BlogGang.com : : sirivinit : สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ศรี)

สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ศรี)

สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ศรี) สมเด็จพระสังฆราช (ศรี)

เป็น สมเด็จพระสังฆราชพระองค์แรก แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
สถิต ณ วัดระฆังโฆสิตาราม

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ฯ
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อปี พ.ศ. 2325 สิ้นพระชนม์เมื่อปี พ.ศ. 2337
ดำรงตำแหน่ง อยู่ 12 พรรษา
น่าจะมีพระชนมายุไม่น้อยกว่า 80 พรรษา

พระประวัติ

พระประวัติในตอนต้นไม่ปรากฏรายละเอียด พบแต่เพียงว่า เดิมเป็นพระอาจารย์ศรีอยู่ วัดพนัญเชิง เมื่อครั้งเสียกรุงศรีอยุธยาในปี พ.ศ. 2310

ได้หนีภัยสงครามไปอยู่ที่เมืองนครศรีธรรมราช

ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2312 สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ฯ เสด็จไปตีเมืองนครศรีธรรมราช ได้อาราธนาพระองค์ให้มาอยู่ที่วัดบางว้าใหญ่ (วัดระฆังโฆสิตาราม)

และทรงสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช นับเป็นสมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 2 แห่งกรุงธนบุรี

ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2324 ได้ถูกถอดจากตำแหน่ง เนื่องจากถวายวิสัชนาเรื่อง พระสงฆ์ปุถุชนไม่ควรไหว้คฤหัสถ์ที่เป็นอริยบุคคล
เนื่องจากคฤหัสถ์เป็นหินเพศต่ำ
พระสงฆ์เป็นอุดมเพศที่สูง ทรงผ้ากาสาวพัสตร์
และพระจาตุปาริสุทธิศีลอันประเสริฐ

วิสัชนานี้ไม่ต้องพระทัยสมเด็จพระเจ้าตากสิน ฯ จึงให้ถอดเสียจากตำแหน่งพระสังฆราช ลงเป็นพระอนุจร (พระธรรมดา)

เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ฯ ขึ้นครองราชย์ ณ กรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อปี พ.ศ. 2325 ได้โปรดเกล้า ฯ ให้คงที่สมณฐานันดรศักดิ์ดังเดิม และไปครองพระอารามตามเดิมด้วย

ทรงเห็นว่าเป็นผู้มีความสัตย์ซื่อมั่นคง ดำรงรักษาพระพุทธศาสนาโดยแท้ มิได้อาลัยแก่ร่างกายและชีวิต ควรแก่นับถือเคารพสักการะบูชา

พระองค์ทรงเป็นกำลังสำคัญในการชำระและฟื้นฟูพระพุทธศาสนา
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้า ฯ
ทั้งในด้านความประพฤติปฏิบัติของภิกษุสามเณร

การบูรณะปฏิสังขรณ์พุทธสถาน
การชำระตรวจสอบพระไตรปิฎก
ตลอดจนการประพฤติปฏิบัติของพุทธศาสนิกชนโดยทั่วไป

การทำสังคายนาครั้งแรกในสมัยรัตนโกสินทร์
งานสังคายนาพระไตรปิฎกในครั้งนี้ นับเป็นการสังคายนาพระไตรปิฎกครั้งแรกของกรุงรัตนโกสินทร์ และเป็นการสังคายนาพระไตรปิฎกครั้งที่ 2 ของราชอาณาจักรไทย กระทำเมื่อปี พ.ศ. 2331

โดยนำพระไตรปิฎก ที่รวบรวมบรรดาพระไตรปิฎกฉบับที่เป็นอักษรลาว อักษรรามัญ ตรวจชำระแล้วแปลงเป็นอักษรขอม จารึกลงลานประดิษฐานไว้ ณ หอพระมณเทียรธรรม และสร้างคัมภีร์พระไตรปิฎกถวายพระสงฆ์ ไว้ศึกษาทุกพระอารามหลวง

เมื่อตอนต้นรัชกาล มาตรวจชำระ โดยอาราธนาสมเด็จพระสังฆราช พระราชาคณะให้ดำเนินการ

สมเด็จพระสังฆราชได้เลือกพระราชาคณะฐานานุกรม เปรียญอันดับที่เล่าเรียนพระไตรปิฎกได้พระสงฆ์ 218 รูป

กับราชบัณฑิตยาจารย์ 32 คน ทำการสังคายนาที่ วัดนิพพานาราม

แบ่งพระสงฆ์ออกเป็น 4 กอง ดังนี้

สมเด็จพระสังฆราช เป็นแม่กองชำระพระสุตตันปิฎก

พระวันรัต เป็นแม่กองชำระพระวินัยปิฎก

พระพิมลธรรม เป็นแม่กองชำระพระสัททาวิเศส

พระธรรมไตรโลก เป็นแม่กองชำระพระปรมัตถปิฎก

การชำระพระไตรปิฎกครั้งนี้ใช้เวลา 5 เดือน
ได้จารึกพระไตรปิฎกลงลานใหญ่ แล้วปิดทองทึบ ทั้งปกหน้าปกหลัง และกรอบ
เรียกว่า ฉบับทอง

ทำการสมโภช แล้วอัญเชิญเข้าประดิษฐานในตู้ประดับมุก
ตั้งไว้ในหอพระมณเทียรธรรม กลางสระในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม

ขอขอบคุณวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

Create Date : 05 กันยายน 2552

Last Update : 5 กันยายน 2552 22:06:49 น.

0 comments

Counter : 549 Pageviews.