Cosmic Experience on Girl with the pearl earring หากถามว่าใครเคยดูหนังแล้วร้องไห้บ้าง คงมีคนยกมือสลอน แต่ถ้าเปลี่ยนคำถาม ถามใหม่ว่าใครเคยดูงานศิลปะแล้วร้องไห้บ้าง จะเหลือคนยกมือกี่คน ฉันอยากรู้ ในชีวิตนักเรียนศิลปะที่ใช้เวลากว่าค่อนนอกห้องเรียนในพิพิธภัณฑ์ต่างๆมาอย่างโชกโชน มีเพียงสองครั้งเท่านั้นที่ฉันเกิดโชคดีได้สัมผัสงานศิลปะถึงขั้นเข้าฌาน นักเรียนศิลปะบางคนเรียกประสบการณ์อย่างนี้ว่า Cosmic Experience ครั้งแรกที่ยังติดตราตึงใจจนมาถึงทุกวันนี้คือ การได้สัมผัสภาพวาด หญิงสาวกับต่างหูมุก (Girl with the pearl earring) ของโจฮาห์น เวอร์เมียร์ (Johannes Vermeer, ค.ศ.1632- 1675) ศิลปินชาวดัตช์ในยุคศตวรรษที่ 17 ที่จัดแสดงอยู่ใน Mauritshuis ในกรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ ภาพเขียนชิ้นนี้มีภูมิลำเนาเดิมอยู่ที่เมืองเดลฟ์( Delft ) ซึ่งเป็นเมืองบ้านเกิดของเวอร์เมียร์ที่อยู่ห่างจากเมืองอัมสเตอรดัมไปทางใต้ประมาณหนึ่งชั่วโมงโดยรถไฟ แม้ว่าในนิยายที่ชื่อเดียวกับภาพของ Tracy Chevalier จะบอกว่าผู้หญิงในภาพเป็นหญิงรับใช้ที่ครอบครัวจ้างมาเป็นพี่เลี้ยงให้เด็กๆ แต่จากการศึกษาโดยละเอียดโดยกลุ่มนักประวัติศาสตร์ศิลปะกลับไม่พบหลักฐานใดๆยืนยันแน่ชัดว่าเธอเป็นใครกันแน่ ระหว่าง Maria Vermeer ลูกสาวคนโตของเวเมียร์หรือ Magdelena van Ruijven ลูกสาวคนเดียวของ Pieter Van Ruijven ผู้อุปถัมภ์คนสำคัญ หรือแม้กระทั่งอาจเป็นพี่เลี้ยงที่ชื่อว่า Griet ที่ไม่เคยปรากฏหลักฐานใดๆยืนยันการมีตัวตนของหญิงพี่เลี้ยงคนนี้เลยนอกจากในนวนิยาย ฉันรู้จักภาพชิ้นนี้ครั้งแรกตอนที่เรียนอยู่ศิลปากร จำได้ขึ้นใจเพราะ หนึ่งอาจารย์ออกสอบทุกปี และสองเพราะเพื่อนสนิทในกลุ่มที่ชื่อไอซ์ ชื่นชอบเวอร์เมียร์มาก ทุกครั้งที่พวกเราจับกลุ่มติว เธอจะบรรยายภาพนี้ได้อย่างละเอียดลึกซึ้ง ตั้งแต่ประวัติความเป็นมาของศิลปิน การใช้สี แสงเงา และความงามอมตะของสาวน้อยที่เปรียบได้ดั่งโมนาลิซาแห่งเนเธอร์แลนด์ ก่อนที่ฉันจะมาเรียนต่อที่อัมสเตอร์ดัม ไอซ์กำชับแน่นหนักให้ฉันไปดูรูปของจริงชิ้นนี้ของเวอร์เมียร์ให้ได้ แต่จนแล้วจนรอดฉันก็ไม่ได้มีโอกาสได้ไปสักที เพราะคนที่สัญญาว่าจะไปด้วยกันมีเหตุให้พลัดพลาดกันเสียก่อน จนเมื่อเราสองคนกลับมาเจอกันอีกครั้ง เราจึงไม่รอช้าที่จะจูงมือกันไปดูสาวน้อยมหัศจรรย์คนนี้ที่มีเสียงร่ำลือหนาหูว่าดวงตาของเธอมีเวทมนต์ วันนั้นเป็นวันฟ้าครึ้ม เราจับรถไฟจากอัมสเตอร์ดัมไปกรุงเฮกในตอนสาย ใช้เวลาประมาณหนึ่งชั่วโมงก่อนที่จะเดินต่อไปอีกไม่ไกลที่ Mauritshuis ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์ที่รวมภาพเขียนระดับมาสเตอร์พีซชิ้นเอกตั้งแต่ยุคศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมาไว้มากมาย พอมาถึงที่ Mauritshuis ฉันกับเพื่อนก็เดินชมที่นิทรรศการชั้นล่างไปเรื่อยๆ การจัดแสดงที่นี่เป็นเหมือนพิพิธภัณฑ์ส่วนใหญ่ที่ไล่เรียงลำดับตามปี (Chronology) พอเดินหมดชั้นล่างเราก็พากันขึ้นไปชั้นบนซึ่งมีภาพเขียนต่างๆเรียงกันตามผนังห้องเต็มพืดไปหมด เดินไปเรื่อยๆสายตาฉันก็มาหยุดอยู่ที่รูปเขียนที่ตามหา ทันทีที่สายตาของฉันกับสาวน้อยในภาพสบกัน ฉันก็รู้สึกว่าโลกทั้งใบกำลังหยุดหมุน ดวงตาของเธอเป็นเหมือนหน้าต่างที่นำให้ฉันดำดิ่งไปสู่อีกโลกหนึ่ง ความรู้สึกของฉันลอยๆเหมือนอยู่ในความฝัน โลกแห่งความฝันที่จิตวิญญาณของเราทั้งสองได้ไต่ถามเรื่องราวของกันและกัน มันเป็นความรู้สึกที่ซับซ้อนสุดบรรยาย ทั้งดื่มด่ำ ล่องลอย ระคนปลื้มปิติและหวั่นไหวในคราเดียวกัน เมื่อความรู้สึกต่างๆถึงขีดสุด น้ำตาของฉันก็ไหลมาไม่ขาดสาย เหมือนน้ำตาแห่งชัยชนะของนักวิ่งหมื่นไมล์ เป็นความสุขที่มิหาที่ใดเปรียบ ชื่นใจยิ่งกว่าถูกลอตตารีและอิ่มเอมยิ่งกว่าการมีเซกส์! ฉันไม่รู้ว่าฉันยืนอยู่อย่างนั้นนานเท่าไหร่ เวลามันช่างผ่านไปราวชั่วกัปชั่วกัลป์ ฉันค่อยๆตื่นจากภวังค์ด้วยสัมผัสจากมืออุ่นๆที่เพื่อนของฉันโน้มตัวลงมาโอบกอดจากทางด้านหลัง เราสองคนนิ่งเงียบ และในที่สุดก็เดินออกมาจากตรงนั้นลงบันไดไปชั้นล่างโดยผ่านเลยรูปภาพที่เหลืออื่นๆทั้งหมดอย่างไม่แยแส ใช่ว่าเหตุผลที่ฉันไม่ใยดีกับภาพที่เหลือเพราะฉันไม่สนใจ แต่หากเป็นเพราะฉันบรรลุจุดสุดยอดทางสายตาไปแล้ว! มีคนเคยอธิบาย Cosmic experience ว่าเหมือนการเข้าฌานในการนั่งสมาธิซึ่งคล้ายๆ Cosmic Consciousness ที่จุดๆหนึ่งจิตของเราจะเข้าไปสู่สมาธิชั้นสูง ดินแดนที่สงบนิ่ง กาย ใจและวิญญาณของเรารวมกันเป็นหนึ่งเดียว พลังงานที่ได้จะทำให้เราสัมผัสได้ถึงความสดชื่น รื่นรมย์ ได้เห็นและรู้สึกในภาวะเหนือจริง มันเป็นประสบการณ์ที่ยากลืมเลือนเลยจริงๆ เพื่อนฉันเคยเล่าให้ฟังว่า เธอคนเจอกับประสบการณ์แบบเดียวกันนี้ในพิพิธภัณฑ์ลูฟท์ ที่ปารีสกับรูปของซานโดรบอตติเชลลี (Sandro Botticelli,ค.ศ.1445-1510 )ศิลปินอิตาเลี่ยนยุคเรเนซองค์ ภาพนั้นของบอตติเชลลีสะกดใจเธอ รู้ตัวอีกทีก็น้ำตาไหลอาบแก้มพรากๆ ฉันโชคดีมากที่ได้สัมผัสประสบการณ์แปลกๆแบบนี้กับคนที่เข้าใจและผ่านอะไรมามาก หากแต่เพียงในช่วงวินาทีที่ฉันกำลังเข้าไปอีกโลกหนึ่งถูกสะกิดรบกวนจากสิ่งรอบข้าง ฉันอาจจะไม่ได้คุยกับหญิงสาวในรูปเลยก็เป็นได้ เพราะฉะนั้นเวลาที่ใครจะไปดูงานศิลปะ เห็นคนที่ยืนอยู่ก่อนหน้าแสดงอาการดื่มด่ำสุดฤทธ์ น้ำตาไหลเป็นสาย หรือยิ้มหวานกับรูปตรงหน้าก็อย่าเพิ่งไปทึกทักว่าเขาบ้าหรือเพี้ยน เขาอาจจะกำลังเจอกับภาพเนื้อคู่ที่พาหลุดไปอยู่อีกโลกหนึ่งก็เป็นได้ แต่ถ้าถึงขั้นน้ำลายไหลยืดเป็นทางล่ะก็ ตัวใครตัวมันแล้วกันนะ   Create Date : 13 เมษายน 2548 20 comments Last Update : 13 เมษายน 2548 17:28:54 น. Counter : 1603 Pageviews. Share Tweet

ดีจังเลยค่ะ ได้รู้สึกแบบนั้น แวะมาทักทายค่ะ   โดย: Redkiller (Redkiller1980 ) 13 เมษายน 2548 13:22:26 น.

เคย เหมือน กัน แต่ มันนานมาแล้วหน่ะ เป็นความรู้ สึก ที่ห่าง ไกลมากเลย   โดย: x.y.u. IP: 202.183.233.13 13 เมษายน 2548 13:46:06 น.

อ่า.. อ่านแล้วอยากไปเห็นรูปจริงๆ ของหญิงสาวกับต่างหูมุกจริงๆ เลยครับ ... ได้มีโอกาสดูหนังเรื่องนี้ แล้วชอบมากๆ เลย หวังว่า ซักวันคงมีโอกาสได้ไปดูบ้าง :D   โดย: it ซียู 13 เมษายน 2548 18:16:26 น.

ใช่ ภาพนี้เป็นอมตะแบบสงบเสงี่ยม แต่ทระนงจริง ๆ เราชอบมาก ๆ เสียดายที่หนังทำออกมาแล้วไม่ตรงถึงใจเราอย่างหนังสือ หรือจะเสียดายที่ดันอ่านหนังสือก่อนไปดูหนังดี แต่ที่รู้คือชอบภาพนี้มาก พอได้เห็นทีไรก็ถอนสายตาออกไม่ค่อยจะได้ ทั้งที่ไม่ค่อยสนใจงานจิตรกรรม (ถ้าจิตเวรละไปอย่าง)   โดย: atihasita IP: 158.108.211.63 13 เมษายน 2548 19:49:11 น.

แวะมาดู ขอบคุณครับแหม...ได้ความกระจ่างกับรูปนี้เพิ่มขึ้น ไม่ได้เรียนแนวศิลปะครับแต่ ที่บ้านมีไดอารี่เก่าๆ พิมพ์จากฮอลแลนด์ มีภาพที่โพสเป็นปกครับ ในเล่มมีภาพเขียนสไตล์นี้ภาพกี่ยวกับโต๊ะอาหาร ดอกไม้ การเดินเรือ ไม่แน่ใจว่าทำไมบนโต๊ะ มักจะมีหอยนางรมประกอบอยู่เสมอ เหมือนกัน (สงสัยส่วนตัวครับ)   โดย: RFID IP: 203.118.105.237 14 เมษายน 2548 0:10:02 น.

หนังกับหนังสือค่อนข้างต่างกันพอสมควรเลย โดยเฉพาะตอนจบ ตอนจบของหนังสือมันปวดร้าวจริงๆ อ่านแล้วมีเสียน้ำตา หนังเรื่องนี้ที่ทำออกมาตามนิยายเนี่ย ทำเอานักประวัติศาสตร์ศิลป์หัวเสียไปตามๆกัน เพราะนอกจากไม่เคยมีหลักฐานใดๆที่บ่งบอกการมีตัวตนของพี่เลี้ยงคนนี้แล้ว ยังทำให้ภาพพจน์ของ Catalina ซึ่งเป็นภรรยาของเวอร์เมียร์เสียหายอย่างหนัก ไม่มีหลักฐานใดๆยืนยันถึงความรุนแรง เกรี้ยวกราดของเธอเลยนอกจากนี้นักประวัติศาสตร์ศิลป์เชื่อว่าชีวิตแต่งงานของทั้งคู่เป็นชีวิตคู่ที่ดีใช้ได้ระดับหนึ่งทีเดียว เป็น passion love ทีค่อนข้างหายากในยุคนั้นที่เวอร์เมียร์ยอมเปลี่ยนนิกายเพื่อภรรยาและทั้งสองก็มีลูกด้วยกันถึงสิบเอ็ดคน (จริงๆมีสิบห้าแต่เสียชีวิตไปบ้าง) ซึ่งแทบจะไม่มีใครมีลูกมากอย่างนั้นเลยในสมัยเดียวกัน ส่วนมากจะจำกัดอยู่ที่ 2 -3 คนเป็นอย่างมาก ป่านนี้วิญญาณของ Catalina คงร้องไห้อยู่   โดย: estrella 14 เมษายน 2548 9:43:14 น.

รู้ความจริงแล้วเซ็งเลยนิ ความจริงบางทีก็ทำลายความสวยงามของอะไรบางอย่าง แต่ความจริงก็คือความจริงอยู่ดี ใครจะไปทำลายมันได้   โดย: patsypacky 14 เมษายน 2548 16:42:47 น.

ตอบแพคว่า มันทำลายไปเยอะแล้ว อย่างถ้าเราไม่ได้ศึกษาจริงๆ ก็จะไม่ได้รู้ความจริง เราก็คงเข้าใจไปตามนิยาย ถ้านิยายจะอิงประวัติศาสตร์แต่สุดท้ายไปบิดเบือนซะนี่ ทำให้คนส่วนใหญ่เข้าใจผิด แบบนี้ก็เซ็งเหมือนกัน อย่างเรื่อง Surviving Picasso ไง เสนอแต่แง่ร้ายเรื่องผู้หญิงของปิคัสโซ่ ถ้าเราไม่ศึกษาจริงๆน่ะ พลาดเลยนะนั่น ตอนรู้ทีแรกก็เซ็งไปเลยเหมือนกัน สงสาร Catalina ที่ถูกปู้ย่ำปูยีซะขนาดนั้น แอบเกลียดคนเขียนนิยายไปเลยง่ะ   โดย: estrella 14 เมษายน 2548 16:52:18 น.

ตั้งแต่จำความได้ก็มีโปสเตอร์รูปนี้ติดอยู่ในบ้านซะแล้วด้วยความว่าคุณพ่อเป็นนักชื่นชมศิลปะตัวยง ผูกพันกับสาวน้อยในภาพเหมือนกันเป็นฝาแฝดของตัวเองยังไงยังงั้นเลย ต่างหูมุก ก็ใส่เหมือนเธอ ก่อนทานข้าวยังหันไปสบตาเธอ ชวนทานข้าวด้วยกันทุกวัน ดีใจมากที่ได้มีโอกาสอ่านบทความของบุคคลที่ชื่นชมภาพนี้ด้วยจิตวิญญาณ ส่วนตัวแล้วยังไม่เคยมีโอกาสได้ไปเยี่ยมเยียนสาวน้อยตัวจริงที่เมืองเฮก เพีงแต่รูป "ญาติๆ"ของเธอจากฝีแปรงก็Vermeerที่พบกันที่ลูฟว์ก็ทำเอาขนลุกซู่ทีเดียว คุณพ่อมีโอกาสไปชมตัวจริงของเธอที่เฮกเมื่อราวสองปีก่อน ท่านชื่นชอบภาพนี้มาเป็นเวลานาน ความประทับใจของท่านคงคล้ายๆคุณเพราะไม่ยอมเล่าให้เราฟังเลย ^ ^" ป.ล. ไม่ชอบนิยายอย่างมากค่ะ   โดย: RUBIS IP: 61.91.208.79 15 เมษายน 2548 0:11:02 น.

...ตามมาอ่านแล้วครับ ใจตรงกันจริงๆด้วย เขียนห่างกันแค่วันเดียว แต่ของผมเป็นหนัง (ขอปะลิงค์หน่อยเผื่อมีคนสนใจตามไปอ่านhttps://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=aorta&month=04-2005&date=14&group=7&blog=3 ) ตามมาอ่านได้ความรู้อีกเพียบ แล้วจะแวะมาอ่านความรู้อีกบ่อยๆ ...การมีบล้อกนี่ดีแหะ ทำให้เราได้โลกทัศน์และรู้จักอะไรมากขึ้น   โดย: "ผมอยู่ข้างหลังคุณ" 15 เมษายน 2548 0:45:13 น.

Can the "Cosmic Experience" be applied with sound? If yes, I have had such experience na but not with works of sonic art (Music) a' not painting...   โดย: Le Petit Panx 15 เมษายน 2548 18:35:28 น.

อืมๆๆ เราร้องไห้เพราะดูไม่เป็น ง่ะ   โดย: หมาร่าหมาหรอด 16 เมษายน 2548 23:08:07 น.

เคยดูหนังเรื่องนี้ป่าว ฉันว่าเขาทำได้ดีนะ ความรู้สึกที่ว่าเนี่ยเหมือนจะเคยเกิดขึ้นเล็กน้อย กับภาพ ๆ นึง ของ Picasso ใน blue period (ไม่ค่อยนิยม ศิลปินท่านนี้นัก)จำชื่อไม่ได้ มันแขวนที่ tate modern เป็นผู้หญิงธรรมดา ๆ รูปนึง สวยซาบซึ้ง จริง ๆ แต่งหญิง และแสดง ออก 5555   โดย: โยโกะ IP: 202.176.129.59 20 เมษายน 2548 1:47:04 น.

เพราะเราไม่ค่อยเก่งศิลปสักเท่าไหร่ อาจดูไม่เป็น ไม่ซึมซับความงามเหล่านั้นได้ เลยไม่เคยเข้าไปดู เพื่อไม่ให้ตัวเองทำลายบรรยากาศของงานดีกว่า แต่เข้าใจ เพราะแต่ละคนแตกต่างกัน ความแตกต่าง ทำให้โลกน่าอยู่ขึ้น   โดย: Black Tulip 25 เมษายน 2548 10:52:06 น.

วันนี้หนูไม่ได้ไปสยามนะค้า นอนอยู่บ้าน   โดย: +KikKle+ 25 เมษายน 2548 18:01:31 น.

แวะมาอรุณสวัสดิ์ยามเช้า คุณดาวสบายดีนะคะ   โดย: Black Tulip 4 พฤษภาคม 2548 8:03:37 น.

ชอบอ่านเรือ่งแบบนี้จัง ตัวเองดูศิลปะไม่ค่อยอินหรอกนะค๊า แต่เป็นสิ่งที่รู้สึกว่าชอบ ยังไม่เกิดปรากฏการ์ณ์แบบนั้นกะตัวเอง เวลาไปเดินพิพิธภํฑณ์ก็เดินผ่านไปหมด แหะๆ ตอนหลังจะพยายามดูละเอียดขึ้นหน่อย แบบดูที่มาที่ไปของงานศิลปะเค้าซะหน่อย อย่างน้อยก็ได้ ปย มากกว่าไปถ่ายรูปกะป้ายเค้าน่ะค่ะ ^^'   โดย: Sugary GA 18 พฤษภาคม 2548 13:32:27 น.

แย่แล้ว อ่านแล้วจิตยิ่งฟุ้งซ่าน อยากไปดูของจริงมากๆๆๆๆ เลยครับ ความรู้สึกแบบนี้ถ้าจะเกิดผมว่าต้องดูภาพจริงน่ะ สุดยอดเลย แต่ผมเคยรู้สึกอย่างนี้ตอนดูหนังสือรวมภาพของอาจาร์ย จักรพันธุ์ โปษยกฤต ครับ ( ถ้าสะกดผิดต้องกราบขออภัยอาจาร์ยด้วยนะครับ ) ตอนพลิกไปดูภาพ บุษบาเสี่ยงเทียน ความรู้สึกตอนนั้นลอยๆ สุขใจ สงบนิ่ง ไม่ถึงกับร้องไห้ แต่น้ำตาก็ซึมเลยนะ มองอยู่นานมากๆ รู้สึกเหมือนได้เข้าไปอยู่ในนั้นเลยครับ กว่าจะรู้ตัวอีกที ผ่านไปเกือบยี่สิบนาที ไม่อยากจะเชื่อเลยว่าความรู้สึกนี้ จะทำให้สุขใจได้ขนาดนี้ครับ ปล ฮือ ฮือ อยากไปดูภาพ Jan vermeer ของจริงจังเลย แง แง   โดย: เถื่อนดิบจ้ะ IP: 61.121.116.237 31 ตุลาคม 2548 17:05:51 น.

คุณ estrella ได้แวะเข้ามาอ่านแล้วรู้สึกประทับใจมากนะครับกับประสบการณ์ที่คุณได้รับ ผมเองมิได้จบมาทางศิลปะโดยตรง อาศัยความรู้ที่มีเป็นพื้นฐานเล็กน้อย บวก ความชอบส่วนตัว ผ่านเวลานานทีเดียวครับ พอรู้ตัวอีกทีก็เหมือนมีโลกอีกโลกเกิดขึ้นอยู่ในตัวเอง ผมชอบรูปนี้ตั้งแต่แรกเห็น เรียกได้ว่าตกหลุมรักก็คงใช่ครับ ศิลปะที่เป็นที่สุดนั้นสำหรับผมแล้วประกอบด้วยสิ่งสามสิ่ง อันดับแรกคือ ได้เห็นเพียงครั้งเดียวก็จำได้ไม่ลืม อันดับสองคือ การได้เห็นนั้น"กระทบ"ต่อสภาวะความรู้สึกของเรา+++คือคอสมิคเอกซ์พีเรียนส์ที่คุณแจงไว้น่ะครับ อันดับสามคือ การได้เห็นครั้งต่อๆมาเราจะรู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลงไปของความหมายที่กระทบต่อตัวเราเนื่องจากความเปลี่ยนแปลงในตัวเราเองหลังจากได้เห็นมันในครั้งก่อนหน้านั้น ภาพนี้สำหรับผม มีทั้งสามอย่างครบสมบูรณ์แบบครับ แม้ว่าผมเองนั้นมิได้มีโอกาสที่จะไปเยี่ยมตัวจริงที่เนเธอแลนด์ ได้โอกาสเพียงได้เห็นภาพจำลองยังกระทบจิตใจได้มากขนาดนี้ สงสัยเวลาได้เห็นภาพจริงๆ จิตคงได้ลอยหายไปเลยแน่ๆครับ ดีใจที่มีคนรักศิลปินและภาพเดียวกันครับ ยินดีและหวังว่าเราจะได้รู้จักกันนะครับ Padipark@gmail.com   โดย: POP_ART IP: 58.136.225.24 10 กุมภาพันธ์ 2550 12:23:28 น.

อยากรับรู้ถึงความรู้สึกเช่นนี้บ้าง กำลังหยอดกาปุกเพื่อจะได้ไปดูภาพของศิลปินชั้นครูอีกสักครั้งเผื่อจะมีความรู้สึกแบบนั้น   โดย: nazze IP: 58.8.59.40 19 สิงหาคม 2550 3:29:56 น.