BlogGang.com : : sirivinit : พระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ บอกว่า ปี ๒๑๓๑ แผ่นดินไหว

พระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ บอกว่า ปี ๒๑๓๑ แผ่นดินไหว

มาลยมาศงามจับใจตลอดไป
อุปมัย หลวงประเสริฐอักษรนิติ์
อดีตชื่อของพระยาปริยัติธรรมธาดา (แพ)

พระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ เป็นเอกสารสำคัญ ที่เป็นที่ยอมรับของนักประวัติศาสตร์ ว่ามีความถูกต้องน่าเชื่อถือได้ฉบับหนึ่ง ในบรรดาพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับต่างๆ ที่มีปรากฏอยู่ในปัจจุบัน

โดยพงศาวดารฉบับนี้ได้ถูกเขียนขึ้นใน พ.ศ. ๒๒๒๓ สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช โดยรวบรวมข้อมูลจากเอกสารที่มีมาแต่เดิม แต่ตัดทอนเรื่องที่เกี่ยวข้องกับอภินิหารต่างๆ ออก ให้คงเหลือเฉพาะบรรยายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในประวัติศาสตร์อยุธยา

เนื้อหาตามเดิมแบ่งเป็นสองเล่ม

ในเล่มที่หนึ่ง บันทึกเหตุการณ์ตั้งแต่แรกสถาปนากรุงศรีอยุธยา จนถึงรัชสมัยของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

และเล่มที่ ๒ อาจกล่าวถึงเหตุการณ์ต่อจากนั้น ซึ่งเฉพาะเล่มที่ ๑ เท่านั้นที่หลงเหลือตกทอดมาจนถึงปัจจุบัน

เหตุที่พระราชพงศาวดารฉบับนี้มีชื่อว่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ นั้น เนื่องจากพระยาปริยัติธรรมธาดา (แพ) เปรียญ เมื่อครั้งยังเป็นหลวงประเสริฐอักษรนิติ์อยู่นั้น

ท่านได้พระราชพงศาวดารฉบับนี้ จากบ้านราษฎรแห่งหนึ่ง ก่อนที่จะถูกนำไปเผาไฟและได้นำเอามาให้ที่หอสมุดพระวชิรญาณ เมื่อวันที่ ๑๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๕๐

ดังนั้น เมื่อนำออกมาเผยแพร่ จึงได้เรียกชื่อพระราชพงศาวดารฉบับนี้ตามชื่อผู้ค้นพบ

พงศาวดารฉบับนี้บันทึกรายละเอียดที่น่าสนใจหลายประการ เช่น

พ.ศ. ๑๘๖๗ สร้างหลวงพ่อโต วัดพนัญเชิงก่อนสถาปนากรุงศรีอยุธยา ๒๖ ปี

พ.ศ. ๑๘๙๓ พระรามาธิบดีที่ ๑ สถาปนากรุงศรีอยุธยา
เมืองชากังราวอาจไม่ใช่เมืองเดียวกันกับเมืองกำแพงเพชร
สมัยพระบรมราชาที่ ๑ ขุนหลวงพ่องั่ว มีเจ้าเมืองไทยเมืองเหนือชื่อพระยาคำแหง และ ท้าวผ่าคอง

พ.ศ. ๑๙๕๒ พระนครินทราชายึดอำนาจให้พระรามราชา ไปครองเมืองปท่าคูจาม
สมัยพระนครินทราชา มีเจ้าเมืองไทยเมืองเหนือชื่อพระยาบาลเมืองและพระยาราม

พ.ศ. ๑๙๖๗ เจ้าอ้ายพระยาและเจ้ายี่พระยาชนช้างกันเอง ทำให้เจ้าสามพระยาได้ราชสมบัติ สร้างวัดราชบูรณ
พ.ศ. ๑๙๗๔ เจ้าสามพระยา ตีเมืองกัมพูชาได้สำเร็จ ให้พระโอรสชื่อพระนครอินทร์ ครองเมืองนครหลวง ส่วนราชโอรสอีกองค์คือพระราเมศวรภายหลังให้ครองเมืองพิษณุโลก

เมืองชัยนาทเป็นชื่อเดิมของเมืองพิษณุโลก (เสนอโดย ศ.ดร.ประเสริฐ ณ นคร)
พ.ศ. ๑๙๙๑ พระบรมไตรโลกนาถเสวยราชสมบัติ
พ.ศ. ๒๐๐๖ พระบรมไตรโลกนาถ ครองเมืองพิษณุโลก ให้พระอินทราชาครองกรุงศรีอยุธยา

พระอินทราชา พระโอรสของพระบรมไตรโลกนาถ ชนช้างกับข้าศึกจำนวน ๑:๔ ในการศึกเมืองเหนือ
พ.ศ. ๒๐๓๑ พระอินทราชาตีเมืองทวายได้ ในปีเดียวกับที่พระบรมไตรโลกนาถสวรรคต

พระรามาธิบดีที่ ๒ สร้างวิหารวัดพระศรีสรรเพช์ญ รวบรวมตำราพิชัยสงคราม
พ.ศ. ๒๐๖๗ มีบัตรสนเท่ห์ พระรามาธิบดีที่ ๒ ฆ่าขุนนางจำนวนมาก
พ.ศ. ๒๐๗๒ มีดาวหางใหญ่ปรากฏ พระรามาธิบดีที่ ๒ สวรรคต

พ.ศ. ๒๐๗๗ พระไชยราชาธิราช ปราบดาภิเษก
พ.ศ. ๒๐๘๘ พระไชยราชาธิราช สร้างวัดชีเชียง เสด็จตีเมืองเชียงไกร เชียงกราน

พ.ศ. ๒๐๘๘ พระไชยราชาธิราช ตีเมืองเชียงใหม่ มีพระยาพิษณุโลกเป็นทัพหน้า เกิดไฟไหม้ใหญ่ในกรุงศรีอยุธยา

พ.ศ. ๒๐๙๑ จากกรณีขุนชินราช และท้าวศรีสุดาจันทร์ พระมหาจักรพรรดิเสวยราชสมบัติ (๑๐๐ ปีหลังพระบรมไตรโลกนาถ) เกิดศึกพม่าเสียพระศรีสุริโยทัย ส่วนพระมหาธรรมราชาและพระราเมศวรถูกพม่าล้อมจับ ต้องไถ่ถอนที่เมืองกำแพงเพชร

พ.ศ. ๒๑๐๖ บุเรงนองตีเมืองเหนือได้ จากนั้นมาล้อมกรุง พระมหาจักรพรรดิยอมอ่อนน้อม พระราเมศวรเป็นตัวประกัน
พ.ศ. ๒๑๑๒ บุเรงนองตีพระนครศรีอยุธยาได้ พระมหินทราธิราชถูกจับไปหงสาวดี พระมหาธรรมราชาครองอยุธยา
เรียกขานพระนามพระเนรศ(วร) ว่าพระนารายณ์บพิตรเป็นเจ้า

พ.ศ. ๒๑๑๔ พระเนรศวรราชาเสด็จไปครองเมืองพิษณุโลก
พ.ศ. ๒๑๑๗ พระเจ้าลูกเธอองค์หนึ่งประชวรไข้ทรพิษ
พ.ศ. ๒๑๒๔ บุเรงนองสวรรคต พระยาละแวกตีเมืองเพชรบุรี กบฏญาณประเชียรเมืองลพบุรี

พ.ศ. ๒๑๒๗ พระเนรศวรราชายกทัพไปหงสาวดี จากนั้นเทครัวหัวเมืองเหนือเพื่อรับศึกนันทบุเรง
พ.ศ. ๒๑๒๗ ศึกนันทบุเรงติดพระนคร พระเนรศวรราชาทรงม้านำทัพออกตีข้าศึก ใช้พระแสงทวนรบกับข้าศึกแบบตะลุมบอน

พ.ศ. ๒๑๓๑ แผ่นดินไหว

พ.ศ. ๒๑๓๕ สงครามยุทธหัตถี พระมหาอุปราชาขาดคอช้าง
พ.ศ. ๒๑๓๘ เสด็จตีเมืองหงสาวดี
พ.ศ. ๒๑๔๒ เสด็จตีเมืองตองอู
พ.ศ. ๒๑๔๔ เกิดสุริยุปราคา
พ.ศ. ๒๑๔๖ ทัพฝ่ายหน้าตีเมืองขอมได้

ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สิริสวัสดิ์วุธวาร สิริมานรมณีย์นะคะ

Create Date : 30 มีนาคม 2554

Last Update : 30 มีนาคม 2554 7:59:55 น.

0 comments

Counter : 3623 Pageviews.