รูปลักษณ์
พระมัญชุศรีมักประทับบนสิงห์สีเขียว ในทิเบตรูปของพระมัญชุศรีเป็นชายหนุ่ม อายุราว 16 ปี นั่งบนดอกบัว มือขวาถือพระขรรค์ มือซ้ายถือดอกบัวหรือคัมภีร์ใบลาน มีกายสีเหลือง ในจีนท่านมีชื่อว่า "บุ่งซู้" มีลักษณะเป็นผู้ใหญ่มากกว่าภาพลักษณ์ในทิเบต
ปางดุ
ยมานตกะ วิทยราชแห่งทิศตะวันตก พุทธศาสนิกชนบางพวกถือว่าเป็นหนึ่งในภาคดุร้ายของพระมัญชุศรี
พระมัญชุศรีมีภาคสำแดงที่ดุร้ายหลายปางเช่น
มัญชุวัชระ มี 3 เศียร กายสีแดง
อารยมัญชุโฆษะ กายสีเหลือง มี 6 แขน และยมานตกะเป็นต้น
ในภาคดุร้ายนี้ ท่านมีศักติตามความนิยมของนิกายตันตระด้วย
รูปลักษณ์อื่น ๆ
- ธรรมจักรมัญชุศรี ทำท่าธรรมจักรมุทรา ถือก้านดอกบังรองรับดาบและคัมภีร์ในระดับบ่า นั่งขัดสมาธิเพชร
- มัญชุโฆษ พระหัตถ์ทำปางธรรมจักร มีก้านดอกบัวโผล่ทางซ้าย นั่งบนหลังสิงห์
- มหาราชลีลามัญชุศรีมือซ้ายถือดอกบัวขาบในระดับบ่า มือขวาอยู่ในระดับต่ำ นั่งท่ามหาราชลีลาบนหลังสิงห์
- ธรรมศังขรสมาธิมัญชุศรี ทำปางสมาธิ นั่งขัดสมาธิเพชร
- สิทไธกวีระ มือขวาทำปางประทานพร มือซ้ายถือดอกบัวขาบในระดับบ่า นั่งขัดสมาธิเพชร
- อรปจนะ มือซ้ายถือคัมภีร์แนบอก มือขวาถือพระขรรค์ นั่งขัดสมาธิเพชร
- สถิรจักร ทำปางประทานพรและถือพระขรรค์ นั่งท่าลลิตาสนะบนดอกบัว มีศักติเคียงข้างเสมอ
- วาศีศวร มือซ้ายถือดอกบัวขาบ นั่งบนหลังสิงห์ บางครั้งถือระฆัง
- มัญชุวร ทำปางธรรมจักร มีคัมภีร์ปรัชญาปารมิตาอยู่บนดอกบัว นั่งบนดอกบัวหรือบนสิงห์
- วาทิราฏ ทำปางธรรมจักร นั่งบนหลังเสือ
- วัชรราคะ หรือ อมิตาภะ-มัญชุศรี ทำปางสมาธิ นั่งขัดสมาธิเพชร รูปแบบนี้จะเหมือน - พระอมิตาภะพุทธะมาก เพียงจะแต่งกายแบบกษัตริย์ ส่วนพระอมิตาภะแต่งกายแบบนักบวช
- นามสังคีติ-มัญชุศรี สามพักตร์ สี่กร สองกรหน้าถือคัมภีร์ปรัชญาปารมิตาและพระขรรค์นั่งบนดอกบัว
- มัญชุกุมาร สามพักตร์ หกกร สามกรซ้ายถือคัมภีร์ปรั๙ญาปารมิตา ดอกบัวขาบและคันศร สามกรขวาถือพระขรรค์ ลูกศร และทำปางประทานพร
- มัญชุนาค สามพักตร์ หกกร ห้ากรถือจักร วัชระ รัตนะ ดอกบัว และพระขรรค์ อีกกรทำปางสมาธิ
- วัชรานังคมัญชุโฆษ เสียรเดียว สี่หรือหกกร ถ้ามีสี่กรจะถือ คันศร ลูกศร ดาบ และดอกบัวรองรับคัมภีร์ ถ้ามีหกกรจะถือคันศรทำด้วยดอกไม้ ลูกศรทำด้วยดอกบัว ดอกบัว ดอกอโศก ดาบ และกระจก
- มัญชุวัชระ สามพักตร์ หกกร เศียรกลางสีแดง อีกสองเศียรสีฟ้าและขาว สองกรหน้ากอดรัดศักติ กรหนึ่งจับพระพักต์ศักติ ที่เหลือถือวัชระคู่ ดาบ ดอกบัว คันศร ลูกศร
- ธรรมธาตุวาศิศวรมัญชุศรี สี่พักตร์ แปดกร ทำธรรมจักรมุทรา ถือดาบ คัมภีร์ วัชระ คันศร ลูกศร กลด ขมวดเชือก และขอสับช้าง
- รูปแบบโบราณ ห้าพักตร์ แปดกร หัตถ์ซ้ายกอดรัดศักติ ที่อยู่บนตัก เป็นที่นิยมมากในอินเดีย มือที่เหลือถือคัมภีร์แลดาบ
ความเชื่อ
พระสูตรเริ่มกล่าวถึงพระมัญชุศรีตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 8 บางสำนักเชื่อว่าท่านจะปรากฏให้ผู้คนรับรู้ในความฝันเฉพาะเสียงเท่านั้น ถือว่าท่านเป็นพระโพธิสัตว์ที่เป็นเอกทางปัญญา เป็นเทพแห่งเกษตรกรรม วิทยาศาสตร์ โหราศาสตร์และสถาปัตยกรรม ชาวเนปาลเชื่อว่า พระมัญชุศรีเป็นผู้นำพุทธศาสนาไปเผยแพร่ในเนปาล
ความเห็นของข้าพเจ้า เจ้าของ blog
พระมัญชุศรีท่านเป็นพระพุทธเจ้า มิได้เป็นพระโพธิสัตว์ตามความเชื่อของจีนหรือธิเบต ท่านชอบลงมาช่วยเหลือเวลามนุษยโลกเดือดร้อนจากการกระทำของเหล่าอธรรมที่เป็นทั้งคนและสัตว์ ท่านเป็นพระพุทธเจ้าฝ่ายปราบ ปราบเสร็จท่านก็กลับวิหารของท่านที่ตั้งในสถานที่ที่มนุษย์เราๆคนไทยเรียกว่านิพพาน ถ้าฝรั่งก็เรียกสวรรค์นิรันดร
การเอ่ยพระนามท่านบ่อยๆ ด้วยความเคารพ "มัญชุศรีๆๆๆๆ"จักทำให้ท่านหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวง
oo