Bloggang.com : surya21 - รัตนกวีแห่งความรักและความคิดถึง จากบทกวีเมฆฑูต-บทเพลงเดือนเพ็ญ

รัตนกวีแห่งความรักและความคิดถึง จากบทกวีเมฆฑูต-บทเพลงเดือนเพ็ญ

เมฆทูต (The Cloud Messenger) แต่งโดยรัตนกวีนามว่า กาลิทาส ในรัชสมัยพระเจ้าวิกรมาทิตย์ (พระเจ้าจันทรคุปต์) ของอินเดียซึ่งครองราชย์ระหว่าง พ.ศ. ๙๑๘-๙๕๗

กาลิทาส กวีเอกชาวอินเดียได้ทุ่มเทจินตนาการพรรณนาถึงความใฝ่ฝันที่ชายมีต่อหญิงคนรัก ซึ่งเขาพยายามที่จะฝากรักไปให้โดยอาศัยเมฆเป็นสื่อ ในการพร่ำพรรณนาดังกล่าว ....โอ้! ดูราเมฆาพี่ข้าเอ๋ย กระไรเลยสบโฉลกโชคก่อนกี้ ปะงามปลอดยอดพธูผู้ภักดี ทุกวิถีเขตขัณฑ์ที่สัญจร พอล่องลอยคล้อยมามิช้าชัก จะพบพักตร์กาฬสินธุ์สายสมร เธอทอดกายทาบไผทใจรอนรอน แทบม้วยมรณ์คอยท่าสวามินทร์ .... รัตนกวี กาลิทาส รจนา กรุณา-เรืองอุไร กุศลาสัย แปล/ร้อยกรอง

เมฆทูต กล่าวถึงยักษ์ตนหนึ่งที่กระทำผิดโดยละเลยต่อหน้าที่จึงถูกท้าวกุเวรสั่งลงโทษ โดยเนรเทศให้ต้องพลัดพรากจากภรรยา และบ้านเมืองของตนจากบนเขาไกลาส ถูกส่งไปรับโทษทัณฑ์บนเขารามคีรีอย่างเดียวดาย มีกำหนดเวลา ๑ ปี
                 หลายเดือนผ่านไปจนล่วงเข้าสู่ฤดูฝน พื้นดินมีแต่ความเขียวชอุ่มและท้องฟ้าดารดาษด้วยกลุ่มเมฆ ยักษ์ซึ่งระทมทุกข์ อยู่ด้วยโทษทัณฑ์ที่ต้องพรากจากภรรยานั้น คิดหวังจะประคับประคองชีวิตของภรรยาสุดที่รักให้มีกำลังใจรอคอยสามีกลับไป   ยักษ์จึงได้เอ่ยปากขอร้องกลุ่มเมฆที่ลอยผ่านมา ขอให้เมฆช่วยเป็นทูตนำข่าวการยังมีชีวิตอยู่ของสามีไปบอกเล่าแก่ภรรยาผู้เป็นที่รัก พร้อมทั้งนำพาความวิปโยคของตนไปแจ้งให้ภรรยาทราบ
                 กาลนั้นยักษ์ได้บอกเล่าเส้นทางแก่เมฆ เริ่มต้นจากเขารามคีรีในตอนกลางของอนุทวีปและลอยสูงขึ้นไปทางเหนือ จนถึงเมืองอลกาบนเขาไกลาส
                 ยักษ์ได้พรรณนาความงดงามของธรรมชาติและสิ่งต่าง ๆ ที่เมฆจะได้พบเห็นระหว่างเส้นทางที่ลอยผ่านไป เช่น แม่น้ำ ลำธาร บุปผชาติ พฤกษา และนานาสัตว์ ซึ่งล้วนน่าอภิรมณ์ทั้งหมดทั้งมวล แล้วต่อด้วยพรรณนาความน่ารื่นรมย์ของผู้คนในนครอลกา และความทุกข์ระทมผ่ายผอมของภรรยาผู้พรากจากสามี และยักษ์ยังได้ขอร้องเมฆให้ช่วยเป็นผู้ปลอบประโลมนางแทนตนด้วย

เพลงเดือนเพ็ญ หรือ เพลงคิดถึงบ้าน เขียนเนื้อร้องและทำนองโดย อัศนี พลจันทร (หรือที่รู้จักกันในนามปากกาว่า นายผี ... อัศนีแต่งเพลงนี้ขึ้น เพราะความรู้สึกคิดถึงบ้านของตัวเขาเอง

เพลง : เดือนเพ็ญ
เดือนเพ็ญสวยเย็นเห็นอร่าม

นภาแจ่มนวลดูงาม

เย็นชื่นหนอยามเมื่อลมพัดมา

แสงจันทร์นวลชวนใจข้า

คิดถึงถิ่นที่จากมา

คิดถึงท้องนาบ้านเรือนที่เคยเนาว์

เรไรร้องดังฟังว่า เสียงเจ้าที่คร่ำครวญหา

ลมเอ๋ยช่วยพากระซิบข้างกาย

ข้ายังคอยอยู่ไม่หน่าย

ไม่เลือนห่างจากเคลื่อนคลาย

คิดถึงมิวายเมื่อเราจากกัน

กองไฟ สุมความตามคอก คงยังไม่มอดดับดอก