Group Blog |
เตรียมตัวเป็นแม่...อาหารการกินของหญิงมีครรภ์ จากข้อเขียนของศรีเลา เกษพรหม ในสารานุกรมฯ ฉบับดังกล่าว ได้กล่าวถึงของกินที่ แม่มาน หรือหญิงมีครรภ์ ควรกินและไม่ควรกิน ซึ่งเป็นความเชื่อของชาวล้านนาที่มีมาแต่โบร่ำโบราณพอสรุปได้ ดังต่อไปนี้ 1. ห้ามแม่มานกินของเผ็ดหรือของร้อน เพราะคนในสมัยก่อนเชื่อว่าอาหารที่แม่กินหรือดื่มเข้าไปจะไปรดหัวเด็กในท้องให้ร้อน 2. ห้ามแม่มานกินข้าวหลังผู้อื่น โดยว่า จะทำให้เกิดยาก ที่จริงคงกลัวว่าหญิงแม่มานจะกินอาหารมากเกินไปทำให้อึดอัด ไม่สบาย เลยให้กินอิ่มบ้าง ไม่อิ่มบ้างไปก่อน แล้วให้ลุกจากวงข้าวไปเสีย หลังจากที่คนอื่นกินอิ่มหมดแล้ว จึงค่อยมากินทีหลังอีกทีก็ได้ 3. ห้ามแม่มานกินปลีกล้วยหรือดอกกล้วย เพราะเชื่อว่า รกจะเปลี่ยนแปลง รูปร่างให้มีลักษณะเหมือนกับปลีกล้วย คือ มีปลายแหลม เมื่อเกิดลูก รกจะไม่ยอมออก จะบินขึ้นข้างบนไปปิดลิ้นหัวใจ ทำให้เป็นอันตรายถึงชีวิต (แต่เมื่อคลอดแล้วให้กินปลีกล้วยมากๆ เชื่อว่าเพิ่มน้ำนม) 4. ห้ามแม่มานกินผักที่เป็นเถาหรือเป็นเครือ เช่น ผักตำลึง มะระ ยอดฟักทอง เป็นต้น ยกเว้น ผักปัง เชื่อว่า ผักเถาที่เป็นเครือทั้งหลายมีมือที่เกาะยึดกับสิ่งอื่นได้ เมื่อแม่มานกิน จะทำให้เกิดลูกยาก ติดแน่นอยู่ในท้องไม่ยอมออกโดยง่าย เมื่อจำเป็นที่จะกินผักพวกนี้ ต้องเด็ดมือของผักเหล่านี้ออกให้หมดเสียก่อน 5. ห้ามแม่มานกินอาหารประเภทหอยทุกชนิด เชื่อว่า จะทำให้เกิดยาก คลอดยาก เหมือนกับหอยที่ติดอยู่ในเปลือก และจะทำให้มีกลิ่นคาวมากในเวลาเกิด เด็กจะไม่ค่อยสบาย มีโรคเบียดเบียน 6. ห้ามแม่มานกินเนื้อวัว คนเมืองถือว่าเนื้อวัวเป็นเนื้อที่แสลงโรค มีโรคจำนวนมากที่หมอพื้นบ้านถือว่าเนื้อวัวเป็นของแสลง แม่มานก็เช่นเดียวกัน ที่ห้าม ไม่ให้กินเนื้อวัวเพราะเชื่อว่า ตอนที่คลอดจะทำให้เกิดไขมันมาก เนื้อตัวทารกที่เกิดใหม่จะเต็มไปด้วยไขมัน ล้างออกยาก 7. ห้ามแม่มานกินกล้วยใต้หรือกล้วยน้ำว้า แม้เป็นกล้วยที่มีคุณค่าทางอาหารมาก แต่ก็ห้ามไม่ให้แม่มานกิน เพราะจะทำให้เด็กที่อยู่ในท้องอ้วนท้วนสมบูรณ์มากไปทำให้เกิดยาก คลอดยาก คนในสมัยก่อนถ้าทำให้เด็กตัวเล็กมากเท่าใดยิ่งถือว่าเป็นการดี คงถือเอาการเกิดง่ายเป็นหลัก เป็นความจำเป็นอย่างหนึ่งที่ไม่มีแพทย์และเครื่องมือแพทย์เหมือนดังปัจจุบัน ถ้าปล่อยให้เด็กอ้วนคลอดออกมาไม่ได้จะทำความยุ่งยากให้แม่ช่างผู้ทำคลอด และเป็นอันตรายถึงชีวิตทั้งแม่และลูก 8. ห้ามแม่มานกินผักแว่น ซึ่งมักมีอยู่ตามนา มีรากและต้นยาวลงไปในโคลนและลอยอยู่ในน้ำ คนเมืองนำต้น และใบมาจิ้มน้ำพริก และเอาเฉพาะส่วนใบแกงใส่ปลาเผา แต่ห้ามไม่ให้แม่มานกินผักแว่น เชื่อว่าทำให้เกิดลูกยาก เหมือนกับรากผักแว่นที่ยึดติดกับโคลน 9. ห้ามแม่มานกินบ่าแคว้งกุลวา คือ มะเขือพวง โดยว่าทำให้เกิดอาการคันที่หน้าท้อง เมื่อเกามากเข้า จะทำให้เกิดเป็นแผลหรือหนังหน้าท้องปริ 10. ห้ามแม่มานกินเห็ดแดง ซึ่งเป็นเห็ดป่าชนิดหนึ่ง ที่เมื่อนำมาแกง จะมียางลื่นมาก ต้องใส่ส้มมะนาว หรือส้มมะขามด้วย จึงจะหายยางลื่นที่ห้ามแม่มานกินเห็ดแดง เพราะเชื่อว่าลูกเกิดมาจะเป็นโรคเรื้อน 11. ห้ามแม่มานกินไข่ต่อหรือไข่แตน โดยปกติชาวบ้านจะนำไข่ต่อหรือไข่แตนมาห่อใบตอง ปิ้งไฟให้สุก หรือนำมานึ่งให้สุกและกินกับน้ำพริกแดง หรือตำใส่น้ำพริก ห้ามมิให้แม่มานกินไข่ต่อหรือไข่แตนนี้ เชื่อว่าจะทำให้เด็กที่เกิดมานั้น เมื่อโตขึ้นกำลังซน จะเป็นคนชอบกัดหรือชกต่อยผู้อื่น และเป็นคนที่มีนิสัยดุร้าย 12. ห้ามแม่มานกินไข่ร่วน (อ่าน ไข่ฮ่วน) คือ ไข่ที่แม่ไก่ฟักแล้วไม่ออกเป็นตัว หรือเรีย กว่าไข่ค้างรัง ห้ามไม่ให้แม่มานนำมาต้มกิน เชื่อว่าจะทำให้เด็ก ที่เกิดมาเป็นคนดื้อด้านว่ายาก สอนยาก ไม่อยู่ถ้อยฟังคำ 13. ห้ามแม่มานกินไส้ปลาทุกชนิด เชื่อว่าทำให้เกิดเอ็นขอด ลักษณะเป็นดั่งไส้ปลานั้น โดยเฉพาะที่บริเวณขาและน่อง 14. แม่มานควรกินผักปัง (อ่าน ผักปั๋ง) เพราะเป็นผักที่มีเมือกลื่นใช้เจียวกับชิ้นส้มหรือแหนม โดยโขลกปลาร้ากับหัวหอมและใส่มะนาวด้วย ใช้พริกสดปิ้งไฟใส่ไปในหม้อแกงด้วย เชื่อว่าให้แม่มานกินแกงหรือเจียวผักปังทุกวันเดือนดับและเต็มดวง จะทำให้คลอดลูกง่าย ทำให้ลื่นเหมือนกับผักปัง 15. แม่มานควรกินแกงหยวก หยวกคือต้นกล้วยหรือหน่อกล้วยนำมาแกะเอาเฉพาะข้างใน ตัดเป็นท่อนยาวขนาด 1 นิ้ว แล้วผ่าเป็นซีกๆ แกงใส่ไก่ หรือเนื้อ ให้แม่มานกินบ่อยๆ จะทำให้ลูกที่เกิดออกมา มีผิวพรรณขาวนวลเหมือนดังหยวกกล้วย 16. แม่มานควรกินมะพร้าวอ่อน เชื่อว่า หากแม่มานได้ดื่มน้ำมะพร้าวอ่อน รวมทั้งกินเนื้อมะพร้าวด้วย อย่างน้อยอาทิตย์ละ 1 ครั้ง จะทำให้เด็กทารกที่เกิดมา มีผิวพรรณสะอาด ในเวลาที่เกิดจะมีไขมันน้อย หนังสือเรื่อง วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญาจังหวัดพะเยา กระทรวงมหาดไทยและกระทรวงศึกษาธิการ จัดพิมพ์ครั้งที่ 1 เมื่อ พ.ศ. 2544 กล่าวถึงความเชื่อเกี่ยวกับหญิงตั้งครรภ์ ซึ่งน่าสนใจมาก ว่า ชาวพะเยาโบราณ มีความเชื่อเกี่ยวกับเรื่องที่หญิงมีครรภ์พึงปฏิบัติ ดังนี้ 1. ห้ามหญิงมีครรภ์กิน เตา สาหร่ายน้ำจืดชนิดหนึ่ง มีสีเขียว เป็นเส้นเล็กๆ ปกตินำมาทำเป็นอาหาร เรียกว่า ตำเตา ห้ามคนตั้งครรภ์กิน จะทำให้เด็กเกิดมามีขนมากกว่าปกติ 2. ห้ามหญิงตั้งครรภ์ กิ๋นของขำครุก กิ๋นแก๋งขำหม้อ ลูกเกิดมาผญาปึ๊ก เป็นการสอนไม่ให้กินของคาพก คาห่อ คาหม้อ คาครก ให้ตักออกมาใส่ถ้วยให้เรียบร้อย ไม่เช่นนั้นลูกเกิดมาจะสมองทึบ 3. หญิงที่มีครรภ์ ห้ามรับประทานฝักเพกา ฝรั่ง ข้าวเหนียวในไหข้าว อาหารที่ยังไม่ได้ตัก จะทำให้คลอดลูกยาก เมื่อมีข้อห้ามสำหรับคนตั้งครรภ์มากมายเช่นนี้ คนตั้งครรภ์จึงต้องเป็นคน สงบเสงี่ยม ไม่พูดมาก จะได้ไม่เป็นที่รังเกียจแก่คนทั่วไป และต้องไม่อยู่นิ่ง ต้องขยันทำงานมากๆ ท้องจะได้ ข้อง ทำให้คลอดง่าย หญิงชาวพะเยาสมัยก่อน จึงต้องทำงาน แม้กระทั่งตำข้าว จนกระทั่ง ถึงวันคลอด เวลาคลอดจึงหยุด ขอย้ำว่า ทุกเรื่องเป็นภูมิปัญญาของชาวล้านนา ที่ยึดถือปฏิบัติกันมาช้านานแล้ว ทุกเรื่องล้วนเป็น คุณ กับผู้ยึดถือปฏิบัติ จึงน่าจะเป็นเรื่องที่ควรเรียนรู้สำหรับคนรุ่นเรา ที่จะได้นำไปปรับใช้ให้เกิดประโยชน์กับตัวเองต่อไป มานพ แก้วสนิท ข้อมูลจากนิตยสารคู่สร้างคู่สมปีที่ 26 ฉบับที่ 503 ประจำเดือน สิงหาคม ทศ 2 2548 
|
ดวงดาวแห่งความรัก
 ฝากข้อความหลังไมค์ Rss Feed  Smember ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [?]  สาวซ่า ราศีกันย์ Friends Blog
Link |
||||||||||||
