพวกถั่ว
- ใบ : ลักษณะของใบย่อยนั้นจะมีใบย่อยอยู่ประมาณ 3 ใบ ตรงปลายของมันจะแหลม และเป็นใบสีเขียว
- ดอก : จะเป็นดอกสีม่วง
- เมล็ด(ผล) : ผลนั้นจะมีลักษณะเป็นฝักสีเหลี่ยม มีปีกออก 4 ปีก ฝักจะมีความยาวประมาณ 3-4 นิ้ว ภายในฝักจะมีเมล็ดอยู่ประมาณ 20 เม็ด ลักษณะของเมล็ดจะเรียบเป็นมัน อาจมีสีขาว น้ำตาล ดำ หรืออาจเป็นจุดก็ได้
- ราก : จะออกเป็นหัว เป็นปมอยู่ใต้ดิน มีการแตกปม ปมนั้นเป็นที่อยู่ของแบคทีเรีย แต่ละปม จะมีขนาดใหญ่ จะแตกปมได้ทุกสภาพ โดยไม่ต้องฉีดเชื้อเข้าไป ถั่วพูแต่ละต้นนั้นจะมีปม ถึง 600 ปม
การขยายพันธุ์ : เป็นพรรณไม้ที่เจริญเติบโตเร็ว เจริญดีในประเทศแถบร้อนฝนตกชุก มีการปลูกกันอย่างกว้างขวาง ปลูกโดยการใช้เมล็ด
ส่วนที่ใช้ : หัวถั่วพู ฝักถั่วพู ใบและยอดอ่อน เมล็ดแก่ ราก ใช้เป็นยา
สรรพคุณ :
- หัวถั่วพู นำมาตากแห้ง แล้วหั่นนำไปคั่วไฟให้เหลือง ใช้ชงน้ำกินเป็นยาชูกำลังของคนป่วยหนัก และอาการอ่อนเพลียได้
- ฝักถั่วพู สามารถนำมาทำเป็นอาหารได้เป็นอย่างดี
- ใบและยอดอ่อน ใช้แทนเป็นฝักได้ ประกอบด้วยสารอาหารโปรตีนสูง
- เมล็ดแก่ จะมีคุณค่าทางอาหารใกล้เคียงกับถั่วเหลือง และยังประกอบด้วยสารเริ่มต้น วิตามิน A หรือ โทโคเฟอรัลในปริมาณสูง สารนี้จะมีรสหวานและไม่สลายง่าย ช่วยในการย่อยกรดไขมันอิ่มตัว และช่วยเสริมวิตามิน A ให้กับร่างกายด้วย
- ราก ใช้รักษาโรคเพื่อวาโยธาตุกำเริบ รักษาดีพลุ่งพล่าน กระทำให้ตาแดง ให้คลั่งเพ้อ ให้ปวดมวนท้อง โดยมีส่วนผสม พริกไทย จันทร์ทั้ง 2 กฤษณาเสมอภาค รากถั่วพูเท่ายา น้ำมะนาว น้ำกระทือ น้ำอ้อย คุลีการละลาย กินแล้วจะหาย
ถิ่นที่อยู่ : พรรณไม้นี้มีการเพาะปลูกกันมากในประเทศ ปาปัวนิวกีนี และประเทศในเขต เอเชียอาคเนย์ เป็นพรรณไม้เขตร้อน
ขอบคุณข้อมูลจาก samunpri.com