|
| 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
|
|
|
|
|
|
|
พระเจ้าอโนเพตลุน (Anaukpetlun)
พระเจ้าอโนเพตลุน (Anaukpetlun - ความหมายแปลตรงตามตัวอักษรแปลได้ว่า พระราชาแห่งทิศตะวันตก สำเนียงพม่าออกเสียงว่า อะเน่าก์แพะหลุ่นมิง) หรืออีกพระนามหนึ่งว่า พระเจ้าอังวะมหาธรรมราชา กษัตริย์พม่าในราชวงศ์ตองอู
ในยุคที่สิ้นพระเจ้าบุเรงนองและพระเจ้านันทบุเรงแล้ว ฐานอำนาจของราชวงศ์ตองอูสั่นคลอน เนื่องจากเกิดการกบฏจากพม่าด้วยกันเองในหลายหัวเมือง อีกทั้งการรุกรานจากต่างชาติ เช่น มอญและชาวตะวันตกคือโปรตุเกส พระองค์ทรงเป็นผู้รวบรวมอาณาจักรพม่า ให้กลับมายิ่งใหญ่ได้อีกครั้ง แม้ไม่ยิ่งใหญ่เท่าสมัยของพระอัยกาก็ตาม
การขึ้นครองราชย์
พระเจ้าอโนเพตลุนเป็นพระโอรสองค์ใหญ่ของเจ้านยองยาน หรือเจ้านะยองรามราชบุตรองค์หนึ่งของพระเจ้าบุเรงนอง พระองค์มีศักดิ์เป็นราชนัดดาของพระเจ้าบุเรงนอง
เมื่อพระบิดาประชวรและสิ้นพระชนม์ ระหว่างเดินทางกลับจากการยึดแสนหวี มาจากกรุงศรีอยุธยาใน พ.ศ. ๒๑๔๘ พระองค์จึงขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์เมืองอังวะต่อจากพระบิดา
การสงคราม
ในขณะนั้นอาณาจักรหงสาวดีที่เคยยิ่งใหญ่ ได้แตกสลายไปหมดแล้ว โดยแบ่งออกเป็น ๓ ส่วนในสมัยที่พระเจ้าหงสาวดีนันทบุเรงสิ้นพระชนม์ คือ
อังวะ ปกครองโดยพระองค์
แปร ปกครองโดยสะโตธรรมราชา ราชบุตรของพระเจ้านันทบุเรง ซึ่งแยกตัวเป็นอิสระจากหงสาวดีตั้งแต่สมัยพระเจ้านันทบุเรง
ตองอู ปกครองโดยพระเจ้าตองอู เป็นพระโอรสของพระปิตุลาของพระเจ้านันทบุเรง
พระเจ้าอโนเพตลุนเมื่อรวบรวมไทยใหญ่ได้แล้ว ก็ตีเมืองแปรได้ในปี พ.ศ. ๒๑๕๓ แลวให้พระเจ้าทาลุน พระอนุชาปกครองเมืองแปรแทน
ตีเมืองตองอู
พระเจ้าตองอูประชวรถึงแก่พิราลัย พระมหาอุปราชานัดจินหน่อง (พระสังกทัต) ขึ้นเป็นพระเจ้าตองอูแทนพระบิดา เกรงจะต้านทานอังวะไม่ได้จึงส่งทูตมายอมอ่อนน้อมต่อกรุงศรีอยุธยาใน พ.ศ. ๒๑๕๒ รัชสมัยของสมเด็จพระเอกาทศรถ
แต่เมื่อพระเจ้าอโนเพตลุนยกทัพมาตีเมืองตองอู สมเด็จพระเอกาทศรถไม่ได้ทรงยกทัพไปช่วย แต่รับสั่งให้พระยาทะละที่ปกครองหัวเมืองมอญทางใต้กับ ฟิลิป เดอ ปริโต ชาวโปรตุเกส เจ้าเมืองสิเรียม ซึ่งเป็นเมืองขึ้นของกรุงศรีอยุธยา สมัยนั้นเกณฑ์ไพร่พลมอญไปช่วย
แต่ทัพมอญนั้นยกไปช้า ทำให้พระเจ้าตองอูนัดจินหน่องยอมอ่อนน้อมต่อพระเจ้าอโนเพตลุนใน พ.ศ. ๒๑๕๓
พระเจ้าอโนเพตลุนยรับสั่งให้พระเจ้าตองอูตั้งทัพสกัดทัพมอญ แต่ก็ต้านไม่อยู่จนพระยาทะละกับเดอปริโตไปถึงตองอู จึงเผาเมืองตองอูทิ้ง และให้กวาดต้อนทรัพย์สมบัติผู้คนรวมถึงพระจ้าตองอูลงไปยังสิเรียม พระเจ้าตองอูเข้ารีตนับถือศาสนาคริสต์
ตีเมืองสิเรียม
ต่อมาพระยาทะละกับเดอปริโตแตกคอกัน เพราะเดอปริโตทำลายและย่ำยีพระพุทธศาสนาด้วยการรื้อสถูปเจดีย์ เพื่อหาสมบัติซึ่งเป็นสิ่งที่ชาวพม่า มอญรับไม่ได้ ชาวเมืองสิเรียมก็พากันเกลียดชัง
พระเจ้าอโนเพตลุนได้โอกาสจึงเสด็จตีเมืองสิเรียมใน พ.ศ. ๒๑๕๕ ครั้งนี้อยุธยาไม่ช่วยเดอปริโต จึงเอาเมืองหงสาวดีไปยกให้รัฐบาลโปรตุเกสแล้วขอทัพเรือมาช่วยแต่มาไม่ทัน
พระเจ้าอโนเพตลุนทรงตีเมืองสิเรียมแตกเมื่อ ขึ้น ๗ ค่ำ เดือน ๕ พ.ศ. ๒๑๕๖ ทรงจับเดอปริโตไปตรึงกางเขน และกวาดต้อนชาวโปรตุเกสกับพวกลูกครึ่งราว ๔๐๐ ไปเป็นทาสที่อังวะ ทัพเรือโปรตุเกสมาถึงหลังสิเรียมถูกตีแตกเลยถูกทัพอังวะยึดไว้
ส่วนพระเจ้าตองอูนัดจินหน่อง พระเจ้าอโนเพตลุนเห็นว่าเป็นเชื้อสายราชวงศ์ตองอูเหมือนกัน จึงสั่งให้กลับมานับถือศาสนาพุทธ และสวามิภักดิ์ต่อพระองค์ พระเจ้าตองอูไม่ยอม จึงถูกประหารฐานกบฏ
สถาปนาราชธานีหงสาวดี
พ.ศ. ๒๑๕๖ พระเจ้าอโนเพตลุนทรงปราบปรามโปรตุเกส จนสิ้นศัตรูในเมืองพม่า ทรงยึดครองและย้ายเมืองหลวงจากอังวะกลับมาหงสาวดีอีกครั้ง เหมือนในสมัยพระเจ้าบุเรงนอง แต่หงสาวดีนั้นร้างมาตั้งแต่สมัยพระเจ้านันทบุเรงเสด็จหนีสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ไปประทับที่ตองอู
พระราชวังก็ถูกเผาจนเหลือแต่เพียงซากโดยพวกยะไข่ พระเจ้าอโนเพตลุน ก็ทรงสร้างได้แต่ก็ทรงสร้างได้แต่พลับพลาที่ประทับ ภายหลังก็ไม่สามารถบูรณะพระราชวังให้เหมือนสมัยก่อนได้
ได้หัวเมืองมอญในอำนาจ
หลังจากทรงย้ายราชธานีมาหงสาวดี พระเจ้าอโนเพตลุนได้ทรงเกลี้ยกล่อมพระยาทะละ ผู้ปกครองหัวเมืองมอญของกรุงศรีอยุธยา จนพระยาทะละยอมอ่อนน้อม จึงทรงแต่งตั้งพระยาทะละเป็นพระยาธรรมราชาให้ครองหัวเมืองมอญฝ่ายใต้
ทรงให้พระยาธรรมราชาส่งบุตรชาย คือพระยาพระรามไปรับราชการที่หงสาวดีแทน แล้วทรงส่งตะคะแมงพระอนุชาไปปกครองเมืองเรแทนพระยาพระราม จากนั้นพม่าก็ได้เมืองเมาะตะมะและหัวเมืองมอญเกือบทั้งหมดกลับไปดังเดิม
ศึกทวายตะนาวศรี
ทางกรุงศรีอยุธยาให้เจ้าเมืองทวายยกไปตีเมืองเรจับตะคะแมงได้ พระเจ้าอโนเพตลุนทรงขัดเคืองจึงยกทัพ ๔๐,๐๐๐ คนเสด็จไปตีทวายด้วยพระองค์เองในเดือนยี่ พ.ศ. ๒๑๕๖ ทรงตีเมืองทวายแตก
จากนั้นทรงยกทัพมาตีตะนาวศรีของกรุงศรีอยุธยา แต่ก็มีกองทัพอยุธยากับโปรตุเกสต้านไว้ พระเจ้าอโนเพตลุนทรงรอดกลับไปที่เมาะตะมะ อยุธยาชนะศึกเมืองตะนาวศรี แล้วก็ยึดคืนเมืองทวายกลับมาได้
ศึกล้านนา
พระเจ้าอโนเพตลุนทรงเคลื่อนทัพออกจากเมาะตะมะ เมื่อเดือน ๑๑ พ.ศ. ๒๑๕๗ ไปตีล้านนาเพราะล้านนาอยู่ในความวุ่นวาย เมื่อทรงยกทัพไปถึงลำพูน พระเจ้าเชียงใหม่สะโดะกะยอ ทรงทิ้งเมืองเชียงใหม่กวาดต้อนผู้คนไปอยู่ลำปาง
จนเสบียงร่อยหรอแต่ก็ทรงอยู่จนพระเจ้าเชียงใหม่สิ้นพระชนม์ ขุนนางล้านนาจึงยอมแพ้ พระเจ้าอโนเพตลุนทรงตั้งพระยาน่านเป็นพระเจ้าเชียงใหม่แล้วทรงยกทัพกลับไปหงสาวดี
แต่กองทัพอยุธยายกไปถึงภายหลัง ล้านนาก็กลับไปเข้าข้างไทยและไล่ขุนนางพม่าไปหมด ต่อมาใน พ.ศ. ๒๑๖๑ อยุธยากับพม่าทำสัญญาเลิกทำสงครามต่อกัน โดยอยุธยายกเมืองเมาะตะมะให้พม่า ส่วนพม่าก็ยกเชียงใหม่ให้ไทย
พระอนุชา พระเจ้าอโนเพตลุนทรงมีพระอนุชา ๒ พระองค์คือ
พระเจ้าทาลุน หรือพระเจ้าสุทโธธรรมราชา ครองเมืองแปร มังรากะยอชวา ครองเมืองอังวะ
เสด็จสวรรคต
พระเจ้าอโนเพตลุนทรงประทับอยู่ที่หงสาวดีจนถึง พ.ศ. ๒๑๖๙ โหรทูลว่าพระเคราะห์ร้าย ขอให้แปรพระราชฐานไปอยู่ที่อื่น พระองค์จึงข้ามแม่น้ำไปตั้งพลับพลาอยู่นอกเมืองหงสาวดี แล้วประทับอยู่ป็นเวลา ๒ ปี
ใน พ.ศ. ๒๑๗๑ พระเจ้าอโนเพตลุนทรงทราบว่ามังเรทิป พระโอรสลักลอบเป็นชู้กับนางสนม พระองค์ถูกมังเรทิปลอบปลงพระชนม์ ทรงอยู่ในราชสมบัติได้ ๒๓ ปี
มังเรทิปเองก็ถูกประหารโดยพระอนุชา ของพระเจ้าอโนเพตลุนเอง ซึ่งขึ้นครองราชย์ต่อ คือ พระเจ้าทาลุน
ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สิริสวัสดิ์จันทรวาร กมลมานปรีดิ์เขษมค่ะ
Create Date : 19 กรกฎาคม 2553 |
Last Update : 29 กรกฎาคม 2553 23:21:07 น. |
|
0 comments
|
Counter : 1155 Pageviews. |
|
|
|
|
|
|
/
2558
2556
2555
น้ำใจจากคุณ krittut 2554
2553
สิริสวัสดิ์วรวาร
เปรมปรีดิ์มานรื่นรมณีย์นะคะ
ยินดีต้อนรับ
สู่บล็อกของคนใฝ่รู้ สำหรับผู้ใส่ใจใฝ่รู้ค่ะ
เชิญอ่านตามสบายนะคะ
มีดีๆให้คุณได้ทราบหลากหลายค่ะ
๑ - ๑/๑ ฉันรักในหลวง
๒.๓.๑๐.๑๕.๓๐.๒๔.๕๙.๖๓.๙๐.ธรรมะ
๔ - ๔/๑ รวมพลคนดัง
๕. ศาสนาพุทธสุดประเสริฐ
๖. ความรู้ทั่วไปในศาสนาพุทธ
๗. ๑๖. ประวัติศาสตร์
๘ - ๙/๑ ไม้ดอก ไม้ใบ
๑๑ - ๑๑/๑ เกม
๑๒.๓๗.๔๐-๔๓.๕๓.๗๕.๘๖.ศิลปะเทศ
๑๔ - ๑๔/๑. ๒๐๘. ข่าวคนดังเทศ
๑๘. ๑๙. ๒๒. ราชวงศ์ไทย
๒๐.๑๑๖-๑๑๖/๒ ๑๙๐-๑๙๐/๘ ละคร ทีวี
๒๑. ๓๑. ๒๐๘. ราชวงศ์เทศ
๒๔. นักเขียนไทย
๒๔/๑. กลอนชั้นบรมครู
๒๙/๑-๒๙/๔โปสการ์ดจากเพื่อนบล็อก
๓๓. สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
๓๙.๑๘๑-๑๘๑/๗ สุธาโภชน์รสเลิศล้ำ
๔๑.๔๒.๕๐.๕๘.๖๐.๖๑.๘๖.มหาวิหาร
๕๗. ปราสาท พระราชวัง คฤหาสน์เทศ
๖๒. วัด
๖๕ - ๖๕/๑ การ์ตูน
๖๕/๒. นิทานเซน
๖๗. ความตายมาพรากให้จากไป
๖๙ - ๖๙/๒ สารพัดสัตว์
๗๔. สุนัข
๗๖. อุทยานสวรรค์
๗๗. ซูเปอร์แมน - แบทแมน
๗๘ - ๘๓. แสตมป์สะสม
๘๕-๘๕/๑ หนังสือสะสม
๘๗ - ๘๗/๒ ๒๑๕ ข่าวกีฬา
๘๙. ๘๙/๑ จีนแผ่นดินใหญ่
๙๐/๑ .ทิเบต
๙๑. จันทร์สูริย์ดารา
๙๒. สมเด็จพระปิยมหาราชเจ้า
๙๓ - ๙๓/๒ ภาพยนตร์
๙๔ - ๙๔/๓ ยานยนต์
๙๕ - ๙๕/๑ ดูดวง
๙๖ - ๙๖/๑ . ๒๑๑ วิทยาศาสตร์
๙๗ - ๙๗/๑.๒๐๙ แวดวงวรรณกรรม
๙๘. ภาพพุทธประวัติ
๙๙. ๑๒๗ - ๑๒๗/๑ ดนตรี
๑๐๑. ป้าย R สะสม
๑๐๒. บัตรภาพตราไปรฯสะสม
๑๐๓. DIY
๑๐๗/๑ เล่าเรื่องเมืองญี่ปุ่น
๑๐๘ - ๑๐๘/๑ หนังสือ
๑๑๓ - ๑๑๓/๑ บ้านสวย
๑๑๕. พระเครื่อง
๑๒๐. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
๑๒๓. เจ้าฟ้าเพชรรัตน์ฯ
๑๒๕. เหรียญที่ระลึก
๑๒๕/๑ เหรียญสะสมต่างประเทศ
๑๒๕/๒ เหรียญที่ระลึกจังหวัด
๑๒๕/๓ ธนบัตรที่ระลึก
๑๒๕/๔ บัตรโทรศัพท์
๑๒๕/๕ กล่องไม้ขีด และอื่นๆ
๑๓๑.เรื่องสั้นชั้นครู"เจียวต้าย"
๑๖๔.บล็อกพิเศษ วันเดียวอั๊พ 100
เอนทรี่ ให้คุณป้า"ร่มไม้เย็น"ชม
๑๙๐/๓ เรื่องย่อละคร
๑๙๓. คดีเขาพระวิหาร
๒๑๒. ศิลปะ
๒๑๗. วิถีแห่งอำนาจ บูเช็กเทียน
๒๑๗/๑.วิถีแห่งอำนาจ เจงกิสข่าน
๒๑๗/๒.วิถีแห่งอำนาจ จูหยวนจาง
๒๑๗/๓.วิถีแห่งอำนาจ ซูสีไทเฮา
๒๑๗/๔.วิถีแห่งอำนาจ หงซิ่วฉวน
๒๑๗/๕.วิถีแห่งอำนาจ แฮรี่ พอตเตอร์
ข่าวทั่วไปล่าสุด บล็อกล่างสุดค่ะ
เปิดบล็อก 1 มกราคม 2552
08.27 - 250811
207 flags collected 300316
|
|
|
|
|
|
|
|