วิธีการคำนวณหา "วันเป็งปุ๊ด"
วันเป็งปุ๊ด เป็นภาษาเหนือ เสียงจะเหน่อๆ อย่างนั้น
ถ้าหากเป็นภาษาภาคกลาง แล้ว ก็คือคำว่า วันเพ็ญพุธ นั่นเอง

วันเพ็ญพุธ หมายถึง
วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือนจันทรคติไหนก็ได้ที่ตรงกับวันพุธ ครับ
วันนี้ นั้นเป็น culture ของทางล้านนา และพม่าเค้า
โดยมีความเชื่อเคารพเกี่ยวกับพระอุปคุตผู้ชนะมาร พระเถระผู้เป็นประธานสมัยสังคายนา ครั้งไหน สักครั้ง บลา บลา ๆ ....
และจะมีการจัดให้มีการตักบาตรเที่ยงคืน ใน "วันเป็งปุ๊ด" ขึ้น

ในประวัติรายละเอียดอื่นๆ ให้ไปค้นหาประวัติอ่านเอาเองแล้วกันครับ
จะได้เข้าเรื่องต่อไปว่า...

เผอิญมี ผู้สนใจจะทำบุญซึ่งน่าจะอยู่แถวภาคเหนือนะ
เพราะไปเห็นป้ายอยู่แต่ดูไม่ทัน
และได้ถามเป็นคำถามว่า ปี 2555 นี้ วันเป็งปุ๊ดเป็นวันใด?


ด้วยคำถามนี้ ในที่นี้เราจะมา focus ลงที่ว่า
จะมีวิธีคำนวณหาวันนี้กันเป็นรูปธรรมบ้างไหม?

เริ่มต้นจาก ก็ไปค้นดูตาม Google
แต่สุดท้ายก็พบว่า วันเป็งปุ๊ด มีข้อมูลอย่างมากเพียงตำนานเท่านั้นเอง
ยังไม่เห็นมีวิธีคำนวณหาวันเป็งปุ๊ดกันเลย


ไม่เป็นไร
มา! เรามาสร้างสูตรคำนวณกันดีกว่า
ว่า วันเป็งปุ๊ด ปีหนึ่งๆ จะมาตรงกับเดือนใดกันบ้าง?

สูตรจริงๆ ค่อนข้างง่ายมากครับ
พลิกแพลงนิดหน่อย สูตรก็ได้ออกมาดังนี้...


-----------------------------------------------
ก่อนอื่นต้องรู้จัก ค่าคงที่ประจำปีจันทรคติไทยในแต่ละปีก่อน

ในแต่ละปีนั้น ปฏิทินจันทรคติไทย จะผลิต ค่าคงที่ขึ้นมาอยู่ค่าๆหนึ่ง
ค่านี้ เค้าว่ารวมความเป็นปฏิทินจันทรคติปีนั้นๆได้ครบถ้วนสมบูรณ์
ทุกๆ มิติ

เรียกว่า
ถ้าอยากจะคำนวณรู้อะไรเกี่ยวกับจันทรคติไทย ก็ใช้ค่านี้
ถ้าอยากจะหาวันสำคัญทางจันทรคติอะไร ก็ใช้ค่านี้.. ได้เลย..

ค่าคงที่นี้ เค้ากำหนดให้มี nickname เรียกกันว่า "สังวัตสร"

วิธีคำนวณ สังวัตสร ก็เป็นไปดังนี้ :-



พอเราได้ ค่า สังวัตสร แล้ว
ที่เหลือ ก็ง่ายหล่ะ ว่า วันเป็งปุ๊ด จะมาเดือนใดบ้าง?

ก็ให้ไปตรวจได้จากตารางนี้ได้เลย...


ตัวอย่าง...ครับ...
ปีนี้ พ.ศ. 2555
วันขึ้น ๑ ค่ำเดือน ๕ ตามปฏิทินมาตรงกับวันศุกร์ ...วันศุกร์ = 6
ดังนั้น สังวัตสร = 7 - 6 = 1
และด้วยปีนี้เป็นปีอธิกมาส
ดังนั้น วันเพ็ญพุธ มาเดือน ๔ และ ๑๒ ตามตาราง
คือ ว่าง่ายๆปีนี้ จะ มาตรงวันมาฆบูชา และ วันลอยกระทง นั่นแล...


ตัวอย่างปีหน้า พ.ศ. 2556
วันขึ้น ๑ ค่ำเดือน ๕ ตามปฏิทินมาตรงกับวันพฤหัสบดี ...วันพฤหัสบดี = 5
ดังนั้น สังวัตสร = 7 - 5 = 2
และด้วยปีหน้าเป็นปีปกติ
ดังนั้น ตามตาราง วันเพ็ญพุธ ปีหน้า
จะมาใน วันเพ็ญเดือน ๙ เพียงเดือนเดียว ครั้งเดียวของปีหน้า


ลงไว้เผื่อจะใครประสงค์คำนวณหาวันเป็งปุ๊ดกันครับ...

บทความนี้เขียนเอาแบบ draft ๆสักหน่อย
ไม่ค่อยเรียบร้อย ก็ขออภัย .



Create Date : 15 กุมภาพันธ์ 2555
Last Update : 15 กุมภาพันธ์ 2555 21:30:57 น.
Counter : 4563 Pageviews.

1 comments
  
จากตารางที่ได้รวบรวมมา
ได้มาดูอีกที ก็พบว่า ทุกปีมีวันเป็งปุ๊ดเกิดขึ้นแน่ๆ
ยกเว้นปีที่ไม่มี วันเป็งปุ๊ดเลย
คือปีที่มี สังวัตสร 2 และ ต้องเป็นปีอธิกวาร ด้วย

จากการตรวจค้นงใน 50 กว่าปี มานี้
คือ ตั้งแต่ 2501-2555
พบว่า มีเพียง 1 ปีเท่านั้นแหล่ะ
ที่จะไม่มีวันเป็งปุ๊ดในปีนั้นๆอยู่เลย
นั่นคือ พ.ศ. 2552 (มีสังวัตสร 2 และเป็นปีอธิกวาร)
นอกนั้น ทุกๆปีต่างๆมีวันเป็งปุ๊ด ทั้งสิ้น
จะ 1 วัน บ้าง, 2 วันบ้าง แต่ไม่เกิน 3 วัน.
โดย: STL (STL ) วันที่: 15 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:21:51:11 น.
ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
 *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 

STL
Location :
  

[ดู Profile ทั้งหมด]
 ฝากข้อความหลังไมค์
 Rss Feed
 Smember
 ผู้ติดตามบล็อก : 2 คน [?]



Group Blog
กุมภาพันธ์ 2555

 
 
 
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29