ประวัติ ลักษณะคำประพันธ์ พระอภัยมณี
ไม่มีที่ใดบันทึกไว้ชัดเจนว่า สุนทรภู่เริ่มแต่ง พระอภัยมณี ขึ้นตั้งแต่เมื่อใด แต่จากการพิเคราะห์สำนวนกลอน และการกล่าวอ้างถึงในผลงานชิ้นอื่นๆ ของสุนทรภู่
นักวิชาการคาดว่าสุนทรภู่น่าจะเริ่มแต่งเรื่อง พระอภัยมณี ตั้งแต่ครั้งสมัยรัชกาลที่ 2 เมื่อคราวต้องโทษติดคุก (คาดว่าประมาณ ปี พ.ศ. 2364-2366) โดยค่อยแต่งทีละเล่มสองเล่มเรื่อยไป และยังแต่งๆ หยุดๆ เป็นหลายครั้ง
ในตอนแรกเขียนจบไว้ที่ 49 เล่มสมุดไทย แต่กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพทรงมีรับสั่งให้แต่งต่อ ในที่สุดจึงได้ความยาวถึง 94 เล่มสมุดไทย ทว่านักวรรณคดีบางท่านเสนอความเห็น ว่าในเล่มหลังๆ อาจไม่ใช่สำนวนของสุนทรภู่เพียงคนเดียว
คาดว่าสุนทรภู่หยุดแต่งเรื่อง พระอภัยมณี ประมาณ ปี พ.ศ. 2388 หลังการสิ้นพระชนม์ของกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ ใช้เวลาในการประพันธ์ทั้งสิ้นมากกว่า 20 ปี
ลักษณะคำประพันธ์
คำประพันธ์ในเรื่อง พระอภัยมณี เป็นกลอนสุภาพทั้งหมด ด้วยเป็นความถนัดอย่างพิเศษของกวีผู้นี้ ภาษาที่ใช้มีความเรียบง่ายตามแบบฉบับของสุนทรภู่ มีสัมผัสในไพเราะงดงามโดยตลอด ทำให้เป็นที่นิยมอ่านเรื่อยมาแม้ในปัจจุบัน
พระอภัยมณี ตามฉบับพิมพ์ของหอพระสมุด มีความยาวทั้งสิ้น 24,500 คำกลอน คิดเป็นจำนวนคำตามวจีวิภาคได้ 392,000 คำ นับเป็นหนังสือกลอนขนาดมหึมา
มีโครงเรื่องย่อยๆ แทรกไปตลอดทาง คือจากเหตุการณ์หนึ่งนำไปสู่เหตุและผลอีกเหตุการณ์หนึ่ง ซึ่งเป็นลักษณะงานเขียนที่สามารถเขียนไปได้เรื่อยๆ
อย่างไรก็ดีอาจนับเหตุการณ์สำคัญหรือไคลแมกซ์ของเรื่องได้ ในตอนทัพลังกากับทัพพระอภัยมณีรบกัน จนถึงขั้นเด็ดขาด ต้องแหลกราญกันไปข้างใดข้างหนึ่ง แต่สุนทรภู่ก็สามารถคลี่คลายไคลแมกซ์นี้ได้อย่างสวยงาม
เรื่อง พระอภัยมณี แบ่งบทประพันธ์ไว้ทั้งสิ้น 64 ตอน มีชื่อตอนดังต่อไปนี้
1.พระอภัยมณีกับศรีสุวรรณเรียนวิชา 2.นางผีเสื้อลักพระอภัยมณี 3.ศรีสุวรรณเข้าเมืองรมจักร 4.ศรีสุวรรณพบนางเกษรา 5.ศรีสุวรรณเกี้ยวนางเกษรา
6.ศรีสุวรรณรบท้าวอุเทน 7.ศรีสุวรรณพยาบาลนางเกษรา 8.อภิเษกศรีสุวรรณ 9.พระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อ 10.พระอภัยมณีได้นางเงือก
11.นางสุวรรณมาลีไปเที่ยวทะเล 12.พระอภัยมณีพบนางสุวรรณมาลี 13.พระอภัยมณีโดยสารเรือนางสุวรรณมาลี 14.พระอภัยมณีเรือแตก 15.สินสมุทรโดยสารเรือโจรสุหรั่ง
16.สินสมุทรพบศรีสุวรรณ 17.ศรีสุวรรณกับสินสมุทรตามพระอภัยมณี 18.พระอภัยมณีโดยสารเรืออุศเรน 19.พระอภัยมณีพบศรีสุวรรณกับสินสมุทร 20.สินสมุทรรบกับอุศเรน
21.พระอภัยมณีเกี้ยวนางสุวรรณมาลี 22.พระอภัยมณีครองเมืองผลึก 23.พระอภัยมณีอภิเษกกับนางสุวรรณมาลี 24.กำเนิดสุดสาคร 25.สุดสาครเข้าเมืองการะเวก
26.อุศเรนตีเมืองผลึก 27.เจ้าละมานตีเมืองผลึก 28.สุดสาครตามพระอภัยมณี 29.ศึกเก้าทัพตีเมืองผลึก 30.พระอภัยมณีตีเมืองใหม่
31.พระอภัยมณีพบนางละเวง 32.ศรีสุวรรณอาสาตีด่านดงตาล 33.ย่องตอดสะกดทัพ 34.นางละเวงคิดหย่าทัพ 35.พระอภัยมณีติดท้ายรถ
36.พระอภัยมณีทำผูกคอตายได้นางละเวง 37.ศรีสุวรรณกับสินสมุทรถูกทำเสน่ห์ 38.นางสุวรรณมาลีข้ามไปเมืองลังกา 39.นางสุวรรณมาลีมีสารตัดพ้อ 40.สุดสาครถูกเสน่ห์
41.นางสุวรรณมาลีหึงหน้าป้อม 42.หัสไชยแก้เสน่ห์ 43.นางเสาวคนธ์ยิงแก้ม 44.กษัตริย์สามัคคี 45.นางเสาวคนธ์ขุดโคตรเพชร
46.พระอภัยมณีกลับเมือง 47.อภิเษกสินสมุทร 48.นางเสาวคนธ์หนี 49.นางเสาวคนธ์แปลงเป็นฤๅษี 50.นางเสาวคนธ์ได้เมืองวาหุโลม
51.สุดสาครตามนางเสาวคนธ์ 52.พระอภัยมณีทำศพท้าวสุทัศน์ 53.มังคลาครองเมืองลังกา 54.มังคลาชิงโคตรเพชร 55.มังคลาจับนางสุวรรณมาลีและท้าวทศวงศ์
56.หัสไชยตีด่านเมืองลังกา 57.สุดสาครรบกับมังคลา 58.นางละเวงช่วยนางสุวรรณมาลีและท้าวทศวงศ์ 59.พระอภัยมณี ศรีสุวรรณไปเมืองลังกา 60.พระอภัยมณีรบกับมังคลา
61.สังฆราชบาทหลวงเผาเมืองลังกา 62.พระอภัยมณีเข้าเมืองลังกา 63.อภิเษกหัสไชย 64.พระอภัยมณีออกบวช
หลังเหตุการณ์พระอภัยมณีออกบวช มีผู้แต่งเรื่องต่อออกไปอีก เช่น นางเงือกได้ตัดหางและกลายเป็นมนุษย์ แต่นั่นไม่ใช่งานประพันธ์ของสุนทรภู่ ในฉบับพิมพ์ของหอพระสมุดจึงย่อเนื้อหาส่วนหลัง เรียบเรียงเป็นร้อยแก้วบรรจุไว้ท้ายเล่ม
ขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สิริสวัสดิ์วุธวารค่ะ
Create Date : 08 กุมภาพันธ์ 2555 |
Last Update : 8 กุมภาพันธ์ 2555 17:17:33 น. |
|
0 comments
|
Counter : 22024 Pageviews. |
|
|
|
|
|