|
|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | |
|
|
|
|
|
|
|
|
หลงรักเจ้าฟ้ากุ้ง
สมัยเด็กๆ เคยเรียนกาพย์เห่เรือ คงจะจำเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์ หรือ "เจ้าฟ้ากุ้ง" ผู้เก่งทั้งรบและรักกันได้ พระองค์มีบทบาทต่อวรรณคดีไทยอย่างมาก ทั้งมีชีวิตที่...น่าสนใจ เลยไปก็อปจากคุณเทาชมพู มาให้อ่านกัน
ผู้เขียน : เทาชมพู วันที่ : 15/11/2004 อยู่ในส่วน : วิชาการ.คอม > เรือนไทย > ภาษา วรรณคดี
เจ้าฟ้ากวี
กวีผู้เป็นเพชรน้ำเอกแห่งวรรณคดีไทยผู้นี้ น่าจะมีคำเติมตอนท้ายว่า "เจ้าฟ้าผู้มีชะตาจากสูงสุดลงต่ำสุด" พระประวัติของพระองค์ท่านเต็มไปด้วยสีสันเข้มข้น เริ่มต้นอย่างงดงามแต่จบลงอย่างน่าเศร้ายิ่งกว่าโศกนาฎกรรมเรื่องใดๆ
ถ้าพูดแบบความเชื่อไทยๆก็ต้องพูดว่าเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์ หรือ "เจ้าฟ้ากุ้ง" ต้องทำบุญเก่ามาประเสริฐ จึงได้ประสูติในฐานะพระราชโอรสพระองค์ใหญ่ในพระเจ้าบรมโกศ กับกรมหลวงอภัยนุชิตพระมเหสีเอกในจำนวน ๓ พระองค์ของพระราชบิดา ด้วยศักดิ์ที่สูงกว่าพระอนุชาทุกพระองค์นี้เอง จึงทรงได้รับสถาปนาเป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล หรือตำแหน่งวังหน้ามหาอุปราช เฉลิมพระนามว่ากรมขุนเสนาพิทักษ์ สิ้นพระเจ้าบรมโกศเมื่อใด แผ่นดินก็ต้องตกเป็นของพระมหาอุปราชตามโบราณราชประเพณี เท่านี้ยังไม่พอ สวรรค์ยังเอื้อเฟื้อประทานพรสวรรค์มาให้อีก ให้นิพนธ์การกวีได้ยอดเยี่ยม ไม่มีผู้ใดเสมอเหมือนทั้งแผ่นดิน พระนิพนธ์ที่ตกทอดมาจนถึงทุกวันนี้ ได้ชื่อว่าเป็นชิ้นเอกในประเภทเดียวกัน คือ บทเห่เรือ บทเห่เรื่องกากี เห่สังวาส เห่ครวญ กาพย์ห่อโคลงนิราศธารโศก นิราศธารทองแดง และมีวรรณคดีศาสนาอีก ๒ เรื่อง คือ นันโทปนันทสูตรคำหลวง และ พระมาลัยคำหลวง
งานเหล่านี้ไพเราะขนาดไหน ลองวาดภาพขบวนเรือล่องไปตามแม่น้ำเจ้าพระยา ตอนค่ำเมื่อพระอาทิตย์ลับไป พระจันทร์เต็มดวงลอยใสสว่างพ้นขอบฟ้าขึ้นมา และมีเสียงเห่ต่อไปนี้กังวานไปตามลำน้ำ เห็นสักครั้ง แล้วจะพบว่าสุดแสนจะซาบซึ้งจริงๆ
เรื่อยเรื่อยมารอนรอน......สุริยจรเข้าสายัณห์ เรื่อรองส่องสีจันทร์.........ส่งแสงกล้าน่าพิศวง ลิ่วลิ่วจันทร์แจ่มฟ้า..........เหมือนพักตราหน้านวลผจง สูงสวยรวยรูปทรง...........ส่งศรีเจ้าเท่าสีจันทร์
ถ้ายังไม่หวานพอ ลองฟังบทรำพึงถึงนางยามอยู่ห่างไกลกัน ทรงสร้างบรรยากาศฝนตกลมพัดเย็นในขุนเขา แต่หัวอกคนรักยามจากคู่ก็ยังร้อนรุมอยู่ดี นอกจากนี้ มีคำไพเราะอยู่คำหนึ่งที่ไม่ซ้ำแบบกับกวีคนใด คือเรียกนางว่า "แก้วกับอก" ให้ภาพความรักและทะนุถนอมสิ่งมีค่าที่เปราะบาง เหมือนกอดดวงแก้วเอาไว้แนบอก ส่วน "แก้วโกมล" หมายถึง แก้วใจ ค่ะ
ฝนตกฝนหากตก......แก้วกับอกอย่างโกรธฝน ลมพัดรับขวัญบน......แก้วโกมลมานอนเนา ฝนตกไม่ทั่วฟ้า.........เย็นแหล่งหล้าในภูเขา ไม่เย็นในอกเรา........เพราะคู่เคล้าเจ้าอยู่ไกล
อ่านจากพระนิพนธ์ รู้สึกว่าเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์เป็นศิลปินผู้มีอารมณ์รักอ่อนหวานและอ่อนไหว บทรักของท่านกับนางในจึงฟังน่ารักเหมือนหนุ่มสาววัยรุ่น เมื่อนางร้อยดอกลำดวนถวาย ตามแบบผู้หญิงสมัยนั้นเขานิยมเอาดอกลำดวนมาร้อยเป็นสร้อยคอ สร้อยข้อมือเล่นกันน่ารักน่าเอ็นดู เจ้าฟ้ากวีของเราก็ทรงคล้องสร้อยดอกลำดวนให้นางด้วยองค์เอง เหมือนหนุ่มสาวคู่รักแสดงต่อกัน ไม่ใช่เจ้านายต่อนางบริวาร
ลำดวนเจ้าเคยร้อย.......กรองเป็นสร้อยลำดวนถวาย เรียมชมดมสบาย.........พี่เอาสร้อยห้อยคอนาง
ลำดวนปลิดกิ่งก้าน............สนสาย กรองสร้อยลำดวนถวาย......ค่ำเช้า ชูชมดมกลิ่นสบาย.............ใจพี่ เอาสร้อยห้อยคอเจ้า..........แนบหน้าชมโฉม
ถ้าหากว่าเจ้าฟ้ากวีทรงจำกัดความรักไว้แค่เจ้าจอมหม่อมห้าม เรื่องเศร้าก็คงไม่เกิดขึ้นในชีวิต แต่ว่าทรงทำบุญมามากแค่ไหนก็น่าจะเคยทรงกรรมหนักมากเท่านั้น เพราะท่านเกิดไปรักใคร่กับเจ้าฟ้าสังวาลมาตั้งแต่ยังเป็นหนุ่มสาว เจ้าฟ้าสังวาลนี้เป็นเจ้าเชื้อสายในเจ้านายอีกองค์หนึ่งของอยุธยา ต่อมาก็ถูกส่งขึ้นถวายพระเจ้าบรมโกศ ทรงแต่งตั้งเป็นพระมเหสีองค์ที่สาม มีพระโอรสธิดาด้วยกันถึง ๔ องค์ เชื่อกันว่าด้วยความรักที่ยังตัดกันไม่ขาดก็ทรงลักลอบติดต่อกับเจ้าฟ้าสังวาล เรื่องนี้สะท้อนภาพอยู่ในกาพย์เห่เรือกากี นิพนธ์ไว้เฉพาะตอนที่พญาครุฑผู้เป็นชายชู้ลักพานางกากี ชายาท้าวพรหมทัตไปสมสู่กันบนวิมานฉิมพลี
กางกรอุ้มโอบแก้ว......กากี ปีกกระพือพาศรี.........สู่งิ้ว ฉวยฉาบคาบนาคี........เป็นเหยื่อ หางกระหวัดรัดหิ้ว........สู่ไม้รังเรียง
ในเรื่องนี้ มีกาพย์บรรยายบทสังวาสเอาไว้ เป็นวรรณศิลป์ที่งดงามจับใจ เล่นเสียง "ส" และคำว่า "สอง" อย่างวิจิตร ขอยกมาตอนหนึ่งนะคะ
สองสุขสองสังวาส.......แสนสุดสวาทสองสู่สม สองสนิทนิทรารมณ์......กลมเกลียวชู้สู่สมสอง แย้มยิ้มพริ้มพักตรา......สาภิรมสมจิตปอง แสนสนุกสุขสมพอง......ในห้องแก้วแพรวพรรณราย
เจ้าฟ้ากวีทรงมีพระอนุชาต่างพระมารดา ๓ พระองค์ เรียกรวมกันว่าเจ้าสามกรม ไม่ทรงถูกกันเลย ถึงกับครั้งหนึ่งมีเรื่องกริ้วเจ้าสามกรมว่าทำตัวสูงเกินศักดิ์ ก็ทรงเรียกตัวข้าราชบริพารของเจ้าสามกรมมาโบยหลัง ๑๕ ทีบ้าง ๒๐ ทีบ้าง เป็นการประชดไปถึงเจ้านาย เจ้าสามกรมก็คงจะแค้นพระทัย จึงตอบแทนสาสมด้วยการนำความไปทูลฟ้องพระเจ้าบรมโกศว่า เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์ทรงเล่นชู้กับพระมเหสีของพระราชบิดา เมื่อเรื่องอื้อฉาวขึ้นมาก็กลายเป็นเรื่องใหญ่โต เกิดสอบสวนกันเป็นการใหญ่ ทั้งเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์และเจ้าฟ้าสังวาลถูกสอบสวนจนทรงยอมรับผิดตามข้อหา จึงถูกลงโทษอย่างหนัก ตามกฎมณเฑียรบาล การละเมิดสตรีในวังมีโทษถึงประหารชีวิต ถ้าหากว่าเจ้าฟ้ากวีทรงถูกประหารตามกฎเสียให้รู้แล้วรู้รอดก็คงจะน่าเศร้าสลดใจน้อยกว่านี้ แต่พระราชบิดาทรงลดหย่อนผ่อนโทษให้ไม่ให้ถูกประหาร น่าสะเทือนใจตรงที่ผลกลับกลายเป็นว่า การลดโทษกลับเลวร้ายสาหัสกว่าถูกประหารเสียอีก พระราชพงศาวดารบันทึกไว้ว่า เริ่มต้นด้วยถูกถอดลงเป็นไพร่ แล้วถูกทรงเฆี่ยนด้วยหวายได้ ๒๐ ที ทรงเจ็บปวดมากจนสลบไป พระเจ้าบรมโกศก็ทรงให้หยุดเฆี่ยน แก้ไขจนฟื้นขึ้นมาในวันต่อไปก็เฆี่ยนต่ออีก ๖๐ ที เอาเหล็กเผาไฟนาบพระนลาฎ (หน้าผาก) และพระบาทเป็นการลงโทษ แล้วให้เฆี่ยนต่อไปจนครบ ๒๓๐ ที ตามโทษที่ถูกลดหย่อนจากประหารชีวิต แต่เฆี่ยนไปได้ ๑๘๐ ที ทรงทนความเจ็บปวดบอบช้ำไม่ไหวก็สิ้นพระชนม์คาหลักเฆี่ยน ส่วนเจ้าฟ้าสังวาลถูกเฆี่ยนสามสิบที แล้วนำไปจองจำ อยู่ได้สามวันก็สิ้นพระชนม์ตามไปอีกองค์หนึ่ง ถ้าจะถามว่าเหตุใดพระราชบิดาทรงทำได้ถึงขนาดนี้ มองอย่างตรงไปตรงมาก็คือทรงเคร่งครัดต่อกฎมณเฑียรบาล เล่ากันว่าก่อนพระมเหสีจะสิ้นพระชนม์ได้ทูลขอไว้ว่าถ้าพระราชโอรสทำผิด ให้ลดหย่อนโทษลงจากประหารเป็นเฆี่ยน จากเฆี่ยนเป็นเนรเทศ เมื่อปรากฏว่าทรงทำผิดจริงๆ ก็โปรดฯให้เป็นไปตามที่ทูลขอไว้ แต่ถ้าให้เดาเป็นส่วนตัว ขอเดาว่าพระเจ้าบรมโกศคงจะไม่พอพระทัย พระราชโอรสองค์ใหญ่มานานแล้ว เพราะเจ้าฟ้ากวีของเรานอกจากไม่ถูกกับพระอนุชาทั้งสาม ก็ยังไม่พอพระทัยพระภิกษุเจ้าฟ้านเรนทร์ ผู้เป็นพระเจ้าหลานยาเธอองค์ที่พระเจ้าบรมโกศทรงโปรดปรานอย่างยิ่ง ทรงระแวงว่าเจ้าฟ้านเรนทร์จะเป็นศัตรูราชสมบัติ ทั้งที่เจ้าฟ้านเรนทร์ผนวชมานานหลายปีแล้ว ไม่เคยมีท่าทีว่าจะมากีดขวางใคร วันหนึ่งทรงซุ่มดักรอที ตอนฝ่ายนั้นมาเข้าเฝ้าพระเจ้าบรมโกศ ทรงไล่ฟันจะให้ถึงตาย แต่เจ้าฟ้านเรนทร์ทรงโชคดีหรือมีวิชาดีหนังเหนียวก็ไม่แน่ ทรงรอดดาบไปได้โดนแค่จีวรขาด เรื่องรู้ไปถึงพระเจ้าบรมโกศ ถึงกับพิโรธหนักจนพระมเหสีต้องรีบพาพระราชโอรสไปผนวชให้พ้นราชภัย รอดไปได้อย่างฉิวเฉียดมาครั้งหนึ่ง พอสิ้นพระราชมารดาก็ไม่มีใครปกป้องพระองค์อีก ถ้าหากว่าไม่เกิดเรื่องนี้เสียก่อน ทรงอยู่มาได้อีก ๓ ปีก็จะได้ครองราชย์ น่าจะเป็นยุคเฟื่องฟูของวรรณคดีไทยอีกยุคหนึ่ง พระศพของเจ้าฟ้ากวีมิได้รับการถวายพระเพลิงตามโบราณราชประเพณี แต่ถูกฝังเอาไว้ที่วัดไชยวัฒนาราม ในเจดีย์สร้างอย่างหยาบๆคู่กับเจ้าฟ้าสังวาล วัดนี้เป็นวัดใหญ่อยู่ที่บางปะอินริมแม่น้ำเจ้าพระยา หากพระวิญญาณยังอยู่ที่นั่น ก็คงจะได้ทอดพระเนตรลำน้ำที่เคยใช้ล่องเรือ เห่บทพระนิพนธ์เมื่อสองร้อยปีก่อนและยังเป็นที่ขับขานจดจำรำลึกกันมาจนถึงวันนี้ มีบทเห่บทหนึ่ง แสนเศร้า เหมือนจะเป็นการสะท้อนชะตากรรมของเจ้าฟ้ากวี โดยที่พระองค์ท่านคงไม่ทรงรู้องค์ว่าจะทรงเป็นไปอย่างพระนิพนธ์บทนี้ทุกประการ
แต่เช้าเท่าถึงเย็น........กล้ำกลืนเข็ญเป็นอาจิณ ชายใดในแผ่นดิน.......ไม่เหมือนพี่ที่ตรอมใจ
Create Date : 28 พฤษภาคม 2548 |
|
29 comments |
Last Update : 20 กรกฎาคม 2551 12:44:31 น. |
Counter : 5132 Pageviews. |
|
|
|
|
| |
โดย: รักดี 28 พฤษภาคม 2548 20:33:08 น. |
|
|
|
| |
โดย: Dr.ภพ 28 พฤษภาคม 2548 21:34:12 น. |
|
|
|
| |
โดย: สุภาฯ IP: 202.5.82.135 29 พฤษภาคม 2548 9:01:57 น. |
|
|
|
| |
โดย: รักดี 29 พฤษภาคม 2548 16:08:14 น. |
|
|
|
| |
โดย: yyswim 31 พฤษภาคม 2548 14:16:40 น. |
|
|
|
| |
โดย: สภาฯ IP: 202.57.173.45 31 พฤษภาคม 2548 15:50:07 น. |
|
|
|
| |
โดย: เจ้าชายไร้เงา IP: 203.151.140.118 19 มิถุนายน 2548 4:44:05 น. |
|
|
|
| |
โดย: คนกรุงเก่า IP: 58.9.198.247 9 สิงหาคม 2549 16:54:13 น. |
|
|
|
| |
โดย: ลชชข IP: 124.120.205.198 11 กันยายน 2549 18:33:55 น. |
|
|
|
| |
โดย: พลอย IP: 61.47.113.232 4 ธันวาคม 2549 18:37:57 น. |
|
|
|
| |
โดย: เอมมี่ IP: 61.7.160.248 16 มกราคม 2550 11:46:49 น. |
|
|
|
| |
โดย: เคียงโขง IP: 125.26.201.190 30 เมษายน 2550 14:00:14 น. |
|
|
|
| |
โดย: เรารักหมีแพนด้า IP: 61.19.227.12 1 มิถุนายน 2550 10:06:38 น. |
|
|
|
| |
โดย: ยอดชาย IP: 61.7.182.220 6 กันยายน 2550 13:27:40 น. |
|
|
|
| |
โดย: MEI IP: 58.10.64.121 7 กันยายน 2550 19:12:53 น. |
|
|
|
| |
โดย: นาราเรียน IP: 203.113.17.167 12 กันยายน 2550 17:19:31 น. |
|
|
|
| |
โดย: เด็กเอกไทยมาก่อน IP: 222.123.105.130 18 กันยายน 2550 22:07:16 น. |
|
|
|
| |
โดย: เร. . IP: 203.113.33.8 5 ตุลาคม 2550 16:03:00 น. |
|
|
|
| |
โดย: ลองดู IP: 210.86.207.129 5 พฤศจิกายน 2550 0:13:18 น. |
|
|
|
| |
โดย: รัก IP: 202.142.208.12 9 พฤศจิกายน 2550 10:35:03 น. |
|
|
|
| |
โดย: Shizu IP: 222.123.15.145 4 มกราคม 2551 17:07:24 น. |
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|